Przerzutka przednia - wybór, montaż i konserwacja.
hudy, czerwiec 03 2006 - 00:49:03
2. PRZERZUTKA PRZEDNIA

2.1 Podział
2.2 Montaż i regulacja
2.3 Konserwacja
2.4 Luzy i wymiana

2.1 Podział

Chcąc kupić przerzutkę przednią musimy zwrócić uwagę na kilka jej parametrów. Jak świat światem nikt jeszcze nie skonstruował całkowicie uniwersalnego narzędzia czy urządzenia. Wymieńmy więc po kolei parametry przerzutki, które decydują o tym czy się nadaje do naszego roweru czy nie.

Pierwszym z nich i chyba najważniejszym, bo bez spełnienia tego warunku nie będziemy nawet w stanie założyć zmieniarki. Jest to średnica obejmy. Na obecną chwilę występują w trzech rozmiarach: 28.6 , 31.8 i 34.9mm. Zmierzmy suwmiarką średnicę naszej rury podsiodłowej. Jeśli jednak musimy już kupić przerzutkę natychmiast, a nie znamy rozmiaru rury to warto spytać sprzedawcy o rozmiar 34.9mm i dokupić do tego odpowiednie redukcje, które pozwolą zamontować przerzutkę na rurze o mniejszej średnicy. Niektórzy producenci dodają redukcje w komplecie do przerzutki. Jeszcze innym rozwiązaniem jakie się pojawiło jest mocowanie przerzutki do supportu. Wtedy już nie musimy przejmować się średnicą obejmy.

Drugim czynnikiem, na który powinniśmy zwrócić uwagę przy wyborze przerzutki to jest jej pojemność. Pojemność to różnica w ilości zębów pomiędzy tarczą największą, a najmniejszą (Jeśli nasza przerzutka ma pojemność 22 zębów, to posiadając blat z 44 zębami, nie będziemy mogli zamontować najmniejszej tarczy mniejszej niż 22 zęby). Przerzutki mają też określoną największą i najmniejszą tarczę, jaką mogą obsłużyć. Przed zakupem zmieniarki policzmy dokładnie ile zębów ma najmniejsza i największa tarcza naszej korby.

Kolejnym czynnikiem jest określenie zakresu kątów nachylenia rury podsiodłowej. Większość przerzutek jest przystosowana do montowania na rurach podsiodłowych o nachyleniu 66-69 stopni. Na wszelki wypadek warto sprawdzić ten parametr.

Jednym z podziałów przerzutek jest podział na następujące typy: top-pull, bottom-pull oraz dual pull. Przerzutka top-pull to taka, która wymaga linki opadającej z góry. Więc jeśli przelotki pancerzy na ramie mamy umieszczone na rurze górnej to zdecydujmy się właśnie na ten typ przerzutki. W przypadku bottom-pull jest na odwrót - linka musi dobiegać z dołu. Natomiast najbardziej uniwersalnym rozwiązaniem jest typ dual-pull. Tutaj linkę możemy poprowadzić od dołu, lub od góry, wszystko zależy od sposobu jej montażu.

Istnieje jeszcze jeden podział przerzutek. Na zmieniarki typu down-swing i top-swing. Każdy typ ma swoje wady i zalety. Przy zakupie możemy zdecydować się na ten rodzaj, który nam bardziej odpowiada. Down-swing to typ, w którym prowadnik znajduje się pod obejmą. Jego ogromną zaletą jest fakt, że przerzutka nie łapie luzów i może nam służyć bardzo długo. Posiada natomiast dwie wady. Żeby zmienić bieg trzeba użyć większej siły, część z nas nie zwróci na to uwagi, ale taki jest fakt. Kolejną, dla wielu dosyć poważną wadą jest to, że obejma często znajduje się pomiędzy otworami na koszyk bidonu i zamontowanie go bez podkładek jest niemożliwe. Musimy zastosować wtedy dość długie podkładki lub zrezygnować z drugiego koszyka bidonu. Przerzutka typu top swing ma wózek znajdujący się na wysokości obejmy i jest pozbawiona dwóch powyższych wad, za to zdecydowanie szybciej łapie luzy.


2.2 Montaż i regulacja

Regulacja przerzutki przedniej jest stosunkowo prosta, a dobrze wyregulowana przerzutka z przodu znacznie ułatwi nam jazdę.

Przerzutka jest zamocowana prawidłowo gdy spełnia dwa warunki: prowadnik jest położony równolegle z tarczami korby (sprawdź wcześniej czy tarcze korby są proste) i w momencie gdy zewnętrzna część prowadnika przechodzi nad blatem, to znajduje się około 2-3mm nad nim.

Teraz wrzućmy z tyłu łańcuch na największą koronkę. Kręcąc korbami do tyłu wkręcaj śrubę L do momentu kiedy prowadnik (ta jego część znajdującą się bliżej ramy) zacznie ocierać o łańcuch (zadbaj żeby rower stał pionowo), a następnie wykręć śrubę do momentu kiedy nie będzie już nic ocierało.

Teraz ustaw na manetce najmniejszą koronkę, a śrubę baryłkową wykręć o kilka obrotów. Po tym zabiegu mocno naciągając linkę zamocuj ją do przerzutki. Teraz z tyłu zrzuć na najmniejszą koronkę, a z przodu wrzuć na blat. Używając śruby H ustaw prowadnik tak żeby jego zewnętrzna część nie ocierała o łańcuch. W tym momencie mamy ustawione skrajne przełożenia przerzutki. Czas na środkowe.
Wrzuć na przedostatnią koronkę z tyłu a z przodu zrzuć na drugą tarczę. Jeśli łańcuch ociera część zewnętrzną prowadnika to wykręcaj ją do momentu kiedy przestanie. Teraz wrzucając na coraz większe koronki z tyłu. Patrz kiedy łańcuch zacznie ocierać o wewnętrzną część prowadnika. Jeśli tak się stanie dopiero na największej koronce to znaczy, że masz wyregulowaną przerzutkę. Jeśli nie to znaczy, że prowadnik jest wąski i musimy zdecydować które koronki mają być obsługiwane przez drugą tarczę. Wkręcając śrubę baryłkową przy manetce spowodujemy przesunięcie prowadnika w stronę najmniejszej tarczy, wykręcając spowodujemy przesunięcie w stronę blatu. Metodą prób i błędów musimy dotrzeć do zadowalającego nas ustawienia.

Jeśli w najbliższym czasie stwierdzimy, że przerzutka się rozregulowała, przesunęła się w lewo w porównaniu z pierwotnym ustawieniem, znaczy to tyle, że linka się rozciągnęła i należy przeprowadzić regulację po raz kolejny.
Szczęście mają posiadacze gripów z mikroindeksem, dla nich regulacja przerzutki przedniej kończy się na ustaleniu skrajnych położeń przerzutki.

2.3 Konserwacja

Zadbać o przednią przerzutkę jest niesłychanie prosto. Cała operacja sprowadza się do usunięcia z niej kurzu i brudu. Najtrudniej jest pozbyć się różnych nie porządanych elementów nawierzchni ze sprężyny. Ale z pomocą przyjdzie nam pędzel (może być umoczony w benzynie ekstrakcyjnej) - dzięki niemu dotrzemy w najgłębsze zakątki przerzutki i dokładnie ją wyczyścimy. Możemy również użyć wody i płynu do mycia naczyń jako odtłuszczacza. Należy jednak pamiętać żeby dokładnie ją osuszyć, a najlepiej potraktować ją specyfikiem wypierającym wodę (np. WD-40). Kiedy już przerzutka zostanie dokładnie osuszona połóżmy kroplę oleju na każdą szczelinę pomiędzy elementami pantografu i poruszajmy przerzutką. Olej zapewni przerzutce płynniejszą pracę i zmniejszy jej zużycie.

2.4 Luzy i wymiana

Zawsze przychodzi moment kiedy część odmawia nam posłuszeństwa i należy ją zmienić. Kiedy zrobić to w przypadku przerzutki przedniej? Najprostszą odpowiedzią jest - wtedy, kiedy zacznie nas irytować. Zmieniarka z luzami strasznie hałasuje, klekocze i lata na wszystkie strony. Możemy ją tymczasowo uspokoić za pomocą gumki recepturki, którą owijamy dokoła rury podsiodłowej i zaczepiamy o śruby regulacyjne. Zlikwiduje to częściowo hałasowanie, ale z działaniem przerzutki nadal mogą być problemy. Ludzie posiadający odpowiednie zaplecze warsztatowe i umiejętności zawsze mogą rozbić sworznie, nie wiem tylko czy jest to gra warta świeczki.