Część 1
1. O TECHNICE, PROBLEMACH I WYNALAZKACH
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Omówienie wie, czym zajmuje się tech- potrafi wskazać przykłady Organizacja pracy na
1. Czym będziemy
zasad bezpie- nika problemów technicznych lekcjach techniki
się zajmować na
czeństwa w istniejących urządzeniach
lekcjach techniki potrafi wskazać dziedziny Omówienie zasad
(2 h) Wprowadze- techniki potrafi wskazać przykłady oceniania
nie pojęcia
zna definicję problemu tech- problemów technicznych
Omówienie zasad
techniki w otaczającym go świecie
nicznego pracy w grupie
i problemu
potrafi wskazać przykłady Praca z tekstem oraz
technicznego
problemów technicznych wyszukiwanie proble-
mów technicznych
2. ROZWÓJ MYŚLI TECHNICZNEJ
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Uświadomie- potrafi wskazać przyrodnicze potrafi zaproponować nowe Praca z tekstem 
2. W poszukiwaniu
nie uczniom, pierwowzory wynalazków zastosowania już istniejących wyszukiwanie wyna-
pomysłów 
że przyroda wynalazków lazków, których pier-
przyroda
jest pierwszym wowzory znajdujÄ… siÄ™
pierwszym
wynalazcÄ… w przyrodzie
wynalazcÄ… (1 h)
Plan wynikowy. Część 1
15
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Wprowadze- rozumie potrzebę wprowa- potrafi podać przykłady ła- Praca z tekstem
3. Wynalazek
nie pojęcia dzenia oznaczeń informują- mania prawa patentowego  wyszukiwanie ozna-
a własność
patentu cych o ochronie praw autor- czeÅ„ © oraz ® w ety-
intelektualna
(2 h) Znaki ozna- skich © oraz znaku towaro- kietach towarów,
wego ® czasopism, książek
czajÄ…ce towar
chroniony potrafi podać przykłady wy- Przygotowanie przez
oraz dzieło dawnictw bądz
wyrobów uczniów prezentacji
chronione majÄ…cych znaki © oraz ®
Wzór użytko- rozumie potrzebę wprowa-
wy i przemy- dzenia prawa patentowego
słowy, znak
towarowy
Pojęcie
plagiatu
Historia lotni- wie, jak rozwijało się lotni- potrafi wskazać czynniki, Praca z tekstem 
4. Rozwój myśli
ctwa ctwo które wpłynęły na rozwój analiza zestawienia
technicznej na
transportu powietrznego wydarzeń dotyczących
przykładzie Poznanie ro- potrafi wskazać przykłady
rozwoju motoryzacji
lotnictwa (2 h) dzajów współ- historycznych maszyn latają- przed testowaniem modeli
czesnych sa- cych samolotów wykonuje ich Wykonanie modeli
molotów dociążenie, sprawdza sta- samolotów z wkładki
przeprowadza testowanie
teczniki pionowe i statecznik
modeli samolotów Prezentacje i testowa-
poziomy
nie modeli
potrafi napisać wnioski doty-
czÄ…ce testowanych modeli
samolotów
16
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
 Rodzaje ener- zna różne rodzaje energii potrafi wskazać przykłady Praca z tekstem oraz
5. Rodzaje
gii i jej zasto- potrafi wskazać przykłady
zastosowania energii analiza diagramów
energii, jej z
ródła
sowanie
i wykorzystanie energii alternatywnej potrafi wskazać przykłady Na podstawie tabeli
Uświadomie- potrafi wskazać z
ródła ener- sposobów oszczędzania s. 24, podawanie ro-
nie potrzeby energii dzaju energii i jej
gii alternatywnej
oszczędzania przekształcanie
potrafi wskazać przykłady
energii
Praca nad rankingiem
przekształcenia energii na
6 pomysłów na
inny jej rodzaj
oszczędzanie energii
w domu
3. WPA
YW WYNALAZKÓW NA NASZE ŻYCIE
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Historia koła potrafi wskazać przykłady potrafi wskazać szczegóły, Praca z tekstem i ana-
6. Wynalazki,
zastosowania koła którymi różniły się kolejne liza ilustracji
które ułatwiają Wynalazki,
życie (1 h) które  wyrę- zna historię rozwoju motory- wynalazki w dziedzinie mo- Prezentacja własnych
toryzacji
czyły  czło- zacji modeli samochodów
wieka w życiu z różnych okresów
potrafi wskazać przykłady
codziennym
maszyn, które wyręczają
człowieka w pracy
Ochrona zdro- rozumie potrzebę stosowa- potrafi opracować projekt Podanie zasad zacho-
7. Wynalazki,
wia oraz mie- nia pasów bezpieczeństwa urządzenia sygnalizującego wania się podczas
dzięki którym
nia  sposoby
czujemy się wie, jak się zachować pod- otwarcie drzwi burzy
bezpieczniejsi czas burzy Praca z tekstem, do-
(1 h) tyczącym różnych
potrafi podać przykłady
urządzeń chroniących
właściwego zachowania się
życie ludzkie
podczas zagrożeń
Plan wynikowy. Część 1
17
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
potrafi wskazać przykłady
urządzeń, które ochraniają
mienie
potrafi wskazać przykłady
urządzeń, które zwiększają
bezpieczeństwo
Przykłady wy- zna wynalazek lampy naf- potrafi zaproponować wyna- Praca z tekstem: przy-
8. Wynalazki,
nalazków towej lazki przyszłości dotyczące bliżenie historii po-
które zwiększają
zwiększających oświetlenia wstania telegrafu i
nasze możliwości zna alfabet Morse a
możliwości: telefonu
(1 h) potrafi wskazać wady i zalety
potrafi wskazać przykłady
mosty, tele-
współczesnych wynalazków Gry z odczytywaniem
wynalazków, które służą do
graf, telefon
związanych z oświetleniem i kodowaniem infor-
komunikowania siÄ™
potrafi wykonać projekt ko- macji za pomocą alfa-
betu Morse a
munikatora przyszłości lub
innego wynalazku
podaje przykłady nowoczes-
nych urządzeń oraz rozumie
zasadę ich działania
opracowuje projekt urzÄ…dze-
nia lub usprawnienia już
istniejÄ…cego urzÄ…dzenia
18
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
4. DA
UGA DROGA POWSTAWANIA WYNALAZKU
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Sformułowa- zna przykłady różnych ro- potrafi wskazać przykłady Praca z tekstem: histo-
9. Potrzeba (1 h)
nie potrzeby, dzajów pieniądza wad i zalet długopisu ria pieniądza i długo-
jako poczÄ…tek
wie, jak wyglądały kiedyś, wie, co to jest pieniądz bez- pisu
procesu po- a jak wyglądają współcześnie gotówkowy i elektroniczny
wstawania
sposoby przechowywania
potrafi zaproponować sposo-
wynalazku
pieniędzy
by przechowywania pieniÄ™-
zna historię długopisu dzy w przyszłości
potrafi nazwać potrzeby,
jakie przyczyniły się do po-
wstania przykładowych wy-
nalazków
10. Projektowanie Wprowadze- zna elementy, z jakich składa potrafi wskazać przykłady Analiza szkiców
nie pojęć się projekt ergonomii urządzeń i modeli maszyn Leo-
(1 h)
projektowania
rozumie pojęcie ergonomii potrafi przeprowadzić anali- narda da Vinci
i ergonomii
zę projektów Leonardo da
wie, kim był Leonardo da
Przybliżenie Vinci pod względem ich
Vinci i potrafi podać kilka
sylwetki działania, potrafi wskazać
przykładów jego prac
Leonardo da ich wady
Vinci i jego
potrafi przeprowadzić anali-
dokonań
zę projektów Leonardo da
Vinci pod względem ich
zastosowania
potrafi opracować system
porządkowania książek itp.
Plan wynikowy. Część 1
19
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
11. Konstruowanie Zadania kon- wie, czym zajmuje siÄ™ kon- opracowuje model samocho- Praca w grupach 
struktora struktor du przyszłości, szczegółowo prezentacje: przykła-
(1 h)
uwzględnia materiał, z któ- dy materiałów i ich
Przegląd ma- zna przykłady materiałów
rego miałby być wykonany zastosowań
teriałów kon- i ich zastosowanie
strukcyjnych
wie, co to jest materiało-
znawstwo
wie, jakie cechy materiałów
bierze pod uwagÄ™ konstruktor
Wprowadze- rozumie, co to jest proces potrafi wskazać przykłady Analiza diagramów
12. Wytwarzanie
nie pojęcia produkcyjny i technologiczny etapów procesu technolo- procesów produkcyj-
(1 h)
procesu pro- gicznego i produkcyjnego na nych i technologicz-
dukcyjnego, konkretnych przykładach
nych: szkice, rysunki
produkcji ma-
wykonuje kompletnÄ… analizÄ™
Å‚oseryjnej,
procesu technologicznego
ciągłej, proce-
pudełeczka
su technolo-
gicznego
rozumie potrzebÄ™ czytania Analiza instrukcji
13. Eksploatacja
Uświadomie-
instrukcji obsługi obsługi wentylatora
(1 h)
nie potrzeby
potrafi przeprowadzić anali-
czytania in-
zę instrukcji obsługi pod
strukcji obsłu-
względem bezpiecznego
gi różnych
użytkowania urządzenia
urządzeń,
w tym gospo- potrafi czytać tabliczki infor-
macyjne z danymi technicz-
darstwa
nymi
domowego
20
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
 Wprowadze- rozumie potrzebę racjonal- potrafi wykonać, zaprojekto- Analiza tabeli doty-
14. Gospodarka
nie pojęć: nej gospodarki odpadami waną przez siebie rzez
bę ze czącej światowego
odpadami (1 h)
recykling
zna pojęcia: kasacji i recy- zużytych materiałów, która kryzysu ekologicz-
i kasacja wyrażałaby stosunek ucznia nego
klingu
do ochrony środowiska
Omówienie Wykonanie plakatu
potrafi przeprowadzić segre-
problemów lub rzez
by (opis w Kar-
gację zużytych przedmiotów
dotyczących cie ćwiczeń) propagują-
potrafi podać przykłady
światowego cej postawę proekolo-
ochrony środowiska
kryzysu ekolo- gicznÄ…
gicznego Uwaga! Na wykonanie
rzez
by można przezna-
czyć dodatkowo 2 h
5. WSKAZÓWKI DLA PRZYSZA
YCH WYNALAZCÓW
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
y
ródła czer- rozumie potrzebę czytania potrafi podać przykłady in- Analiza znaków pik-
15. Informacja
pania informa- oznaczeń na metkach odzieży formacji technicznej oraz tograficznych na met-
techniczna (1 h)
cji technicznej
zna kilka oznaczeń stosowa- z
ródeł informacji technicznej kach odzieżowych
Historia prze- nych na metkach odzieży korzysta z programów kom- Praca z tekstem za-
chowywania puterowych w celu wykony- wierajÄ…cym informa-
informacji wania prezentacji, zdobywa- cje techniczne
nia informacji, wykonywania
projektów
doskonale radzi sobie z ana-
lizą instrukcji obsługi
sprawnie czyta tabliczki zna-
mionowe
Plan wynikowy. Część 1
21
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Etapy wykony- zna etapy wykonania rysun- wykonuje bardziej skompli- Przypomnienie zasad
16. Wykonanie
wania rysunku ku technicznego kowane rysunki techniczne sporzÄ…dzania rysunku
rysunku
technicznego. technicznego ze szko-
technicznego wie, co to jest wymiarowanie
Å‚y podstawowej
(1 h) Zrozumienie oraz rzutowanie
pojęć: wymia-
rowanie, rzu-
towanie
Wprowadze- zna wybrane znaki bezpie- sprawnie czyta tabliczki zna- Analiza przykłado-
17. Normalizacja
nie pojęć: nor- czeństwa mionowe wych znaków norma-
w technice (1 h)
my w technice, lizacyjnych
rozumie potrzebę wprowa- potrafi podać rozwiązania
tabliczka zna- dzenia kodu kreskowego wybranych zadań Ćwiczenie umiejętno-
mionowa,
oraz karty energetycznej ści czytania tabliczek
kody kreskowe
znamionowych
potrafi czytać tabliczkę zna-
i karta energe-
mionową Analiza tabeli z ćwi-
tyczna
czenia 2 i karty ener-
potrafi wskazać podstawowe
getycznej z ćwiczenia 3
typy kodów kreskowych
22
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
6. POCZUJ SI
PROJEKTANTEM I WYNALAZC

Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Omówienie wykonuje projekt urządzenia wykonuje projekt urządzenia Uczniowie na kart-
18. Projekt (2 h)
etapów wyko- zbiera materiały potrzebne
(uwzględnia zastosowanie, kach formatu A4
nania projektu materiały, eksploatację, re- wykonują opis swoje-
do jego wykonania
cykling) go projektu, uwzględ-
niajÄ…c: zastosowanie,
wykonuje staranne szkice
materiały, narzędzia,
koszty i czas, etapy
wykonywania projek-
tu, instrukcję obsługi,
recykling
Wykonanie wykonuje jeden z etapów zbiera materiały potrzebne Uczniowie w grupach
19. Wykonanie
projektu ucz- przewidzianych w swoim do jego wykonania przystępują do wyko-
projektu (4 6 h)
niowskiego projekcie nania projektu
wykonuje projekt urzÄ…dzenia
bÄ…dz
usprawnienie istniejÄ…- Zwracamy uwagÄ™ na
cego wynalazku (uwzględnia zasady bezpieczeń-
zastosowanie, materiały, stwa, zachowanie
eksploatacjÄ™, recykling) porzÄ…dku na stanowi-
skach pracy, na zaan-
doprowadza do końca swoją
gażowanie każdego
pracę (urządzenie działa)
uczestnika grupy
Plan wynikowy. Część 1
23
Część 2
1. ACH TEN PR
D ELEKTRYCZNY
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Napięcie i na- wie, co to jest napięcie i na- potrafi zmierzyć napięcie Posługiwanie się
1. Podstawowe
tężenie prądu tężenie prądu elektrycznego i natężenie prądu elektrycz- miernikiem uniwer-
właściwości prądu
elektrycznego zna jednostki tych wielkości nego w obwodzie salnym
elektrycznego
Obwód elek- zna podstawowe symbole
(4 h)
tryczny wielkości elektrycznych
Pomiar napiÄ™- wie, jak siÄ™ nazywajÄ… mierniki
cia i natężenia do pomiaru napięcia i natę-
prądu elek- żenia prądu elektrycznego
trycznego
Rodzaje połą- zna podstawowe rodzaje potrafi zbudować obwód
czeń odbiorni- połączeń odbiorników elek- elektryczny: szeregowy i rów-
ków elektrycz- trycznych i zna ich zastoso- noległy oraz przeprowadzić
nych wanie pomiary napięcia i natężenia
oraz formułować wnioski
Przebicie, prze- zna sposoby zabezpieczenia Zwrócenie uwagi na
2. Bezpieczny
ciążenie, zwarcie się przed niebezpiecznymi bezpieczne posługi-
prÄ…d (1 h)
Bezpiecznik, zjawiskami zwiÄ…zanymi z prze- wanie siÄ™ urzÄ…dzenia-
(można omawiać
uziemienie pływem prądu elektrycznego mi elektrycznymi
Å‚Ä…cznie
Skutki przepły- rozumie potrzebę instalowa-
z następnymi
wu prÄ…du elek- nia w sieci elektrycznej bez-
dwoma tematami)
trycznego dla piecznika
organizmu zna skutki przepływu prądu
ludzkiego elektrycznego oraz sposoby
zabezpieczeń
24
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
 Instrukcje potrafi czytać instrukcję Czytanie instrukcji
3. Wykorzystanie
obsługi wybra- obsługi urządzeń elektrycz- obsługi pod wzglę-
energii
nych urządzeń nych dem zachowania bez-
elektrycznej
elektrycznych pieczeństwa
w domowych rozumie przestrzeganie za-
urządzeniach sad bezpieczeństwa podczas
(1h) eksploatacji urządzeń
(można omawiać
Å‚Ä…cznie
z tematem 4)
Odczytywanie potrafi odczytać informacje
4. Koszty zużytej
informacji z domowego licznika energii
energii
z licznika ener- elektrycznej
elektrycznej
gii elektrycznej
w domu
2. GDYBY NIE TEN MAGNETYZM
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Rodzaje magne- zna rodzaje magnesów potrafi wskazać różnice mię-
5. Magnes od
sów, elektro- zna budowę elektromagnesu
dzy magnesem i elektromag-
podstaw (1 h)
magnes  bu- nesem
dowa, zasada
zna zastosowania elektro-
działania i za-
magnesu
stosowania
Plan wynikowy. Część 2
25
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Budowa i zasa- zna zastosowania silników zna budowę i zasadę działa-
6. A
atwy dostęp
da działania elektrycznych nia silnika elektrycznego
do elektryczności
silnika elek- zna zastosowania prądnicy zna zasadę działania i budo-
(2 h)
trycznego
zna zastosowania transfor- wÄ™ prÄ…dnicy
Zasada działa- matorów zna budowę i zastosowanie
nia prÄ…dnicy,
transformatorów
budowa i zasada
działania trans-
formatora
3. O ELEKTRONICE
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Historia rozwo- potrafi wskazać przykłady zna kilka faktów z historii
7. Od abakusa
ju maszyn liczą- programów komputerowych komputerów
do komputera
cych oraz służących do obliczeń oraz do
(1 h) potrafi podać kilka przykła-
współczesnego innych zastosowań
dów użytkowych programów
komputera
komputerowych
Poznanie dzia- zna kilka elementów elektro- potrafi zbudować obwody Do ćwiczeń można
8, 9. Obwody
łania i zastoso- nicznych elektroniczne zawierające zastosować płytki sty-
elektroniczne
wania: diody diodÄ™, kondensator, tranzy- kowe
(2 h)
LED, konden- stor itp.
satora, tranzy-
rozumie ich zastosowanie.
stora, fotorezy-
stora
26
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
4. PRACA PRZYJEMNA I POŻYTECZNA
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Przykłady kilku zna przykłady maszyn pro- potrafi wskazać maszyny
10. Proste,
maszyn pro- stych oraz ich zastosowanie proste w urzÄ…dzeniach co-
ale jakie
stych dziennego użytku
skomplikowane
(1 h)
Przykłady kilku potrafi wskazać maszyny W niektórych pra-
11. Krótko
maszyn pro- proste w rowerze cowniach znajduje siÄ™
o rowerze (1 h)
stych w rowerze gotowy model rowe-
ru. Można na jego
przykładzie przepro-
wadzić lekcję.
Przykłady ma- zna przykłady maszyn pro- Na lekcję można
12. Maszyny
szyn prostych stych, mających zastosowa- przynieść kilka przy-
proste a sport
w sporcie nie w różnych dyscyplinach kładów  można sko-
(1 h)
sportowych rzystać z wyposażenia
sali gimnastycznej
Poznanie histo- potrafi wskazać kilka faktów potrafi wyjaśnić zasadę dzia-
13. UrzÄ…dzenia
rii zegarów z historii zegarów łania wybranego mechani-
odmierzajÄ…ce
zmu zegara
upływ czasu
(1 h)
Plan wynikowy. Część 2
27
 5. O ODŻYWIANIU I DEKOROWANIU
Numer Zagadnienia Wymagania Wymagania Uwagi
i temat lekcji programowe podstawowe; uczeń: ponadpodstawowe; uczeń: o realizacji
Jednostki energii potrafi odczytać z tabeli swo-
14. Właściwy
stosowane pod- je dziennie zapotrzebowanie
wybór żywności
czas określania energetyczne
to wybór
wartości energe- potrafi ułożyć swój dzienny
zdrowia (1 h)
tycznej produk- jadłospis, uwzględniając
tów. Analiza
tabele wartości energetycz-
tabeli wartości
nej produktów
odżywczych oraz
wartości energii
zużytej na różne
czynności
Przegląd podsta- potrafi wymienić podstawo- potrafi wymienić podstawowe
15. Składniki
wowych składni- we składniki odżywcze składniki odżywcze, ich z
ród-
odżywcze (1 h)
ków odżywczych ła oraz wpływ na organizm
oraz ich z
ródeł ludzki
Historia odkry- zna kilka faktów z historii zna zasady parzenia herbaty Wyszukanie z róż-
16. Smakowity
cia herbaty i de- odkrycia herbaty oraz zwyczaje różnych kra- nych z
ródeł informa-
Å‚yk historii (1 h)
serów lodowych jów związane z jej parze- cji o zwyczajach pa-
niem. rzenia herbaty w róż-
nych krajach
Przybliżenie zna przykład kuchni wybra- zna przykłady kuchni regio- Korzystanie z różnych
17. Kulinarne
kuchni kilku nego regionu nów Polski oraz zagranicy z
ródeł  najlepiej
wędrówki (1 h)
regionów Polski z książek kucharskich
oraz zagranicy opisujÄ…cych potrawy
różnych krajów
28
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
 Przybliżenie wykonuje proste ozdoby stosuje techniki Decoupage
18. Kilka słów
technik dekora- technikÄ… Decoupage i Twist Art do wykonania
o technikach
cyjnych: Deco- i Twist Art projektów
dekoracyjnych
upage i Twist Art
(2 h)
Wykonanie wykonuje jeden z etapów
19. Projekt: CoÅ›
projektu przewidzianych w swoim
dla domu
projekcie
(4 6 h)
3.Propozycja przedmiotowego systemu oceniania
Część 1
1. O TECHNICE, PROBLEMACH I WYNALAZKACH
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wie, czym zajmuje się technika zna definicję problemu tech- potrafi wskazać przykłady prob- potrafi wskazać przykłady
nicznego lemów technicznych w istnie- problemów technicznych
potrafi wskazać dziedziny
jących urządzeniach w otaczającym go świecie
techniki potrafi wskazać przykłady
problemów technicznych
Ocena celujÄ…ca
Uczeń potrafi podać rozwiązania niektórych problemów technicznych.
Propozycja przedmiotowego systemu oceniania. Część 1
29
2. ROZWÓJ MYŚLI TECHNICZNEJ
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
potrafi wskazać przyrodnicze potrafi wskazać przykłady potrafi zaproponować nowe potrafi zaproponować nowe
pierwowzory wynalazków wynalazków, które powstały zastosowania niektórych już zastosowania już istniejących
rozumie potrzebę wprowadze- w wyniku obserwacji przyrody istniejących wynalazków wynalazków
nia oznaczeń informujących potrafi podać przykłady wy- potrafi wskazać czynniki, potrafi napisać wnioski doty-
o ochronie praw autorskich © dawnictw bÄ…dz
wyrobów ma- które wpłynęły na rozwój czące testowanych modeli
oraz znaku towarowego ® jÄ…cych znaki © oraz ® transportu powietrznego samolotów
rozumie potrzebę wprowa- potrafi podać przykłady ła- przed testowaniem modeli przeprowadza testy modeli
dzenia prawa patentowego mania prawa patentowego samolotów wykonuje ich do- samolotów z katapulty
ciążenie, sprawdza stateczniki
wie, jak rozwijało się lotnictwo potrafi wskazać przykłady potrafi wskazać przykłady
historycznych maszyn lata- pionowe i statecznik poziomy
sposobów oszczędzania
przeprowadza testowanie
jących potrafi wskazać przykłady energii
modeli samolotów
zastosowania energii alter-
potrafi przeprowadzić testy
zna różne rodzaje energii
natywnej
modeli samolotów z ręki oraz
potrafi wskazać przykłady
zapisuje obserwacje
energii alternatywnej
potrafi wskazać z
ródła ener-
gii alternatywnej
potrafi wskazać przykłady
zamiany energii
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
potrafi zaproponować nowe przykłady wynalazków na podstawie wybranych przykładów przyrodniczych
potrafi zaproponować nowe rozwiązania, łącząc ze sobą podane pary wynalazków
potrafi zaprojektować nowy model samolotu lub udoskonalić modele z wkładki
wykonuje komiks dotyczÄ…cy problemu Å‚amania prawa patentowego
30
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
3. WPA
YW WYNALAZKÓW NA NASZE ŻYCIE
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
potrafi wskazać przykłady potrafi wskazać przykłady potrafi podać przykłady potrafi opracować projekt
zastosowania koła maszyn, które wyręczają czło- urządzeń, które przyczyniły urządzenia sygnalizującego
zna historiÄ™ rozwoju motory- wieka w pracy siÄ™ do poszerzenia naszych otwarcie drzwi
możliwości
zacji potrafi wskazać przykłady potrafi zaproponować wyna-
urządzeń, które ochraniają potrafi podać przykłady, któ- lazki przyszłości dotyczące
rozumie potrzebÄ™ stosowania
mienie re przyczyniły się do uspraw- oświetlenia
pasów bezpieczeństwa
nienia kontaktów między- potrafi wskazać wady i zalety
potrafi wskazać przykłady
wie, jak się zachować podczas
ludzkich
urządzeń, które zwiększają współczesnych wynalazków
burzy
bezpieczeństwo potrafi zaproponować przy- związanych z oświetleniem
potrafi podać przykłady właś-
kłady urządzeń, które wspo-
ciwego zachowania siÄ™ pod- zna alfabet Morse a
magają człowieka
czas zagrożeń potrafi wskazać przykłady
wynalazków, które służą do
komunikowania siÄ™
zna wynalazek lampy nafto-
wej
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
potrafi wykonać projekt komunikatora przyszłości lub innego wynalazku
podaje przykłady nowoczesnych urządzeń oraz rozumie zasadę ich działania
opracowuje projekt urządzenia lub usprawnienia już istniejącego urządzenia
Propozycja przedmiotowego systemu oceniania. Część 1
31
4. DA
UGA DROGA POWSTAWANIA WYNALAZKU
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
zna przykłady różnych rodza- potrafi nazwać potrzeby, jakie potrafi wskazać przykłady potrafi zaproponować sposo-
jów pieniądza przyczyniły się do powstania wad i zalet długopisu by przechowywania pieniędzy
przykładowych wynalazków
wie, jak wyglądały kiedyś, wie, co to jest pieniądz bez- w przyszłości
a jak wyglądają współcześnie zna elementy, z jakich składa gotówkowy i elektroniczny potrafi przeprowadzić analizę
sposoby przechowywania się projekt projektów Leonardo da Vinci
potrafi wskazać przykłady
pieniędzy pod względem ich działania,
wie, co to jest materiałoznaw- przedmiotów i urządzeń,
zna historię długopisu stwo w których uwzględniono wy- potrafi wskazać ich wady
magania ergonomii opracowuje model samocho-
rozumie pojęcie ergonomii wie, jakie cechy materiałów
du przyszłości, szczegółowo
bierze pod uwagę konstruktor potrafi przeprowadzić analizę
wie, kim był
uwzględnia materiał, z które-
Leonardo da Vinci potrafi czytać tabliczki informa- projektów Leonardo da Vinci
go miałby być wykonany oraz
pod względem ich zastosowania
potrafi podać kilka przykła- cyjne z danymi technicznymi
opracowuje prezentacjÄ™
potrafi przeprowadzić analizę
dów prac Leonardo da Vinci zna pojęcia: kasacji, recyklingu
wykonuje kompletnÄ… analizÄ™
projektów Leonardo da Vinci
wie, czym zajmuje się kon- potrafi przeprowadzić segre-
procesu technologicznego
pod względem ich działania
struktor gację zużytych przedmiotów
pudełka na skarby (wykonuje
potrafi wyjaśnić pojęcie
zna przykłady materiałów
szkice, rysunki)
korozji
i ich zastosowanie
potrafi opracować system
potrafi wskazać przykłady
rozumie, co to jest proces
porządkowania książek itp.
etapów procesu technologicz-
produkcyjny i technologiczny
(wykonuje projekt)
nego i produkcyjnego na
rozumie potrzebÄ™ czytania
konkretnych przykładach
instrukcji obsługi
potrafi wykonać plakat pro-
potrafi przeprowadzić analizę
pagujący segregację śmieci
instrukcji obsługi pod wzglę-
dem bezpiecznego użytkowa-
nia urzÄ…dzenia
32
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
 rozumie potrzebÄ™ racjonalnej wskazuje problemy, jakie
gospodarki odpadami mogą występować podczas
potrafi podać przykłady posługiwania się urządzenia-
ochrony środowiska mi codziennego użytku
Ocena celujÄ…ca
Uczeń potrafi wykonać zaprojektowaną przez siebie rzez
bę ze zużytych materiałów, która wyrażałaby jego stosunek do ochrony środowiska
5. WSKAZÓWKI DLA PRZYSZA
YCH WYNALAZCÓW
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
rozumie potrzebę czytania zna kilka oznaczeń stosowa- potrafi przeprowadzić analizę potrafi podać przykłady in-
oznaczeń na metkach odzieży nych na metkach odzieży informacji prasowej dotyczą- formacji technicznej oraz
rozumie potrzebę korzystania potrafi podać przykłady pro- cej wynalazku z
ródeł informacji technicznej
z rysunku technicznego gramów komputerowych wykonuje nieskomplikowane korzysta z programów kom-
zna znaki bezpieczeństwa potrafi korzystać z wyszuki- rysunki techniczne puterowych w celu wykonywa-
rozumie potrzebę wprowa- warki internetowej zna przykłady użytkowych nia prezentacji, zdobywania
dzenia kodu kreskowego zna etapy wykonania rysunku programów komputerowych informacji, wykonywania pro-
rozumie potrzebę wprowa- technicznego opracowuje znaki piktogra- jektów
dzenia karty energetycznej wie, co to jest wymiarowanie ficzne zaproponowanych doskonale radzi sobie z anali-
oraz rzutowanie przykładów zą instrukcji obsługi
potrafi odczytać informacje potrafi wskazać podstawowe wykonuje bardziej skompli-
na tabliczce znamionowej typy kodów kreskowych kowane rysunki techniczne
potrafi czytać oznaczenia sprawnie czyta informacje
znajdujÄ…ce siÄ™ na karcie ener- zawarte na tabliczkach zna-
getycznej mionowych
Ocena celujÄ…ca
Uczeń potrafi podać oryginalne rozwiązania podanych zadań
Propozycja przedmiotowego systemu oceniania. Część 1
33
6. POCZUJ SI
PROJEKTANTEM I WYNALAZC

Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wykonuje projekt urządzenia wykonuje projekt urządzenia, wykonuje projekt urządzenia, zbiera materiały potrzebne
uwzględniając zastosowanie, uwzględniając zastosowanie, do wykonania projektu
zbiera materiały potrzebne
materiały, eksploatację materiały, eksploatację, recy- wykonuje projekt urządzenia,
do jego wykonania
kling
zbiera materiały potrzebne uwzględniając zastosowanie,
wykonuje jeden z etapów
do jego wykonania wykonuje szkice materiały, eksploatację, recy-
przewidzianych w swoim
kling
projekcie wykonuje większość z eta- zbiera materiały potrzebne
pów przewidzianych w swoim do jego wykonania wykonuje staranne szkice
projekcie
wykonuje większość z eta-
pów przewidzianych w swoim
projekcie
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
wykonuje projekt urzÄ…dzenia bÄ…dz
usprawnienia istniejącego wynalazku, uwzględniając zastosowanie, materiały, eksploatację, recy-
kling
wykonuje większość z etapów przewidzianych w swoim projekcie
doprowadza do końca swoją pracę (urządzenie działa i ma estetyczny wygląd)
34
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
Część 2
1. ACH TEN PR
D ELEKTRYCZNY
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wie, czym jest prąd elektry- wie, jakim przyrządem i w potrafi zmierzyć napięcie potrafi wykazać zależność
czny jakich jednostkach mierzymy i natężenie prądu elektrycz- między napięciem a natęże-
napięcie i natężenie prądu nego niem prądu elektrycznego
wie, z czego składa się obwód
elektrycznego
elektryczny potrafi zbudować obwód zna podstawowe cechy obwo-
zna symbole graficzne ele- potrafi wykonać schemat szeregowy i równoległy dów równoległych i szerego-
obwodu elektrycznego wych
mentów obwodów potrafi obliczyć koszt zużycia
zna rodzaje połączeń odbior- energii elektrycznej
zna zasady bezpiecznego
użytkowania urządzeń elek- ników
zna niebezpieczne zjawiska
trycznych rozumie potrzebÄ™ stosowania spotykane podczas korzysta-
bezpiecznika nia z urządzeń elektrycznych:
potrafi korzystać z instrukcji
zwarcie, przebicie i przeciÄ…-
obsługi urządzeń zna sposoby oszczędzania
żenie
energii elektrycznej
zna groz
ne skutki przepływu
prÄ…du
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
wie, od czego zależy opór elektryczny
potrafi doświadczalnie wykazać, od czego zależy opór
Propozycja przedmiotowego systemu oceniania. Część 2
35
2. GDYBY NIE TEN MAGNETYZM
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
zna rodzaje magnesów zna zasadę działania elektro- potrafi podać różnice i podo- zna zasadę działania silnika
magnesu bieństwa między magnesem elektrycznego i jego zastoso-
wie, jak działa kompas
i elektromagnesem wania
wie, z czego składa się elek- zna zastosowania elektro-
magnesu zna zasadę działania trans- zna zasadę działania prądnicy
tromagnes
formatora oraz jego zastoso- i generatora
zna zastosowania silnika
potrafi wymienić urządzenia,
wania
elektrycznego zna drogÄ™ prÄ…du elektryczne-
pracujące dzięki silnikowi
go od elektrowni do mieszkań
elektrycznemu zna budowÄ™ transformatora
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
potrafi zaprojektować urządzenie wykorzystujące elektromagnes
3. O ELEKTRONICE
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
zna podstawowe elementy potrafi wykonać obwody elek- potrafi budować trudniejsze potrafi budować bardziej skom-
elektroniczne i ich symbole troniczne z zastosowaniem: obwody elektroniczne plikowane obwody elektro-
potrafi czytać schematy ob- diody, rezystorów, tranzystorów
rozumie działanie kondensa- niczne
wodów elektronicznych wie, jak podłączyć do obwo- tora i tranzystora w obwodzie
du diodÄ™, tranzystor
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
potrafi zaprojektować urządzenie wykorzystujące poznane obwody elektroniczne
36
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA
4. PRACA PRZYJEMNA I POŻYTECZNA
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
potrafi wymienić najważniej- potrafi wskazać przykłady potrafi wskazać maszyny pro- potrafi rozwiązać problemy
sze maszyny proste zastosowań maszyn prostych ste w rowerze dotyczące eksploatacji zega-
rów
wie, w jakim celu stosujemy potrafi wskazać kilka faktów potrafi rozwiązać problemy
maszyny proste z historii rowerów dotyczące użytkowania roweru potrafi wskazać maszyny pro-
ste w sporcie
potrafi wskazać kilka faktów zna historię zegarów
z historii zegarów
potrafi wskazać maszyny pro-
ste używane w kuchni
potrafi wskazać dyscypliny
sportu, w których wykorzy-
stano maszyny proste
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
potrafi zaprojektować  dziwną maszynę
5. O ODŻYWIANIU I DEKOROWANIU
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
potrafi odczytywać wartości potrafi odszukać swoje zapo- potrafi odczytywać wartość potrafi przygotować prezen-
energetyczne produktów trzebowanie energetyczne energetyczną produktów tację o zwyczajach parzenia
i ustalić swój dzienny jadło- potrafi czytać etykiety pro- herbaty
zna podstawowe składniki
spis
odżywcze duktów spożywczych potrafi przygotować prezen-
zna z
ródła podstawowych tację o zwyczajach żywienio-
składników odżywczych wych wybranych regionów
Propozycja przedmiotowego systemu oceniania. Część 2
37
Ocena: dopuszczajÄ…ca dostateczna dobra bardzo dobra
potrafi wykonać kompozycje potrafi wskazać kilka podsta- potrafi ułożyć jadłospis dla potrafi wykonać projekty
np. kwiatowe, wykorzystując wowych faktów z historii różnych osób w zależności od dekoracyjne z wykorzysta-
technikę Decoupage odkrycia herbaty zajęć, wieku itp. niem techniki Decoupage
lub Twist Art
potrafi podać przykład dań potrafi podać nazwy charak- lub Twist Art.
wykonuje projekt urządzenia wybranego regionu terystycznych dań wybranych wykonuje projekt urządzenia
lub kącika wypoczynkowego regionów lub kącika wypoczynkowego,
wykonuje kompozycje
uwzględniając zastosowanie,
zbiera materiały potrzebne z wykorzystaniem techniki wykonuje kompozycje
materiały, eksploatację, recy-
do jego wykonania Decoupage lub Twist Art z wykorzystaniem techniki
kling
Decoupage lub Twist Art
wykonuje jeden z etapów wykonuje projekt urządzenia
wykonuje staranne szkice
przewidzianych w swoim lub kÄ…cika wypoczynkowego wykonuje projekt urzÄ…dzenia
projekcie lub kącika wypoczynkowego, zbiera materiały potrzebne
zbiera materiały potrzebne
uwzględniając zastosowanie, do jego wykonania
do jego wykonania
materiały, eksploatację,
wykonuje do końca swój pro-
recykling
jekt
wykonuje szkice
zbiera materiały potrzebne
do jego wykonania
wykonuje większość z eta-
pów przewidzianych w swoim
projekcie
Ocena celujÄ…ca
Uczeń:
potrafi zaprojektować przyjęcie urodzinowe z uwzględnieniem jadłospisu i wystroju stołu;
wykonuje projekt urządzenia lub kącika wypoczynkowego, uwzględniając nazwę, zastosowanie, materiały, eksploatację, recykling;
wykonuje staranne szkice;
zbiera materiały potrzebne do jego wykonania;
doprowadza do końca swoją pracę
38
PORADNIK DLA NAUCZYCIELA