AB
1
Istota rynku pieniężnego
2
dr Adam Barembruch
Rynek pieniężny  szeroka definicja Rynek pieniężny  wąska definicja
Istota rynku pieniężnego Rynek ograniczony do transakcji
między bankiem centralnym,
Rynek na którym przedmiotem
bankami komercyjnymi i innymi
obrotu sÄ… instrumenty finansowe o
pierwotnym terminie zapadalności dużymi instytucjami finansowymi, na
powyżej jednego roku
którym przedmiotem obrotu są
poniżej
instrumenty finansowe o
najwyższym stopniu płynności
RYNEK PIENI
ŻNY 
WPROWADZENIE
PRZEDSI
BIORSTWO NA RYNKU PIENI
ŻNYM
Dr Adam Barembruch
AB AB
Dlaczego rynek pieniężny jest bezpieczny?
Cechy rynku pieniężnego
3 4
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Pozapersonalny charakter
Podmioty Instrumenty
Sieć informatyczna i telekomunikacja
wiarygodne podmioty dopuszczone Wysoka płynność
Przedmiotem obrotu sÄ… instrumenty finansowe
do obrotu
Krótkoterminowość
Bank Centralny
wystandaryzowane
Banki komercyjne
Zdecentralizowany charakter (over the counter)
Duże instytucje finansowe
Elastyczny
Brak regulacji prawnych
Zaufanie
AB AB
Dlaczego rynek pieniężny ma fundamentalne
Uczestnicy rynku pieniężnego
znaczenie dla gospodarki i systemu finansowego?
5 6
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Jest miejscem kształtowania bazowych stóp procentowych, które
warunkują poziom cen wszystkich instrumentów rynku finansowego!!!
Strona podażowa Strona popytowa
Funkcje
Alokacyjna
Skarb Państwa NBP
Zarządzanie płynnością
NBP Banki komercyjne
Transformacji terminów
Dochodowa
Banki komercyjne Przedsiębiorstwa
Depozyty na krótki termin
Regulacyjna Instytucje finansowe Instytucje finansowe
Oddziaływanie na gospodarkę
osoby fizyczne
Przedsiębiorstwa
Realizacja określonej polityki monetarnej
ZarzÄ…dzania ryzykiem stopy procentowej
Informacyjna
AB AB
Segmenty rynku pieniężnego Instrumenty rynku pieniężnego
7 8
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Ze względu na wielkość transakcji Depozyty międzybankowe
Rynek hurtowy
Weksle i (czeki)
Rynek detaliczny
Bony skarbowe
Klasyczny podział:
Bony pieniężne NBP
Rynek międzybankowy ( rynek zamknięty )
Certyfikaty depozytowe
Rynek krótkoterminowych papierów dłużnych (otwarty)
Papiery komercyjne
Warunkowe transakcje repo i sell-buy-back
Swapy walutowe
AB
9
Depozyty międzybankowe
10
dr Adam Barembruch
Depozyt międzybankowy  transakcja, polegająca na przyjęciu lub
udzieleniu przez jeden bank drugiemu określonej kwoty środków
pieniężnych, przy czym stopa procentowa oraz termin ustalane są z góry
Podział depozytów ze względu na termin:
Krótkoterminowe (od 1 dnia do 1 m-ca)
DÅ‚ugoterminowe (od 1 m-ca do 1 roku)
Depozyty jednodniowe:
Overnight (O/N)
Tomorrow next (T/N)
Spot Next (S/N)
DEPOZYTY
Wszystkie depozyty poza o/n i t/n zwyczajowo rozpoczynajÄ… siÄ™ od daty
waluty spot, czyli w drugi dzień roboczy po dniu zawarcia transakcji.
MI
DZYBANKOWE Nie wszystkie depozyty międzybankowe mają ustalony termin
zapadalności!!!
Depozyty typu call  strona inicjujÄ…ca decyduje o terminie wypowiedzenia
(najczęściej 24 lub 48 godzin)
AB AB
Stopy procentowe na rynku
Lokaty międzybankowe
międzybankowym
11 12
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
O/N  overnight W/F  week fixed lub 1W
Ceną depozytu międzybankowego jest stopa procentowa
to termin jednodniowy Bank pożyczający Depozyt który trwa od waluty spot do waluty
pieniądze otrzymuje je w dniu zawarcia przypadającej 7 dni póz
niej
transakcji, a zwraca w następnym dniu
1M - one month
BID  stopa procentowa, po której dany bank jest gotowy
roboczym. Te transakcje sÄ… bardzo popularne,
a ceny lokat podlegajÄ… znacznym wahaniom.
Depozyt który trwa od waluty spot do waluty
(Dni wolne od pracy są na rynku  martwe"), przyjąć depozyt
przypadającej miesiąc dni póz
niej
najmniej fortunnym dniem zaciągnięcia
3M, 6M, 9M, 12M (1Y)
pożyczki O/N jest piątek, ponieważ środki
OFFER  stopa procentowa, po której dany bank jest gotowy
otrzymuje się na 1 dzień a płaci
oprocentowanie za 3 dni
oddać depozyt, czyli udzielić pożyczki
T/N  tom/next
są zawierane na jeden dzień, ale pieniądze
docierajÄ… do banku biorÄ…cego depozyt
Stawki referencyjne
następnego dnia po transakcji, zwracane są
natomiast w kolejnym dniu roboczym,
LIBOR  London Interbank Offered Rate
S/N spot/next
dotyczy transakcji jednodniowych, ale bank
LIBID  London Interbank Bid Rate
dajÄ…cy lokatÄ™ przekazuje pieniÄ…dze dopiero w
drugim dniu roboczym po zawarciu umowy, a
zwrotu domaga się następnego dnia
EURIBOR  Euro Interbank Offered Rate
roboczego
AB AB
Czynniki determinujÄ…ce stopÄ™ procentowÄ…
WIBOR  Warsaw Interbank Offered Rate
WIBID  Warsaw Interbank Bid Rate
na rynku międzybankowym
13 14
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
O/N, T/N, 1W, 2W, 1M, 3M, 6M, 9M, 12M
wysokość stóp
Ustalane na fixingu organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Dealerów Bankowoych ACI
procentowych
Polska
Udział w fixingu  wyłącznie banki pełniące funkcje dealerów rynku pieniężnego (2006r  13 (bazowych), ustalanych
instytucji)
przez bank centralny
Techniczna obsługa  Agencja Reuters
podaż i popyt na
Stawka obliczana w każdy dzień roboczy o godz. 11 jako średnia arytmetyczna stóp
zgłoszonych przez uczestników fixingu, po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch
pieniÄ…dz w gospodarce
najniższych wielkości
wiarygodność
Jeśli podano mniej niż 8 stawek, odrzucane są tylko dwie skrajne
kontrahenta transakcji
Stawka POLONIA  (Polish Overnight Index Average) (od 2005 r.)
Obliczana dla depozytów złotowych w terminie overnight
na rynku
Stopa procentowa jest ustalana każdego dnia roboczego na podstawie rzeczywistych transakcji
depozytowych O/N w danym dniu przez uczestników fixingu międzybankowym
Obliczana przez NBP jako średnia ważona ze stawek oraz kwot transakcji przekazanych przez uczestników
http://nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy.htm
fixingu
http://wibor.money.pl/
AB
15
NBP jako bank centralny RP
16
dr Adam Barembruch
NBP Funkcje BC
Narodowy Bank Polski jest bankiem Bank emisyjny
centralnym Rzeczpospolitej Polskiej
Bank banków  kredytodawca
działa na podstawie ustawy z ostatniej instancji
29.09.1997 - Ustawa o Narodowym
Centralny bank państwa
Banku Polskim
posiada osobowość prawną
BANK CENTRALNY - GA
ÓWNY
nie podlega wpisowi do rejestru
Przedsiębiorstw Państwowych
UCZESTNIK RYNKU
nie można również ogłosić jego
upadłości (art. 2 i 58 ustawy o NBP).
PIENI
ŻNEGO
AB AB
Podstawowy cel NBP + zadania
Dlaczego bank centralny powinien być
dodatkowe
niezależny?
17 18
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Czynnik skłaniający rząd do dyscypliny fiskalnej, gdyż
PODSTAWOWY CEL !!! ZADANIA
bank centralny nie finansuje deficytu budżetowego
Do zadań NBP należy także:
Art. 3. 1. Podstawowym celem
1) organizowanie rozliczeń pieniężnych;
Korzystny wpływ na stabilność cen i stopę inflacji
działalności NBP jest utrzymanie
2) prowadzenie gospodarki rezerwami
stabilnego poziomu cen, przy dewizowymi;
Cykl polityczny i zmiany rządu nie mają wpływu na
3) prowadzenie działalności dewizowej w
jednoczesnym wspieraniu polityki
granicach określonych ustawami;
gospodarczej Rządu, o ile nie politykę pieniężną
4) prowadzenie bankowej obsługi
budżetu państwa;
ogranicza to podstawowego celu
Partie rzÄ…dzÄ…ce  w celu uzyskania reelekcji  pobudzajÄ… koniunkturÄ™
5) regulowanie płynności banków oraz
NBP.
przed wyborami, stosujÄ…c ekspansywnÄ… politykÄ™ fiskalnÄ…&
ich refinansowanie;
6) kształtowanie warunków niezbędnych
Po wyborach (lub kadencji) należy niestety zastosować restrykcyjną
dla rozwoju systemu bankowego;
politykę fiskalną, by zmniejszyć deficyt budżetowy, dług publiczny oraz
7) opracowywanie statystyki pieniężnej i
bankowej, bilansu płatniczego oraz
inflacjÄ™.
międzynarodowej pozycji inwestycyjnej;
8) wykonywanie innych zadań
określonych ustawami
AB AB
Kreacja pieniÄ…dza przez system bankowy
Polityka pieniężna w Polsce
19 20
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
1000 zł wpływa do systemu bankowego
Od 1999 r. w realizacji polityki pieniężnej wykorzystuje się
Aktywa Pasywa
Bank 1 strategię bezpośredniego celu inflacyjnego.
M=1000zł
1000zł Depozyt 1000zł
Rezerwy 100zł
Rada Polityki Pieniężnej określa cel inflacyjny, a następnie
pożycza 900zł Depozyt 1000zł
dostosowuje poziom podstawowych stóp procentowych NBP
tak, by maksymalizować prawdopodobieństwo osiągnięcia
M=1900zł
Bank 2 Aktywa Pasywa
tego celu.
900zł Depozyt 900zł
Rezerwy 90zł
Od początku 2004 r. Narodowy Bank Polski realizuje ciągły
pożycza 810zł Depozyt 900zł
M=2710
cel inflacyjny na poziomie 2,5% z dopuszczalnym
Bank 3 Aktywa Pasywa
przedziałem wahań +/- 1 punkt procentowy.
810 zł Depozyt 810zł
Rezerwy 81zł Depozyt 810zł
NBP utrzymuje poziom stóp procentowych spójny z
pożycza 729zł
realizowanym celem inflacyjnym, wpływając na wysokość
M=3439
Bank 4
... nominalnych krótkoterminowych stóp procentowych rynku
pieniężnego.
M = 1000 + 900 + 810+... =1000 [ 1+ 0.9 + 0.92 + 0.93 +... ] = 1000 (1/ 1-0.9) = 1000 × 1/0.1 = 10 000
AB AB
Instrumenty polityki pieniężnej  ujęcie
Stopy procentowe NBP
teoretyczne i wg NBP
21 22
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Teoria Praktyka
Stopy procentowe
Instrumenty kontroli ogólnej
Depozytowa
Rezerwa obowiÄ…zkowa Referencyjna
Lombardowa
Operacje otwartego rynku
Operacje otwartego rynku
Warunkowe (repo i reverse repo)
Operacje podstawowe
Bezwarunkowe Operacje dostrajajÄ…ce
Operacje strukturalne
Kredyt refinansowy
Rezerwa obowiÄ…zkowa
Kredyt lombardowy
Operacje depozytowo kredytowe
Kredyt redyskontowy
Depozyt na koniec dnia
Kredyt lombardowy
Instrumenty kontroli selektywnej
Interwencje walutowe
http://www.nbp.pl/h
Oddziaływanie przez perswazję
ome.aspx?f=publika
cje/o_polityce_pieni
Polityka kursu walutowego
eznej/zalozenia.html
AB AB
Interwencja walutowa
Podstawowe stopy procentowe NBP
2010-04-09 16:46
24 25
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Informacja:
(& ) niewykluczone, że bank centralny pojawi się w pewnym momencie
na rynku, by wyhamować nadmierną aprecjację złotego
Interwencja NBP na rynku złotego okazała się głównym wydarzeniem
mijającego tygodnia. Jej efektem był dynamiczny wzrost kursu
EUR/PLN, który w ciągu pół godziny zwyżkował o ponad 4 grosze z
poziomu 3,8450. NBP przyznał, iż dokonał zakupu na rynku  pewnej
ilości walut obcych"
AB AB
Kształtowanie się stawek rynkowych w
Operacje otwartego rynku, operacje REPO, operacje SWAP walutowy i
operacje depozytowo - kredytowe w latach 2001  2011 (w mln zł)
latach 2001  2011
26 27
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Bony Operacje Åš re dnie o d
chylenie rach.
Okres pieniężne REPO Operacje Operacje depozytowo-kredytowe
Åšrednia stopa
Odchylenie stóp od stopy referencyjnej bież. banków
SWAP Depozyt na Kredyt Saldo (depozyt Okres referencyjna
w punktach bazowych (średniorocznie) od rez.
(w %)
walutowy koniec dnia lombardowy - kredyt)
wymag. (w
2011 95 217 0 0 711 0 711
mln zł)
2010 74 968 5 097 0 1 036 0 1 036
O/N SW 2W 1M POLONIA
2009 31 873 11 456 1 076 2 461 14 2 447
2011 4,22 21 3 3 9 43 21
2008 11 530 2 135 162 1 421 14 1 407
2010 3,5 49 17 10 7 69 16
2007 19 302 530 18 512
2009 3,77 69 23 14 11 89 27
2006 19 758 150 50 100
2008 5,72 30 16 19 30 32 38
2005 16 699 162 29 133
2007 4,4 19 9 11 16 23 36
2004 5 275 310 22 288 2006 4,06 10 6 6 7 16 35
2003 6 251 167 34 133 2005 5,34 21 6 6 9 29 28
2004 5,79 40 11 10 15 24
2002 10 565 80 170 -89
2003 5,67 28 8 7 9 25
2001 14 701 715 234 481
2002 8,82 90 60 32 43
2001 16,13 142 42 151
AB
28
Historia i definicja weksla
29
dr Adam Barembruch
Historia Definicja
Prawo wekslowe w miastach polskich
Weksel jest papierem
w XII i XIII wieku rozwijało się
wartościowym, posiadającym cechy
poczÄ…tkowo jako prawo zwyczajowe
ściśle przez prawo określone w
1775  częściowa kodyfikacja w
którym wystawca
Konstytucji
Trzy odrębne systemy ustawodastw albo sam przyrzeka zapłatę
wekslowych francuskie, niemieckie i
określonej sumy pieniężnej
angielskie
albo poleca zapłatę osobie trzeciej
1912  konwencja Haska
Wystawca przyjmuje bezwarunkowÄ…
1930  konwencja Genewska
odpowiedzialność za zapłatę weksla
i poddaje siÄ™ wszelkim rygorom
WEKSLE I CZEKI
prawa wekslowego
Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 roku
PRAWO WEKSLOWE (Dz. U. Nr 37,
poz 282)
AB AB
Obligatoryjne elementy weksla
Cechy zobowiÄ…zania wekslowego
trasowanego
30 31
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
SÅ‚owo weksel
Bezwarunkowe
oznaczenie daty i
polecenie zapłaty
jest samoistne, czyli niezależne od przyczyny powstania
miejsca wystawienia
tego zobowiÄ…zania; Oznaczenie
weksla
Suma wekslowa
terminu
prawa zawarte w wekslu można przenosić na inne
płatności
osoby, tzn. otrzymujÄ…c weksel od jednego kontrahenta,
Oznaczenie
remitenta
posiadacz weksla może regulować nim zobowiązanie
Suma
wobec innych partnerów handlowych; indosowanie wekslowa
słownie
przy zobowiązaniu wekslowych występuje tzw.
Oznaczenie
rodzaju weksla
odpowiedzialność solidarna osób podpisanych na
wekslu; Miejsce
Podpis
płatności
Domicyliat
tryb egzekwowania należności wekslowych jest szybki i
wystawcy
Nazwisko/nazwa
uproszczony, wykorzystuje tzw. rygor wekslowy
trasata
AB AB
Kiedy weksel może być płatny? Terminologia
32 33
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Trasant (wystawca)
Art. 33. Weksel może być płatny:
osoba wystawiająca weksel, zobowiązująca się do zapłacenia sumy wekslowej (weksel
własny) lub polecająca zapłacenie sumy wekslowej trasatowi (weksel ciągniony);
za okazaniem
Trasat
Płatny za okazaniem, tzw. płatny na żądanie  na ogół w ciągu roku od
osoba, której wystawca weksla trasowanego poleca zapłacenie sumy wekslowej
dnia wystawienia, ale może to wydłużyć wystawca);
(płatnik)
w pewien czas po okazaniu
Remitent
PÅ‚atny w pewien czas po okazaniu - weksel podlega wizowaniu, o czym
osoba, na rzecz której lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana;
wzmiankę umieszcza się na wekslu, np.  widziałem i data  od tego
Akceptant
momentu biegnie termin zapłaty;
osoba potwierdzająca zgodę na wykonanie polecenia trasanta, może być nią trasat;
w pewien czas po dacie
Indosant
osoba przenoszÄ…ca prawa z weksla za pomocÄ… indosu na innÄ… osobÄ™;
PÅ‚atny w pewien czas po dacie, np.. 10 dni po dacie wystawienia;
Indosatariusz
w oznaczonym dniu
osoba nabywajÄ…ca weksel na podstawie indosu;
Inne określenie terminu płatności lub kilku terminów
Poręczyciel
powoduje nieważność weksla.
osoba poręczająca za całość lub za część sumy wekslowej
AB AB
Poręczenie wekslowe ( awal) Weksel kaucyjny
34 35
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Zapłatę weksla można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym
Definicja:
(aval) co do całości sumy wekslowej lub co do jej części.
Dokument zawierajÄ…cy co najmniej podpis wystawcy weksla z
Poręczenie może dać osoba trzecia lub nawet osoba, podpisana zamiarem zaciągnięcia zobowiązania wekslowego.
na wekslu.
Z punktu widzenia banku celowe jest umieszczanie na wekslu
daty jego wystawienia i miejsca płatności
Poręczenie umieszcza się na wekslu albo na przedłużku.
Poręczenie oznacza się wyrazem "poręczam" lub innym zwrotem
zabezpiecza obroty gospodarcze, pożyczkę lub kredyt.
równoznacznym; podpisuje je poręczyciel.
Składamy jako kaucję
Sam podpis na przedniej stronie wekslu uważa się za udzielenie
nie służy on do obrotu, w przeciwieństwie do weksla płatniczego.
poręczenia, wyjąwszy gdy jest to podpis wystawcy lub trasata.
jest to najbardziej popularny rodzaj weksla.
Poręczenie powinno wskazywać, za kogo je dano. W braku takiej
przeważnie wystawiany jest jako weksel niezupełny, nazywany inaczej
wskazówki uważa się, że poręczenia udzielono za wystawcę.
"wekslem kaucyjnym in blanco".
w skrajnych przypadkach jest to "goły" blankiet z podpisem.
AB
36
Definicja czeku
37
dr Adam Barembruch
to pisemna dyspozycja wystawcy czeku ( trasanta),
udzielona bankowi prowadzÄ…cemu jego rachunek (
trasatowi), aby ten obciążył jego rachunek kwotą, na
którą czek został wystawiony, oraz wypłacił tę kwotę
osobie wskazanej na czeku ( czek imienny) lub
okazicielowi ( czek na okaziciela)
CZEK
AB AB
Ustawowe elementy czeku Terminy ważności czeku
38 39
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Art. 1. Czek zawiera: 10 dni, w przypadku czeków krajowych,
nazwę  czek w samym tekście dokumentu, w języku, w
20 dni, jeżeli czek wystawiono w innym kraju, niż kraj, w
jakim go wystawiono
którym jest płatny, ale miejsca wystawienia i płatności
polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy
położone są w tej samej części świata,
pieniężnej
70 dni, jeżeli miejsca płatności i wystawienia czeku
oznaczenie miejsca płatności
znajdują się w różnych krajach, położonych w różnych
oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku
częściach świata.
podpis wystawcy czeku
Art. 28. Czek jest płatny za okazaniem. Wszelką
wzmiankę przeciwną uważa się za nienapisaną.
AB
40
Bony skarbowe (weksle skarbowe)
41
dr Adam Barembruch
Pojęcie
krótkoterminowe papiery wartościowe (najczęściej o terminie zapadalności 13, 26 oraz 52 tygodnie)
emitowane przez Skarb Państwa; zwane również wekslami skarbowymi; emitowane w celu
zarządzania płynnością budżetu.
Po raz pierwszy bony skarbowe zostały wyemitowane w maju 1991 r.
Od 1995 r. mają postać zdematerializowaną.
Wszelkie informacje dotyczące stanu i zmian stanu posiadania bonów skarbowych rejestrowane są
w Rejestrze Papierów Wartościowych (RPW), prowadzonym przez Narodowy Bank Polski.
Cechy:
Wartość nominalna 10.000
Instrument dyskontowy
Rentowność liczona na bazie 360 dni
Emitowane na okres od 1 do 52 tygodni
Emitowane na okaziciela
Emisja na przetargach organizowanych w pierwszy dzień roboczy tygodnia (poniedziałek) przez
NBP, który jest agentem emisji
BONY SKARBOWE
W przetargach mogą brać udział wyłącznie banki wybierane przez MF na tzw. DSPW  dealerów
skarbowych papierów wartościowych
AB AB
Emisja bonów skarbowych Emisja bonów skarbowych
42 43
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
dokonywana na przetargach w pierwszy roboczy dzień tygodnia dokonywana na przetargach w pierwszy roboczy dzień tygodnia
organizatorem i agentem emisji jest NBP organizatorem i agentem emisji jest NBP
udział w przetargach mogą brać wyłącznie banki, rokrocznie wybierane przez ministra finansów na tzw. udział w przetargach mogą brać wyłącznie banki, rokrocznie wybierane przez ministra finansów na tzw.
dealerów skarbowych papierów wartościowych (DSPW) dealerów skarbowych papierów wartościowych (DSPW)
przed każdym pierwszym w danym miesiącu przetargiem minister finansów ogłasza list emisyjny przed każdym pierwszym w danym miesiącu przetargiem minister finansów ogłasza list emisyjny
list emisyjny dotyczy emisji bonów skarbowych, oferowanych na przetargach w danym miesiącu i jest list emisyjny dotyczy emisji bonów skarbowych, oferowanych na przetargach w danym miesiącu i jest
podawany do wiadomości publicznej w prasie o zasięgu ogólnokrajowym lub za pomocą innych podawany do wiadomości publicznej w prasie o zasięgu ogólnokrajowym lub za pomocą innych
środków przekazu środków przekazu
minister finansów jest zobowiązany do podania daty przetargu, przewidywalnej wartości nominalnej minister finansów jest zobowiązany do podania daty przetargu, przewidywalnej wartości nominalnej
bonów skarbowych o danym terminie wykupu oferowanych do sprzedaży na przetargu i okresów, na bonów skarbowych o danym terminie wykupu oferowanych do sprzedaży na przetargu i okresów, na
jakie bony sÄ… emitowane jakie bony sÄ… emitowane
ofertę zakupu bonów składają banki w imieniu własnym i na własny rachunek, podając liczbę bonów, ofertę zakupu bonów składają banki w imieniu własnym i na własny rachunek, podając liczbę bonów,
jaką chcą nabyć, oraz cenę (z dokładnością do 1 grosza), którą gotowe są zapłacić za dany walor (cenę jaką chcą nabyć, oraz cenę (z dokładnością do 1 grosza), którą gotowe są zapłacić za dany walor (cenę
przetargowÄ…). przetargowÄ…).
przetargi odbywają się w systemie aukcji amerykańskiej  nabywca płaci cenę, po której składał ofertę, przetargi odbywają się w systemie aukcji amerykańskiej  nabywca płaci cenę, po której składał ofertę,
o ile została ona zaakceptowana; wszystkie oferty zakupu z ceną wyższą od najniższej przyjętej zostają o ile została ona zaakceptowana; wszystkie oferty zakupu z ceną wyższą od najniższej przyjętej zostają
zrealizowane w całości, natomiast z ceną równą najniższej przyjętej cenie przetargowej mogą być zrealizowane w całości, natomiast z ceną równą najniższej przyjętej cenie przetargowej mogą być
przyjęte w całości lub częściowo przyjęte w całości lub częściowo
płatność za bony skarbowe dealerzy zobowiązani są uiścić na drugi dzień roboczy od przetargu płatność za bony skarbowe dealerzy zobowiązani są uiścić na drugi dzień roboczy od przetargu
rezultat przetargu musi być również podany do wiadomości publicznej rezultat przetargu musi być również podany do wiadomości publicznej
http://bip.mf.gov.pl/dokument.php?const=5&dzial=65&id=198872#n
AB AB
Lista Dealerów Skarbowych Papierów
List emisyjny nr 04/2012 Ministra Finansów z dnia 20
04 2012 r. w sprawie emisji bonów skarbowych
Wartościowych na rok 2011
44 45
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
AB AB
http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=
Wtórny rynek bonów skarbowych
5&dzial=724&id=232227&typ=news
46 47
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Tworzony jest przez oferty kupna i sprzedaży bonów
składane przez podmioty (banki, inwestorzy
instytucjonalni oraz indywidualni) chcące nabyć lub
sprzedać bony skarbowe między przetargami
ERSPW  Elektroniczny Rynek Skarbowych Papierów
wartościowych od 2002 r. był prowadzony przez MTS-
CeTo S.A. na którym organizowany jest hurtowy obrót
papierami wartościowymi
Rynek Treasury BondSpot Poland
AB
48
Bony pieniężne NBP
49
dr Adam Barembruch
Emitowane przez NBP
(od lipca 1990 r.) ze względu na nadpłynność
1992  przerwa dwuletnia  bony pieniężne stanowiły konkurencję dla bonów skarbowych
1996  postać zdematerializowana (RBP  Rejestr Bonów Pieniężnych NBP)
Cechy:
Wartość nominalna 10.000
Instrument dyskontowy
Rentowność liczona na bazie 360 dni
Emitowane na okresy: 1-7 dni, 14, 28, 91, 182, 273, 364
Emitowane na okaziciela
Na rynku pierwotnym sprzedawane w przetargach, które organizowane są w każdy piątek
w przetargach mogą brać udział wyłącznie banki mające status dealera rynku pieniężnego a także BFG
Płatność w dniu przetargu!!!!
Na rynku wtórnym bony pieniężne mogą nabywać pozostałe banki w tym oddziały banków
zagranicznych w Polsce
BONY PIENI
ŻNE
Od początku 2005 r. w ofercie są głównie bony emitowane na okres 7 dni!!!!
http://www.bankier.pl/wiadomosc/NBP-sprzedal-3-dniowe-bony-pieniezne-o-wartosci-15-3-
mld-zl-2268282.html
AB AB
Ponad 100 mld zł nadpłynności. NBP oferował papiery za 108 mld zł.
Rynek pierwotny
To najwyższa kwota w historii. 28 Maj 2011
50 51
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Bony pieniężne służą bankowi centralnemu do ograniczania
Na rynku pierwotnym bony sprzedawane sÄ… na
krótkoterminowych nadwyżek gotówki sektora bankowego. Brak takich
operacji skutkowałby spadkiem stawek na rynku międzybankowym.
przetargach, w których udział mogą brać wyłącznie banki
Dilerzy wiążą wzrost skali operacji otwartego rynku z systematycznym
posiadające status dealera rynku pieniężnego, a także
napływem funduszy unijnych. Ich wymiana w banku centralnym skutkuje
natychmiastowym zwiększeniem kwoty pieniądza krążącego
Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
w gospodarce. Ich zdaniem w ostatnich tygodniach zwiększenie
cotygodniowych operacji NBP jest następstwem tzw. konsolidacji finansów
Nabywcy zobowiązani są dokonać płatności w dzień
publicznych. Od maja obowiązują przepisy, zgodnie z którymi publiczne
przetargu.
podmioty mają obowiązek lokowania swoich nadwyżek finansowych
w Banku Gospodarstwa Krajowego.
Na rynku wtórnym bony mogą nabywać nie tylko
Rentowność bonów pieniężnych wynosi obecnie 4,25 proc. Wzrost stóp
procentowych w połączeniu ze zwiększeniem nadpłynności sektora
dealerzy rynku pieniężnego, ale również pozostałe banki
bankowego spowodował, że ubiegłoroczne koszty NBP związane z emisją
krajowe, a także oddziały banków zagranicznych
bonów były ponad dwukrotnie wyższe niż w 2009 r. Wyniosły ok. 2,5 mld zł
działające w Polsce.
AB
53
03.01. Warszawa (PAP) -
52
dr Adam Barembruch
NBP na piątkowym przetargu sprzedał bony pieniężne
łącznie za 93.430,71 mln zł.
W ramach podstawowej operacji otwartego rynku NBP
sprzedał 6-dniowe bony pieniężne za 73.965,96 mln zł, a
w ramach operacji dostrajającej sprzedał 3-dniowe bony
za 19.464,75 mln zł - podał NBP w komunikacie.
CERTYFIKATY
DEPOZYTOWE
AB AB
Różnice między bankowymi papierami
Certyfikaty depozytowe
wartościowymi a lokatami
54 55
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
KBDP  krótkoterminowe bankowe papiery dłużne (obligacje krótkoterminowe oraz
bankowe papiery wartościowe instrumenty emitowane na podstawie ustawy Prawo
Lokaty Bankowe papiery wartościowe
bankowe, certyfikaty depozytowe)
Papier wartościowy emitowany przez banki komercyjne w celu finansowania jego
Mogą być wcześniej zerwane Mogą być wcześniej odkupione tylko
działalności
jeżeli dopuszczają to warunki emisji
Papier ten stwierdza zdeponowanie sumy pieniężnej wg określonej stopy procentowej na
Nie mogą być przedmiotem zastawu
ustalony okres
lub obrotu (sprzedaży) Mogą być przedmiotem zastawu i
Stopa procentowa zazwyczaj wyższa od bonów skarbowych ponieważ ryzyko
obrotu
SÄ… gwarantowane przez Bankowy
niewypłacalności jest wyższe&
Emitowane na okaziciela w okrągłych najczęściej wysokich kwotach
Fundusz Gwarancyjny Niektóre ich rodzaje nie są
Termin wykupu - najczęściej do 1 roku, ale zdarza się że do 5 lat
gwarantowane przez Bankowy
Oprocentowanie
Fundusz Gwarancyjny*
o stałym oprocentowaniu  inwestor ma gwarancję, że stopa procentowa (określana mianem kuponu,
ustalana w dniu emisji certyfikatu) nie zmieni siÄ™
o zmiennym oprocentowaniu  stopa procentowa zmienia się co pewien z góry ustalony czas, istotne jest
ustalenie formuły, według której dokonywane są zmiany, formuła taka składa się ze stopy referencyjnej
(WIBID/LIBID/rentowność bonów skarbowych) oraz ewentualnej marży (wielkość niezmienna)
dyskontowe  są instrumentem emitowanym poniżej ceny nominalnej, czyli z tzw. dyskontem; w terminie ich
zapadalności bank wykupuje je według wartości nominalnej
https://www.online.citibank.pl/PLGCB/page.do?content=certyfikaty_depozytowe_cg
brak gwarancji dotyczy niezdematerializowanych papierów na
okaziciela.
AB
57
Raport bieżący
56
dr Adam Barembruch
Data sporzÄ…dzenia 2012-04-19
Raport bieżący nr 7/2012
Skrócona nazwa emitenta NORDEABP (NORDEA BP SA)
Podstawa prawna Art. 56 ust. 1 pkt 2 Ustawy o ofercie - informacje bieżące i
okresowe
Treść raportu
Zarząd Nordea Bank Polska SA informuje, że w dniu 19.04.2012 r. w ramach
programu emisji certyfikatów depozytowych, na podstawie umowy zawartej w dniu
20.05.2008 r. została przeprowadzona emisja 50 sztuk certyfikatów depozytowych
zerokuponowych Nordea Bank Polska SA o łącznej wartości nominalnej 25 mln
PLN.
Celem emisji jest finansowanie bieżącej akcji kredytowej.
Wartość nominalna jednego certyfikatu wynosi 500 tys. zł.
KRÓTKOTERMINOWE
Cena emisyjna została ustalona na podstawie stopy 6 M WIBOR powiększonej o
marżę.
Termin zapadalności certyfikatów wynosi sześć miesięcy. Podstawa prawna: ż 5 PAPIERY DA
UŻNE (KPD)
ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie
informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów
wartościowych
AB AB
Emisja krótkoterminowych papierów
Krótkoterminowe papiery dłużne
dłużnych
58 59
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Papiery komercyjne  (commercial papers), nazywane też
Aspekty pozytywne:
krótkoterminowymi papierami dłużnymi (KPD), to instrumenty finansowe o
niższy koszt w porównaniu z innymi formami finansowania
terminach zapadalności nie dłuższych niż jeden rok, emitowane przez
szybkość dostępu do środków finansowych
podmioty spoza sektora finansowego, głównie przedsiębiorstwa.
Niedogodności:
Instrument dyskontowy,
sztywne terminy spłaty poszczególnych transz (dokładnie w dniu
Wysoki nominał jednostkowy (min. 50 tys.)
wymagalności),
Krótki okres zapadalności (od tygodnia do roku)
ujawnienie poufnych informacji w memorandum informacyjnym
W ramach programu emisji sÄ… uruchamiane w transzach, przy czym istnieje
dostępność emisji krótkoterminowych papierów dłużnych ograniczona
możliwość rolowania, czyli wykupu poprzedniej transzy za pomocą środków
tylko dla dużych wiarygodnych przedsiębiorstw o dobrej kondycji
z kolejnej transzy
finansowej
Wady:
Dla inwestora:
Sztywne terminy spłaty poszczególnych transz
Ujawnianie poufnych informacji w memorandum informacyjnym wyższy poziom ryzyka niż w przypadku inwestycji w bony skarbowe
Ograniczona dostępność
trudności w zbyciu instrumentu przed terminem wykupu na mało
płynnym rynku wtórnym
AB AB
KPD - zestawienie Formy prawne papierów komercyjnych
60 61
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Nazwa Bon dłużny (WOI) weksel obrotowo-inwestycyjny
Formy prawne papierów komercyjnych (różnorodność formy prawnej KPD
Bon inwestycyjny (WIK) weksel inwestycyjno-komercyjny
(KWIT) Komercyjny weksel inwestycyjno-terminowy commercial paper
sprawia, że podlegają one różnym ustawom  ustawie o obligacjach,
Bon handlowy KPDP  krótkoterminowy papier dłużny
ustawie Prawo wekslowe oraz ustawie kodeks cywilny):
Weksel komercyjny przedsiębiorstw
weksel własny  bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty sumy wekslowej w
Cel emisji instrument finansowy o charakterze dyskontowym umożliwiający pozyskanie kapitału przez emiteneta
określonym terminie przez wystawcę weksla;
Emitent przedsiębiorstwo lub instytucja finansowa, a jego emisja jest często gwarantowana i przeprowadzana
jest on wyłączony spod rygorów publicznego obrotu; stosowanie go wymaga
przez banki
korzystania z szczegółowych postanowień umów z inwestorami oraz z emitentem;
Cechy krótkim terminem zapadalności ( nie więcej niż rok )
bardzo wysokimi nominałami ( adresatami emisji są inwestorzy instytucjonalni) obligacje krótkoterminowe  emisja może nastąpić w formie publicznej
zbywalnością z dyskontem
subskrypcji bÄ…dz
prywatnej oferty skierowanej do indywidualnie określonych
płynnością gwarantowaną przez organizatorów programu
adresatów; w praktyce wykorzystywana jest jedynie oferta prywatna;
najczęściej na okaziciela, czasami imienne
barierą przy zastosowaniu obligacji jako formy emisji krótkoterminowych papierów
relatywnie wysokie ryzyko w porównaniu z innymi instrumentami rynku pieniężnego
dłużnych jest konieczność uiszczenia 2% opłaty skarbowej od dokonywanego obrotu
Zalety dla emitenta tańsze z
ródło pozyskania środków finansowych od kredytu bankowego
obligacjami na rynku wtórnym pomiędzy instytucjami niefinansowymi
pełna swoboda kształtowania programu emisji
przeznaczenie środków na dowolny cel
emisja według przepisów kodeksu cywilnego  zobowiązanie emitenta do
możliwość pozyskania kapitału długoterminowego dzięki rolowaniu
spełnienia, w stosunku do aktualnego posiadacza papieru, świadczenia, jakim
aspekt marketingowy
jest zwrot określonej nominałem kwoty;
Zalety dla organizatora przerzucenie ryzyka kredytowego na inwestorów nabywających ten papier
wadą tej formy KPD jest fakt, iż nie zabezpieczają one w pełni interesów inwestorów,
emisji dodatkowy dochód w postaci prowizji za organizowanie emisji
procedura dochodzenia roszczeń jest długotrwała i skomplikowana
Zalety dla inwestora rentowność uzależniona od: wiarygodności kredytowej emitenta, rentowności alternatywnych form
inwestycji, sytuacji na rynku finansowym
płynność
AB AB
Rynek nieskarbowych papierów dłużnych
Emisja KPD
62 63
dr Adam Barembruch dr Adam Barembruch
Podmiot emitujÄ…cy
zlecenie przepływ
zorganizowa środków
nia emisji pieniężnyc
h
gwarantowanie
Instytucja gwarantujÄ…ca
za emitenta
Organizator emisji (agent)
przepływ
sprzedaż
środków
KPD
pieniężnyc
h
Inwestor
AB
64
dr Adam Barembruch