Ćwiczenie 6
Konwersja układów współrzędnych.
Analizy przestrzenne: funkcja Select i Clip
1. Skopiuj katalog dane z I:\TechnInfZSZsem2\Cwiczenie6\Dane do swojego katalogu
roboczego na dysku na dysku H: lub D:
2. Otwórz program ArcCatalog i przemieść się do katalogu roboczego i podkatalogu Dane
D: lub H:\Cwiczenia06\NazwiskoImie\Dane. Sprawdz
właściwości (Properties)
warstwy tematyczne: Zlew_pn_region.shp, Biebrza_drogi.shp, Biebrza_gleby.shp,
Biebrza_miasta.shp, Biebrza_wioski.shp. Zauważ, że nie maja zdefiniowanego XY
Coordinate System
Następne zadanie będzie polegało na konwersji odwzorowań w zbiorach shp. Konwersja
taka w ArcMap odbywa się pomiędzy zdefiniowanymi odwzorowaniami, których
parametry zapisane są w plikach .prj, według ogólnych geometrycznych zasad
transformacji. Wczytane do projektu warstwy nie mają przypisanego żadnego
odwzorowania, a współrzędne wyrażone są w jednostkach stopniach geograficznych.
Najpierw więc przypiszemy im odwzorowanie geograficzne, w efekcie czego utworzy
nam się dodatkowy plik z rozszerzeniem prj (np. dla zbioru Biebrza_wioski.shp
utworzony zostanie dodatkowy plik Biebrza_wioski.prj) przechowujący informację o
danym odwzorowaniu. Następnie przekonwertujemy go do nowego zbioru nadając nowe
odwzorowanie. Będzie to odwzorowanie mapy topograficznej w układzie PUW 1992.
3. Definiowanie układu współrzędnych. Wyświetl ToolsBox . Znajdz
funkcję Data
Management Tools/Projections and Transformations/Define projection. W okienku
menu Define projection wybierz jako Input dataset jeden ze zbiorów shp,
przygotowanych do konwersji np Biebrza_wioski.shp. a jako Coordinate System WGS
1984 .prj (Select.. Geographic Coordinate System/Word/WGS84.prj). Powtórz czynność
dla wszystkich pozostałych warstw.
4. W oknie Catalog Tree PKM na
Dane stwórz nową geobazę
plikową o nazwie dane.gdb
5. Zmiana układu
współrzędnych. Znajdz
funkcję
Project (Management). Możesz to
zrobić innym sposobem niż w pkt.
1: Kliknij na ikonę Search
wpisz Project. Wyświetli się spis znalezionych narzędzi  wybierz Project (Data
Managment). Jako Input dataset wskaż Biebrza_wioski, nadaj nową nazwę plikowi
wynikowemu Biebrza_wioski_92, a jako Output Coordinate System wybierz PUWG
1992 (jak go nie ma w zakładce Favorites to dodaj z katalogu
H:\Cwiczenia06\NazwiskoImie\Dane\PolskieUkladyWspolrzednych). Jako Output
Dataset wstaw H:\....\Dane\Dane.gdb\biebrza_wioski_92. Potwierdz
przez kliknięcie na
klawisze Zastosuj i Ok.
6. Powtórz opisaną powyżej procedurę definiowania układu współrzędnych geograficznych
i konwersji do układu stosując ją kolejno dla tematów: Biebrza_drogi.shp,
Biebrza_gleby.shp, Biebrza_miasta.shp, Zlew_pn_region.shp. Zapisuj je jako:
Biebrza_drogi_92, Biebrza_gleb_92, Biebrza_miasta_92, Zlew_pn_region_92.
7. Otwórz program ArcMap i dodaj wszystkie warstwy z geobazy Dane.gdb zapis projekt
jako Biebrza.mxd
8. Sprawdz
czy projekt ArcMap ustawił odwzorowanie na PUWG 1992 w tym celu we
właściwościach całego projektu PKM na Layers (Okno Table od Contens)
9. Następnie nadaj geobazie Dane.gdb właściwość roboczej PKM Make Default
Geodatabase, od tej pory wszystkie analizy będą się zapisywały do niej
10. W Search zastosuj funkcję Select (Analysis Tools\Extract\Select) dla tematu
Zlew_pn_region_92 oknie Expression (optional) wpisz równanie "PROFIL" = 'Sztabin',
nazwij wynik sztabin_92. W efekcie zostanie zapisana tylko wybrana wcześniej zlewnia
jako oddzielny plik.
11. Tworzenie nowych warstw. Analizy przestrzenne  Clip Zastosuj funkcję Clip (Search
lub ToolsBox Analysis Tools\Extract\Clip) dla tematów Biebrza_drogi_92,
Biebrza_gleby_92, Biebrza_miasta_92, Biebrza_wioski _92 ograniczając ich obszar do
granic (wycinając) zbioru sztabin_92. Wyniki zapisuj każdorazowo jako
Sztabin_drog_92, Sztabin_gleby_92, Sztabin_miasta_92, Sztabin_wioski_92. W wyniku
działania funkcji Clip z tematów zostają usunięte elementy znajdujące się poza obszarem
tematu-nakładki: sztabin_92.
12. Z aktualnego projektu Biebrza.mxd usuń wszystkie tematy o nazwie Biebrza& _92,
pozostawiając w widoku tylko mapy w granicach zlewni Sztabin i zapisać jako
Sztabin.mxd.
13. Skoryguj wizualizację zbiorów tworząc mapy tematyczne: dla dróg (typ legendy: Unique
value, kolumna: klasa_drog) i dla gleb (typ: Unique value, kolumna: przydatność).
14. Zapisz projekt Sztabin.mxd.
15. Obliczenia powierzchni poligonów. W zbiorze Sztabin_gleby_92 stwórz nową kolumnę o
nazwie: Area2, typie: Float.
16. Oblicz powierzchnię obiektów znajdujących się w tym zbiorze. Porównaj z wynikami
zgromadzonymi w kolumnie Area. Jak myślisz, co jest przyczyną tak dużych różnic w
powierzchni w obu kolumnach? Odpowiedz
zapisz pliku wynik.txt w swoim katalogu
roboczym.
17. Otwórz czysty projekt w ArcMap i zapisz go w katalogu roboczym jako Rejestracja.mxd
18. Rejestracja mapy rastrowej. Do projektu dodaj skan mapy Mapa_do_rejestracji92.jpg z
katalogu Dane
19. Sprawdz
układ współrzędnych, w którym jest zapisany w treści skanu mapy (tj. znajdz

zapis na skanie mapy), żeby ją zobaczyć PKM Zoom to Layer
20. Ustaw Odwzorowanie (Coordinate System) projektu na PUWG 1992 (PKM na Layers w
oknie Table do Contents)
21. W ArcMapie dodaj pasek narzędzi
Customize/Toolbars/Georeferencing
22. Stań na nazwie warstwy rastrowej i PKM Zoom to layer
23. Powiększ prawy górny róg mapy i narzędziem wskaż (raz kliknij)skrzyżowanie
siatki kilometrowej tak jak na poniższym rysunku . Następnie nie przesuwając myszki z
klikniętego miejsca naciśnij PKM i wybierz. Input X and Y i wpisz X=605000 i
Y=339000
24. Stań na nazwie warstwy rastrowej i PKM Zoom to layer
25. Znajdz
jeszcze dwa przecięcia siatki i powtórz dla nich czynności z punktu 23.
26. Po zarejestrowaniu minimum trzech punktów (nie mogą być w jednej linii) należy
wyeksportować mapę korzystając z opcji Rectify (umieszczonej w Pasku
Georeferencing)
27. Następnie skorzystaj z opcji Reset transformation oraz usuń z widoku
Mapa_do_rejestracji.png
28. Dodaj w/w zapisaną (w geobazie Dane.gdb) mapę do projektu ArcMap
29. Dodaj map podkładową z Internetu (Add Basemap) o nazie
Topographic, żeby sprawdzić czy poprawie dokonałej rejestracji
mapy. Porównaj je wzrokowo czy nachodzą na siebie.