Odkąd rozpocząłem pracę w AVT, nad-
chodzi do mnie taka ilość listów, że aby je
wszystkie przeczytać, muszę na to poświę-
cać cały wolny czas. Jednak moja obecna
praca daje mi tyle satysfakcji, że wszelkie
prośby o mój powrót do fundacji Phoenix
pozostawiam, w odróżnieniu od Waszych
listów, bez odpowiedzi.
Niedawno otrzymałem list od jednego
z Czytelników, kolegi Michała Lisiaka z A
o-
dzi. Przedstawił on opis rewelacyjnego
urządzenia, ułatwiającego odczytywanie
wartości rezystorów z kodu paskowego.
Pomysł jest znakomity, ale sam tego, Mi-
chale, nie wymyśliłeś! W liście piszesz, że
masz 14 lat. A zatem już na kilka lat przed
Twoim urodzeniem opis takiego kalkulator-
ka został zamieszczony w Młodym Techni-
ku. Ponadto takie kółeczko ułatwiające ży-
cie początkującym elektronikom było
w swoim czasie przez kogoś produkowane
i sprzedawane na Wolumenie. Nie zmienia
to faktu, że wielką Twoją zasługą jest przy-
pomnienie Czytelnikom EdW bardzo cieka-
wego pomysłu.
Na wkładce, na której zwykle drukowa-
ne są rysunki płytek drukowanych, za-
trzech kolorowych kółeczek. Każde kółko
mieszczono tym razem także wizerunki
zostało podzielone jak tort urodzinowy na
dziesięć równych kawałków, każdy o in-
nym kolorze. Na krawędzi dwóch więk-
szych kółek umieszczono cyfry od zera do
9. Na trzecim, najmniejszym kółku wypisa-
ne są wartości, przez jakie należy pomno-
żyć liczbę odczytaną z większych kółek.
Aby zmajstrować sobie pożyteczny kal-
kulatorek, należy wyciąć z wkładki wszyst-
kie trzy kółeczka i nakleić na brystol lub
cienką tekturkę. Jeżeli przewidujemy częs-
te korzystanie z kalkulatorka, to warto
wszystkie trzy krążki zafoliować lub pokryć
warstwą lakieru. Następnie w środku każ-
dego kółka wykonujemy otwór i całość łą-
czymy ze sobą za pomocą np. pinezki i ka-
wałka korka.
Otrzymany przyrząd widoczny jest na ry-
sunku, który także tłumaczy dokładnie za-
sadę posługiwania się kalkulatorkiem. Przy
jego pomocy możemy w parę sekund od-
czytać wartość dowolnego rezystora ozna-
kowanego kodem paskowym.
Wasz MacGyver
Wasz MacGyver
Wasz MacGyver
Wasz MacGyver
Wasz MacGyver
ZOSTAC
AGENTEM MACGYVERA
W rubryce "Drobne rady MacGyvera" zamieszczamy krótkie notki, których autorami jesteście przede wszyskim Wy - Czytelnicy EdW.
Każdy praktykujący elektronik ma w skarbnicy swoich doświadczeń liczne  patenty - pomysły i sposoby ułatwiające pracę. Najczęściej są to
drobiazgi, ale właśnie drobiazgi czasami potrafią nam do reszty uprzykrzyć nasze umiłowane hobby. Nie chcemy w tym kąciku zajmować się
rozbudowanymi układami elektronicznymi, ani rozważać skomplikowanych problemów teoretycznych. Ot, kilka zdań: problem i sposób jego
rozwiązania. Co czym zastąpić, jak poradzić sobie z zawsze uciążliwymi sprawami mechaniki i obudowania naszych układów? Jakie drobne
usprawnienia zastosować przy wykonywaniu i testowaniu urządzeń?
Przysyłajcie więc wszelkie informacje o stosowanych przez Was chwytach. Ale uwaga: niezbędnym warunkiem zamieszczenia notatki
jest nadesłanie swojego zdjęcia i kilku zdań o sobie (wiek, zawód, zainteresowania elektroniczne i te nie związane z elektroniką). Wasze
opisy będą publikowane w postaci zredagowanej przez samego MacGyvera.
70 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 4/97
wieranie przewodów za pomocą jedynego scalonych. Posiadałem oczywiście układ
włącznika, jaki miałem do dyspozycji, nic by zapasowy, ale po otwarciu komputera oka-
nie dało, ponieważ w ten sposób przekazy- zało się, że uszkodzona płytka wykonana
wana informacja pełna byłaby przekłamań jest w technice SMD i wylutowanie uszko-
wnoszonych przez wielokrotne odbicia sty- dzonego układu bez specjalnych, drogich
Problem 5 ków. Przełącznik, który miałem pod ręką narzędzi jest praktycznie niemożliwe.
Moja dobra znajoma, agentka ... wywia- był bardzo nędznej jakości, tak więc po- Rozwiązanie
du kupiła sobie ostatnio piękny, wyprodu- wszechnie stosowane i pokazane na rys. Na szczęście dysponowałem kawałkiem
kowany dobrze przed II wojną żyrandol. Po- 2 układy z pewnością nie zdałyby egzami- drucika o średnicy ok. O,3mm, który okazał
nieważ żyrandol ten przystosowany był do nu. Pierwszy z nich wymaga zastosowania się jedynym narzędziem (poza lutownicą)
włączania dwóch grup żarówek (ongiś, kie- przełącznika 3 stykowego, a drugi jest sku- potrzebnym do przeprowadzenia tej pozor-
dy to nie znano elektronicznych ściemnia- teczny tylko przy współpracy z włącznikami nie niemożliwej operacji. Na rysunku widać
czy, tak rozwiązywano sprawę regulacji siły niezłej jakości. wyraz
nie, jak należy postępować, aby błys-
światła) zakupiła także odpowiedni włącz- Rozwiązanie kawicznie wylutować układ SMD bez
nik i poprosiła mnie o zainstalowanie całoś- Na szczęście, poza Swiss Army Knife uszkadzania płytki i samego układu.
ci w jej domu. Po miłej kolacji spędzonej mam zawsze w kieszeniach kilka drobiaz- Kolejność działania jest następująca:
w towarzystwie mojej przyjaciółki przystą- gów, w tym podstawowe elementy elekt- 1. Drucik (najlepiej izolowany emalią) prze-
piłem do pracy. I tu okazało się, że instala- roniczne. Rozmyślania w ponurym lochu wlekamy pod jednym rzędem nóżek kos-
cja elektryczna pomiędzy puszką włącznika Wolfenstein zaowocowały opracowaniem tki.
i żyrandolem jest dwuprzewodowa i abso- dwóch bardzo prostych i absolutnie sku- 2. Jeden koniec drucika  zakotwiczamy
lutnie nie nadaje się do wykorzystania. Mo- tecznych układów przeciwdziałających przylutowając go jakiegoś punktu lutow-
je znajoma nawet nie chciała słyszeć o pru- skutkom odbijania styków. Pierwszy z nich niczego.
ciu ścian i zakładaniu nowych przewodów, to domowej roboty transoptor wykonany 3. Drugi koniec drutu zaginamy pod niej
ani o wymianie staroświeckiego, eleganc- z użyciem żarówki i fototranzystora. Wyko- więcej prostym kątem i podgrzewając lu-
kiego przełącznika na nowoczesny ściem- rzystujemy tu fakt, że duża bezwładność townicą pierwszą nóżkę naciągamy (z
niacz. włókna żarówki nie pozwala na przeniesie- wyczuciem) drucik. W momencie stopie-
Rozwiązanie nie krótkich impulsów generowanych nie cyny drucik przejdzie pod nóżką, uno-
Na szczęście przypomniałem sobie, przez drgające styki. Rozwiązanie to ma sząc ją do góry i oddzielając od ścieżki.
w jaki sposób poradziłem sobie w trudnej jednak dwie wady: żarówki, nawet zasilane 4. Identyczne czynności powtarza-
sytuacji, kiedy to musiałem w prosty spo- napięciem o połowę mniejszym od nomi- my dla pozostałych nóżek w rzędzie, a po
sób dwukrotnie zmniejszyć moc wydziela- nalnego  lubią się przepalać. Drugą wadą odłączeniu ostatniej od punktu lutownicze-
ną przez morderolaser zainstalowany przez jest znaczny pobór prądu przez żarówkę. go zabieramy się za ich następny rząd.
jednego z szefów mafii kolumbijskiej. Dlatego też powstał drugi układ, wykorzys- Efektem naszej kilkuminutowej pracy
Schemat instalacji trójprzewodowej i moje- tujący diodę LED i fotorezystor. Tym razem jest uratowanie zarówno układu scalonego
go pomysłu, polegającego na zastosowa- korzystamy z dużej bezwładności więk- jak i płytki!
niu diody włączanej w szereg z żarówkami szości fotorezystorów, które podobnie jak
żyrandola, widoczny na rysunku 1 nie wy- żarówki nie są w stanie przenosić impul-
maga chyba komentarza. Muszę jedynie sów o dużej częstotliwości.
dodać, że w taki prosty sposób możemy Obydwa transoptory działają znakomi- Mam nadzieję że nasza współpraca uło-
także zmniejszać o połowę moc innych cie, pamiętajmy jednak, aby umieścić je ży się znakomicie i uda mi się pomóc
urządzeń, pod warunkiem że nie zawierają w obudowie nie przepuszczającej światła. w wychowaniu nowego pokolenia ludzi,
Zastosowanie takiego
indukcyjności. Zastosowanie takiego Może to być np. kawałek rurki z czarnego którzy z pomocą techniki i logicznego myś-
Zastosowanie takiego
Zastosowanie takiego
Zastosowanie takiego
układu do sterowania odbiornikami prą- polistyrenu. Wszystkie otwory należy za- lenia potrafią poradzić sobie w każdej sytu-
układu do sterowania odbiornikami prą-
układu do sterowania odbiornikami prą-
układu do sterowania odbiornikami prą-
układu do sterowania odbiornikami prą-
du takimi jak układy z transformatorami, kleić i całość dla pewności pomalować acji.
du takimi jak układy z transformatorami,
du takimi jak układy z transformatorami,
du takimi jak układy z transformatorami,
du takimi jak układy z transformatorami,
indukcyjne silniki elektryczne, czy wen- czarną farbą. Wasz MacGyver
indukcyjne silniki elektryczne, czy wen-
indukcyjne silniki elektryczne, czy wen-
indukcyjne silniki elektryczne, czy wen-
indukcyjne silniki elektryczne, czy wen-
tylatory dałoby straszliwe rezultaty i za-
tylatory dałoby straszliwe rezultaty i za-
tylatory dałoby straszliwe rezultaty i za-
tylatory dałoby straszliwe rezultaty i za-
tylatory dałoby straszliwe rezultaty i za-
kończyłoby się zniszczeniem dołączo- Problem 7
kończyłoby się zniszczeniem dołączo-
kończyłoby się zniszczeniem dołączo-
kończyłoby się zniszczeniem dołączo-
kończyłoby się zniszczeniem dołączo-
nych do takiego regulatora urządzeń. Pewnego razu mój przenośny komputer
nych do takiego regulatora urządzeń.
nych do takiego regulatora urządzeń.
nych do takiego regulatora urządzeń.
nych do takiego regulatora urządzeń.
Dlaczego tak by się stało, odpowiedz
cie uległ uszkodzeniu: padł jeden z układów
sobie sami, moi Drodzy!
Jeszcze jedna uwaga: dioda zastosowa-
na w regulatorze musi być odpowiednio
dobrana do mocy pobieranej przez odbior-
nik. Do zwyczajnej żarówki 100W wystar-
czy dioda 1A/400V. I tu pojawia się kolejne
pytanie: przecież napięcie w sieci wynosi
220VAC, dlaczego więc musimy stosować
diodę na 400V, a nie na 300V? I w tym wy-
padku odpowiedz
na to pytanie pozosta-
wiam Czytelnikom.
Problem 6
Znalazłem się kiedyś w paskudnej sytu-
acji. Uwięziony w podziemiach starego po-
niemieckiego zamku Wolfenstein musia-
łem przekazać informację do naszej centra-
li w ... Odnalazłem stare przewody telefo-
niczne, o których wiedziałem, że prowadzą
wprost do gabinetu mojego szefa i połą-
czone są tam z modemem, ale nie miałem
odpowiedniego nadajnika. Zwieranie i roz-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 4/97 71
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 4/97 73