COVER STORY
Nordic walking
to nie tylko marsz z kijami
Rozmawiamy z Tiiną Arrankoski, członkinią Komitetu Edukacyjnego Europejskiej Federacji Nordic Walking (EFNW),
oraz z Olgierdem Bojke, prezesem Polskiej Federacji Nordic Walking (PFNW).
Jakub Taradaj (J.T.): Chciałbym bardzo podzię- stej prezentacji nordic walking dokonano coś do picia w bidonie noszonym na od-
kować, że zgodzili się Państwo poświęcić czas podczas bezśnieżnej zimy w 1988 roku. powiednim pasku, komórka, podstawowe
naszym Czytelnikom i udzielić wywiadu dla środki opatrunkowe i higieniczne i można
czasopisma  Rehabilitacja w Praktyce . Nordic Jaki sprzęt jest potrzebny do uprawiania tego ruszać w teren.
walking staje siÄ™ coraz popularniejszÄ… formÄ… sportu? Na czym polega technika chodzenia
rekreacji w Polsce. Proszę powiedzieć, jaka jest z kijami? Jakie są podstawy naukowe nordic walking?
historia tej dyscypliny. O.B.: Podstawowym sprzętem są kije  za- Czym ta metoda różni się od zwykłego space-
Olgierd Bojke (O.B.): Nordic walking lecane są jednoczęściowe, indywidualnie rowania czy uprawiania joggingu?
to inaczej marsz z kijami, wymyślony dobrane do wzrostu według następującego O.B.: Mówiąc o nordic walking, trzeba
przez grupę fińskich lekarzy i wybitnych przelicznika: wzrost x 0,68 = długość kija zaznaczyć, że nie jest to metoda, a jedy-
sportowców. Jest to nowy i prosty sposób dla osób wysportowanych lub wzrost nie forma aktywności ruchowej. Marsz
na zwiększenie poziomu naszej aktywno- x 0,66 = długość kija dla osób uprawiających z kijkami jest przedmiotem wielu prac
ści: marsz z wykorzystaniem specjalnie nordic walking rekreacyjnie. Kije powinny naukowych i wszystko wskazuje za to,
do tego zaprojektowanych kijów. Całość posiadać specjalne paski (rękawiczki), iż możliwości badań są dopiero na etapie
przypomina narciarstwo biegowe w po- na których można się opierać i odpychać początkowym. Miałem okazję zapoznać
łączeniu z chodem sportowym. Podobno od podłoża, a jednocześnie po wypuszcze- się z pracami niemieckich naukowców
nordic walking wymyślono już w latach niu kija z dłoni paski powinny go utrzy- na Konwencji Nordic Walking organi-
dwudziestych XX wieku, jednakże dyna- mywać tuż przy niej. Kij trekkingowy lub zowanej przez INWA w paz
dzierniku
miczny rozwój przeżywa od 1997 roku, narciarski wypuszczony z dłoni swobodnie 2009 roku w Monachium. Najważniejsza
kiedy to fińska firma Exel wyprodukowała zwisa na pasku zawieszonym na nadgarst- informacja z niej wynikająca to taka, że z
le
pierwsze specjalistyczne kije przeznaczone ku. Kij do nordic walking zawsze jest przy uprawiany nordic walking nie różni się
do uprawiania tego sportu. W 2000 roku dłoni. Kije bywają aluminiowe, z włókna pod względem wydatku energetycznego
powstała INWA, czyli International Nordic szklanego lub z jego mieszaniny z włók- od zwykłego marszu. Co prawda zabez-
Walking Association, w 2007 r.  Polska nem węglowym. Te ostatnie są najlżejsze piecza inne potrzeby trenujących, typu
Federacja Nordic Walking, a od 2008 roku i najbardziej wytrzymałe. Chodząc po as- poczucie stabilności, bezpieczeństwa,
PFNW stała się członkiem INWA i jest falcie lub twardej nawierzchni, zakładamy przynależności do grupy, ale z
le uprawiany,
jej jedynym przedstawicielem w Polsce. na końcówki kijów specjalne gumowe nie jest powodem zwiększonego wydatku
Finowie spędzają ponad połowę swojego  buciki , przechodząc na drogi gruntowe, energetycznego organizmu. Kolejnym
życia w niezbyt sprzyjających, ze względu zdejmujemy gumowe nakładki i korzystamy fenomenem sportu nordic walking jest
na brak słońca, warunkach, więc tym bar- z końcówki z hartowanej stali, która na stałe wyzwalane poczucie zadowolenia i rado-
dziej dbają o poprawę swojej sprawności zamontowana jest na końcu kija. Wszystkie ści w trakcie i po zakończonym treningu.
fizycznej poprzez ruch. Nordic walking jest kije renomowanych producentów posiadają Wielu naukowców rozważało tę kwestię.
sportem nad wyraz łagodnym, oszczędza instrukcję konserwacji. Wiadomo, że odpowiednio dozowany
cały aparat lokomocyjny organizmu  sta- Przy zażywaniu tego typu ruchu istotnym ruch wyzwala endorfiny, odpowiedzialne
wy, więzadła, ścięgna i mięśnie. Nie stawia elementem są buty. Jest już produkowane za nasz nastrój. Okazało się, że specyfika
zbyt wielkich wymagań, nie trzeba uczyć specjalne obuwie do nordic walking, jednak nordic walking sprzyja jeszcze jednemu
się żadnych skomplikowanych ćwiczeń. można chodzić w wygodnych, sportowych zjawisku, znanemu od tysiącleci. Miano-
Jest stosunkowo prosty do opanowania butach, które utrzymują prawidłowe po- wicie już Fenicjanie obracali w dłoniach
(obwiązuje zasada, że prawy kij ma uzy- łożenie stopy (stosuje się także specjalne szklane kuleczki, aby stymulować mózg.
skać kontakt z podłożem w momencie, gdy wkładki i skarpety). Dzięki temu lepiej liczyli i byli bardziej
stawiamy na nim lewą piętę i odwrotnie). Dla wrażliwych rąk, przy dłuższych skoncentrowani. W nordic walking
To niewątpliwie sport dla wszystkich. trasach, a przede wszystkim w zimie, ustawicznie pracują dłonie. Prawidłowy
Tiina Arrankoski (T.A.): Mogę jedynie zaleca się specjalne rękawice. Chronią ruch osadzania kijka, zamykania dłoni,
dodać, że już w latach trzydziestych ze- przed zimnem, a także zapobiegają po- opierania się na kiju i wreszcie odpychania
szłego stulecia fińscy narciarze biegowi wstawaniu pęcherzy. się z równoczesnym otwarciem palców po-
stosowali marsz z kijkami w okresie letnim Jeszcze tylko wygodne ubranie trenin- woduje stymulację mózgu porównywalną
jako formę treningu. Natomiast rzeczywi- gowe, może okulary słoneczne z filtrem, do zabiegów, które czynili Fenicjanie czy
8 REHABILITACJA W PRAKTYCE 3/2009
8 REHABILITACJA W PRAKTYCE 1/2010
COVER STORY
Prezes Olgierd Bojke na konferencji w Monachium (pierwszy z lewej) Tiina Arrankoski
też mnisi, którzy  liczą węzły na sznurach z Włochami, Niemcami oraz Finami. Jednak O.B.: Osobiście znam wielu sportowców
lub przebierają palcami na paciorkach ró- naszym głównym celem jest stworzenie z różnych dyscyplin pokrewnych do nordic
żańców. Praca dłoni stymuluje pozytywnie rozwiązań systemowych, które przeciw- walking, jak np. nasza mistrzyni Justyna
mózg, a nordic walking to jedna nielicznych działałyby bezruchowi. Dlatego docieramy Kowalczyk, która uprawia nordic walking
aktywności, w których ta stymulacja jest i aktywizujemy samorządy, kluby sportowe, jako trening letni i uważa, że są to dla niej
ustawiczna. pasjonatów i wszystkich tych, którym najcięższe zajęcia w sezonie treningowym,
Chciałbym również podkreślić, że marsz zależy na zdrowym trybie życia. lub też sportowcy, dla których nordic wal-
z kijkami pozwala w znaczący sposób T.A.: Organizujemy także konferencje king jest całkowicie odległy, np. Adam Korol,
odciążyć kończyny dolne. Istnieje szereg naukowe, podczas których mogą spotkać nasz mistrz olimpijski z Pekinu, pływający
publikacji z zakresu biomechaniki na temat się specjaliści z zakresu sportu i medycyny. na łodziach wiosłowych, który traktuje
korzyści dotyczących stosowania nordic To bardzo ważne, ponieważ w ten sposób tę metodę jako dyscyplinę uzupełniającą.
walking. Są one do wglądu na stronie umożliwiamy współpracę pomiędzy uczel-
internetowej naszej organizacji. niami i innymi ośrodkami badawczymi Czy stosowanie nordic walking jako jedynej
z wielu krajów. formy aktywności fizycznej jest wystarczające
Jakie są najważniejsze wskazania do uprawiania do utrzymania dobrej kondycji?
tego rodzaju aktywności? Czy w obrębie nordic walking są jakieś specja- T.A. Oczywiście dobry trening NW jest
T.A.: Oczywiście nordic walking to przede lizacje? W jakim kierunku rozwija się nordic komplementarny i pozwala kształtować
wszystkim forma rekreacji. Jednak walking? wszystkie cechy psychomotoryczne, po-
w piśmiennictwie można znalez
ć prace O.B.: Nordic walking ma trzy poziomy zwala utrzymać dobrą kondycję. Jednak
naukowe, przemawiające za skutecznym aktywności. Po pierwsze  zdrowotny, dla z biegiem czasu warto różnicować formy
wspomaganiem procesu rehabilitacji ru- bardzo szerokiej rzeszy odbiorców. W tym aktywności fizycznej. Może to się odbywać
chowej w takich jednostkach, jak cukrzyca, przypadku nie ma właściwie żadnych ogra- w jednej rodzinie sportów wywodzących
choroba Parkinsona, schorzenia naczyń niczeń. Każdy może trenować na poziomie się z narciarstwa biegowego. Ciekawą
wieńcowych, zespół bolesnego barku czy zdrowotnym. Jest to doskonały poziom propozycją jest jazda na rolkach z kijkami
bóle kręgosłupa. dla wszystkich, którzy pragną powrócić lub na specjalnie zaprojektowanych nar-
do dobrej formy, odzyskać siły i dobre torolkach do jazdy terenowej, nazwanych
Proszę powiedzieć, czym zajmuje się organiza- samopoczucie. Warunek  muszą to robić  skike . Warto też korzystać z innych form
cja, której Pan przewodniczy? Jakie są Państwa pod okiem specjalisty i konsekwentnie. rekreacji ruchowej, tak, aby nordic walking
cele? Drugi poziom to poziom fitness. nam się nie znudził.
O.B.: Polska Federacja Nordic Walking Na tym poziomie potrzebne są już pewne
popularyzuje tę metodę, szkoli wysokiej ukształtowane umiejętności i określony A co Państwo robicie w czasie wolnym? Jakieś
klasy instruktorów i trenerów, organizuje poziom wytrenowania. Aby trenować hobby? Oczywiście oprócz nordic walking.
zawody sportowe, tworzy systemy organi- na poziomie fitness, należy ukończyć kurs O.B. Uważam, że warto zachowywać
zacyjne, prowadzi badania naukowe oraz na poziomie zdrowotnym bÄ…dz
posiadać równowagę między duchem a ciałem.
współpracuje z ośrodkami naukowymi doświadczenie i umiejętności z innych Sporo bywam w kinie i niekoniecznie jest
 krajowymi i zagranicznymi. Prowadzi dyscyplin sportu. to kino komercyjne, czytam sporo lektur
także kampanie medialne uświadamiające Trzeci poziom, sportowy, przezna- historycznych. Bardzo bliski jest mi rower
zagrożenia wynikające z bezruchu. PFNW czony jest dla relatywnie wąskiej grupy i wszelkie, dalekie i bliskie, wycieczki
jest jedynym w Polsce przedstawicielem trenujących, którzy korzystają w swoich na jednośladzie.
International Nordic Walking Association programach treningowych ze spraw-
i aktywnie uczestniczy w jej pracach. Pani dzonych metod treningu sportowego. Ja również jestem molem książkowym, ale
dr Joanna Piotrowska jest naszym przed- Uczestniczą oni wyczynowo w zawodach i fanem jazdy na innym jednośladzie, czyli
stawicielem w ZarzÄ…dzie, dr Grzegorz sportowych. motocyklu. A Pani Tiina?
Żurek współtworzył komitet edukacyjny T.A. Uwielbiam taniec, a także jazdę konną
INWA. Współpracujemy z siostrzanymi A jakie sporty lub formy rekreacji ruchowej i grę w golfa.
organizacjami u naszych sąsiadów, szcze- dobrze korelują z nordic walking? Czy metoda
gólnie dobrze ukÅ‚ada siÄ™ nam współpraca ta jest niewskazana w jakichÅ› przypadkach? DziÄ™kujÄ™ serdecznie za rozmowÄ™. qð
REHABILITACJA W PRAKTYCE 3/2009 9
REHABILITACJA W PRAKTYCE 1/2010 9
fot. Archiwum rozmówców