PIŃTY
ELEFANT
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.
PIŃTY
ELEFANT
Prze"oŻy"
Piotr W. Cholewa
Tytu" orygina"u
FIFTH ELEPHANT
Copyright � Terry Pratchett 1999
This edition is published by arrangement with Transworld Publishers,
a division of The Random House Group Ltd.
All rights reserved
Projekt graficzny serii:
Zombie Sputnik Corporation
Ilustracja na ok"adce
Copyright � Josh Kirby via Agentur Schl�ck GmbH
Redakcja
�ucja Grudził
ska
Redakcja techniczna
ElŻbieta Urbał
ska
Korekta
GraŻyna Nawrocka
�amanie
Monika Lefler
ISBN 978-83-7648-141-8
Wydawca
Prószył
ski Media Sp. z o.o.
02-651 Warszawa, ul. GaraŻowa 7
www.proszynski.pl
Druk i oprawa
Drukarnia Naukowo-Techniczna
Oddzia" Polskiej Agencji Prasowej SA
03-828 Warszawa, ul. Mił
ska 65
Tego samego autora polecamy:
KOLOR MAGII ZADZIWIAJŃCY MAURYCY
H
I JEGO UCZONE SZCZURY
H
BLASK FANTASTYCZNY
H
NA GLINIANYCH NOGACH
H
RÓWNOUMAGICZNIENIE
H
WIEDŁMIKO�AJ
MORT H
H
WOLNI CIUTLUDZIE
CZARODZICIELSTWO H
H
BOGOWIE, HONOR,
ERYK
ANKH-MORPORK
H
H
TRZY WIEDŁMY
OSTATNI KONTYNENT
H
H
PIRAMIDY
CARPE JUGULUM
H
H
STRA�! STRA�!
PIŃTY ELEFANT
H
H
RUCHOME OBRAZKI
PRAWDA
H
H
NAUKA �WIATA DYSKU I, II i III
Z�ODZIEJ CZASU
H
H
KOSIARZ
ZIMISTRZ
H
H
WYPRAWA CZAROWNIC
STRA� NOCNA
H
H
POMNIEJSZE BÓSTWA
POTWORNY REGIMENT
H
H
PANOWIE I DAMY
PIEK�O POCZTOWE
H
H
ZBROJNI
H �UPS!
H
MUZYKA DUSZY
H �WIAT FINANSJERY
H
CIEKAWE CZASY
H
HUMOR I MŃDRO��
�WIATA DYSKU
MASKARADA
H
H
OSTATNI BOHATER NIEWIDOCZNI AKADEMICY
H H
6
6
ówią, Że Ęwiat jest p"aski i spoczywa na grzbietach czterech s"o-
ni, które z kolei stoją na skorupie gigantycznego Żó"wia.
MMówią, Że s"onie  jako Że są tak ogromnymi bestiami  mają
koĘci ze ska"y i Żelaza, a nerwy ze z"ota, bo lepiej przewodzi na wiel-
kie dystanse*.
Mówią, Że piąty s"oł
, rycząc i trąbiąc, nadlecia" przez atmosfe-
r� m"odego Ęwiata wiele lat temu i uderzy" o grunt z taką mocą,
Że rozbi" kontynenty i wyniós" "ał
cuchy gór.
Nikt w"aĘciwie nie widzia" jego lądowania, co prowadzi do inte-
resującego problemu filozoficznego: kiedy waŻący mnóstwo ton
rozwĘcieczony s"oł
p�dzi po niebie, ale nie ma nikogo, kto by go
s"ysza", to czy  w sensie filozoficznym  robi ha"as?
I jeĘli nie by"o nikogo, kto by widzia", jak uderza o grunt, to czy
naprawd� uderzy"?
Inaczej mówiąc, czy nie jest to zwyk"a bajka dla dzieci, mająca
wyjaĘni� pewne interesujące zjawiska naturalne?
* Nie ze ska"y i Żelaza w swej obecnej, martwej postaci, ale z Żywej ska"y i Żelaza. Kra-
snoludy mają bardzo kreatywną mitologi� minera"ów.
7
7
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
Co do krasnoludów, które opowiadają t� legend� i kopią
o wiele g"�biej niŻ inni, one twierdzą, Że jest w tym ziarno prawdy.
W czysty dzieł
z wysokich punktów obserwacyjnych
w Ramtopach moŻna spojrze� bardzo daleko na równiny.
Latem moŻna policzy� kolumny kurzu, kiedy wo"owe za-
prz�gi suną ze swą maksymalną pr�dkoĘcią dwóch mil na godzin�,
a kaŻda para ciągnie za sobą wóz z przyczepą, po cztery tony "adun-
ku. D"ugo trwa"o, nim wszystkie te wozy tu dotar"y, ale kiedy juŻ
dotar"y, by"o ich bardzo wiele. Do miast znad Morza Okrąg"ego
wioz"y surowce, a czasem ludzi, którzy wyruszali szuka� szcz�Ęcia
i garĘci diamentów.
W góry wraca"y gotowe wyroby, rzadkie obiekty z krain za oce-
anami oraz ludzie, którzy znaleęli mądroĘ� i par� blizn.
Zwykle kolejne konwoje dzieli" od siebie dzieł
drogi. Zmie-
nia"y krajobraz w rozwini�ty wehiku" czasu  przy dobrej pogodzie
cz"owiek móg" zobaczy� zesz"y wtorek.
Heliografy mruga"y w oddali  to kolumny wozów przesy"a"y
sobie nawzajem wiadomoĘci o aktywnoĘci bandytów, "adunku i naj-
lepszym miejscu, gdzie moŻna dosta� dwa jajka, potrójne frytki
i stek, który ze wszystkich stron zwisa z brzegów talerza.
Wielu ludzi podróŻowa"o tymi wozami. By" to Ęrodek lokomo-
cji tani, wygodniejszy niŻ droga piechotą, no i w koł
cu dociera"o si�
na miejsce.
Niektórzy podróŻowali za darmo.
Jeden woęnica mia" problemy ze swoim zaprz�giem. Zwierz�-
ta by"y nerwowe. Nie dziwi"oby to w górach, gdzie bardzo wiele dzi-
kich stworzeł
mog"oby uzna� wo"u za w�drowny posi"ek, ale tutaj
nie by"o nic groęniejszego od kapusty.
Za plecami woęnicy, pomi�dzy stosami desek, coĘ spa"o.
W Ankh-Morpork by" to kolejny zwyczajny dzieł
...
SierŻant Colon balansowa" na chwiejnej drabinie na koł
-
cu Mosi�Żnego Mostu, jednej z najbardziej ruchliwych ar-
8
8
IŃTY ELEFANT
I
Ń
T
Y
E
L
E
F
A
N
T
P
P
terii miasta. Jedną r�ką trzyma" si� wysokiego s"upa z umocowaną
na górze skrzyneczką, drugą podsuwa" domowej roboty album do
szczeliny w przedniej Ęciance.
 A tu jest inny typ wozu  powiedzia".  Zrozumia"eĘ?
 ...k  odpowiedzia" cichutki g"osik z wn�trza.
 To dobrze  mrukną" sierŻant Colon, wyraęnie zadowolony.
Schowa" album i wskaza" most.
 Widzisz te dwa bia"e znaki namalowane na bruku?
 ...k.
 I oznaczają...?
 JeĘli-wóz-jedzie-mi�dzy-nimi-mniej-niŻ-minut�-to-za szybko
 powtórzy" g"osik wczeĘniejsze instrukcje.
 Dobrze. A wtedy ty...
 Maluj�-ob-razek.
 UwaŻając, Żeby by"o wida�...
 Twarz-woęnicy-albo-tablice-wozu.
 A nocą...
 UŻy�-salamandry-Żeby-by"o-wyraęne.
 Bardzo dobrze, Rodney. KtoĘ z nas zjawi si� tu raz dziennie
i odbierze obrazki. Masz wszystko, co potrzebne?
 ...k.
 Co to takiego, sierŻancie?
Colon spojrza" w dó" na bardzo duŻą, brązową i skierowaną ku
górze twarz. UĘmiechną" si�.
 Witaj, Ca"  powiedzia", schodząc z godnoĘcią po drabinie.
 To, na co pan teraz patrzy, panie Jolson, to element nowoczesne-
go projektu  StraŻ w nowym milenienienum... nium .
 Nie jest specjalnie straszne  zauwaŻy" Ca" Jolson, przygląda-
jąc si� krytycznie.  Widywa"em straszniejsze.
 StraŻ jak w  StraŻ Miejska , Ca".
 Aha, rozumiem.
 Niech ktokolwiek spróbuje tu jecha� za szybko, a lord Vetinari
obejrzy sobie rano jego obrazek. Ikonografy nie k"amią, Ca".
 Zgadza si�, Fred. Bo są na to za g"upie.
 Jego wysokoĘ� mia" dosy� wozów p�dzących po moĘcie, rozu-
miesz, i prosi" nas, Żeby jakoĘ to rozwiąza�. Jestem teraz Szefem
Ruchu, Ca".
 To dobrze, Fred?
9
9
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
 No pewno!  zapewni" z satysfakcją sierŻant Colon.  Do
mnie naleŻy ochrona tych, no... arterii miasta przed zablokowa-
niem, co doprowadzi"oby do ca"kowitego za"amania handlu i ruiny
dla nas wszystkich. To najwaŻniejsze z moŻliwych zadał
, moŻna po-
wiedzie�.
 I tylko ty musisz je wykonywa�?
 No, g"ównie. G"ównie ja. Kapral Nobbs i inni ch"opcy poma-
gają, oczywiĘcie.
Ca" Jolson podrapa" si� w nos.
 Bo ja w"aĘnie chcia"em z tobą pogada� na podobny temat,
Fred.
 Nie ma problemu.
 CoĘ bardzo dziwnego pojawi"o si� przed moją restauracją, Fred.
Colon podąŻy" za pot�Żnym m�Żczyzną za róg. Zwykle lubi" to-
warzystwo Ca"a, poniewaŻ przy nim wydawa" si� ca"kiem szczup"y. Ca"
Jolson by" cz"owiekiem, który figurowa" w dowolnym atlasie jako
zmieniający orbity niewielkich planet. Kamienie bruku p�ka"y pod
jego stopami. W jednym ciele "ączy"  a by"o tam doĘ� miejsca  naj-
lepszego kucharza w Ankh-Morpork z najbardziej "akomym konsu-
mentem, co stanowi"o kombinacj� doprawdy stworzoną w niebie
ziemniaczanego pur�e. Colon nie pami�ta" nawet, jak Jolson ma
na imi�. Przydomek zyska" przez aklamacj�, poniewaŻ nikt, kto wi-
dzia" go na ulicy, nie móg" uwierzy�, Że ca"y ten obiekt jest Jolsonem.
Na Broad-Wayu sta" duŻy wóz. Inne wycofywa"y si� i próbowa"y
jakoĘ go ominą�.
 Ko"o obiadu przysz"a dostawa mi�sa, a kiedy woęnica wy-
szed"...
Ca" Jolson wskaza" sporą trójkątną konstrukcj� zamontowaną
na jednym z kó". By"a wykonana z d�bu i Żelaza oraz pochlapana
Żó"tą farbą.
Fred postuka" w nią ostroŻnie.
 Widz�, na czym polega k"opot  stwierdzi".  Jak d"ugo ten
woęnica by" u ciebie?
 Wiesz, da"em mu obiad...
 A twoje obiady są doskona"e, Ca", zawsze to powtarzam. Co
mia"eĘ na dzisiaj?
 Bitki w sosie Ęmietanowym, z opadkiem, a na deser bezowy
tort  Czarna Ęmier� .
10
1
0
IŃTY ELEFANT
I
Ń
T
Y
E
L
E
F
A
N
T
P
P
Przez chwil� panowa"o milczenie, gdy obaj wyobraŻali sobie
ca"y posi"ek. Fred Colon westchną" cicho.
 Opadek polany mase"kiem?
 Nie chcia"byĘ mnie chyba obrazi�, sugerując, Że zapomnia-
"em o mase"ku, prawda?
 Cz"owiek wiele czasu moŻe sp�dzi�, rozkoszując si� takim
obiadem  uzna" Fred.  Tylko Że widzisz, Ca", Patrycjusz bardzo nie
lubi, kiedy wozy parkują na ulicy d"uŻej niŻ dziesi�� minut. UwaŻa,
Że to coĘ w rodzaju przest�pstwa.
 Zjedzenie mojego obiadu w dziesi�� minut to nie jest prze-
st�pstwo, Fred, to tragedia  odpar" Ca".  Tu jest napisane  StraŻ
Miejska  usuni�cie 15 $ , Fred. To mój dochód za kilka dni,
Fred.
 Chodzi o to  t"umaczy" Fred Colon  Że to masa papierów,
rozumiesz? Nie mog� tak sobie tego odwo"a�, chociaŻ chcia"bym.
W komendzie na biurku mam wszystkie odcinki kontrolne. Gdy-
bym ja dowodzi" straŻą, to oczywiĘcie... Ale mam związane r�ce, ro-
zumiesz...
Stali w niewielkiej odleg"oĘci od siebie, z r�kami w kieszeniach,
pozornie nie zwracając na siebie uwagi. SierŻant Colon zaczą" cicho
pogwizdywa�.
 Wiem o tym i owym  oznajmi" ostroŻnie Ca".  Ludziom si�
wydaje, Że kelnerzy nie mają uszu.
 Ja wiem bardzo duŻo, Ca".  Colon zabrz�cza" monetami
w kieszeni.
Obaj przez chwil� wpatrywali si� w niebo.
 MoŻe zosta"o mi z wczoraj troch� lodów miodowych...
SierŻant Colon spojrza" na wóz.
 CoĘ podobnego, panie Jolson!  zawo"a" tonem absolutnego
zdumienia.  JakiĘ wyjątkowy t�pak za"oŻy" klamr� na pał
skie ko"o!
Zaraz si� tym zajmiemy.
Wyją" zza pasa dwie okrąg"e "opatki pomalowane na bia"o, spoj-
rza" na wieŻ� semaforową komendy StraŻy Miejskiej, wystającą
ponad dachem starej fabryki lemoniady, odczeka", aŻ dyŻurny gar-
gulec da mu sygna", po czym z niejaką werwą i entuzjazmem zaczą"
odgrywa� cz"owieka o sztywnych r�kach, grającego dwie partie teni-
sa sto"owego równoczeĘnie.
 Patrol zjawi si� tu lada chwila... Aha, popatrz tylko...
11
1
1
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
Kawa"ek dalej na ulicy dwa trolle starannie zak"ada"y blokad�
na ko"o wozu z sianem. Po minucie czy dwóch jeden spojrza" przy-
padkiem na wieŻ� komendy, szturchną" koleg�, wyją" w"asne dwie
"opatki i  z nieco mniejszym zapa"em niŻ Colon  wys"a" sygna".
Kiedy otrzyma" odpowiedę, trolle rozejrza"y si�, zauwaŻy"y Colona
i ruszy"y w jego stron�.
 Ta-dam!  zawo"a" z dumą sierŻant.
 Niezwyk"a jest ta nowa technologia  przyzna" z podziwem
Ca" Jolson.  A przecieŻ musieli by�... ile? Ze dwadzieĘcia, trzydzie-
Ęci sąŻni stąd.
 Zgadza si�, Ca". W dawnych czasach musia"bym gwizda�. A te-
raz zjawią si� tutaj, wiedząc juŻ, Że to ja ich wzywam.
 Inaczej musieliby spojrze� i zobaczy�, Że to ty.
 No tak...  przyzna" Colon Ęwiadomy, Że to, co zasz"o, moŻe
nie by� najjaĘniejszym promieniem Ęwiat"a w Ęwicie rewolucji komu-
nikacyjnej.  OczywiĘcie, to by dzia"a"o tak samo dobrze, gdyby byli
wiele ulic stąd. Albo nawet po drugiej stronie miasta. A gdybym
kaza" gargulcowi, Żeby, jak to okreĘlamy,  rzuci" wiadomoĘ� na
 duŻą wieŻ� nad Tumpem, za par� minut odebraliby wszystko
w Sto Lat.
 A to przecieŻ dwadzieĘcia mil.
 Co najmniej.
 Niezwyk"e, Fred.
 Czasy si� zmieniają, Ca"  stwierdzi" Colon, gdy trolle dotar"y
na miejsce.  Funkcjonariusz Czert, kto wam kaza" za"oŻy� blokad�
na wóz mojego przyjaciela?  zapyta" groęnie.
 No bo, sierŻancie, rano pan mówi", coby zaklamrowa� kaŻdy...
 Ale nie ten  przerwa" mu Colon.  Zdejmijcie to natych-
miast i nie b�dziemy juŻ wraca� do tej sprawy. Jasne?
Funkcjonariusz Czert doszed" najwyraęniej do wniosku, Że nie
p"acą mu za myĘlenie  i dobrze, poniewaŻ sierŻant Colon nie uwa-
Ża", by w tym zakresie by"a to rozsądna inwestycja.
 Jak pan tak mówi, sierŻancie...
 A kiedy si� tym zajmiecie, ja i Ca" utniemy sobie ma"ą poga-
w�dk�. Prawda, Ca"?
 Zgadza si�, Fred.
 To znaczy, mówi�  pogaw�dka , ale ja b�d� g"ównie s"ucha",
a to z powodu tego, Że b�d� mia" pe"ne usta.
12
1
2
IŃTY ELEFANT
I
Ń
T
Y
E
L
E
F
A
N
T
P
P
�nieg zsuwa" si� z jod"owych ga"�zi. Cz"owiek przecisną"
si� mi�dzy nimi, przez chwil� sta" nieruchomo, z trudem
chwytając oddech, po czym szybkim truchtem ruszy"
przez polan�.
W dolinie rozleg"y si� pierwsze dęwi�ki rogu.
Mia" zatem godzin�, jeĘli moŻna im wierzy�. MoŻe nie uda mu
si� dotrze� do wieŻy, ale by"y przecieŻ inne rozwiązania.
Mia" plany. Potrafi ich przechytrzy�. Trzyma� si� z dala od Ęnie-
gu, ile tylko moŻna, zawraca�, korzysta� ze strumieni... To moŻliwe,
to juŻ si� udawa"o... By" tego pewien.
Kilka mil od niego smuk"e cia"a zanurzy"y si� mi�dzy drzewa.
Zacz�"y si� "owy...
Bardzo daleko od tego miejsca, w Ankh-Morpork, pali"a
si� Gildia B"aznów.
Co stanowi"o problem, poniewaŻ druŻyna straŻacka gildii
sk"ada"a si� g"ównie z klaunów.
A to z kolei stanowi"o problem, poniewaŻ jeĘli pokaza� klauno-
wi wiadro i drabin�, moŻliwa jest tylko jedna reakcja. Lata szkole-
nia biorą gór�. CoĘ w czerwonym nosie przemawia do niego. Nie
moŻe si� powstrzyma�.
Sam Vimes ze StraŻy Miejskiej Ankh-Morpork opar" si� o mur
i ogląda" przedstawienie.
 Naprawd� musimy jeszcze raz z"oŻy� u Patrycjusza wniosek
o powo"anie publicznej straŻy poŻarnej  powiedzia".
Po drugiej stronie ulicy klaun podniós" drabin�, odwróci" si�,
walną" drabiną klauna za sobą i wrzuci" go do wiadra, odwróci" si�
znowu, Żeby sprawdzi�, co to za zamieszanie, i pos"a" swą podnoszą-
cą si� ofiar� z powrotem do wiadra, gdzie wpad"a z dziwnym mla-
skiem. T"um patrzy" w milczeniu  gdyby to by"o Ęmieszne, klauni
by tego nie robili.
 Gildie są mocno przeciwne  odpar" kapitan Marchewa
�elaznyw"adsson, jego zast�pca. Klaunowi z drabiną wylano wod�
z wiadra do spodni.  Mówią, Że to by by"o wtargni�cie na prywat-
ny teren.
P"omienie strzeli"y z pokoju na pierwszym pi�trze.
13
1
3
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
 JeŻeli pozwolimy, Żeby si� spali"a, b�dzie to powaŻny wstrząs
dla rozrywki w tym mieĘcie  oĘwiadczy" z przekonaniem Marchewa.
Vimes zerkną" na niego z ukosa. To by" prawdziwy Marchewo-
wy komentarz. Brzmia" niewinnie jak demony, ale moŻna by"o go
zrozumie� ca"kiem inaczej...
 RzeczywiĘcie b�dzie  przyzna".  Mimo to lepiej chyba coĘ
z tym zrobi�.  Zrobi" kilka kroków naprzód i uniós" d"onie do ust.
 No dobra! Tu StraŻ Miejska! Uformowa� "ał
cuch! Bra� wiadra!
 Auu... Musimy?  odezwa" si� któryĘ z gapiów.
 Owszem, musicie  zapewni" kapitan Marchewa.  Chodęcie
wszyscy, jeĘli ustawimy si� w dwie linie, za"atwimy spraw� raz-dwa. Co
wy na to? MoŻe by� nawet zabawnie.
Ustawili si� pos"usznie, jak zauwaŻy" Vimes.
Marchewa kaŻdego traktowa" tak, jakby by" mi"ym i sympatycz-
nym goĘciem. I w jakiĘ niewyjaĘniony sposób ludzie nie mogli si�
oprze�, by wykazywa� mu, Że si� nie myli.
Ku powszechnemu rozczarowaniu ogieł
szybko zosta" ugaszo-
ny  kiedy tylko rozbrojono klaunów i dobrzy ludzie odprowadzili
ich na bok.
Marchewa powróci", ocierając czo"o, gdy Vimes zapala" cygaro.
 Zdaje si�, Że po"ykacz ognia mia" k"opoty Żo"ądkowe  wy-
jaĘni".
 Ca"kiem moŻliwe, Że nigdy nam tego nie wybaczą  stwierdzi"
Vimes, kiedy wrócili do patrolowania ulic.  No nie... Co teraz?
Marchewa spogląda" w gór�, w kierunku najbliŻszej wieŻy sema-
forowej.
 Rozruchy przy Kablowej  poinformowa".  Kod  Wszyscy
funkcjonariusze , sir.
Ruszyli biegiem. Cz"owiek zawsze bieg" na  Wszystkich funkcjo-
nariuszy . Bo sam teŻ móg" mie� k"opoty.
Kiedy zbliŻali si� do celu, zauwaŻyli na ulicach wi�cej krasno-
ludów. Vimes rozpozna" charakterystyczne znaki: wszystkie krasno-
ludy mia"y skupione miny i sz"y w tym samym kierunku.
 Za"atwione  stwierdzi", kiedy skr�cili za róg.  Od razu
moŻna pozna� po nag"ym zwi�kszeniu liczby podejrzanie przypad-
kowych przechodniów.
Cokolwiek si� tutaj dzia"o, by"a to sprawa powaŻna. Ulic� zaĘcie-
la"y rozmaite Ęmieci i ca"kiem sporo krasnoludów. Vimes zwolni".
14
1
4
IŃTY ELEFANT
I
Ń
T
Y
E
L
E
F
A
N
T
P
P
 JuŻ trzeci raz w tym tygodniu  zauwaŻy".  Co w nich wstąpi"o?
 Trudno powiedzie�, sir  odpar" Marchewa.
Vimes zerkną" na niego z ukosa. Marchewa wychowa" si�
wĘród krasnoludów. Poza tym, jeĘli tylko móg" tego unikną�, nigdy
nie k"ama".
 To nie to samo co  nie wiem , prawda?
Kapitan by" wyraęnie zak"opotany.
 MyĘl�, Że to... no, jakby sprawa polityczna, sir.
Vimes zauwaŻy" wbity w Ęcian� topór.
 Tak, rzeczywiĘcie  mrukną".
KtoĘ nadchodzi" ulicą  i by" prawdopodobnie powodem, dla
którego zamieszki usta"y. M"odszy funkcjonariusz Bluejohn by" chyba
najwi�kszym trollem, jakiego Vimes spotka" w Życiu. Wyrasta"... Nie
wyróŻnia" si� z t"umu, poniewaŻ sam by" t"umem. Ludzie nie zauwa-
Żali go, gdyŻ przes"ania" widok. I jak wiele pot�Żnie zbudowanych
osób, by" instynktownie "agodny i doĘ� nieĘmia"y, ch�tnie s"ucha" roz-
kazów. Gdyby trafi" do gangu, zosta"by Żo"nierzem. W straŻy s"uŻy" za
tarcz� podczas zamieszek. Inni straŻnicy wyglądali zza niego.
 Wygląda na to, Że wszystko si� zacz�"o w delikatesach u �wi-
dry  stwierdzi" Vimes, kiedy dotar"a reszta straŻy.  Weęcie od niego
zeznanie.
 To nie jest dobry pomys", sir  oĘwiadczy" stanowczo Mar-
chewa.  On niczego nie widzia".
 A skąd wiesz, Że niczego nie widzia"? Nie pyta"eĘ go.
 Wiem, sir. Niczego nie widzia". Niczego teŻ nie s"ysza".
 Nawet kiedy t"um demolowa" mu lokal i walczy" na ulicy
przed drzwiami?
 Tak jest, sir.
 Ach, rozumiem. Nikt nie jest tak g"uchy jak ci, którzy nie
chcą s"ysze�. To chcesz mi powiedzie�?
 CoĘ w tym rodzaju, sir. Tak. Prosz� pos"ucha�, sir, wszystko si�
skoł
czy"o. Nie sądz�, Żeby ktoĘ by" powaŻnie ranny. Tak b�dzie naj-
lepiej, sir. Prosz�...
 Czy to jedna z tych prywatnych spraw krasnoludów, kapitanie?
 Tak, sir...
 Ale jesteĘmy w Ankh-Morpork, nie w jakiejĘ górskiej kopalni.
Moim obowiązkiem jest dopilnowanie spokoju, a to mi nie wyglą-
da na spokój. Co powiedzą ludzie na takie bójki uliczne?
15
1
5
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
 Powiedzą, Że to kolejny dzieł
w Życiu miasta, sir  odpar"
sztywno Marchewa.
 Tak, przypuszczam, Że faktycznie tak powiedzą. JednakŻe...
 Vimes podniós" j�czącego krasnoluda.  Kto to zrobi"?  zapyta"
groęnie.  Nie jestem w nastroju do s"uchania wykr�tów. Gadaj!
Chc� zna� nazwisko!
 Agi M"otokrad  wymamrota" krasnolud.
 Dobrze.  Vimes go puĘci".  Zapiszcie to, Marchewa.
 Nie, sir  odpar" Marchewa.
 S"ucham?
 W mieĘcie nie ma Żadnego Agiego M"otokrada, sir.
 Znacie kaŻdego krasnoluda?
 Znam ich wielu, sir. Ale Agiego M"otokrada moŻna spotka�
tylko w g"�bi kopalni, sir. To rodzaj z"oĘliwego ducha, sir. Na przy-
k"ad  Wsadę to tam, gdzie Agi M"otokrad w�giel trzyma oznacza...
 Tak, mog� si� domyĘli�  przerwa" mu Vimes.  Sugerujesz,
Że ten krasnolud w"aĘnie powiedzia", Że awantur� zacz�"o leĘne
licho?
Krasnolud znikną" juŻ za rogiem.
 Mniej wi�cej, sir. Przepraszam na moment.  Marchewa
przeszed" na drugą stron� ulicy, wyjmując zza pasa dwie bia"e palet-
ki.  Wejd� tylko w lini� widocznoĘci wieŻy  wyjaĘni".  Lepiej po-
s"a� sekara.
 Dlaczego?
 No, kazaliĘmy czeka� Patrycjuszowi, sir, wi�c wypada moŻe
mu powiedzie�, Że si� spóęnimy.
Vimes si�gną" po zegarek i spojrza" na tarcz�. Mia" przeczu-
cie, Że to znowu jeden z tych dni... tych, które przytrafiają si� co-
dziennie.
W naturze wszechĘwiata leŻy, by osoba, która zawsze kaŻe
cz"owiekowi czeka� dziesi�� minut, tego dnia, gdy ten cz"o-
wiek si� o dziesi�� minut spóęni, by"a gotowa dziesi��
minut wczeĘniej i bardzo starannie nic o tym nie wspomina"a.
 Przepraszamy za spóęnienie, sir  rzek" Vimes, kiedy weszli
do Pod"uŻnego Gabinetu.
16
1
6
IŃTY ELEFANT
I
Ń
T
Y
E
L
E
F
A
N
T
P
P
 Och, spóęniliĘcie si�, panowie?  Patrycjusz uniós" wzrok
znad papierów.  Doprawdy nie zauwaŻy"em. Nic powaŻnego, mam
nadziej�?
 Gildia B"aznów si� pali"a, sir  wyjaĘni" Marchewa.
 JakieĘ ofiary?
 Nie.
 CóŻ, to prawdziwe b"ogos"awieł
stwo  stwierdzi" wolno lord
Vetinari.
Od"oŻy" pióro.
 Do rzeczy... Co mieliĘmy omówi�...?  Przysuną" sobie jakiĘ
dokument i przeczyta" szybko.  Aha... Jak widz�, nowy wydzia" ru-
chu drogowego wywar" oczekiwany skutek.  Wskaza" duŻy stos pa-
pierów.  Dostaj� niezliczone skargi od Gildii Woęniców i Pogania-
czy. Brawo. Prosz� przekaza� moje podzi�kowania sierŻantowi
Colonowi i jego ludziom.
 OczywiĘcie, sir.
 Jak widz�, jednego dnia zaklamrowali siedemnaĘcie wozów,
dziesi�� koni, osiemnaĘcie wo"ów i kaczk�.
 By"a nieprawid"owo zaparkowana, sir.
 W samej rzeczy. JednakŻe dostrzegam tu chyba pewien dziw-
ny schemat...
 Sir?
 Wielu woęniców zapewnia, Że tak naprawd� wcale nie parko-
wali, ale zatrzymali si� tylko, by przepuĘci� wyjątkowo starą i wyjąt-
kowo brzydką dam�, która wyjątkowo powoli przechodzi"a przez
ulic�.
 Tak si� t"umaczą, sir.
 Wnioskują, Że by"a stara, na podstawie niekoł
czącej si� lita-
nii wyraŻeł
typu  Laboga, moje biedne stopy i tym podobnych.
 Z ca"ą pewnoĘcią brzmienie sugeruje starszą osob�, sir  rzek"
Vimes z nieruchomą twarzą.
 No w"aĘnie. Dziwne jednak, Że kilku z nich zauwaŻy"o, jak
owa starsza dama odbiega"a potem w boczną uliczk�, doĘ� szybko.
Nie zwróci"bym na to uwagi, oczywiĘcie, gdyby nie fakt, iŻ ową dam�
zauwaŻono jakoby podczas przechodzenia przez inną ulic�, bar-
dzo powoli, w sporej odleg"oĘci od poprzedniej. Tajemnicza spra-
wa, Vimes.
Vimes przes"oni" d"onią oczy.
17
1
7
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
 To tajemnica, którą zamierzam bardzo szybko wyjaĘni�, sir.
Patrycjusz skiną" g"ową i zapisa" kilka s"ów na kartce. Kiedy
od"oŻy" ją na bok, ods"oni" kartk� o wiele brudniejszą i wielokrot-
nie z"oŻoną. Chwyci" dwa noŻe do papieru, za ich pomocą bardzo
ostroŻnie roz"oŻy" kartk� i przesuną" po blacie w stron� Vimesa.
 Czy wie pan coĘ na ten temat?
Vimes spojrza" na wielkie, okrąg"e, wyrysowane kredką litery:
 DrOG i Pane, Okrucistfo wobes BesDomyh PsuF w tym MIE-
Scie to chał
BA, CO rOBi StraSZ W teJ SpraWież PopdisAnO LyGa
PszeCif OkrucistfU dla PsuF .
 Nic zupe"nie  zapewni".
 Moi urz�dnicy twierdzą, Że prawie co noc podobny list wsu-
wany jest pod drzwi  rzek" Patrycjusz.  Jak rozumiem, nikogo nie
zauwaŻono.
 Mam to zbada�? Nie powinno by� trudno znaleę� w mieĘcie
kogoĘ, kto Ęlini si� przy pisaniu, a ortografi� ma jeszcze gorszą niŻ
Marchewa.
 Bardzo dzi�kuj�, sir  wtrąci" Marchewa.
 �aden z gwardzistów nie zameldowa", by cokolwiek zauwaŻyli
 powiedzia" Patrycjusz.  Czy jest w Ankh-Morpork jakaĘ grupa
specjalnie zainteresowana dobrobytem psów?
 Wątpi�, sir.
 Zatem zignoruj� te listy pro tem  zdecydowa" Vetinari. Wilgot-
ny list z plaĘni�ciem wylądowa" w koszu.  Przejdęmy do pilniej-
szych spraw. O czym to... Co pan wie na temat Bzyku?
Vimes wytrzeszczy" oczy.
Marchewa chrząkną" dyskretnie.
 Rzeki czy miasta, sir?
Patrycjusz si� uĘmiechną".
 Wie pan, kapitanie, juŻ dawno przesta" mnie pan zaskaki-
wa�. Chodzi"o mi o miasto.
 To jedno z wi�kszych miast w �berwaldzie, sir  t"umaczy"
Marchewa.  Eksport: cenne metale, skóra, drewno i oczywiĘcie
t"uszcz z g"�bokich kopalni t"uszczu w Schmaltzbergu...
 Istnieje miasto o nazwie Bzyk?  spyta" Vimes, wciąŻ zaskoczo-
ny tempem, w jakim dotarli tam od wilgotnego listu o psach.
 �ciĘle mówiąc, sir, poprawna wymowa to raczej Bezik  od-
par" Marchewa.
18
1
8
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.