ZATRUCIA  WPA
YW
RÓŻNORODNYCH CZYNNIKÓW NA
POWSTAWANIE I PRZEBIEG
ZATRUCIA. ZATRUCIA POKARMOWE.
Podział substancji toksycznych
Substancje
toksyczne
TRUCIZNY ÅšRODKI ÅšRODKI
SZKODLIWE PRAKTYCZNIE
NIESZKODLIWE
2
TRUCIZNY
3
Trucizny są to związki chemiczne, które wskutek
swych właściwości wprowadzone w określonej ilości
mogą wywołać
qð zakłócenia normalnych funkcji życiowych
qð lub spowodować Å›mierć
w zależności od czasu działania
Stężenie szkodliwe
4
Stężenie szkodliwe dla zdrowia lub życia
człowieka w odniesieniu do pewnego okresu
oddziaływania: kilkunastu minut  taka ilość
zwiÄ…zku chemicznego w atmosferze, przy
której może nastąpić u człowieka trwałe
uszkodzenie narządów organizmu, a nawet
utrata życia (najczęściej w mg/m3)
Stężenie śmiertelne
¨ðStężenie Å›miertelne  taka ilość substancji
chemicznej w atmosferze, w której człowiek
ulega śmiertelnemu zatruciu w krótkim okresie
czasu lub natychmiast.
Próg wyczuwalności węchowej
6
¨ðPróg wyczuwalnoÅ›ci wÄ™chowej  minimalna
ilość danej substancji w atmosferze, która może
być wyczuwalna przez zmysł człowieka
Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)
¨ðNajwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) 
maksymalna ilość danej substancji w
atmosferze środowiska pracy człowieka, która
w ciÄ…gu 8 godzinnego czasu pracy, przez
okres jego aktywności zawodowej nie powinna
spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia
pracownika oraz w stanie zdrowia jego
przyszłych pokoleń
Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe
(NDSCh)
8
" Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe
(NDSCh)  maksymalna ilość danej substancji,
która nie powinna spowodować ujemnych
zmian w stanie zdrowia pracownika oraz w
stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń, jeśli
utrzymuje się w środowisku pracy nie dłużej niż
30 minut w czasie zmiany roboczej
Najwyższe dopuszczalne stężenie progowe
(NDSP)
¨ð Najwyższe dopuszczalne stężenie progowe
(NDSP) - maksymalna ilość danej substancji,
która ze względu na zagrożenie zdrowia lub
życia pracownika nie mogą być w środowisku
pracownika przekroczone w żadnym momencie
Współczynniki określające toksyczność danej
substancji
10
¨ðLD50 - ilość substancji (mg/kg), która podana
zwierzętom doświadczalnym powoduje śmierć
połowy zwierząt w badanej grupie
¨ðLC50 - takie stężenie zwiÄ…zku toksycznego w
powietrzu , które powoduje śmierć połowy
zwierzÄ…t w badanej grupie
Drogi zatruć substancjami toksycznymi
11
¨ð drogi oddechowe (zatrucia inhalacyjne)  zwykle
gazy, opary cieczy lub ciał stałych, środki ochrony
roślin, rozpuszczalniki itp. Statystycznie ok. 90-
95% zatruć
¨ð przez skórÄ™ i bÅ‚ony Å›luzowe (zatrucie dermalne ) 
głównie ciała stałe i ciecze, także niektóre gazy i
opary łączące się z wilgocią na skórze, trucizny
rozpuszczalne w tłuszczach, jady zwierzęce,
rozpuszczalniki organiczne, środki ochrony roślin
12
¨ð przewód pokarmowy (zatrucie doustne)  ciaÅ‚a
stałe, ciecze, w nielicznych przypadkach gazy i
opary, leki, alkohol, grzyby. Zwykle zwiÄ…zane sÄ… z
próbami samobójczymi, ale możliwe są także przy
niedostatecznej higienie osobistej
¨ð wkÅ‚ucia donaczyniowe, domięśniowe, podskórne
(zatrucia injekcyjne) - leki, narkotyki
RODZAJE ZATRUĆ
13
¨ð Zatrucia ostre - spowodowane wprowadzeniem
od organizmu jednorazowej odpowiedniej
dawki właściwej dla danej substancji, a objawy
jej oddziaływania na organizm są wyraz
ne
¨ð Zatrucia przewlekÅ‚e  spowodowane
wprowadzeniem stosunkowo małych ilości
substancji chemicznej, lecz przez dłuższy okres
czasu, a objawy widoczne mogą wystąpić
dopiero po kilku miesiÄ…cach lub latach
¨ð Zatrucia podostre  majÄ… charakter poÅ›redni
Działanie substancji toksycznych
14
¨ð DziaÅ‚anie miejscowe - poprzez atakowanie tkanek z
którymi się zetkną bezpośrednio np. chlor, amoniak,
kwasy, ługi i inne przeważnie o działaniu silnie
drażniącym.
¨ð DziaÅ‚anie ogólne - poprzez wchÅ‚anianie przez
organizm, a następnie dopiero, często w
niezauważalnie szybki sposób, atakują narządy
wewnętrzne organizmu, powodując że brak jest
odruchów obronnych człowieka.
Charakterystyka podstawowych grup
związków chemicznych
15
Biorąc pod uwagę mechanizm działania
toksycznego na organizm ludzki substancje
chemiczne możemy podzielić na:
¨ð Substancje drażniÄ…ce
¨ð Substancje duszÄ…ce
¨ð Substancje narkotyczne
¨ð Substancje o dwuetapowym dziaÅ‚aniu
Substancje drażniące
16
¨ðSÄ… bardzo aktywne chemicznie, agresywne w
stosunku do błon śluzowych dróg oddechowych,
oczu i skóry w bezpośrednim zetknięciu.
¨ðWywoÅ‚ujÄ… drażnienie, a nastÄ™pnie stany
zapalne połączone z ruchami obronnymi
organizmu (wydzielanie śluzu, wstrzymanie
oddechu, symptomy utraty świadomości.
¨ðSÄ… to np. pary i gazy kwaÅ›ne, kwasy, zasady,
chlor, amoniak itp.
Substancje duszÄ…ce
17
¨ð UniemożliwiajÄ… proces oddychania z powodu
obniżenia zawartości tlenu w powietrzu lub
pośrednio wskutek działania na krew i enzymy w
sposób inhibicyjny.
¨ð SÄ… to np. azot, wodór, metan.
¨ð Granicznym stężeniem tlenu w powietrzu, przy
którym zaczynają się trudności w oddychaniem
to17 % obj.
¨ð WysiÅ‚ek fizyczny potÄ™guje te trudnoÅ›ci
Działanie duszące poprzez
blokowanie hemoglobiny
18
¨ð Substancje duszÄ…ce oddziaÅ‚ywujÄ…ce chemicznie na
hemoglobinę (blokując jej zdolności do transportu i
odwracalnego wiÄ…zania tlenu)
¨ð SÄ… to : cyjanowodór, nitryle, chlorany,
nadmanganiany, nitrozwiÄ…zki i aminy.
¨ð DziaÅ‚anie tych toksyn jest nieodwracalne
Substancje narkotyczne
19
¨ðSubstancje te charakteryzujÄ… siÄ™ silnym
wpływem na ośrodkowy (centralny) układ
nerwowy, a w szczególności na korę mózgową.
¨ðNależą do nich: etery, estry, wÄ™glowodory
aromatyczne, popularne  rozpuszczalniki :
benzen, ksylen, aceton.
Substancje o dwuetapowym działaniu
20
¨ð Etap I - Po wchÅ‚oniÄ™ciu przez organizm odczuwalne sÄ…
przez pewien okres czasu skutki zatrucia, a po
odizolowaniu organizmu od toksyny samopoczucie
poprawia się aż do stanu normalnego.
¨ð Etap II - Po upÅ‚ywie kilku lub kilkunastu godzin
następuje drugi etap mogący skończyć się nawet
śmiercią, zwłaszcza w razie braku pomocy lekarskiej.
¨ð Substancjami tymi sÄ…: tlenki azotu, fosgen, siarkowodór,
tlenek węgla
Objawy zatruć
21
Rozpoznanie zatrucia mogą ułatwić następujące objawy:
¨ð ze strony przewodu pokarmowego: nudnoÅ›ci, wymioty, bóle
brzucha, biegunka
¨ð ze strony ukÅ‚adu oddechowego: trudnoÅ›ci w oddychaniu
¨ð ze strony ukÅ‚adu krążenia: przyspieszone, bÄ…dz
zwolnione
tętno, nieregularne tętno, nadmierna potliwość
¨ð ze strony ukÅ‚adu nerwowego: zwężone lub nadmiernie
poszerzone z
renice, ból głowy, zaburzenia świadomości aż do
jej utraty, drgawki.
¨ð ze strony skóry i bÅ‚on Å›luzowych: oparzenie, zaczerwienienie ,
pęcherze .
Pierwsza pomoc w eliminowaniu trucizn z
organizmu
22
W zatruciu przez przewód pokarmowy:
¨ð osobie przytomnej podać do wypicia 1- 1,5 litra
letniej wody
¨ð nastÄ™pnie podrażnić palcem tylnÄ… Å›cianÄ™ gardÅ‚a,
¨ð czynnoÅ›ci te należy powtarzać aż do uzyskania
czystych wymiocin,
¨ð zabezpieczyć wymiociny do badania
toksykologicznego
PROWOKOWANIE WYMIOTÓW JEST
PRZECIWSKAZANE U OSÓB:
23
¨ð nieprzytomnych ,
¨ð z niesprawnymi odruchami z gardÅ‚a i krtani,
¨ð zatrutych substancjami żrÄ…cymi np. kwasy, zasady,
gdzie może dojść do perforacji ścian przełyku i
żołądka oraz drażniącymi drogi oddechowe jak
benzyna, lub nafta
¨ð zatrutych substancjami oleistymi , które nie wywoÅ‚ujÄ…
odruchów obronnych po przedostaniu się w okolicę
krtani, zwiększając ryzyko zachłyśnięcia
Pierwsza pomoc w eliminowaniu trucizn z
organizmu cd.
24
W zatruciu przez drogi oddechowe:
¨ð wynieść poszkodowanego ze skażonego
pomieszczenia na świeże powietrze,
¨ð zabronione jest używanie urzÄ…dzeÅ„ elektrycznych i
palenie papierosów, ponieważ istnieje groz
ba
wybuchu,
¨ð przy braku Å›wiadomoÅ›ci postÄ™pować jak z osobÄ…
nieprzytomnÄ…
Pierwsza pomoc w eliminowaniu trucizn z
organizmu cd.
25
W zatruciu przez skórę :
¨ð zdjąć skażonÄ… odzież ,
¨ð usunąć trucizny z powierzchni ciaÅ‚a poprzez spÅ‚ukanie skóry
dużą ilością letniej wody przez kilkanaście minut ,
¨ð czynnoÅ›ci te należy wykonywać po zaÅ‚ożeniu gumowych
rękawic,
¨ð nie wolno stosować żadnych szczotek, które zwiÄ™kszajÄ…
szybkość wchłaniania poprzez wywołanie przekrwienia ,
¨ð poza wodÄ… nie stosuje siÄ™ innych Å›rodków zobojÄ™tniajÄ…cych,
które mogą wywołać reakcję egzotermiczną ,
¨ð po spÅ‚ukaniu zabezpieczyć skórÄ™ jaÅ‚owym opatrunkiem
Pierwsza pomoc w eliminowaniu trucizn z
organizmu cd.
26
W zatruciu drogą injekcji wchłanianie trucizny opóz
nia
siÄ™ poprzez
¨ð unieruchomienie poszkodowanego,
¨ð zaÅ‚ożenie opaski uciskowej tak aby byÅ‚o wyczuwalne
tętno ,
¨ð obÅ‚ożenie miejsca wstrzykniÄ™cia zimnymi okÅ‚adami, co
na drodze obkurczenia naczyń hamuje wchłanianie
Ogólne postępowanie ratownicze
przy zatruciach
27
¨ð Usunąć poszkodowanego z niebezpiecznego otoczenia ,
¨ð Sprawdzić i zabezpieczyć podstawowe czynnoÅ›ci życiowe ,
¨ð RatujÄ…c poszkodowanego należy zwracać uwagÄ™ aby samemu
się nie zatruć, prowadząc sztuczne oddychanie u zatrutego
substancjami żrącymi, pochodnymi benzyny itp.
¨ð Jeżeli to możliwe, jak najszybciej usunąć truciznÄ™ z organizmu,
¨ð Zabezpieczyć wszelkie opakowania po lekach , Å›rodkach
chemicznych , wymiociny i zabrać je razem z poszkodowanym
do szpitala
¨ð Powiadomić pogotowie.
Zatrucia pokarmowe
¨ð Zatrucia pokarmowe  to ostre i gwaÅ‚towne
dolegliwości żołądkowo-jelitowe objawiające się
zwykle biegunkÄ… i wymiotami.
¨ð WystÄ™pujÄ… w stosunkowo krótkim czasie po spożyciu
żywności skażonej drobnoustrojami lub trującymi
substancjami chemicznymi.
¨ð Okres wylÄ™gania zatruć pokarmowych zakaz
nych,
zwłaszcza wywołanych przez bakterie, jest bardzo
krótki, trwa od kilku do kilkunastu godzin, najdłużej
do kilku dni.
Rodzaje zatruć pokarmowych
¨ð Zatrucia pokarmowe to zaburzenia funkcji przewodu
pokarmowego, spowodowane spożyciem żywności
zawierającej żywe drobnoustroje lub ich toksyny.
¨ð W zależnoÅ›ci od czynnika sprawczego, wÅ›ród zatruć
pokarmowych wyróżnia się zatrucia bakteryjne,
wirusowe i grzybicze.
Zatrucia bakteryjne mogą być spowodowane
spożyciem żywych komórek bakteryjnych lub ich toksyn.
W zależności od mechanizmu powstawania dzielą się
na intoksykacje, infekcje i toksykoinfekcje.
INTOKSYKACJA
¨ð PrzyczynÄ… intoksykacji jest dostanie siÄ™ do
przewodu pokarmowego toksyny bakteryjnej.
¨ð Powszechne sÄ… zatrucia endotoksynami
bakteryjnymi, czyli składnikami ściany komórkowej
bakterii Gram-ujemnych.
¨ð Znacznie groz
niejsze, choć na szczęście coraz
rzadsze, sÄ… zatrucia egzotoksynami, np. jadem
kiełbasianym
INFEKCJA
¨ð Infekcje to zatrucia pokarmowe, w których bakterie
kolonizują komórki nabłonka jelitowego.
¨ð PrzykÅ‚adem takiego zatrucia jest
najpowszechniejsza w naszym kraju bakteryjna
infekcja pokarmowa pałeczkami Salmonella.
TOKSYKOINFEKCJA
¨ð Toksykoinfekcje to zatrucia mieszane, których
czynnikiem przyczynowym jest zarówno bakteryjna
kolonizacja nabłonka jelitowego jak i toksyny
wydzielane do światła jelita.
 KAŻDE ZATRUCIE POKARMOWE MOŻE BYĆ
GROy
NE, SZCZEGÓLNIE DLA NIEMOWL
T I DZIECI
DO LAT 3, LUDZI OSA
ABIONYCH I STARSZYCH.
Bakteryjne zatrucie pokarmowe
¨ð Bakteryjne zatrucie pokarmowe definiujemy jako
niejednorodne pod względem etiologicznym i
klinicznym ostre schorzenie o objawach żołądkowo-
jelitowych, które wywołane są spożyciem artykułów
żywnościowych zanieczyszczonych drobnoustrojami
lub wytworzonymi przez nie toksynami.
Przyczyny
¨ð Zaniedbywanie zasad higieny w postÄ™powaniu z
Å„ðsurowcami
Å„ðproduktami spożywczymi
Å„ðna etapie przyrzÄ…dzania potraw.
Ponadto
¨ð niski poziom higieny konsumenta
¨ð niedostateczna wiedza
Etiologia zatruć pokarmowych najczęściej obejmuje
zatrucia wywołane przez takie drobnoustroje jak:
¨ð Salmonella spp.,
¨ð Staphylococcus aureus (gronkowiec zÅ‚ocisty)
¨ð Clostridium perfingens (laseczka zgorzeli gazowej)
¨ð Clostridium botulinum (laseczka jadu kieÅ‚basianego)
Rzadziej występują zatrucia pokarmowe spowodowane
innymi patogenami, takimi jak:
¨ð Escherichia coli,
¨ð Campylobacter spp.,
¨ð Shigella spp. (czerwonka)
¨ð Yersinia enterocolitica
PATOGEN RODZAJE POKARMÓW
gotowany ryż, wołowina, kurczak, małże,
Bacillus cereus
krewetki
wołowina, indyk, kurczak
Clostridium perfingens
niewłaściwie konserwowana żywność,
Clostridium botulinum
puszkowana żywność, wędzone ryby
wyroby cukiernicze, mleczne, szynka,
Staphylococcus aureus
wieprzowina
Yersinia enterocolitica czekolada, mleko, wieprzowina
mleko, sery, surowe warzywa, drób,
Listeria monocytogenes
wołowina, ryby wędzone i solone
zbyt długo gotowany kurczak, mleko,
Campylobacter jejuni
kontakt ze zwierzętami domowymi, małże
Escherichia coli sałatki, mleko, niedogotowana wołowina
jaja, mięso, kurczak, kremy, przetwory
Salmonella
mleka, krewetki, karp
mleko, produkty mleczne, sałatki, małże
Schigella
produkty rolne
Aspergillus flavus
mięso zwierząt hodowlanych i dzikich
Trichinellosis
zarażone larwami
Yersinia enterocolitica
Podstawowe zasady profilaktyki zatruć pokarmowych
Żywność Doprowadzanie potraw do wrzenia podczas gotowania
Przyrządzanie potraw bezpośrednio przed spożyciem
Przechowywanie żywności w czystych pojemnikach
przeznaczonych do tego celu
Używać czystych materiałów do wycierania naczyń lub
pozostawiać je do samoistnego wyschnięcia
Unikać używania lodówki turystycznej
Sprawdzać datę ważności przed konsumpcją
Dokładnie myć owoce i warzywa
Unikać spożywania surowego mięsa oraz produktów
zawierajÄ…cych surowe jaja
Woda Pić wodę przegotowaną lub butelkowaną oryginalnie
zamkniętą z nienaruszonym kapslem/korkiem
Nie stosować do gotowania oraz płukania ust wody o
nieznanej jakości mikrobiologicznej
Higiena osobista Częste mycie rąk wodą z mydłem
Mycie rąk każdorazowo przed kontaktem z żywnością
Mycie rÄ…k po skorzystaniu z toalety
PLEÅšNIE (GRZYBY STRZ
PKOWE)
¨ð SÄ… to organizmy wielokomórkowe, cudzożywne, należące do
gromady tzw. grzybów właściwych (Eumycota).
¨ð Negatywna dziaÅ‚alność wynika ze strat na skutek rozwoju
pleśni na surowcach spożywczych oraz żywności
nieprawidłowo przechowywanej.
¨ð PleÅ›nie powodujÄ… rozkÅ‚ad biaÅ‚ek, tÅ‚uszczów oraz innych
składników, obniżając wartość odżywczą żywności.
¨ð Z higienicznego punktu widzenia pleÅ›nie zanieczyszczajÄ…
otoczenie człowieka, często bowiem stanowią czynnik
wywołujący alergie, a ich toksyczne metabolity (mykotoksyny)
zostały zakwalifikowane do szeregu najgroz
niejszych
związków rakotwórczych.
¨ð Mykotoksyny to m. in. aflatoksyna, ochratoksyna A, patulina
Wirusowe zatrucia pokarmowe
¨ð Wirusowe zatrucia pokarmowe sÄ… wywoÅ‚ywane przez
szereg wirusów z różnych grup systematycznych.
¨ð Najczęściej przybierajÄ… postać zapalenia żoÅ‚Ä…dka i
jelit, które manifestuje się wymiotami i biegunką.
¨ð Leczenie to przede wszystkim Å›cisÅ‚a dieta i uzupeÅ‚nianie
płynów.
¨ð Wirusowe zatrucia pokarmowe sÄ… szczególnie czÄ™ste u
małych dzieci. W tej grupie wiekowej  z reguły na
większe ryzyko odwodnienia - szczególnie ważne jest
uzupełnianie płynów.
Wirusy w żywności
¨ð Wirusy mogÄ… dostać siÄ™ do żywnoÅ›ci w ciÄ…gu caÅ‚ego procesu
produkcyjnego, głównie jednak zanieczyszczeniu ulegają surowce
i produkt końcowy.
¨ð Najważniejsze wirusy, które mogÄ… stanowić potencjalne
zagrożenie, to wirus żółtaczki (hepatitis A) choroba brudnych rąk,
wirus Norwalk (odpowiedzialny za ok. 1/3 wirusowych zatruć
pokarmowych), rotawirusy.
¨ð Głównym z
ródłem wirusów powodujących zatrucia są: woda,
ryby, mięczaki (owoce morza), mleko, lody, mięso i produkty
mięsne.
Przykłady zatruć pokarmowych w
zależności od czynnika etiologicznego
SALMONELLOZY
50
¨ð To zatrucia wywoÅ‚ane przez bakterie  paÅ‚eczki
Salmonella.
¨ð PaÅ‚eczki Salmonella wydalane z kaÅ‚em, w sprzyjajÄ…cych
warunkach (ciepło, wilgoć obecność białka) mogą być
poza organizmem żywym nawet przez kilka miesięcy
Å„ðw glebie  okoÅ‚o 3 miesiÄ™cy,
Å„ðw wodzie  od kilku do kilkunastu tygodni,
Å„ðw wysuszonych produktach spożywczych takich jak biaÅ‚ko
jaj, mleko w proszku  przez czas nieograniczony.
OBJAWY ZAKAŻENIA
¨ð U zdrowego czÅ‚owieka zakażenie niewielkÄ… iloÅ›ciÄ…
bakterii może przebiegać bezobjawowo.
¨ð WiÄ™ksza dawka zarazków wywoÅ‚uje najczęściej
kilkudniowe dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
¨ð Objawy chorobowe wystÄ™pujÄ… zwykle po 6-72
godzinach, od spożycia zakażonej żywności i są to:
bóle brzucha, gorączka, czasem nudności i wymioty.
Człowiek zaraża się w następujący sposób:
¨ð Poprzez żywność zanieczyszczonÄ… odchodami zakażonych
zwierząt (najczęściej drobiu, myszy i szczurów).
¨ð Przez produkty żywnoÅ›ciowe pochodzÄ…ce od zwierzÄ…t
zakażonych (jaja, mięso, mleko).
¨ð Od zakażonych zwierzÄ…t (drób hodowany w
gospodarstwach domowych) i ludzi wydalajÄ…cych bakterie
Salmonella wraz z kałem zarówno chorych, jak i zdrowych
nosicieli.
NAJCZ
STSZYM NOÅšNIKIEM PAA
ECZEK SALMONELLA S

PRODUKTY ZAWIERAJ
CE SUROWE JAJA (DOMOWE
MAJONEZY, KREMY, LODY, ZUPY DLA NIEMOWL
T) ORAZ
ROZDROBNIONE PRZETWORY MI
SNE (GALARETKI,
PASZTETY, PIEROGI).
UWAGA!
MYCIE I PARZENIE JAJ JEST ZABIEGIEM
CAA
KOWICIE NIESKUTECZNYM, NISZCZY
BAKTERIE TYLKO NA POWIERZCHNI SKORUPKI,
PODCZAS GDY POWODEM ZATRUĆ S

BAKTERIE OBECNE WEWN
TRZ JAJKA.
GRONKOWCOWE ZATRUCIA POKARMOWE
¨ð Gronkowce (Staphylococcus aureus)  bakterie
wywołujące to zatrucie, występują powszechnie w
przyrodzie i szybko rozmnażają się w produktach
uprzednio ugotowanych.
¨ð Objawy chorobowe wystÄ™pujÄ… zwykle po 2-6
godzinach od spożycia zakażonej żywności.
¨ð Gronkowcowe zatrucie pokarmowe charakteryzuje siÄ™
gwałtownymi wymiotami, biegunką, bólami brzucha,
nudnościami, zimnymi potami oraz uczuciem osłabienia.
Metody uniknięcia zachorowania na
gronkowcowe zatrucie pokarmowe:
¨ð Przestrzeganie czystoÅ›ci i zasad higieny
¨ð Odsuwanie od produkcji żywnoÅ›ci osób chorych
(nieżyty gardła, nosa, ropne zmiany na rękach)
¨ð Przechowywanie produktów w niskiej temperaturze
ZATRUCIA JADEM KIEA
BASIANYM
¨ð Jad kieÅ‚basiany to bardzo silna toksyna produkowana przez
bakterie beztlenowe.
¨ð Naturalnym Å›rodowiskiem bytowania tych bakterii jest ziemia.
Środki spożywcze zanieczyszczone ziemią i nieodpowiednio
przechowywane stanowią doskonałą pożywkę dla rozwoju
drobnoustrojów.
¨ð y
ródłem zatrucia są najczęściej konserwy jarzynowe, mięsne,
rybne oraz mięso wędzone i peklowane.
¨ð Pokarm zawierajÄ…cy jad kieÅ‚basiany ma czÄ™sto zapach
zjełczałego tłuszczu i zawiera duże ilości gazu, który
powoduje wydymanie puszek.
¨ð Zdarza siÄ™ również, że zakażony pokarm na pozór nie budzi
zastrzeżeń, dlatego też dla pewności wskazane jest
gotowanie konserw przez co najmniej 10 minut.
Objawy zatrucia jadem kiełbasianym
¨ð Objawy kliniczne po zatruciu wystÄ™pujÄ… zwykle po 18-
96 godzinach od spożycia zakażonego pokarmu.
¨ð Pierwszymi objawami zatrucia sÄ… zaburzenia widzenia
(podwójne i zamglone widzenie), następnie opadanie
powiek, trudności w przełykaniu i wymowie, ślinotok.
¨ð Objawy ze strony ukÅ‚adu pokarmowego sÄ… niewielkie,
może wystąpić porażenie perystaltyki jelit, bóle
brzucha, zaparcia, wymioty. GorÄ…czka zazwyczaj nie
występuje a chory jest przytomny.
¨ð Zatrucie może zakoÅ„czyć siÄ™ Å›mierciÄ… na skutek
uduszenia lub zatrzymania akcji serca.
Metody uniknięcia zachorowania:
¨ð WÅ‚aÅ›ciwe przygotowanie konserw w warunkach
domowych.
¨ð Odpowiednie podgrzewanie żywnoÅ›ci
konserwowanej przed spożyciem, np. gotowanie
żywności w temp. 80oC przez 30 minut, lub w
100oC przez 10 minut.
¨ð Zapobieganie wtórnemu zanieczyszczaniu żywnoÅ›ci