Adam Asnyk- poeta czasów niepoetyckich.
"Czasami niepoetyckimi" nazywano często epokę pozytywizmu określając tym samym
jej miejsce wśród ówczesnych form literatury (przeważała powieść)
Wieloma nurtami rozwijała się twórczość poetycka Asnyka (1838-97). Formułował
ją wpływ wielkich romantyków, przede wszystkim Słowackiego. Na przekonania
poety niemały wpływ wywarło także uczestnictwo w powstaniu styczniowym. W
latach późniejszych twórczość jego zbliżał się do parnasizmu. Rozszerza się
wachlarz podejmowanych tematów: od erotycznych i pejzażowych do refleksyjno-
filozoficznych. Równocześnie obecność w jego utworach pojęć takich jak postęp,
ewolucja, demokratyzm i praca oraz ich znaczące funkcje, zbliża je do
zasadniczych koncepcji pozytywizmu. W wierszach o charakterze programowym Asnyk
z jednej strony uznaje konieczność i nieuchronność postępu ("Daremne żale"), z
drugiej- akceptuje potrzebę zachowania tradycji ("Do młodych"). Ów kompromis,
stale podkreślający dialektyczną łączność przeszłości i teraźniejszości,
sprzeciwiający się jednostronnym poglądom młodych, ma w twórczości poety
kluczowe znaczenie (w formie refleksji filozoficznej pojawi się później w cyklu
sonetów "Nad głębiami"). Świat przedstawiony w utworach Asnyka charakteryzował
się zatem dwudzielnością: przeszłości i przyszłości, nowości i tradycji,
pokoleń dawnych i współczesnych. Ta zasada ciągłego stawania się wyrasta z
przeszłości tego co jest teraźniejsze i co tworzy przyszłość, stanowi myśl
przewodnią jego poezji. Wyrażając te idee posługiwał się Asnyk prosta symboliką
i metaforyką, łatwo utrwalającą się w pamięci czytelnika. Sprzyjała temu
również przejrzystość stylu i prostota składni. Wzmacniały ją narzucające się
odbiorcy formy rozkaźnikowe i wykrzyknikowe będące swoistym nakazem skierowanym
wprost do niego. Adresat jest zazwyczaj wyraźnie wskazany tytułem, zwrotem
apostrofą. Stąd wiersze poety mają często formę liryki apelu.