AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. S. STASZICA W KRAKOWIE
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki
Hydrauliczne i pneumatyczne układy automatyki.
Dominik Kułacz, Damian A
ukasik, Marcin Rzucidło
Rok III C, grupa 19B, rok akademicki 2009/2010
Laboratorium 4:Budowa i właściwości zaworów proporcjonalnych i serwozaworów.
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i parametrami technicznymi
serworozdzielaczy elektropneumatycznych oraz wyznaczenie ich charakterystyk.
1. Zapoznanie się z budową serwozaworów i zaworów proporcjonalnych.
 Festo MPYE-5-1/4-10
Rys.1 Schemat zaworu typu MPYE-5-1/4-10
Podstawowe informacje:
" Zawór typu 5/3 z przekryciem dodatnim,
" Sterowany bezpośrednio zawór proporcjonalny posiada pozycjonowaną cewkę. Zamienia
ona sygnał analogowy na odpowiednią przepustowość na wyjściach zaworu,
" sygnał wejściowy może być regulowany w zakresie 0-10 [V], oraz [4-20 mA],
" maksymalna przepustowość: 1400 [l/min],
" Temperatura pracy: 0-50 [°C]
" Ciśnienie pracy: 0-10 [bar]
" Zasilanie: 24[V]
 Rexroth ND4
Rys.2 Schemat zaworu typu ND4
Podstawowe informacje:
" Zawór typu 5/3 z przekryciem dodatnim,
" Zawór proporcjonalny posiada cewkę, zamienia sygnał analogowy na proporcjonalne
ciśnienie na wyjściu zaworu
" sygnał wejściowy może być regulowany w zakresie 0-10 [V], oraz 0-20 [mA],
" maksymalna przepustowość: 350[l/min]
" Temperatura pracy: 0-50 [°C]
" Ciśnienie pracy: 0-8 [bar]
" Zasilanie: 24[V]
 Moog D660
Rys.2 Schemat zaworu typu D660
Podstawowe informacje:
" Zawór typu 5/3 z przekryciem dodatnim,
" Zawór proporcjonalny posiada cewkę, zamienia sygnał analogowy na proporcjonalne
ciśnienie na wyjściu zaworu
" sygnał wejściowy może być regulowany w zakresie 0-10 [V], oraz 0-10 [mA],
" Przepustowość: 30  3785 [l/min],
" Temperatura pracy: -20 - 60[°C]
" Ciśnienie pracy: 0-350[bar]
" Zasilanie: 24[V]
2. Charakterystyki zaworu MPYE-5-1/4-10.
3. Wnioski.
Z analizy uzyskanych charakterystyk zaworu Festo MPYE-5-1/4-10 możemy zauważyć iż jest to
zawór z przekryciem dodatnim, świadczy o tym kształt charakterystyki ciśnienia od sygnału
sterującego. Przekrycie suwaka determinuje zastosowanie zaworu do określonego zadania regulacji,
w naszym przypadku zawór ma zastosowanie w układach regulacji prędkości i natężenia przepływu
oraz możliwe jest całkowite zamknięcie dróg przepływu czynnika roboczego. Zawór charakteryzuje
się dużą strefą martwą. Mierzalne zmiany ciśnienia występują tylko między napięciem 4,5 a 6 V.
Tak duża strefa martwa zmniejsza dokładność regulacji. Z charakterystyki wynika także, że zawór
nie jest idealnie symetryczny. Wyżej pokazane charakterystyki wyznaczamy ze względu na
możliwość rozpoznania właściwości konkretnego egzemplarza serwozaworu, a także jego zużycie.
Można też zdiagnozować ewentualne usterki i określić przewidywane zużycie. Powyższe
charakterystyki są także pomocne w procesie identyfikacji konkretnego egzemplarza serwozaworu
w celu syntezy regulatora.