Steinberg Clean 4.0




H1 {
FONT-SIZE: 12pt; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: Arial
}
TABLE.MsoNormalTable {
FONT-SIZE: 10pt; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-style-parent: ""
}









 
 

 



Steinberg Clean 4.0









 
        Jeszcze nie przebrzmiały
echa poprzedniej edycji, a już firma Steinberg wprowadziła nową,
rozszerzona wersję programu Clean!, oznaczoną numerem 4.0. Należy
on do rodziny Steinberg "Creative Tools" i jest przeznaczony
do odnawiania nagrań dźwiękowych, optymalizacji brzmienia, konwersji
plików do formatu mp3 i nagrywania płyt CD. Edycja, obróbka i zapis odbywa
się na materiale 16 bitowym / 44.1 kHz. Do edycji materiału dźwiękowego
(nagrywania, cięcia, optymalizacji poziomu, kompilacji, wyciszania)
przeznaczony jest WaveLab Lite, dołączony do pakietu. Producent
zaleca jednocześnie uaktualnienie sterownika ASAPI jak i listy
obsługiwanych nagrywarek, stosowne pliki są udostępniane na serwerze
Steinberga.
       
Clean
jest oferowany jako pakiet oprogramowania w wersji standardowej lub w
wersji rozszerzonej (Clean Plus) z dołączonym przedwzmacniaczem
gramofonowym o nowoczesnym kształcie obudowy. Przedwzmacniacz ten jest
przedwzmacniaczem z korekcją RIAA, umożliwiającym bezpośrednie
przegrywanie płyt winylowych z gramofonów z wkładkami typu "moving
magnet".  Konstrukcję wzmacniacza oparto o niskoszumne układy
scalone. Posiada on trójstopniową regulację poziomu niezależnie na wejściu
i wyjściu, co pozwala na optymalizację sygnału wyjściowego do czułości
wejścia liniowego karty dźwiękowej. Niezwykle eleganckim rozwiązaniem jest
zasilanie przystawki z gniazda USB, co eliminuje konieczność posiadania
dodatkowego zasilacza stabilizowanego.
        Omawiane oprogramowanie
opiera się na filozofii tworzenia projektu muzycznego. Projekt w
rozumieniu programu składa się z szeregu utworów (nagranych bezpośrednio z
płyt lub kaset, importowanych z CD lub dysku twardego przez Clean),
tworzących zawartość płyty CD lub kasety DAT. Przy nagrywaniu
wykorzystywany jest mikser sytemu operacyjnego lub karty dźwiękowej,
dodatkowymi funkcjami pakietu są możliwość regulacji poziomu sygnału
uzyskiwanego z karty dźwiękowej, automatycznego wprowadzania znaczników
(markerów), w tym markerów "fade in" i "fade out", oraz auto
stop. Umieszczenie markerów przeprowadza się w oknie obwiedni sygnału,
pewnym ograniczeniem funkcjonalności jest brak możliwości zmiany wymiaru
tego okna.
Dołączone do pakietu próbki
wzorcowe (80 Hz, 100 Hz, 1 kHz, 10 kHz
wszystkie o poziomie 0 dB)
umożliwiają precyzyjną kalibrację toru odtwarzania.
 

Fot.1. Wygląd ogólny okna
programu Clean 4.0
 
       Do obróbki cyfrowej tak
przygotowanego materiału dźwiękowego wykorzystywane są cztery zasadnicze
części pakietu: odnawianie (Restoration), efekty specjalne
(Enhacement), mastering (Mastering) i dźwięk przestrzenny
(Surround). Każda z tych sekcji posiada odpowiednie regulatory,
określające moc użytego efektu (podświetlony suwak i podaną wartość
liczbową z zakresu 0...100 lub
50...+50) i wyłączniki danych funkcji.
Dodatkowo można wykorzystać tryb podpowiedzi kreatora, co pozwala na
bardzo efektywne wykorzystania wszystkich możliwości.

Odnawianie
(Restoration)
       Pakiet oferuje w tym zakresie
sześć funkcji: usuwanie klików (DeClicker), usuwanie trzasków
(DeCrackler), usuwanie szumu (DeNoiser), usuwanie
zniekształceń głosek wybuchowych (DeEsser), usuwanie zakłóceń małej
częstotliwości (DeRumbler) i usuwanie przydźwięku
(DeHummer). Trzy pierwsze funkcje mogą zostać zaaplikowane przez
nastawy automatyczne (Autoclean - z opcjami Light,
Medium, Heavy), z możliwością odsłuchu efektu końcowego. Są to
jednostronne procesory dźwięku, opierające się na wewnętrznie
zdefiniowanym algorytmie, który na podstawie próbkowania fragmentu utworu
określa spektrum zakłóceń i wypracowuje nastawy wstępne. Nastawy
parametrów mogą być korygowane ręcznie. W sekcji znajduje się także
funkcja usuwania szumu na bazie predefiniowanych profili szumu (FP
DeNoiser). W programie określono 20 próbek, z możliwością
wykorzystania dodatkowych 20 profili szumu, zdefiniowanych przez
użytkownika. Do tworzenia próbek szumu należy wykorzystać WaveLab
Lite, dołączony do pakietu.
        Usuwanie zakłóceń
subakustycznych (DeRumbler) polega na odfiltrowaniu częstotliwości
poniżej 20 Hz z sygnału użytecznego. Usuwanie przydźwięku jest ograniczone
do składowych przemiennych 50 Hz lub 60 Hz, wybór częstotliwości
podstawowej jest dokonywany w opcjach programu (Preferences).

Clean! może w sposób automatyczny
dobrać nastawy obróbki do jakości sygnału, pozwala również na przełączenie
�w locie" pomiędzy sygnałem po obróbce i usuniętymi zakłóceniami. Pozwala
to na takie dobranie nastaw, by w materiale usuwanym nie było sygnałów
użytecznych. W trybie odsłuchu usuniętych zakłóceń można ocenić każdy
efekt indywidualnie i odpowiednio zmodyfikować nastawy. Dzięki możliwości
pracy wsadowej można dokonywać obróbki wielu ścieżek w określonym czasie
bez nadzoru operatora, np. w porze nocnej.
 

Fot.2. Wygląd zakładki
Restoration.

Efekty specjalne
(Enhacement)
       Efekty w tej sekcji zawierają
możliwość poprawienia "przejrzystości" nagrań (Brilliance),
poszerzenia bazy sygnału stereofonicznego (Stereo Spread),
przekształcanie dźwięku (Sound Morph), symulację wzmacniacza
lampowego, dodającą harmoniczne typowe dla wzmacniaczy lampowych (Tube
Simulation), pogłosu (Reverb), optymalizację przy odtwarzaniu w
samochodzie (Car Simulation).
Efekt Brilliance
wprowadza dodatkowe składowe harmoniczne (drugą i trzecią), poprawiających
brzmieniowy odbiór dźwięku przez słuchacza. Przy poszerzeniu bazy sygnału
stereofonicznego należy zwrócić uwagę, by uniknąć przypadku zaniku dźwięku
w przetworzonym nagraniu, odtwarzanym na sprzęcie
monofonicznym.
        Przekształcanie dźwięku
jest specyficznym procesem, polega ono na analizie spektrum częstotliwości
nagrania wzorcowego (funkcja Learn) i dopasowaniu spektrum nagrania
przetwarzanego do spektrum nagrania wzorcowego. Jako nagranie wzorcowe
można zdefiniować nagranie, będące plikiem dyskowym lub wskazać jako
źródło wejście karty dźwiękowej. Funkcje tę można stosować do każdej ze
ścieżek indywidualnie jak i do całego materiału dźwiękowego. Optymalizację
przy odtwarzaniu w samochodzie polega na odpowiedniej kompresji i
filtracji sygnału w taki sposób, by sygnał akustyczny odtwarzany w
samochodzie był jak najlepiej słyszalny (przez podbicie
częstotliwości, które są najczęściej wytłumiane przez hałas we wnętrzu
samochodu). Dodatkową możliwością pakietu jest zastosowanie dwóch zewnętrznych
wtyczek VST w procesie obróbki, będących uzupełnieniem efektów dostępnych
w pakiecie Clean. Można tu wykorzystać dwanaście wtyczek
masteringowych, wchodzących w skład wspomnianego już WaveLab
Lite.
 

Fot.2. Wygląd zakładki
Enhacement.

Mastering
(Mastering)
     
Do obróbki nagrań w tej sekcji można wykorzystać opcje zmiany tempa utworu
muzycznego (Vari Speed), korekcji zniekształceń fazowych (Phase
Correction), trójpasmowej kompresji sygnału (Multi Band
Compressor), optymalizacji poziomu (Loud(ness) Max(imizer)).
Zmiana tempa jest dokonywana w czasie rzeczywistym i może być
przeprowadzona w zakresie do dwóch półtonów. Pozwala ona także na
dopasowywanie tempa dwóch kolejnych utworów, co może być wykorzystanie
przy przygotowywaniu mikserów przez DJ. Unikalną funkcją tego pakietu jest
korekcja fazy, znajdującą zastosowanie przy obróbce nagrań z taśm
magnetycznych, szczególnie ze starych taśm. Zadaniem tej korekcji jest
zminimalizowanie zniekształceń fazowych, wnoszonych przez odchylenie
kątowe głowicy odtwarzającej względem taśmy magnetycznej w magnetofonie.
Zniekształcenia takie objawiają się różnicą poziomów kanałów nagrania,
brakiem tonów wysokich lub ich okresowym pojawianiem się i zanikaniem.
Funkcja ta może poprawić jakość nagrania, niemniej jednak
jak zastrzega
Steinberg - nie można oczekiwać cudów po jej
zastosowaniu.
Kompresor trójpasmowy pozwala na
niezależną regulację trzech pasm sygnału (Lo, Mid, High). Odsłuch
każdego z pasm może być przeprowadzony indywidualnie, co zapewnia bardzo
dobrą kontrolę całości procesu.
      
Optymalizacja poziomu dopasowuje charakterystykę nagrania do krzywych
czułości ucha ludzkiego ("loudness"), przy czym jak zwykle przy
tego typu korekcji zalecany jest umiar w stosowaniu efektów. Opisane powyżej efekty tej sekcji nie są
wyposażone w zestawy presetów.
 

Fot.3. Wygląd zakładki
Mastering.

Dźwięk przestrzenny (Surround)
       Opcja ta
umożliwia wprowadzenie dodatkowych częstotliwości tworzących obraz dźwięku
przestrzennego - rozłożenia sygnału na cztery lub pięć głośników dla
wielokanałowej aparatury odtwarzającej, zachowując jednocześnie
charakterystykę przestrzenną przy odtwarzaniu w klasycznym systemie
stereofonicznym. Efekt ten opiera się na dodaniu dodatkowych sygnałów
przesuniętych i odwróconych w fazie, utworzonych z sygnału oryginanlnego.
Lokalizację źródeł w dźwięku w przestrzeni dokonuje się metodą "drag and
drop", bezpośrednio w oknie programu. Zastosowanie tego efektu obejmuje
wszystkie utwory w ramach aktualnego projektu. Pozycja i położenie kątowe
względem słuchacza są podawane w postaci liczbowej.
       Niezależnie od
opisanych powyżej opcji, w procesie obróbki dostępny jest korektor
graficzny o ośmiu pasmach, posiadający piętnaście predefiniowanych ustawień i tyle samo
ustawień do zdefiniowania przez użytkownika. Można także dokonać
normalizacji końcowego materiału dźwiękowego, jednak czynność tę należy
przeprowadzić jako ostatnią w łańcuchu obróbki. Niestety, podczas
rozpoczętej normalizacji pliku nie można zmienić poziomu, co może
w
pewnych sytuacjach
prowadzić do zniekształceń. Program oferuje także
funkcję meta-normalizacji (Meta
Normalizing), wyrównującą średni
poziom wszystkich utworów w danym projekcie.
       Przed
nagraniem można wybrać konwersję materiału do postaci mp3. Z uwagi na
ograniczenia licencyjne program Clean! standardowo oferuje
możliwość przeprowadzenia do 20 sesji, odblokowanie
nieograniczonej liczby konwersji
jest możliwe po uiszczeniu dodatkowej opłaty licencyjnej. Co istotne, w
trakcie instalacji można zrezygnować z kodeka mp3, wykorzystując w
przyszłości do tego celu inne oprogramowanie.
        Clean
nagrywa płyty w formatach AudioCD i DataCD, korzystając z własnych
sterowników do nagrywarki. Przygotowane po obróbce nagrania mogą zostać
utrwalone na płycie CD przy pomocy standardowej nagrywarki CD-R (CD-RW) z
poziomu programu. Clean oferuje ponadstandardową obsługę nagrywarek. W
procesie nagrywania można wybrać opcje zapisu bezpośredniego (Direct
Write), wykorzystania CD Text, UPC, ISRC, ustawienia sesji na zapis DAO,
TAO, SAO. Program wykorzystuje w pełni sprzętowe możliwości nagrywarek
typu Burnproof/Justlink, zabezpieczające przed przerwaniem strumienia
danych bufora ("buffer underrun").
        Instrukcja
do oprogramowania szczegółowo przedstawia możliwości, jakie dają
poszczególne funkcje. Producent
Steinberg
oferuje na swojej stronie
internetowej poprawki do programu (patche), aktualizację sterowników do
nowych nagrywarek CD-R(W), jak i dostęp do listy dyskusyjnej,
umożliwiającej wymianę poglądów przez użytkowników.
 

Fot.4. Wygląd zakładki
Surround.

Podsumowanie
      Pakiet oprogramowania
Clean 4.0 jest przeznaczony do efektywnej obróbki nagrań, a wszystkie
potrzebne funkcje zawierają się w ramach jednego programu. Program jest
bardzo intuicyjny w obsłudze, a dołączone dodatkowe oprogramowanie
(WaveLab Lite, Label Editor) pozwala na kompleksowe przygotowanie płyty
CD.
     
Efektywność programu jest porównywalna z efektywnością innych programów
tej grupy, które jednak nie łączą w sobie tylu niezbędnych do restauracji
funkcji.
     
Organizacja procesu obróbki jest ukierunkowana na grupę plików niż na
pliki pojedyncze, przez co preferowana jest obróbka w trybie wsadowym. Oba
dostępne pakiety: Clean jak i Clean Plus z przedwzmacniaczem
RIAA, mają znakomitą wartość parametru stosunku możliwości do ceny. Trochę
kontrowersyjna pozostaje kwestia upgradełu dla posiadaczy wersji
Clean 3.0, bowiem Steinberg zastrzega sobie prawo przyznania
prawa do promocyjnego zakupu oprogramowania w nowej wersji w zależności od
kraju zakupu, odsyłając do autoryzowanych sprzedawców. Niestety, w chwili
obecnej polski użytkownik nie jest objęty programem promocyjnego
uaktualnienia programu. Taka polityka Steinberga już spotkała się z
głośnym i radykalnym odzewem w postach listy dyskusyjnej tego
programu.
 
Wymagania sprzętowe:
 






Procesor

Pentium II 233 MHz, AMD Athlon K7 550
MHz (zalecany Pentium III lub Athlon)


RAM

64 MB


Wolna przestrzeń na dysku


20 MB na każdą minutę edytowanego
materiału


System operacyjny

Windows 98, Windows ME, Windows 2000
lub Windows XP


Karta dźwiękowa

16 bitowa


Pozostałe

Nagrywarka IDE or SCSI (pracująca w
trybie DAO)
 
 
 
PRODUCENT:
Steinberg
Uzupełnienia:
http://www.steinberg.net/
DOSTARCZYŁ: Audio
Factory, 00-118 Warszawa, ul. Emilii Plater 47 tel.
([phone], www.audiofactory.pl 
CENA: Clean
???? PLN +VAT,
Clean Plus
??? PLN +VAT.
Program jest dostępny także w
sprzedaży wysyłkowej.
 
Dr inż. Janusz
Biliński
Warszawa
Zdjęcia: Piotr
Wróbel
publikacja: Estrada i Studio, nr 1,
2003.

Copyright 2002 DSN.
proaudio.prv.pl