Bezpieczeństwo pracy i ergonomia
Dr inż. Marek Kułażyński
[e-mail]
F-1 pok 205
F-3 pok 221
Wrocław 2010
Tematyka badań ergonomicznych
W zakres tych zadań wchodzą następujące zagadnienia:
wykonywanie pomiarów oraz określenie dopuszczalnych wartości
(norm) intensywności czynników tworzących fizyczne, chemiczne
i biologiczne środowisko pracy
określanie wpływu tych czynników na człowieka, zarówno podczas
badań diagnostycznych (określanie stanu istniejącego), jak i
prospektywnych (prognozowanie skutków w procesie projektowania
systemu),
określanie sposobów eliminacji uciążliwości i zagrożeń
powodowanych przez czynniki środowiskowe oraz realizacja projektów
korygujÄ…cych warunki pracy.
Tematyka badań ergonomicznych
Ergonomia wyrobów zajmuje się przede wszystkim:
dostosowaniem obiektów technicznych do wymiarów i kształtów
ciała człowieka
funkcjonalnością obiektu technicznego (np. sprawnością,
odpowiedniością formy i funkcji, niezawodnością,
podatnością na regulacje i naprawy, łatwością likwidowania
po zużyciu)
bezpieczeństwem i komfortem użytkowania obiektu technicznego
estetyką kształtów i barw obiektu technicznego.
Obiektami zainteresowań ergonomii wyrobów są tzw. artefakty
użytkowe, np.: narzędzia, maszyny i inne urządzenia techniczne,
pojazdy, wyroby powszechnego użytku.
Ergonomiczna jakość (ergonomiczność) jako istotny składnik ogólnej
jakości wyrobu ma coraz większe znaczenie marketingowe
i w warunkach gospodarki rynkowej nabiera znaczenia ekonomicznego.
Tematyka badań ergonomicznych
Obiektami zainteresowań ergonomii wyrobów są tzw. artefakty użytkowe, np.:
narzędzia, maszyny i inne urządzenia techniczne, pojazdy, wyroby powszechnego
użytku. Ergonomiczna jakość (ergonomiczność) jako istotny składnik ogólnej
jakości wyrobu ma coraz większe znaczenie marketingowe i w warunkach
gospodarki rynkowej nabiera znaczenia ekonomicznego.
Nieco póz
niej wyodrębniono takie kolejne sfery działań ergonomicznych, jak:
ergonomia mieszkania
ergonomia czasu wolnego, rekreacji i sportu
ergonomia dla ludzi starszych i niepełnosprawnych
ergonomia prac biurowych (w tym stanowisk komputerowych)
ergonomia świata dziecięcego
ergonomia prac ekstremalnych (np. na dużych wysokościach, pod
wodą, w kosmosie, w ratownictwie przemysłowym, górnictwie)
ergonomia prac operatorskich, zautomatyzowanych
i zrobotyzowanych
ergonomia systemów złożonych.
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Ergonomia dla projektanta i konstruktora
Z powodu znacznego stopnia skomplikowania współczesnych obiektów
technicznych, tworzenie ich wymaga projektowania opartego na
zasadach naukowych. Projektant zawsze tworzy coś więcej niż tylko
obiekt techniczny. Niezależnie od tego czy to sobie uświadamia, czy też
nie tworzy on zawsze system złożony z człowieka (lub ludzi) i obiektu
technicznego (jednego lub wielu). Projektowanie systemu złożonego z
tak różnych elementów: człowieka i maszyny, wymaga głębokiej wiedzy
o każdym z nich oraz o specyfice ich współdziałania. W tradycyjnych
metodach projektowania technicznego nie ma miejsca na wiedzÄ™ o
człowieku, o jego psychice, anatomii i fizjologii pracy. Dlatego efekty
takiego projektowania odbiegają od wymagań dzisiejszych użytkowników
techniki.
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Ergonomia dla projektanta i konstruktora Celem projektowania jest
stworzenie nie tylko sprawnie działającej maszyny, lecz przede
wszystkim  sprawnie działającego systemu złożonego z ludzi i obiektów
technicznych, przy czym dobro ludzi w systemie musi być traktowane
priorytetowo. Nowego celu projektowania nie można zrealizować za
pomocą starych metod. W ostatnich latach podejmowane są próby
stworzenia specyficznych metod projektowania ergonomicznego, w
których ważną rolę spełniają kryteria ergonomiczne. Są one pomocne
przy podejmowaniu decyzji projektowych, kierujÄ…c je w stronÄ™
rozwiązań poprawnych pod względem ergonomicznym.
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Pomocą merytoryczną dla projektantów są też programy komputerowe
ułatwiające projektowanie przestrzeni pracy i rozmieszczenie
elementów obiektów technicznych, a także fantomy płaskie, czyli
makiety sylwetek ludzkich o różnych charakterystykach
antropometrycznych, służące do tego samego celu.
Pewien zakres wiedzy ergonomicznej zawarto również w normach
polskich. Charakter danych ergonomicznych wskazuje na możliwość
wykorzystania ich raczej w procesach oceny gotowych rozwiązań, a nie
w procesach tworzenia koncepcji projektowych.
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Ergonomia dla inżyniera kierującego procesem produkcyjnym
Inżynier związany zawodowo z procesem wytwarzania spotyka się z najszerszym
zakresem zagadnień ergonomicznych. Stanowiska pracy, które nadzoruje, są
przecież elementarnymi systemami typu: człowiek maszyna, człowiek narzędzie,
zespół ludzi środki techniczne itp. Problemy ergonomiczne dotyczą np.:
kontaktu człowieka z maszyną, narzędziem, przyrządem, materiałem
obrabianym
wpływu na człowieka czynników środowiska pracy: drgań mechanicznych,
hałasu, temperatury, wilgotności i ruchu powietrza, promieniowania cieplnego,
oświetlenia, zanieczyszczeń powietrza i innych
wpływu na człowieka określonych rozwiązań organizatorskich: wymaganego
tempa pracy, stresu psychicznego, monotonii, wysiłku fizycznego, czasu pracy,
rozłożenia przerw w pracy, zasad współdziałania z innymi pracownikami.
Zakres problematyki ergonomicznej jest zbyt szeroki, aby możliwe było skuteczne
rozwiązywanie pojawiających się problemów bez naukowego wsparcia. Metodyczną
pomocą mogą być tu tzw. "listy kontrolne" (check lists), znane w praktyce inżynierskiej już
od lat pięćdziesiątych XX wieku (stosowane początkowo w lotnictwie do sprawdzania stanu
technicznego samolotów przed startem).
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Ergonomia dla inżyniera służby utrzymania ruchu
Eksploatacja jest to faza istnienia wyrobu, w której kontaktuje się z nim
największa liczba ludzi, i kontakt ten często trwa najdłużej (np. w przypadku
maszyn produkcyjnych). Dla wielu obiektów technicznych w fazie eksploatacji
można wyróżnić dwa stany: stan użytkowania i stan obsługiwania.
Użytkowanie obiektu technicznego polega na wykorzystaniu jego cech i
właściwości do wykonania celowych, zaplanowanych działań, natomiast
obsługiwanie jest to zbiór czynności koniecznych do wykonania w celu
przywrócenia obiektowi technicznemu jego utraconych cech i właściwości (np.
naprawy, regulacja, smarowanie).
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Ergonomia dla inżyniera służby utrzymania ruchu
W warunkach produkcji przemysłowej mówimy o pracy operacyjnej i pracy serwisowej.
W pierwszym przypadku dany obiekt techniczny jest narzędziem umożliwiającym wykonanie pracy, zaś
w drugim  jest on przedmiotem pracy.
Rozróżnienie to jest istotne w tym sensie, że ma wpływ na dobór kryteriów oceny ergonomicznej. Często
zdarza się, że kryteria ergonomiczne dotyczące działalności operatorskiej są sprzeczne z kryteriami
ergonomicznymi dotyczącymi działalności serwisowej.
Inżynier odpowiedzialny za procesy obsługiwania urządzeń technicznych powinien szczególną uwagę
zwrócić na dobór narzędzi używanych w pracach serwisowych oraz ich stan techniczny, sposób
wykonywania zadań oraz przygotowanie miejsca pracy. Jeśli praca serwisowa jest wykonywana w
pomieszczeniu produkcyjnym, obok innych pracujących urządzeń, to warunki środowiskowe mogą
znacznie utrudnić wykonywanie tej pracy, a nawet spowodować zagrożenie wypadkowe.
Charakter zadań i kwalifikacje zawodowe pracowników serwisu wymagają zapewnienia warunków
umożliwiających pracę koncepcyjną  co nie zawsze jest konieczne przy pracy produkcyjnej, zwłaszcza
przy dużej powtarzalności i prostocie operacji.
Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
Ergonomia dla inżyniera  organizatora pracy
Ergonomia oferuje inżynierowi  organizatorowi pracy bardzo potrzebną i użyteczną wiedzę o
kształtowaniu związków zachodzących między ludzkimi i technicznymi elementami systemu pracy oraz o
wpływie czynników otoczenia na działanie systemu. Celem organizowania pracy jest przecież takie
uporządkowanie i powiązanie ze sobą elementów systemu pracy, aby wszystkie przyczyniały się do
"powodzenia" całości. Zachodzi wówczas zjawisko synergii, czyli wzmacniania pozytywnych efektów
współdziałania elementów w taki sposób, że łączny efekt jest większy niż suma efektów cząstkowych.
Inżynier odpowiedzialny za organizację pracy powinien mieć ugruntowane przekonanie, że podmiotem w
procesie pracy jest człowiek, a nie np. wyniki produkcji, stan maszyn czy zużycie surowców.
Człowiek jest najcenniejszym elementem systemu pracy, gdy posiada: odpowiednie kwalifikacje,
inteligencję, umiejętności praktyczne, energię i motywację. O wynikach pracy w ostatecznym
rozrachunku zawsze decyduje człowiek.
Pracownik nadmiernie zmęczony, zatrudniony niezgodnie ze swoimi kwalifikacjami i predyspozycjami,
zmuszany do aktywności jedynie presją ekonomiczną, narażony na nadmierny hałas, zapylenie, złe
oświetlenie, niewygodę będzie osiągał wyniki znacznie poniżej swych możliwości.
Ergonomia dla inżyniera  organizatora pracy
Nowoczesne podejście do procesu organizacji pracy polega na poszukiwaniu nowych, skutecznych
środków zaradczych, które umożliwiłyby pełniejsze przystosowanie pracy do człowieka oraz racjonalny
dobór ludzi do pracy po uwzględnieniu np.: kwalifikacji, umiejętności, predyspozycji psychofizycznych,
stanu zdrowia, wieku).
Organizator pracy nie musi być jednocześnie ergonomistą  musi jednak znać i rozumieć ergonomię w
takim stopniu, aby móc określić problem, i  jeśli rozwiązanie wykracza poza jego kompetencje, wiedzę i
możliwości działania  zainicjować współpracę ze specjalistami z zakresu danego zagadnienia.
Najprostszym, zachowawczym sposobem działania organizatora pracy w przypadku stwierdzenia
niektórych uciążliwości i zagrożeń, zwłaszcza ze strony czynników środowiskowych (np. hałasu, drgań,
zanieczyszczeń powietrza, mikroklimatu, promieniowania energii szkodliwej) jest skracanie czasu
narażenia pracownika, a przez to  zmniejszanie przyjmowanej przez niego dawki czynnika szkodliwego.
Takie rozwiązanie problemu traktować należy jako doraz
ne.
W celu ograniczenia uciążliwości występujących przy pracach powtarzalnych i monotonnych, skuteczne
są proste techniki organizatorskie. Bardziej radykalne i skuteczniejsze działania noszą nazwę humanizacji
pracy.
Proste techniki organizatorskie
Rozszerzanie pracy (job enlargement), jest jedną z prób zwiększenia zainteresowania
pracą. Praca powinna być tak pomyślana, aby stanowiła pewną zamkniętą całość, w której
przynajmniej jeden element lub zespół był samodzielnie wykonany przez jednego
wykonawcę. Ważna jest nie sama długość cyklu, lecz fakt, aby zadanie stanowiło zamkniętą
całość mającą początek, czas trwania i zakończenie.
Poszerzanie zakresu pracy pociąga za sobą poziome rozszerzenie zadań wykonawcy. Pozwala
to na zwiększenie liczby zadań do wykonania na tym samym poziomie działania systemu.
Proste techniki organizatorskie
Programy poświęcone wzbogacaniu pracy (job enrichment), podejmują próby zwiększania liczby zadań,
jakie ma wykonać pracownik, usytuowanych zarówno w hierarchii poziomej, jak i pionowej (tzn. zadań
zarówno ze szczebla równego formalnym kompetencjom pracownika, jak i ze szczebla wyższego).
Przykładem może być obarczenie pracowników odpowiedzialnością za kontrolę jakości własnej pracy.
Takie podejście zwiększa stopień odpowiedzialności za wykonywaną pracę. Kontrola jakości jest zwykle
wykonywana przez osobę na wyższym stanowisku, np. przez kierownika.
Przenoszenie części funkcji kierowniczych na pracownika stanowi wzbogacenie pracy
niewykwalifikowanego pracownika, ale równocześnie prowadzi do zubożenia pracy kierownika i
pojawienia się nowych, złożonych problemów, jak pytanie, czy większej odpowiedzialności winno
towarzyszyć wyższe wynagrodzenie.
Proste techniki organizatorskie
Rotacja prac (job rotation), polega na zamianie jednego wykonawcy na innego przy danej
pracy.
Okres rotacji ustala się w taki sposób, aby nie dopuścić do powstania uczucia monotonii
poprzez skrócenie czasu wykonywania jednostajnej i nużącej pracy.
Szeroko zaplanowana wymienność prac wymaga dobrej organizacji oraz dodatkowych
nakładów związanych z rozplanowaniem robót i szkoleniem załogi.
Proste techniki organizatorskie
Z badań przeprowadzonych w wielu przedsiębiorstwach w zakresie wymienności stanowisk
pracy (job switching), wynika, że wprowadzenie elastycznych struktur pracy pozwala na
lepsze wykorzystanie pracowników, powoduje polepszenie jakości produkcji, zwiększenie
wydajności pracy, wzbogacenie jej treści, eliminację konieczności długotrwałego
utrzymywania tej samej, wymuszonej postawy ciała przy pracy, większe poczucie
odpowiedzialności u pracownika, większe zadowolenie z pracy, ograniczenie absencji i
fluktuacji oraz lepszy klimat pracy.
Ergonomiczne organizowanie pracy, najogólniej mówiąc, polega na stosowaniu nowych form
uczestnictwa człowieka w procesach produkcyjnych, zgodnych z jego rytmem
fizjologicznym, zainteresowaniami i innymi potrzebami psychofizycznymi. Sprowadza siÄ™ do
grupowania zadań, które mają być wykonane przez różnych ludzi, tworzenia różnych
wariantów rozwiązań możliwych do wyboru oraz ustalenia optymalnych powiązań.
Począwszy od epoki kamiennej narzędzia tworzone przez ludzi dostosowywane
są do cech antropologicznych użytkownika. Od prostego pięściaka:
ukształtowanego tak, by przylegać do wewnętrznej strony dłoni do współczesnych
maszyn i urządzeń dostosowanych do cech operatora.
Zapomina się jednak często, że dostosowanie narzędzia powinno uwzględniać
również cechy psychofizjologiczne użytkownika, zwłaszcza w przypadku systemów
oddziałujących na inne niż dotyk zmysły, na przykład na wzrok.
Można tu wyszczególnić kilka aspektów problemu ergonomii systemów SCADA/HMI
System operator  proces
Operator aplikacji np.: SCADA/HMI integralną składową systemu
sterowania.
Każda składowa systemu ma wpływ na jego bezpieczeństwo,
więc również operator, jego zdolność precyzyjnej oceny sytuacji
i podejmowania trafnych decyzji, mają znaczenie dla bezpieczeństwa
systemu i sterowanego procesu.
Układ kolorów tła może wpływać na postrzeganie wielkości obiektów:
Kształty jasne na ciemnym tle wydają się większe niż kształty ciemne na jasnym tle.
Rotacja prac polega na zamianie jednego wykonawcy
Rotacja prac polega na zamianie jednego wykonawcy
Ze skojarzenia  jaskrawy kolor = niebezpieczeństwo" wynika powszechne
stosowanie czerwonego i żółtego koloru, jako ostrzegawczych.
Tej samej konwencji kolorów należy używać w aplikacjach SCADA/HMI
- pełna zgodność z powszechnie stosowaną umową nie prowadzi
do konfliktów i nieporozumień.
Można spotkać aplikacje (np. WDPF) łamiące tę zasadę.
W systemach tych kolor czerwony oznacza stan poprawnej pracy,
bez zakłóceń i awarii. Dzieje się tak dzięki przeniesieniu wprost
sygnalizacji zagrożenia lokalnego, pochodzącego od urządzenia w ruchu,
na poziom zdalnego sterowania nadrzędnego.
Dla operatora aplikacji SCADA, siedzącego z dala od urządzeń, w nastawni:
zagrożenie od działających urządzeń nie istnieje - nie powinny być
wyświetlane w kolorze czerwonym
stan poprawnej pracy urządzeń powinien być sygnalizowany
kolorem zielonym lub szarym -nie wymagajÄ… one interwencji
operatora, brak awarii
zastosowanie czerwieni do oznaczenia normalnej pracy urządzeń
może prowadzić do utrwalenia skojarzenia: czerwony = OK
Czas wyprowadzenia sterowania może mieć krytyczne znaczenie dla
bezpieczeństwa sterowanego obiektu (np. aplikacje SCADA w energetyce,
aplikacje HMI do sterowania statkami, w hutnictwie).
Niejednolity sposób sterowania obiektami wizualizacyjnymi
(przyciski, stacyjki napędów, wprowadzanie wartości liczbowych nastaw)
może prowadzić do wydłużenia czasu wyprowadzania sterowania przez:
konieczność używania na przemian różnych urządzeń peryferyjnych
(mysz -> klawiatura -> mysz)
skomplikowany sposób zatwierdzania sterowania, utrudnione
wyszukiwanie elementów
sterowania
Sugeruje się więc1):
grupowanie elementów sterowania i wyróżnianie ich przez zastosowanie
koloru, obramowania, kształtu
uproszczenie procedur sterowania przez wymaganie użycie jednego,
najwyżej dwóch urządzeń peryferyjnych
(sekwencja: mysz -> klawiatura)
zabezpieczenie sterowań przez logowanie operatora
(jednokrotne uwierzytelnienie)
Tematyka badań ergonomicznych
W zakres tych zadań wchodzą następujące zagadnienia:
wykonywanie pomiarów oraz określenie dopuszczalnych wartości (norm)
intensywności czynników tworzących fizyczne, chemiczne
i biologiczne środowisko pracy
określanie wpływu tych czynników na człowieka, zarówno podczas
badań diagnostycznych (określanie stanu istniejącego), jak
i prospektywnych (prognozowanie skutków w procesie
projektowania systemu)
określanie sposobów eliminacji uciążliwości i zagrożeń powodowanych
przez czynniki środowiskowe oraz realizacja projektów
korygujÄ…cych warunki pracy.
Tematyka badań ergonomicznych
Ergonomia wyrobów zajmuje się przede wszystkim:
dostosowaniem obiektów technicznych do wymiarów i kształtów ciała
człowieka
funkcjonalnością obiektu technicznego (np. sprawnością, odpowiedniością
formy i funkcji, niezawodnością, podatnością na regulacje i naprawy,
łatwością likwidowania po zużyciu)
bezpieczeństwem i komfortem użytkowania obiektu technicznego
estetyką kształtów i barw obiektu technicznego.
Obiektami zainteresowań ergonomii wyrobów są tzw. artefakty
użytkowe, np.: narzędzia, maszyny i inne urządzenia techniczne, pojazdy,
wyroby powszechnego użytku.
Ergonomiczna jakość (ergonomiczność) jako istotny składnik ogólnej jakości
wyrobu ma coraz większe znaczenie marketingowe i w warunkach gospodarki
rynkowej nabiera znaczenia ekonomicznego.
Tematyka badań ergonomicznych
Obiektami zainteresowań ergonomii wyrobów są tzw. artefakty użytkowe, np.:
narzędzia, maszyny i inne urządzenia techniczne, pojazdy, wyroby powszechnego
użytku. Ergonomiczna jakość (ergonomiczność) jako istotny składnik ogólnej
jakości wyrobu ma coraz większe znaczenie marketingowe i w warunkach
gospodarki rynkowej nabiera znaczenia ekonomicznego.
Nieco póz
niej wyodrębniono takie kolejne sfery działań ergonomicznych, jak:
ergonomia mieszkania
ergonomia czasu wolnego, rekreacji i sportu
ergonomia dla ludzi starszych i niepełnosprawnych
ergonomia prac biurowych (w tym stanowisk komputerowych)
ergonomia świata dziecięcego
ergonomia prac ekstremalnych (np. na dużych wysokościach, pod
wodą, w kosmosie, w ratownictwie przemysłowym, górnictwie)
ergonomia prac operatorskich, zautomatyzowanych
i zrobotyzowanych
ergonomia systemów złożonych.
" Ergonomia warunków pracy
 Czynniki materialnego środowiska pracy
 Czynniki techniczno-organizacyjne
" Ergonomia wyrobu
 Dostosowanie obiektów technicznych do
wymiarów i kształtów ciała ludzkiego
 Funkcjonalność obiektu technicznego
 Bezpieczeństwo i komfort użytkowania
obiektu technicznego
 Estetyka kształtu, barw obiektu technicznego
Zadania ergonomii warunków pracy:
Wykonywanie pomiarów oraz określenie
dopuszczalnych wartości (norm) intensywności
czynników tworzących fizyczne, chemiczne i
biologiczne środowisko pracy
Określenie wpływu tych czynników na człowieka,
zarówno na drodze badań diagnostycznych (określenie
stanu istniejÄ…cego), jak i prospektywnych
(prognozowanie skutków w procesie projektowania
systemu)
Określenie sposobów eliminacji uciążliwości i
zagrożeń powodowanych przez czynniki środowiskowe
oraz realizacja projektów korygujących warunki pracy
Podstawowe założenia ergonomiczne przy
projektowaniu stanowiska pracy
" Antropometryczne kształtowanie
stanowiska pracy
" Pozycja robocza (siedzÄ…ca lub stojÄ…ca)
" Zasięg rąk i nóg pracownika na stanowisku
pracy
" Czynniki informacyjno  techniczne
Kolejne slajdy prezentują różne
stanowiska pracy w fabryce pralek
i suszarek Bosch & Siemens
Hausgerate w A
odzi, przed i po
modernizacji
Pobieranie oraz umieszczenie instrukcji
obsługi na palecie pod suszarką
Ciało pracownika, jest w
pozycji schylonej, a tułów
jest skręcony. Jest to
pozycja bardzo
niekorzystna, wywiera ona
negatywny wpływ głównie
na kręgosłup, miednicę
,ale także na inne części
ciała takie jak żołądek,
powodujÄ…c zaburzenia
układu pokarmowego i
Stanowisko pracy po modernizacji
Instrukcja obsługi
suszarki obecnie
jest umieszczana
na wcześniejszym
stanowisku
montażowym.
Pracownik stoi
bezpośrednio na
posadzce i
umieszcza
instrukcjÄ™ na
palecie w pozycji
wyprostowanej.
Pobranie poprzeczki przedniej górnej,
znajdującej się bezpośrednio na linii
montażowej i pozycjonowanie jej na obudowie.
Pracownik po raz
kolejny w jednym cyklu
produkcyjnym musi
wykonywać skłon.
Przykręcenie poprzeczki do obudowy
suszarki
Stanowisko pracy po modernizacji
Po przeprowadzonej modyfikacji
pojemnik z poprzeczkami znajduje siÄ™
tuż obok pracownika. Pracownik musi
wykonać nieznaczny obrót tułowia w
celu pobrania poprzeczki oraz
zamontowania w niej wkrętów, lecz jest
to o wiele korzystniejsze niż bardzo
głęboki skłon w celu każdorazowego
pobrania poprzeczki wprost z linii
montażowej.
Stanowisko pracy po modernizacji
Po pobraniu poprzeczki, pracownik
mocuje ją wkrętami do obudowy z lewej i
prawej strony z przodu oraz z lewej i
prawej strony z góry. Praca na badanym
stanowisku jest lżejsza, przyjemniejsza,
wyeliminowano czynność najbardziej
uciążliwą - ciągłego pochylania w przód.
Największą poprawę warunków pracy
odczują z pewnością osoby starsze oraz
osoby cierpiące na bóle kręgosłupa.
Zadania ergonomii wyrobów:
Dostosowanie obiektów technicznych do wymiarów i kształtów
człowieka
Zapewnienie funkcjonalności obiektu technicznego
(np..:sprawności, odpowiedniości formy i funkcji, niezawodności,
podatności na regulacje i naprawy, łatwości likwidowania po
zużyciu)
Zapewnianie bezpieczeństwa i komfortu użytkownika obiektu
technicznego
Eliminowanie negatywnego wpływu wyrobu na warunki środowiska
człowieka
Dbałość o estetykę kształtów i barw obiektu technicznego
Kolejne slajdy prezentujÄ… wyroby,
które zostały zmodernizowane tak,
aby były jak najbardziej
ergonomiczne
Dziękuję za
uwagÄ™Jð