Literatura
KATEDRA MECHANIKI I PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN
POLITECHNIKA OPOLSKA
[1] Dobrzański T.,Rysunek Techniczny Maszynowy, WNT,
Warszawa, 2004.
GRAFIKA INśYNIERSKA
RODZAJE RYSUNKÓW STOSOWANYCH
W PRAKTYCE INśYNIERSKIEJ
dr in\
. Roland PAWLICZEK
Cel, zakres i wymagania Cel, zakres i wymagania
Rysunek techniczny:
Rysunek techniczny powinien spełniać następujące zasady:
zapis konstrukcji na nośniku (papier, pamięć komputera),
Zasada jednoznaczności wymaga stosowania sposobu
słu\
y komunikacji pomiędzy konstruktorem i wykonawcą
zapisu konstrukcji opartego o przyjęte ujednolicone zasady,
przepisy i symbole.
Zasada niesprzeczności dotyczy jednoznacznego
Zapis konstrukcji stanowi zbiór informacji o cechach
przedstawiania konstrukcji.
geometrycznych, materiałowych i innych
cechach technicznych wytworu.
Zasada zupełności wymaga uwzględnienia w zapisie
konstrukcji wszystkich koniecznych i wystarczających
informacji.
1
Rodzaje rysunków PN-ISO 10209-1:1994 Rodzaje rysunków PN-ISO 10209-1:1994
Rysunek szkicowy  zwykle odręczny, słu\
y do wyboru Rysunek wykonawczy  zawiera wszystkie informacje
końcowego rozwiązania lub do dyskusji pomiędzy stronami. potrzebne do wykonania elementu.
Rysunek kontrolny  jest stosowany w ramach operacji
odbioru, charakteryzuje stan zrealizowanych prac.
Rysunek instalacyjny  przedstawia ogólny układ
elementów i informacje niezbędne do zainstalowania danego
elementu w stosunku do współpracujących z nim lub
związanych z nim innych elementów.
Rysunek podzespołu  rysunek przedstawiający
ograniczona liczbę grup lub części.
Plan sytuacyjny  jest to rysunek przedstawiający
rozmieszczenie obiektów budowlanych w stosunku do
lokalizacji innych punktów, dojazdy i ogólne rozplanowanie
terenu.
[1]
Rodzaje rysunków PN-ISO 10209-1:1994 Rodzaje rysunków PN-ISO 10209-1:1994
Rysunek zło\
eniowy  przedstawia wzajemne usytuowanie Schemat  jest to rysunek, w którym stosuje się symbole
i kształt przedmiotu na wy\
szym poziomie strukturalnym. graficzne w celu pokazania funkcji części składowych układu
i ich współzale\
ności.
[1]
[1]
2
Rodzaje rysunków PN-ISO 10209-1:1994 Ujednolicenie elementów konstrukcyjnych
Według metody rzutowania:
Normalizacja pozwala na zagwarantowanie tych samych
rysunek rzutowy rzuty prostokątne
parametrów wyrobów w ramach danej konstrukcji.
rysunek aksonometryczny
Unifikacja wprowadza standardy dla typowych elementów
umo\
liwiając ich zastosowanie w ró\
nych konstrukcjach.
[1]
[1]
Znormalizowane elementy rysunku technicznego Znormalizowane elementy rysunku technicznego
Formaty arkuszy PN-80/M-01612 Formaty arkuszy PN-80/M-01612
Oznaczenia stref dla du\
ych rysunków:
A4 do A0  formaty
[1]
podstawowe
A4  format zasadniczy
[1]
Obramowanie arkusza:
ramka 5 mm dla A3 i mniejszych
[1]
ramka 7  10 dla większych
3
Znormalizowane elementy rysunku technicznego Znormalizowane elementy rysunku technicznego
Tabliczki rysunkowe PN-85/M-01119 UWAGA: Dotyczy ćwiczeń z grafiki in\
ynierskiej.
Tabliczka powinna być umieszczona w prawym dolnym rogu Arkusz A4 z ramką i wypełnioną tabelą nale\
y
ramki rysunkowej. przygotować przed zajęciami !!!
160
30 35 15 20 20
Kreślił nazwisko data podpis ocena
nazwa
Sprawdził
Nr rys.
Skala Politechnika Opolska
Wydział Mechaniczny
1 :1 1-01
MiBM (IŚ/TRiL) gr. ........
[1]
[1]
Rodzaje tabliczek rysunkowych:
podstawowe  zawierają bardzo szczegółowe informacje
zmniejszone
uproszczone
Znormalizowane elementy rysunku technicznego Znormalizowane elementy rysunku technicznego
Linie i ich zastosowanie PN-82/N-01616 Pismo techniczne PN-80/N-01606
1 ciągła gruba widoczne zarysy przedmiotu, oznaczenie płaszczyzn przekroju
Pismo rodzaju A (proste lub pochyłe):
2 kreskowa cienka zarysy niewidoczne
3 punktowa cienka osie symetrii i ślady płaszczyzn symetrii
4 ciągła bardzo gruba połączenia lutowane lub klejone, linie na wykresach
5 ciągła cienka linie wymiarowe, linie pomocnicze, linie odniesienia, linie kreskowe
Uprzywilejowane 2 3
grupy linii:
1
b. gruba 1,0 1,4
gruba 0,5 0,7
cienka 0,18 0,25
3
2
5
[1]
[1]
4
6
12
32
Znormalizowane elementy rysunku technicznego Znormalizowane elementy rysunku technicznego
Pismo techniczne PN-80/N-01606 Podziałki rysunkowe  stosunek liczbowy wymiarów na
rysunku do odpowiadających im wymiarów rzeczywistych.
Zalecane wysokości pisma w zale\
ności od formatu arkusza:
Typy podziałek:
[1]
1:1
naturalna
zmniejszająca 1:2 1:5 1:10 ...1:10000
zwiększająca 2:1 5:1 10:1 20:1 50:1
główna dotyczy rysunku, jest umieszczana
w tabliczce rysunkowej
pomocnicza do opisu szczegółów rysunku, jest
umieszczana obok fragmentu
rysunku, którego dotyczy
Znormalizowane elementy rysunku technicznego
[1]
5