Elementy biznesplanu
strona 1 / 10 następna strona
Rola biznesplanu jest niepodwa\
alna. Nale\
y pamietać, \
e najwa\
niejszym jego elementem jest
pomysł, idea, bez której nie osiągniemy upragnionego sukcesu. Jednak nie nale\
y bagatelizować
innej istotnej kwestii, tj. umiejętności skutecznej konstrukcji biznesplanu, poniewa\
piszemy
go przede wszystkim po to, aby przekonać instytucję finansową lub decydenta do
przeznaczenia środków finansowych w celu realizacji naszego pomysłu.
Streszczenie - nazywane te\
podsumowaniem mened\
erskim
Streszczenie ma na celu przedstawienie tego, co zamierzasz się zrobić, co jest napisane ogólnie i
skrótowo, a co zostanie rozszerzone w kolejnych rozdziałach biznes planu. Cześć ta musi być
solidna i efektowna, nie nazbyt rozbudowana, ale na tyle, aby zawrzeć fundamenty, na których
oparta zostanie szczegółowa prezentacja przedsięwzięcia. Podsumowanie mened\
erskie musi być
skoncentrowane na najbardziej istotnych elementach projektu. Stanowiąc jednocześnie rozpoczęcie
i kwintesencję biznes planu, powinno ukazać zalety operacji, a przez to zachęcać do dalszej lektury.
Po krótkim wprowadzeniu nale\
y przedstawić opis tego jak, gdzie, kiedy i przez kogo firma została
zało\
ona. Napisać o jej osiągnięciach i gorszych okresach. Ustanowić bilans działalności na dzień
dzisiejszy.
Streszczenie ma zajmować jedną lub dwie strony. dlatego jedynie pokrótce nale\
y opisać w nim
informacje o przedsięwzięciu, przewidywanych kosztach i wią\
ących się z tym potrzebach
finansowych, nale\
y te\
zawrzeć skrócone najwa\
niejsze prognozy finansowe.
Ze względu na du\
ą konkurencyjność istotnym jest, aby właśnie to streszczenie zachęciło, a być
mo\
e przekonało inwestorów. Dlatego trzeba mieć na uwadze fakt, \
e streszczenie mo\
e stać się
sednem sprawy.
Pomysł, czyli szczegółowy opis produktu lub usługi
Jest to element, w którym nale\
y wykazać się unikalnością pomysłu, usługi czy produktu, który
proponujemy. Jednak nie sam pomysł wystarczy. Nale\
y tak\
e pokazać, \
e wykorzystując
technologię zastaną w przedsiębiorstwie uda się zrealizować ten pomysł. Wa\
ne są równie\
nowe
technologie, ale ze względu na koszta ich wdro\
enia inwestorzy niechętnie przykładają się do
takich pomysłów. Aby ich przekonać do włączenia sprawdzonej technologii bądz
zainwestowania w
nową, najlepiej jest wszelkie badania, które kiedyś były przez nie podejmowane w tej dziedzinie i
prognozy co do dalszych prac badawczych. Kładąc du\
y nacisk na badanie rynku.
W tej części nale\
y przedstawić produkt. Wykazać się znajomością środowiska, z którym jest on
związany itp. Po przedstawieniu produktu nale\
y wyraz
nie zaznaczyć potrzebę jego zaistnienia na
rynku, lub poszerzenia skali jego obecności na nim. W sytuacji, kiedy produkt niesie ze sobą
specyficzne wymagania wobec sprzeda\
y czy te\
u\
ywania, nale\
y zawrzeć w tym rozdziale
stosowną informację, załączając wszelkie uregulowania mogące mieć wpływ na produkcję lub
handel towarem tego typu.
Rynek, czyli dokładne opisanie otoczenia
Na rynek składają się konsumenci, producenci (często konkurencja) oraz warunki ekonomiczne,
kulturowe i geograficzne kupna i sprzeda\
y. W rzeczywistości to wspomniani konsumenci
warunkują istnienie pozostałych elementów. Dlatego tak wa\
nym jest, aby wchodząc na rynek
poznać jego prawa, a przede wszystkim potencjalnych klientów. To, kim oni są i jak są
rozmieszczeni na rynku ma ogromny wpływ na popyt na dany produkt czy usługę. Ale to od
wprowadzanej innowacji zale\
y ile będą nią zainteresowani. Nale\
y przekonać inwestorów o
gwarantowanym zbyci produktu. Aby to uczynić powinno się zamieścić analizy dotyczące wielkość
rynku w znaczeniu terytorium, typu klientów, proponowanych cen oraz konkurencji i wad jej
produktów. Je\
eli konkurencja nie istnieje, to mo\
e niedługo powstać. Zwłaszcza po udanym
sukcesie produktu, które zamierza się wypuścić.
W tej części nale\
y skoncentrować się na klientach, danej gałęzi przemysłu oraz na porównaniach z
innymi firmami (produktami).
Nale\
y opisać klientów, którzy są odbiorcami twojego produktu, gdzie mo\
na ich znalez
ć, dlaczego
będą woleli nowy produkt od innych i czy są to jednostki czy te\
całe grupy. Istotne są te\
dane na
temat zasięgu rynku. Czy jest on lokalny, regionalny, narodowy czy międzynarodowy.
Nale\
y przedstawić obraz gałęzi przemysłu, aktualne trendy, przeszłość i przyszłość właściwej
przedsięwzięciu gałęzi przemysłu. Najlepiej do tego celu nadają się statystyczne wyliczeniami
dotyczące produkcji i sprzeda\
y. Czytelne wykresy i tabele stworzą przejrzysty i zachęcający
widok.
Nale\
y podkreślić zalety ceny, jakości, wyboru, serwisu i dystrybucji towaru, który jest efektem
końcowym przedsięwzięcia. Nale\
y ukazać te\
prawdopodobną jego przewagę nad innymi
podobnymi produktami dostępnymi na rynku. Przedstawienie mocniejszych i słabszych stron
projektu będzie świadczyło o jego rzetelności.
Rynek, czyli dokładne opisanie otoczenia
Na rynek składają się konsumenci, producenci (często konkurencja) oraz warunki ekonomiczne,
kulturowe i geograficzne kupna i sprzeda\
y. W rzeczywistości to wspomniani konsumenci
warunkują istnienie pozostałych elementów. Dlatego tak wa\
nym jest, aby wchodząc na rynek
poznać jego prawa, a przede wszystkim potencjalnych klientów. To, kim oni są i jak są
rozmieszczeni na rynku ma ogromny wpływ na popyt na dany produkt czy usługę. Ale to od
wprowadzanej innowacji zale\
y ile będą nią zainteresowani. Nale\
y przekonać inwestorów o
gwarantowanym zbyci produktu. Aby to uczynić powinno się zamieścić analizy dotyczące wielkość
rynku w znaczeniu terytorium, typu klientów, proponowanych cen oraz konkurencji i wad jej
produktów. Je\
eli konkurencja nie istnieje, to mo\
e niedługo powstać. Zwłaszcza po udanym
sukcesie produktu, które zamierza się wypuścić.
W tej części nale\
y skoncentrować się na klientach, danej gałęzi przemysłu oraz na porównaniach z
innymi firmami (produktami).
Nale\
y opisać klientów, którzy są odbiorcami twojego produktu, gdzie mo\
na ich znalez
ć, dlaczego
będą woleli nowy produkt od innych i czy są to jednostki czy te\
całe grupy. Istotne są te\
dane na
temat zasięgu rynku. Czy jest on lokalny, regionalny, narodowy czy międzynarodowy.
Nale\
y przedstawić obraz gałęzi przemysłu, aktualne trendy, przeszłość i przyszłość właściwej
przedsięwzięciu gałęzi przemysłu. Najlepiej do tego celu nadają się statystyczne wyliczeniami
dotyczące produkcji i sprzeda\
y. Czytelne wykresy i tabele stworzą przejrzysty i zachęcający
widok.
Nale\
y podkreślić zalety ceny, jakości, wyboru, serwisu i dystrybucji towaru, który jest efektem
końcowym przedsięwzięcia. Nale\
y ukazać te\
prawdopodobną jego przewagę nad innymi
podobnymi produktami dostępnymi na rynku. Przedstawienie mocniejszych i słabszych stron
projektu będzie świadczyło o jego rzetelności.
Realizacja przedsięwzięcia
W tym punkcie biznes planu nale\
y przedstawić to, co mo\
e przyczynić się do powstania produktu.
Nie nale\
y jednak skupiać się tu jedynie na wątku finansowym, bez którego praktycznie niewiele
przedsięwzięć ma szanse na powodzenie. Powinno się tu raczej skupić na mo\
liwościach
produkcyjnych firmy, włączając w to cały cykl powstawania produktu łącznie z grupą
pomysłodawców. Bardzo wa\
ne jest w tym przypadku przedstawienie grupy ekspertów, którymi
mo\
na się posłu\
yć w razie potrzeby zmiany wizerunku produktu. Nale\
y te\
pokazać technologie,
którymi się dysponuje. Po prostu nale\
y przedstawić w jaki sposób, przy pomocy jakich narzędzi
(w tej sytuacji są nimi równie\
ludzie), uda nam się zrealizować wcześniej opisany pomysł.
Zarządzanie przedsięwzięciem
Ten punkt ma za zadanie pokazanie, \
e stoimy "twardo na ziemi" i wiemy dokąd chcemy zmierzać,
co chcemy osiągnąć. W tym przypadku musimy przedstawić całą machinę zarządzającą
przedsięwzięciem, poczynając od właściciela firmy, a na pracownikach bezpośrednio realizujących
zadanie kończąc. Dla ka\
dego przedsięwzięcia nale\
y wybrać zarząd, w którym znalazłyby się
osoby z doświadczeniem, wiedzą i wzajemnym zrozumieniem dla profesjonalnej sylwetki i
sprawowanych funkcji pomiędzy typowanymi na określone stanowiska osobami. Do biznes planu
nale\
y dołączyć ich CV przedstawiające kompetencje kierownictwa firmy. Następnie określić
prawa i obowiązki zarządu. Oprócz danych na temat zarządu, podaje się dane osobowe kluczowego
personelu.
Opinia potencjalnych inwestorów mo\
e być w znacznej mierze uzale\
niona od jakości
kierownictwa, które często determinuje potencjalny sukces firmy. Ten dział powinien być
poświęcony dotychczasowym osiągnięciom pracowników, zajmowanym przez nich pozycjom i
rezultatom ich pracy. Przekonanie inwestorów o zgranym i skutecznym zespole mo\
e być bardzo
pomocne. Stąd potrzeba opisu tego, jak załoga współpracowała ze sobą w przeszłości. Nale\
y przy
tym przedstawić wszystkich dyrektorów konsultantów, doradców i innych pracowników, którzy
będą zaanga\
owani w to przedsięwzięcie.
Najczęściej dołącza się jeszcze schemat organizacyjny. W tym dziale nale\
y udowodnić, \
e w
firmie, która będzie zarządzała przedsięwzięciem pracują dobrze wykwalifikowani ludzie,
sprawdzający się w trudnych sytuacjach.
Harmonogram
Harmonogram jest przedstawieniem opisywanych wcześniej pomysłów w formie zadań i terminów
ich realizacji. W tym przypadku nale\
y określić co i kiedy zamierza się zrealizować.
W harmonogramie powinny zostać zamieszczone najwa\
niejsze przedsięwzięcia, które
rzeczywiście zamierzamy zrealizować. Nie jest to tylko warunek, którego wymagać będą od nas
inwestorzy, ale jest to tak\
e kontrola samego siebie i wydatków firmy. Je\
eli będziemy chcieli
zrealizować zbyt wiele inwestycji naraz, to mo\
e się okazać, \
e fundusze, które przeznaczyliśmy na
to mogą się zbyt szybko skurczyć i nie sprostamy postawionym sobie wcześniej zało\
eniom.
Dlatego przestrzeganie terminów pozwoli na zebranie w czasie innych środków, np. od sponsorów,
ze sprzeda\
y itp.
Finansowanie
W tym punkcie nale\
y dokładnie sprecyzować, jakiego rzędu inwestycji oczekuje się od
inwestorów. Dobrze wygląda, je\
eli deklarujemy chęć skorzystania z dogodnego i
niskooprocentowanego kredytu bankowego. Najlepiej je\
eli formalne kwestie mo\
liwości
przyznania tego kredytu zostały załatwione. Świadczy to wówczas o płynności finansowej firmy, a
jednocześnie stanowi gwarancję dla potencjalnych inwestorów.
W tej części nale\
y udowodnić, \
e wie się dokładnie jak przekonać bank do współfinansowania
pomysł. Zarówno bank, jak i inwestorzy będą chcieli dokładnie poznać rodzaj i wielkość funduszy
potrzebnych do zrealizowania pomysłu. W tym celu przedstawia się szczegółowy plan finansowy.
W palnie tym nale\
y podać całkowity koszt realizacji przedsięwzięcia, wymieniając poszczególne
pozycje kosztorysu. Następnie trzeba określić spodziewane z
ródła finansowania, w tym własne.
Własny wkład, a tak\
e inne z
ródła zachęcają do inwestowania w takie przedsięwzięcie. Niemile
widziane są biznes plany, które oczekują od inwestorów całkowitego pokrycia kosztów i to często
niezbyt pewnych przedsięwzięć. Przy kosztorysie nale\
y zwrócić uwagę czy koszty całkowite
równowa\
ą się z całkowitym finansowaniem.
Dla banku, jak i dla inwestora, priorytetową informacją jest wielkość zaanga\
owanych środków
własnych. Nie wystarczy jednak deklaracja chęci pokrycia części całego pomysłu. Nale\
y rzetelnie
udokumentować pochodzenie kapitału własnego. Je\
eli twój zgromadzony kapitał oka\
e się
niewystarczający, to zapewne struktura finansowania (a najpewniej bank) przewiduje udział
środków obcych. Najlepiej jest przedstawić i dokładnie opisać sposób, w jaki zamierzmy je
pozyskania. Bank zanim zaanga\
uje swoje środki, musi wiedzieć w jaki sposób zamierza się
wykorzystać dodatkowe fundusze. Mo\
na zatem dołączyć harmonogram przedsięwzięcia z
wyszczególnieniem kolejnych etapów i tego, kto w zamyśle będzie je finansował.
Większość przedsiębiorstw dla uzyskania dofinansowania przedstawia ró\
nego rodzaju
finansowanie uwzględniając zarówno wierzytelności i zobowiązania. Nale\
y w tym celu
przedstawić proponowaną strukturę kapitałową zaznaczając od tego, kto posiada jaką część
udziałów przedsiębiorstwa na kolejnych etapach. Początkowo nale\
y przedstawić szczegółowy plan
rozdysponowania funduszami a pod koniec przedstawić ogólnie cały zarys.
Dla podkreślenia płynności finansowej i odpowiedzialności powinno się zaprezentować aktualną
sytuację finansową swojej firmy. Opisuje się tu wszelkie zobowiązania i terminy ich uregulowania.
Jeśli firma liczy się z zamiarem wejścia na giełdę lub ju\
na niej jest, to nale\
y przedstawić
prognozowany rozwój sytuacji na giełdzie w aspekcie własnej firmy. Mile widziane są w takiej
sytuacji dotychczasowe osiągnięcia na giełdzie.
W opisie sytuacji finansowej powinno znalez
ć się miejsce na przedstawienie aktualnych i
przyszłych struktur płacowych zarówno dla obecnych pracowników, jak i dla tych, których
zamierza się przyjąć do pracy w związku z nowym projektem. Nale\
y opisać wszystkie projekty
dotyczące przepływu gotówki. Opracowanie to powinno zostać przedstawione w rocznym cyklu.
Wyjątek stanowi pierwszy rok, w którym planowane jest przedsięwzięcie. Tutaj stosuje się cykl
miesięczny.
Prognozy finansowe
Prognoza finansowa ma na celu oszacowanie rezultatów działalności, starającej się o
dofinansowanie, firmy w najbli\
szej przyszłości.
Prognoza finansowa to zestawienie przychodów i wydatków, jakie będą generowane w przyszłości.
Aby oszacować przychody i wydatki trzeba wykorzystać dane z innych firm, działających ju\
na
rynku, które są z tej samej gałęzi przemysłu bądz
te\
utrzymują na rynku podobny produkt.
Najwa\
niejszą pozycją jest oszacowanie wielkości sprzeda\
y. Powinna się ona zgadzać z danymi,
oszacowanymi w rozdziale o marketingu. Następnie powinieneś oszacować koszty sprzeda\
y i
koszty administracji, czyli zarządzania całym projektem. Tutaj zawiera się koszty płac
pracowników, opłat dystrybucji, reklamy, marketingu i produkcji.
Projekt, który zostanie przygotowany musi być dokładnie przemyślany i rzeczywiście powinien
odpowiadać mo\
liwościom firmy i realiom rynkowym. Istnieją programy komputerowe, dzięki
którym mo\
na taką prognozę sporządzić. Ale zanim skorzystamy z takich udogodnień techniki, to
trzeba sprawdzić na ile mo\
emy zawierzyć takiemu programowi, je\
eli chodzi o to indywidualne
przedsięwzięcie. Wyliczenia komputerowe mogą stanowić uzupełnienie dla tej prognozy. Dobre
uzasadnienie swoich racji jest milej widziane ni\
zapisane liczbami i procentami strony.
Przedstawiając prognozowane koszty nie nale\
y zapominać o nowych wydatkach związanych z
dodatkowo zatrudnianym personelem. A
ączą się z tym nie tylko wydatki w postaci pensji czy
ubezpieczeń, ale to tak\
e kwestia stworzenia miejsca pracy, a nie tylko etatu. Nale\
y więc liczyć się
z kolejnym biurkiem, dodatkowym komputerem czy większymi funduszami na słu\
bowe wyjazdy.
To wszystko nale\
y umieścić w ka\
dym rozliczanym okresie.
W prognozie nie nale\
y zanadto liczyć na zyski ze sprzeda\
y, bowiem one pojawią się dopiero po
kilku miesiącach. Nie nale\
y więc pokrywać kosztów reklamy zwiększonymi dochodami ze
sprzeda\
y. Zazwyczaj najpierw trzeba wydać na reklamę, a póz
niej oczekiwać zysków z niej. Stąd
na koszty związane z promocją trzeba być przygotowanym znacznie wcześniej ni\
będzie się
podejmowało działania. Nie nale\
y zbytniop porównywać się z firmami, które, mo\
na by
powiedzieć, królują na rynku. One mają nieco inne prognozy finansowe związane z inwestycjami
giełdowymi, na rynkach zagranicznych czy te\
w dochodowe przedsięwzięcia takie jak to
opisywane w waszym biznes planie.
Podsumowanie
Podsumowanie, to podobnie jak zakończenie jedna z najwa\
niejszych części. Zdarzyć się bowiem
mo\
e tak, \
e co bardziej leniwi inwestorzy lub przykładający mniejszą wagę do szczegółów
oczekują od tych dwóch części czegoś zarazem ogólnego, ale te\
konkretnego. Podsumowanie musi
więc być potwierdzenie tego, co wcześniej zostało ju\
przedstawione.
W tym punkcie nale\
y udowodnić, \
e powy\
sza oferta jest atrakcyjna i realistyczna. Mo\
na jeszcze
raz pokrótce przedstawić poszczególne elementy, czyli pomysł, jaki się chce wykorzystać w tym
przedsięwzięciu (przedstawia się go w jak najbardziej dobrym świetle, choć realnie); rynek, na
który chcemy wkroczyć z nowym produktem lub usługą (dla przypomnienia: bardzo wa\
ną role
odgrywają tu potencjalni konsumenci); marketing (czyli reklama i sposób dotarcia do kupujących);
poszczególne etapy realizacji przedsięwzięcia; zarządzanie planem produkcji, dystrybucji,
koniecznych zmian, które mogą wyniknąć w trakcie całego przedsięwzięcia; z
ródła finansowania i
prognozę finansową dla firmy, kiedy ju\
przedsięwzięcie będzie w toku.
W tej części nale\
y udowodnić trafność inwestycji w to właśnie przedsięwzięcie a nie inne.
Najlepiej zrobić to ukazując realia zwrotu kosztów poniesionych przez inwestorów. Najmilej
widziany będzie fakt nadwy\
ki, która jest planowana dzięki dofinansowaniu ze strony inwestorów.
Nale\
y tez określić sposób, w jaki partnerzy uzyskają swój zysk, określony w sporządzonej
wcześniej umowie. Je\
eli z częścią inwestorów zostały zawarte umowy na zasadzie po\
yczki, to w
zakończeniu przedstaw jak zgromadzone w ten sposób fundusze będą zabezpieczone. Mile
widziane jest zapewnienie, \
e twoje przepływy kapitałowe pokrywają zarówno po\
yczkę jak i inne
podstawowe płatności.
Zakończenie to bardzo wa\
na część biznes planu, odnosząca się do wszystkich głównych części
projektu, zawierająca kluczowe stwierdzenia ka\
dej z nich i przedstawiająca odbiorcy raz jeszcze
całościowy a zarazem syntetyczny obraz.
Dla czytelności całego biznes planu nie nale\
y przytaczać na nowo większości podejmowanych
tematów, mo\
na ewentualnie odesłać do co bardziej szczegółowych i interesujących części. Lepiej
wygląda, gdy podsumowanie ograniczone jest do dwóch, trzech stron tekstu. W takiej ilości tekstu
muszą zmieścić się: główny pomysł, szanse i zagro\
enia dla jego realizacji (lepiej \
eby owe
zagro\
enia były mniej uwypuklone jak szanse). Ukazanie pozytywnych stron przedsięwzięcia w
sposób niezbyt egzaltowany powinno wprowadzić czytającego, a przecie\
potencjalnego inwestora,
w dobry nastrój.
Rozdział ten stanowi szansę na przedstawienie całości opracowania w jak najlepszym świetle. Co
jest bardzo wa\
ne w przypadku osób, które od tego miejsca zaczynają studiowanie biznes planu.
Wysnucie odpowiednich wniosków dla powodzenia całego przedsięwzięcia, podkreślenie
rzetelności całego dokumentu, określenie załączników (np. w postaci CV pracowników),
podkreślenie umiejętności prognozowania itp. stanowią doskonała reklamę dla firmy, a tak\
e
doskonałą zanętę dla inwestorów.
Jak z powy\
szego wynika, mający przynieść sukces biznes plan musi zawierać szereg wzajemnie
połączonych i zale\
nych od siebie elementów. Pominięcie któregokolwiek z nich morze być
brzemienne w skutkach. Przedstawione tu części składowe biznes planu wynikają nie z czyjegoś
wymysłu, ale z wieloletnich doświadczeń. Zastosowane tu punkty są tak\
e pewnymi zabiegami
psychologicznymi, które mają na celu jak najlepszy dotarcie do adresata, którym w tym przypadku
jest potencjalny inwestor. Precyzyjne wykonanie planu powinno zapewnić sukces w negocjacjach.
Nie mo\
na jednak go zagwarantować w 100 %, bowiem jego powodzenie zale\
y w znacznej mierze
od indywidualnej oferty jaką zło\
y się przyszłemu partnerowi.