OKO NA EKO
EKOLOGIA
Z PIEKA
A RODEM
80 gigantycznych poża- likwidują nadmiar posuszu
rów, które szalały dwa lata i warunkują zainicjowanie
temu w zachodniej części odnawiania się lasu. Tym-
USA, unicestwiło kilka mln czasem tłumienie wszelkich
ha lasów. Bezradni byli stra- ognisk zmieniło na nie-
żacy, wojsko, mieszkańcy korzyść środowisko, zaros-
zostali ewakuowani z do- ły polany, wyschły bagna,
mostw. zalega posusz. Plątanina
Intensywne upały, bardzo krzewów i wyschniętych traw
silny wiatr, gwałtowne wyła- blokuje dostęp światła
dowania atmosferyczne, zni- i wilgoci do gleby, czyniąc
kome opady sprawiły, że w niemożliwym zakiełkowa-
12 stanach stracono komplet- nie tkwiących w niej nasion
nie kontrolę nad ogniskami wielu cennych, chronionych
pożarów. Była to największa roślin.
od 50 lat pożoga w USA. Konkluzja, że  najwięk-
Wobec rozmiarów takiej sze w historii pożary lasów
klęski żywiołowej szokująco są skutkiem zbyt gorliwej
dla laika brzmią głosy ekolo- ochrony drzewostanów przed
gów (chodzi o naukowców), ogniem , tłumaczy, dlaczego
którzy stwierdzają, że nie w USA coraz częściej stosu-
są zupełnie zaskoczeni po- je się taktykę nieingerowa-
żarami - co więcej, od lat nia w naturalnie wywołane
ostrzegali, że kataklizm jest pożary, o ile oczywiście nie
nieunikniony. Dlaczego? Bo zagrażają one ludzkim siedzi-
w obecnym stuleciu za wszel- bom i zakładom przemysło-
ką cenę starano się zapo- wym. Częściej też wywołuje
biegać wszelkim pożarom, się  kontrolowane pożary -
w tym wywołanym przez w 1999 r. liczbę takich pod-
czynniki naturalne. Sytuacja paleń zwiększono aż 3-krot-
nie byłaby tak dramatyczna, nie. Od 1988 r., gdy ogromny
gdyby na większą skalę sto- pożar zniszczył 1/10 parku
sowano kontrolowane wypa- Yellowstone, nie gasi się już
lanie zbyt zadrzewionych tam pożarów wywołanych
i zakrzaczonych obszarów uderzeniami piorunów.
leśnych. Trzeba jednak uczciwie
Ekopirologia, badająca przyznać, że metoda wypa-
ekologię pożarów, zwana leń, proponowana przez eko-
czasem z przekąsem  ekolo- logów, budzi kontrowersje
gią z piekła rodem , zakłada, i ma przeciwników. Zarzu-
że środowisko przyrodnicze ca się jej, że nawet  kontro-
bez żadnych pożarów nie jest lowany pożar może zawsze
naturalne. I jest to prawda, wymknąć się spod owej kon-
gdyż wiele ziemskich ga- troli i zagrozić środowisku.
tunków ewoluowało właśnie Protestują firmy drzewne,
wskutek pożarów wywoła- dla których spalone drzewo
nych naturalnie. Więcej, są to żaden materiał do pozys-
gatunki flory, których egzys- ku. y
li są hotelarze i właści-
tencja w świecie bez poża- ciele ośrodków wczasowych,
rów jest niemożliwa. Opisano bo opalone drzewa  zdobią-
rośliny, których nasiona za- ce okolicę odstraszają turys-
kiełkują tylko wtedy, gdy tów.
płomienie rozkruszą łupinę. Na razie służby leśne USA
Istnieje sosna zwana  ognis- stają przed innym wyzwa-
tą , z której szyszek wysy- niem. Trzeba przywrócić do
pią się nasiona tylko wtedy, życia gigantyczne połacie
gdy ciepło płomieni roztopi zniszczone przez pożogę. Na
zalepiającą szyszki żywicę. odnowę lasów otrzymywać
W suchych, zachodnich będą one od rządu USA
stanach USA dno lasów zasła- 925 mln dolarów rocznie, 10
ne jest tonami niegnijących razy więcej niż dotąd. Ale
pni i gałęzi, które unie- nowe drzewa i tak wyrosną
możliwiają wzrost młodym dopiero po kilkudziesięciu
siewkom. Okresowe przy- latach.
gruntowe pożary, nieuszka- K. W.
RYS. DOMINIKA ZBOROWSKA, GIMNAZJUM JAWORNIK
dzające pni i koron drzew,
KONKURS  MOJA ZIEMIA - MÓJ ŚWIAT 2004
28 LIPIEC-SIERPIEC
2005 NR 7-8 (144-145)
EKOLOGICZNY
PAPIER