JEDNOFAZOWA
METALE
STOPY
M
RS
+
M, N
FM MK
N
WIELOFAZOWA
TECHNOLOGIA
DO PRZERÓBKI
ODLEWNICZE
PLASTYCZNEJ
STRUKTURA
STALE NIESTOPOWE
Wpływ węgla na mikrostrukturę stali
STALE NIESTOPOWE
Wpływ węgla na właściwości mechaniczne stali
STALE NIESTOPOWE
Wielkość ziarna w stali
Wielkość ziarna ma duży wpływ na właściwości mechaniczne. Duże
ziarno obniża właściwości mechaniczne, zwłaszcza udarność i
granicę plastyczności.
Drobnoziarnistość stali
Główne czynniki hamujące
rozrost ziaren austenitu
dyspersyjne
cząstki Al2O3 i AlN
trudno rozpuszczalne
węgliki w strukturze
sd = s0 + k d-1/2
austenite
ferrite
cementite
Przemiana
DISPLACIVE
bezdyfuzyja
Przemiana dyfuzyjna
RECONSTRUCTIVE
Przemiany fazowe w stalach
F
I. Przemiana perlitu w austenit
III
(Feą(C) + Fe3C) Feł(C)
II. Przemiana austenitu w
struktury perlityczne
IV
Feł(C) Feą(C) + Fe3C
III. Przemiana austenitu w
II
martenzyt
Feł(C) Fe ą(C)
I
IV. Przemiana martenzytu w
mieszaninę ferrytu i cementytu
Fe ą(C) Feą(C) + Fe3C
A1
Ms T
Przemiany Przemiana
dyfuzyjne bezdyfuzyjna
Przemiany fazowe w stalach  obróbka cieplna stali
A
P
wyżarzanie
B
S
T
Mr
Mt
hartowanie
Obróbka cieplna stali
Wyżarzanie
Wyżarzanie
ujednorodniające
bez przemiany
(homogenizujące)
alotropowej
Wyżarzanie normalizujące
(normalizowanie)
Wyżarzanie zupełne
Wyżarzanie izotermiczne
Wyżarzanie
rekrystalizujące
Wyżarzanie sferoidyzujące
(zmiękczanie)
Wyżarzanie odprężające
Wyżarzanie z
przemianą
Wyżarzanie stabilizujące
alotropowej
Normalizowanie
ujednorodnienie i rozdrobnienie struktury
Widmannstattena
Likwidacja struktury
Sferoidyzacja
Normalizacja, a sferoidyzacja
Normalizacja
sferoidyzacja
sferoidyzacja
Normalizacja
Normalizacja
Normalizacja
sferoidyzacja
sferoidyzacja
Hartowanie
AUSTENIT SZCZ
TKOWY
auste
nite
Austenit szczątkowy
Odpuszczanie
Mr T S
P
Mt
dyfuzja węgla
niskie
wysokie
średnie
Obróbki cieplne po hartowaniu
odpuszczanie
brak odpuszczania
Bainite
Rzeczywiste krzywe CTPi i CTPC
Obróbka cieplna:
struktura - właściwości
Przemiany fazowe w stalach  obróbka cieplna stali
A
P
wyżarzanie
B
S
T
Mr
Mt
hartowanie
Twardość: 200 HB Twardość: 120-200 HB
Wytrzymałość Rm=750 MPa Wytrzymałość Rm=800 MPa
Wydłużenie A5 = ok.50% Wydłużenie A5 = ok.8%
Twardość: 350 HB
Wytrzymałość Rm=1200 MPa
Wydłużenie A5 = ok.10%
Twardość: 600 HB
Wytrzymałość Rm=1800 MPa
Wydłużenie A5 = <1%