OPRACOWANIE: URSZULA MAAEK
WIEDZA O SPOAECZECSTWIE
Arkusz II
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdajÄ…cego
1. Proszę sprawdzić, czy arkusz zawiera 16 stron. Ewentualny brak należy zgłosić
przewodniczącemu zespołu nadzorującego.
2. Proszę uważnie czytać wszystkie polecenia.
3. Odpowiedzi trzeba zapisywać czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy każdym
zadaniu.
4. Należy pisać tylko długopisem (piórem) w kolorze czarnym. Nie można używać ołówka.
5. Nie wolno używać korektora.
6. Błędne zapisy należy wyraznie przekreślić. Nie wolno poprawiać na zapisanej już treści.
Wszelkie notatki należy sporządzać tylko w brudnopisie, który nie będzie oceniany.
7. Obok każdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, które można uzyskać za
jego poprawne rozwiÄ…zanie.
Życzymy powodzenia!!!!
Ogólna punktacja/ wpisuje egzaminator (nauczyciel sprawdzający pracę):
Nr zadania 27 Suma
19 20 21 22 23 24 25 26
Maksymalna
liczba 3 6 2 2 5 3 2 3 34 60
punktów
Uzyskana
liczba
punktów
Zadanie 19 (3 pkt)
Wyjaśnij znaczenie poszczególnych zasad (koncepcji) sprawiedliwości wpisując odpowiednie
informacje w miejsce kropek.
Zasada (koncepcja) Wyjaśnienie
.............................................................................................
.............................................................................................
Każdemu to samo
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
Każdemu według jego zasług
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
Każdemu według jego pracy
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
Każdemu według jego potrzeb
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
Każdemu według jego pozycji
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
Każdemu według prawa
.............................................................................................
.............................................................................................
Zadanie 20 (6 pkt)
Zapoznaj się z materiałami zamieszczonymi poniżej i odpowiedz na pytania.
Materiał nr 1
Tabela na podstawie artykułu Joanny Kowalskiej Iszkowskiej Tym państwom na razie
dziękujemy zamieszczonego w Newsweek Polska 12/2005 z 28 marca 2005r s. 48-49.
PKB na głowę
Poparcie dla dalszego
mieszkańca wg siły Liczba ludności
Lp. Państwo UE rozszerzenia UE
nabywczej (w mln)
(w %)
(w tys. dolarów)
1. Austria 28 30 8,2
2. Belgia 50 29,1 10,3
3. Cypr 61 19,2 0,7
4. Czechy 66 15,7 10,2
5. Dania 43 31,1 5,4
6. Estonia 63 12,3 1,3
7. Finlandia 45 27,4 5,2
8. Francja 39 27,6 60,4
9. Grecja 62 20 10,6
2
10. Hiszpania 67 22 40,2
11. Holandia 50 28,6 16,3
12. Irlandia 54 29,6 4
13. Litwa 76 11,4 3,6
14. Luksemburg 38 55,1 0,4
15. Aotwa 65 10,2 2,3
16. Malta 61 17,7 0,4
17. Niemcy 36 27,6 82,4
18. Polska 78 11,1 38,6
19. Portugalia 51 18 10,5
20. SÅ‚owacja 69 13,3 5,4
21. SÅ‚owenia 75 19 2
22. Szwecja 44 26,8 8,9
23. WÅ‚ochy 61 26,7 58
24. Węgry 63 13,9 10
25. W.Brytania 50 27,7 60,2
Materiał nr 2
Tabela na podstawie artykułu Joanny Kowalskiej Iszkowskiej Tym państwom na razie
dziękujemy zamieszczonego w Newsweek Polska 12/2005 z 28 marca 2005r s. 48-49.
PKB na głowę
Ewentualna data mieszkańca wg Liczba ludności
Lp. Państwo
wejścia do UE siły nabywczej (w (w mln)
tys. dolarów)
1. Albania 2020 4,5 3,5
2. Białoruś 2025 6,1 10,3
3. Bośnia i Hercegowina 2020 6,1 4
4. Bułgaria 2007 7,6 7,5
5. Chorwacja 2009 10,6 4,4
6. Macedonia 2012 6,7 2
7. Mołdawia 2025 1,8 4,4
8. Rumunia 2007 7 22,3
9. Serbia i Czarnogóra 2020 2,2 10,8
10. Turcja 2012 6,7 68,8
11. Ukraina 2025 5,4 47,7
Materiał nr 3
Fragment artykułu Joanny Kowalskiej Iszkowskiej Tym państwom na razie dziękujemy
zamieszczonego w Newsweek Polska 12/2005 z 28 marca 2005r s. 48.
Z badań sprzed czterech miesięcy wynika, że poparcie dla dalszego rozszerzenia jest w
krajach starej Unii nikłe[...]. W tej sytuacji politycy nie chcą rozmawiać o dalszym
poszerzeniu Wspólnoty. Tym bardziej że w ciągu najbliższych dwóch lat czeka nas seria
referendów w sprawie eurokonstytucji. A socjologowie ostrzegają, że Europejczycy osądzą
nie tylko sam dokument, co pracę unijnych polityków.
Dopóki nie poprawi się sytuacja gospodarcza w krajach starej Unii, Bruksela będzie coraz
bardziej surowsza dla kolejnych biednych krajów, w których koszty są niższe niż na
Zachodzie. Dlatego gdy w grudniu ubiegłego roku ważyły się losy zaproszenia Ankary do
3
stołu rozmów, część unijnych liderów szukała na Turków haka, byle tylko nie składać
wiążących obietnic. Dowodzili, że Turcja w Unii będzie kosztować Brukselę aż 28 mld euro
rocznie. Data ostatecznie padła pazdziernik tego roku, ale Unia postawiła Turkom tyle
warunków (m.in. dostosowanie kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego do
standardów europejskich), że rozpoczęcie z nimi rozmów wcale nie jest przesądzone.
Nawet Bułgarzy i Rumuni, choć zakończyli już negocjacje i czekają tylko na podpisanie
traktatu, nie wiedzÄ…, czy wejdÄ… jak im obiecano w styczniu 2007r. Obu krajom zarzuca siÄ™
tolerowanie korupcji. Pretekstem do opóznienia akcesji w przypadku Rumunii mogą być też
problemy ze spełnieniem unijnych norm w zakresie ochrony środowiska i przestrzeganiem
zasad konkurencji.
To oznacza, że unia przynajmniej na razie zatrzaskuje drzwi nawet do swojej poczekalni .
Mimo, że w kolejce tłoczy się coraz więcej państw. [...] Nawet białoruska opozycja obiecuje,
że gdy tylko dojdzie do władzy, rozpocznie proces integracji z Europą. Na walentynki w
Mińsku studenci zorganizowali manifestację miłości do Europy.
1) Dlaczego autorka artykułu zatytułowała go Tym państwom na razie dziękujemy ?
Uzasadnij odpowiedz wykorzystując cztery argumenty zawarte w materiałach
zamieszczonych powyżej.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2) Które z wymienionych państw w tabeli 2 są już członkami NATO i od kiedy?
Wpisz w miejsce kropek nazwy państw i podaj datę wstąpienia do NATO.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3) Uzupełnij tabelę wpisując po trzy argumenty za i przeciw wstąpieniu Turcji do UE.
Czy Turcja powinna zostać członkiem Unii Europejskiej?
Argumenty za: Argumenty przeciw
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
4
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
Zadanie 21 (2 pkt)
Wpisz w tabelę obok siedmiu grup politycznych Parlamentu Europejskiego nazwy (pełne)
polskich partii politycznych, które w nich zasiadają.
Materiał nr 1
Schemat z serwisu internatowego PAP
5
Nazwa polskiej partii politycznej zasiadajÄ…cej
Nazwa grupy politycznej w PE
w grupie politycznej PE (pełna nazwa partii)
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
EPL-ED
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
PES
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
ALDE
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Greens/EFA
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
EUL/NGL
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
UEN
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
IND/DEM
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
NA
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Zadanie 22 (2 pkt)
Poniżej został zamieszczony rysunek, który przedstawia jedną z wad społeczeństwa
polskiego. Zajmij stanowisko w tej sprawie, udzielajÄ…c odpowiedzi na pytanie:
Czy narodową cechą Polaków jest to, że zawsze narzekają?
Odpowiedz uzasadnij w oparciu o dwie przesłanki (argumenty).
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
6
Rysunek nr 1
Andrzej Mleczko
Zadanie 23 (5 pkt)
Zapoznaj siÄ™ z fragmentami raportu CBOS O referendum w sprawie konstytucji
europejskiej Warszawa luty 2005r. a następnie wykonaj zamieszczone poniżej polecenia.
Materiał nr 1
Materiał 2
7
1) Jakie jest społeczne poparcie dla obecności Polski w Unii Europejskiej?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
2) Jaki wpływ na poglądy badanych miało dziewięć miesięcy akcesji? Wskaż trzy
przesłanki.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Materiał nr 3
3) Scharakteryzuj zależność między stosunkiem badanych do członkostwa Unii
Europejskiej, a deklaracjami głosowania w referendum unijnym.
Podaj dwie zależności.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
8
Zadanie 24 (3 pkt)
Zapoznaj siÄ™ z fragmentami raportu CBOS PowracajÄ…ce dylematy lustracji i dekomunizacji
w Polsce Warszawa marzec 2005r. a następnie wykonaj zamieszczone poniżej polecenia.
Materiał nr 1
1) Jakie jest stosunek badanych do lustracji od 1994 roku do 2005? Podaj dwie
przesłanki.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Materiał nr 2
9
2) Za jakim zakresem lustracji opowiadajÄ… siÄ™ badani?
Odpowiedz uzasadnij w oparciu o dwa argumenty.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Zadanie 25 (2 pkt)
Przeczytaj fragment tekstu Jana Nowaka Jeziorańskiego O patriotyzmie i nacjonalizmie
zamieszczonego na stronie internetowej Centrum Edukacji Obywatelskiej
(http://www.ceo.org.pl/dokument.php?dzial=1643&id=32332) i odpowiedz na pytania.
Nowak-Jeziorański o patriotyzmie i nacjonalizmie.
Patriotyzm mieści w sobie szacunek dla patriotyzmu innych. Jest cnotą, podczas gdy
nacjonalizm - grzechem. W świetle doświadczeń mego własnego długiego życia mogę
powiedzieć, że nacjonalizm jest matką nieszczęść, które ściąga także na własny naród - pisze
Jan Nowak-Jeziorański.
Na jednym ze spotkań zadano mi niedawno pytanie, czy patriotyzm i nacjonalizm są pojęciami
przeciwstawnymi. Pytanie warte zastanowienia, bo zarówno patriotyzm, jak i nacjonalizm
stały się generatorami olbrzymich zasobów zbiorowej energii i woli działania, motywami
zachowań i czynnikami wpływającymi na bieg historii i kształt świata.
Patriotyzm jest uczuciem. Nacjonalizm - światopoglądem. Patriotyzm jest uczuciem miłości
do wspólnoty duchowej i materialnej wszystkich pokoleń przeszłych, żyjących i przyszłych,
miłości wspólnoty ludzi osiadłych na tej samej ziemi, używających wspólnego języka,
złączonych wspólną przeszłością, tradycją, obyczajem i kulturą.
Słowa "patriota" i "patriotyzm" budzą jakieś ciepło. Patriotyzm lokujemy na szczycie
hierarchii wartości doczesnych. Oznacza on gotowość do ofiary, wyrzeczeń, poświęceń, nie
wyłączając ofiary z własnego życia, a także, co najtrudniejsze, życia najbliższych - rodziców,
małżonków, dzieci. Tak bywało na przykład w latach okupacji niemieckiej. Człowiek
poszukiwany przez gestapo mógł uciec i schować się, ale na miejscu pozostawała rodzina i
płaciła albo więzieniem, zamknięciem w Oświęcimiu lub innym obozie, albo padała ofiarą
masowych egzekucji. Aatwiej było narażać na śmierć siebie niż życie najbliższych.
***
Temperatura patriotyzmu spada, gdy nie ma zagrożenia z zewnątrz, i podnosi się, gdy
państwo i naród znajdą się w niebezpieczeństwie. Na co dzień w warunkach normalności
dominuje troska o rodzinÄ™ i samego siebie. Jest to naturalne i ludzkie. Konstytucja
amerykańska stanowi, że każdy obywatel ma prawo do pościgu za osobistym szczęściem -
pursue of its own happiness. Nie pozostaje to w żadnej sprzeczności ze służbą celom
społecznym. Budując własne szczęście, budujemy siłę i pomyślność swego kraju.
10
Większość emigrantów, przeżywając nostalgię za utraconym - czasem na zawsze - krajem
ojczystym, bardziej odczuwa potrzebę demonstrowania swoich uczuć patriotycznych aniżeli
ludzie, którzy rzadko opuszczają miejsce stałego zamieszkania. Jako emigrant, który nie mógł
nawet marzyć, że zakończy życie we własnym kraju, znam dobrze uczucie nostalgii - tęsknoty
za widokiem narożnej kamienicy, przydrożnego krzyża, uliczek i zakątków rodzinnego miasta,
a przede wszystkim uczucie otaczającej zewsząd atmosfery swojskości. Tego poczucia
swojskości, którego nie można niczym zastąpić i którego zawsze będzie brakować na
obczyznie.
Polonia i emigracja szukają bezwiednie środków zastępczych. Usiłują odnalezć swojskość w
polskich kościołach, obrządkach i pieśniach religijnych, a także w organizowaniu pochodów i
uroczystości z okazji kolejnych świąt narodowych i rocznic. Jednak te pochody idą ulicami,
na których bije w oczy obcość. Nostalgię może zaspokoić emigrant, tylko odwiedzając Polskę.
***
Patriotyzm jest wysoką wartością moralną, bo uczucie przywiązania do własnego kraju nie
idzie w parze z nienawiścią czy wrogością do innych. Patriotyzm mieści w sobie szacunek i
sympatię wobec patriotyzmu innych. W przeciwieństwie do nacjonalizmu patriotyzm nie jest
konfliktogenny. Wręcz przeciwnie - towarzyszy mu często, choć nie zawsze, poczucie
solidarności z ruchami patriotycznymi innych narodowości.
Podsumowując, można skrótowo powiedzieć, że patriotyzm jest cnotą, nacjonalizm -
grzechem. Dla chrześcijan i wyznawców etyki chrześcijańskiej - grzechem przeciwko
najważniejszemu ze wszystkich przykazań - przykazaniu miłości blizniego.
1) Dlaczego Jan Nowak Jeziorański określa patriotyzm, jako uczucie?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
2) Dlaczego zdaniem autora patriotyzm słabnie, gdy nie mam zagrożenia z zewnątrz?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Zadanie 26 (3 pkt)
Część A
Przeczytaj fragment tekstu Jacka Żakowskiego Obywatelu gdzie jesteś? zamieszczonego w
Polityce nr 12 (2496) z 26 marca 2005r. a następnie wykonaj polecenie.
Zatrute owoce historii
W kłopotach demokracji na ogół widzimy objaw polskiej specyfiki. I jest w tym wiele racji.
Polacy są mniej ufni od niemal wszystkich Europejczyków (Duńczycy, są trzykrotnie bardziej
ufni, Amerykanie i Niemcy dwukrotnie). To jest duży problem. Bo zaufanie to podstawowy
warunek działania demokracji i rynku. Demokracja i silne gospodarki rozwijały się w
społeczeństwach bogatych i biednych, wielo- lub jednoetnicznych, katolickich i
11
protestanckich, wykształconych i ciemnych, ale społeczeństwo obciążone słabym poziomem
zaufania nigdy nie budowało dobrej demokracji ani efektywnego rynku.
Nieufność to nasz niewidzialny zatruty owoc historii, który pasie społeczną paranoję, teorie
spiskowe i absurdalne oszczerstwa. Przekonanie o powszechnej nieuczciwości zwiększa
pokusę, by być nieuczciwym. Skoro dokoła wszyscy kradną i kłamią, nie ma powodu bym był
jedynym frajerem .
W ostatniej dekadzie nasz kapitał zaufania zmniejszył się o połowę. Na dodatek słabo
rozumiemy, co się dzieje, bo jesteśmy kiepsko wykształceni i marnie zorientowani w specyfice
demokratycznych procedur. Nie szanujemy instytucji, prawa ani nieformalnych zasad, nie
mamy tradycji współpracy i samoorganizacji, jesteśmy mało tolerancyjni wobec odmienności,
po wynurzeniu z totalitarnej ciszy zle znosimy hałasy demokracji, nasi urzędnicy nie
wytworzyli etosu państwowego, media standardu solidności, a politycy szacunku dla
delikatności systemu, w którym funkcjonują.
Dlaczego nieufność obywateli wobec państwa osłabia demokrację? Wymień trzy przesłanki
podane przez autora.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Część B
Wymień i wpisz w miejsce kropek konstytucyjne obowiązki obywatela RP.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Zadanie 27 (34 pkt)
1) Unia Europejskiej dziś i jutro. Ku jakiej przyszłość zmierza Europa? W odpowiedzi
uwzględnij materiały zródłowe zamieszczone powyżej, a także wiedzę pozazródłową.
2) Polak, czy Europejczyk. Jaki jest współczesny patriotyzm? W odpowiedzi uwzględnij
materiały zródłowe zamieszczone powyżej, a także wiedzę pozazródłową.
UWAGA: wypowiedz pisemna powinna mieć formę rozprawki lub eseju.
12
WYBIERAM TEMAT nr:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
13
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
14
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
15
Brudnopis
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
16
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA
ARKUSZ II (60 pkt)
Schemat punktowania
Numer
Model odpowiedzi
Zasady przyznawania Punkty
zadania
punktów za zadanie
19 Każdemu to samo zgodnie z tą zasadą wszyscy Za opis dwóch zasad 1 3 pkt
powinni być traktowani tak samo, niezależnie od pkt; Max 3 pkt.
różnic. Akceptacja tej zasady może jednak
powodować demoralizację, ponieważ rodzi skrajne
postawy roszczeniowe przy zerowym lub małym
wysiłku, np. ten kto pracuje i ten kto nic nie robi
otrzymujÄ… tyle samo.
Każdemu wg jego zasług zasada ta nie jest do
końca jasna, ponieważ daje możliwość szczególnego
honorowania wybranej grupy osób (obywateli), tutaj
jednak rodzi się pytanie, czy powinny liczyć się
intencje, czy też rezultat; z powodu subiektywnego
charakteru trudno ją stosować.
Każdemu wg jego pracy zasada najczęściej
stosowana, każdy otrzymuje tyle ile wypracował,
należy jednak zaznaczyć, że poprzestanie na tej
zasadzie oznaczałoby, że ludzie niezdolni do pracy
nie powinni uczestniczyć w podziale dóbr, a to budzi
wiele wątpliwości.
Każdemu wg jego potrzeb stosowanie tej zasady
ma na celu przede wszystkim realizacje
podstawowych potrzeb, które mogą powodować
cierpienie społeczne. Dlatego bierzemy pod uwagę
pewne minimum socjalne (życiowe). Idea ta jest na
swój sposób utopijna, ponieważ wg niej państwo
miałoby spełniać marzenia i życzenia ludzi
(obywateli), a to do końca nie jest możliwe. Oprócz
tego należy rozważyć dylemat, które potrzeby
jednostki sÄ… uzasadnione.
Każdemu wg jego pozycji zasada ta jest sprzeczna
z demokratyczną równością i wywodzi się ze
społeczeństwa stanowego, które było gwarantem
przywilejów. Zakłada ona istnienie naturalnej
hierarchii (np. urodzenia) i wg niej traktuje siÄ™ ludzi.
Każdemu wg prawa zasada demokratycznego
państwa prawa, wg której mamy prawo do tego co
zostało zapisane w konstytucji i innych ustawach,
jeżeli nasze prawo możemy dochodzić jego
poszanowania na drodze sÄ…dowej.
Należy uznać także inne odpowiedzi zgodne z
rzeczywistością, które świadczą, że uczeń rozumie
pojęcia.
17
20 Pytanie 1 6 pkt
Za wskazanie dwóch
Autorka artykułu zatytułowała go Tym państwom powodów 1 pkt; max
na razie dziękujemy, ponieważ pisze o zjawisku 2 pkt.
zamykania się UE przed nowymi członkami .
Powodem takiej polityki UE jest:
(1)niskie poparcie dla rozszerzenia UE wśród
starych jej członków np. w Austrii wynosi ono
tylko 28% a w Niemczech 36%; Luksemburgu 38%,
a we Francji 39%; (2)kraje kandydujÄ…ce majÄ… niskie
PKB na głowę mieszkańca, co po ostatnim
poszerzeniu UE o 10 państw, może jeszcze bardziej
osłabić sytuacje gospodarczą UE; (3)obawa przed
kolejnymi kosztami rozszerzenia UE, tylko
rozszerzenie Turcji może kosztować UE rocznie 28
mln euro; (4)zła sytuacja gospodarcza w krajach
starej UE, dlatego nowym członkom, będą stawiane
liczne i surowsze wymagania, tak aby tylko znalezć
powód odmowy rozszerzenia, albo przesunięcia go w
czasie; (5)najbliższe dwa lata (do 2006) to czas,
kiedy w krajach UE będą przeprowadzane referenda
eurokonstytucji, dlatego politykom UE zależy na
pozytywnym ich wyniku i nie chcÄ… dodatkowych
problemów z forsowaniem i tak bardzo
kontrowersyjnej polityki rozszerzenia.
Należy także uznać inne argumenty, zgodne z
rzeczywistością.
Pytanie 2
Bułgaria (2004); Rumunia (2004), Turcja (1952) 0 1 pkt
Pytanie 3
Argumenty za:
Turcja od lat stara się o członkostwo w UE i Za wskazanie jednego
poczyniła już wiele zmian w swoim systemie rządów argumentu za i
aby spełnić wymogi stawiane przez Brukselę; Turcja jednego przeciw 1 pkt.
jest już członkiem NATO, dlatego powinna też być Max 3 pkt.
w strukturach unijnych; poszerzenie UE o TurcjÄ™
zmieni sytuację mniejszości, w tym Kurdów oraz
pomoże rozwiązać konflikt na Cyprze; wspólna
Europa jest oparta na wielości kultur, dlatego
integracja z Turcją da możliwość dialogu z islamem;
każde rozszerzenie UE sprzyja rozwojowi
gospodarczemu, dlatego tak samo będzie w
przypadku rozszerzenia UE o TurcjÄ™; Unia
Europejska nie polega tylko na współpracy krajów
bogatych, ale powinna również opierać się na
pomocy i współpracy z krajami biedniejszymi, a to
może dać gwarancje europejskiego bezpieczeństwa.
18
Argumenty przeciw:
zmienione akty prawne przez tureckie władze w tym,
ustawa o stowarzyszeniach, prawo karne nie weszły
jeszcze w życie; brak przestrzegania praw człowieka
w Turcji, szczególnie wobec Kurdów; stosowanie
tortur i złego traktowania więzniów przez turecki
wymiar sprawiedliwości; przyjęcie Turcji, która liczy
68,8 mln mieszkańców może zdestabilizować unijny
rynek pracy; wstÄ…pienie Turcji do UE pozbawi kraje,
które są członkami od 2004 roku znacznej części
funduszy m.in. dla rolnictwa.
Należy uznać inne odpowiedzi zgodne z
rzeczywistością.
21 EPL-ED Platforma Obywatelska; Polskie Za wskazanie pięciu 2 pkt
Stronnictwo Ludowe partii 1 pkt; za 9 - 2
PES Sojusz Lewicy Demokratycznej; pkt.
Socjaldemokracja Polska; Unia Pracy
ALDE Unia Wolności
Greens/EFA nie ma polskich partii
EUL/NGL - nie ma polskich partii
UEN Prawo i Sprawiedliwość
IND/DEM Liga Polskich Rodzin
NA Samoobrona
22 Za zajęcie stanowiska 1 pkt; za jego argumentację 0 2 pkt 2 pkt
(dwie przesłanki) 1 pkt.
23 Pytanie 1 5 pkt
(1) W lutym 2005r. zdecydowana większość 0 1 pkt
Polaków (77%), podobnie jak pod koniec ubiegłego
roku to zwolenników obecności Polski w UE.
(2)Tylko 14% badanych, czyli o 2 punkty mniej niż
w ostatnich miesiącach ubiegłego roku, sprzeciwia
siÄ™ integracji.
Pytanie 2 Za wskazanie dwóch
(1)Wejście Polski do Unii Europejskiej przesłanek 1 pkt; za
spowodowało umocnienie się poparcia dla trzy 2 pkt
członkostwa w tej organizacji, poparcie utrzymuje
siÄ™ na wysokim poziomie (69%- 77%). (2)Po
dziewięciu miesiącach akcesji do zwolenników
integracji zalicza siÄ™, podobnie jak pod koniec
ubiegłego roku, zdecydowana większość badanych
(77%). (3)Tylko 14% badanych, o 2 punkty mniej
niż w ostatnich miesiącach poprzedniego roku,
sprzeciwia się obecności Polski w UE. Liczba ta jest
najniższa od sierpnia 1997 roku - wówczas ideę tę
odrzucało tylko 12% Polaków.
Polecenie 3
(1)Deklaracje dotyczące sposobu głosowania w Za wskazanie jednego
referendum w sprawie eurokonstytucji sÄ… zwiÄ…zane argumentu z listy 1
ze stosunkiem do członkostwa Polski w Unii pkt; Max 2 pkt.
Europejskiej. (2)Zwolennicy akcesji częściej niż jej
przeciwnicy zamierzają poprzeć konstytucję UE,
19
deklaracje obu grup w tej sprawie nie są już tak
rozbieżne jak kilka miesięcy temu. (3)Głosowanie za
przyjęciem eurokonstytucji deklaruje zdecydowana
większość zwolenników integracji. (4)Może
zaskakiwać, że ci spośród przeciwników
członkostwa Polski w UE, którzy zamierzają
uczestniczyć w referendum, również częściej
zapowiadają głosowanie za przyjęciem konstytucji
niż za jej odrzuceniem.
24 Pytanie 1 3 pkt
(1)Od 1994 roku lustracja ma zdecydowanie więcej Za wskazanie dwóch
zwolenników niż przeciwników. (2)W porównaniu z przesłanek 1 pkt.
wcześniejszymi wynikami badań z marca 2002 roku
i września 1999, odsetek osób nastawionych za
lustracją wzrósł o 12 punktów procentowych.
Pytanie 2
Wyniki badań wyraznie wskazują, że Polacy 0 1 pkt
opowiadają się za dość szerokim zakresem lustracji.
Argumenty:
(1)obowiązkowa lustracja w stosunku do Za podanie dwóch
najważniejszych osób sprawujących w Polsce władzę argumentów 1 pkt.
ustawodawczÄ…, wykonawczÄ… i sÄ…downiczÄ…, tak
uważa około 90% ankietowanych (o 8-9 punktów
procentowych więcej niż siedem lat temu);
(2)od 1997 roku idea lustracji w stosunku do każdej
z wymienionych kategorii osób zyskała większe
poparcie;
(3)wzrósł odsetek badanych, którzy uważają, że
lustracji powinni podlegać również ci, których
dotychczasowa ustawa nie obliguje.
Należy uznać inne argumenty zgodne z
rzeczywistością.
25 Pytanie 1 2 pkt
Patriotyzm jest to uczucie miłości do narodu, czyli 0 1 pkt
wspólnoty ludzi zamieszkujących ten sam obszar,
posługujących się tym samym językiem, mających
wspólną przeszłość, tradycje i kulturę
Należy uznać inną odpowiedz zgodną z
rzeczywistością.
Pytanie 2
Ponieważ zajmujemy się wówczas bardziej 0 1 pkt
sprawami codziennymi, dotyczÄ…cymi bytu
materialnego zarówno naszego jak i naszej rodziny.
Należy uznać inną odpowiedz zgodną z
rzeczywistością.
20
26 Część A 3 pkt
Przesłanki: 1 pkt za dwie
(1)nieufność powoduje brak szacunku do instytucji przesłanki; 2 pkt za
państwa oraz prawa, (2)w społeczeństwie trzy.
powszechne są teorie spiskowe, (3)bardzo często
rzucane sÄ… oszczerstwa, (4)jest powszechne
przekonanie o tym, że należy być nieuczciwym.
Należy uznać także inne odpowiedzi zgodne z
rzeczywistością.
Część B
(1)wierność RP i troska o dobro wspólne; 0 1 pkt
(2)przestrzeganie prawa RP; (3)ponoszenie ciężarów
i świadczeń publicznych (płacenie podatków);
(4)obrona Ojczyzny; (5)dbałość o naturalne
środowisko.
27 Temat nr 1 34 pkt
1.Treść pracy
A) Zdający opisuje powstanie UE (najważniejsze 0 2 pkt
traktaty tworzÄ…ce ZjednoczonÄ… EuropÄ™;
rozszerzenie UE o poszczególne państwa).
B) ZdajÄ…cy omawia organy UE i zakres ich 0 3 pkt
kompetencji.
B) ZdajÄ…cy wymienia elementy (po dwa), zwiÄ…zane z
przyszłością UE (ewentualnym otwarciem lub nie na
nowe kraje członkowskie)
1. polityczne 0 2 pkt
2. gospodarcze 0 2 pkt
3. społeczne i kulturowe, 0 2 pkt
4. obronne (aspekt bezpieczeństwa 0 2 pkt
europejskiego i światowego)
C) ZdajÄ…cy omawia wymienione czynniki:
1. polityczne 0 4 pkt
2. gospodarcze 0 4 pkt
3. społeczne i kulturowe, 0 4 pkt
4. obronne (aspekt bezpieczeństwa 0 4 pkt
europejskiego i światowego)
D) Zdający opatrzył swoją wypowiedz właściwie 0 3 pkt
dobranymi przykładami z zamieszczonych zródeł.
2.Kompozycja pracy
Przemyślana, spójna i logiczna struktura pracy: 0 1 pkt
wstęp, rozwinięcie, zakończenie. Właściwe
proporcje pomiędzy poszczególnymi częściami.
3.Styl i język
Praca jednorodna stylistycznie, bezbłędna pod 0 1 pkt
względem gramatycznym, leksykalnym,
ortograficznym i interpunkcyjnym.
4.Estetyka i czytelność
21
Czytelne pismo, zachowanie akapitów i marginesów. 0 1 pkt
Temat nr 2 34 pkt
1.Treść pracy
A) Zdający definiuje pojęcia:
1. patriotyzm (rozumienie pojęcia w czasie 0 2 pkt
zagrożenia ojczyzny i pokoju)
2. Polak 0 1 pkt
3. Europejczyk 0 1 pkt
B) ZdajÄ…cy wymienia obowiÄ…zki obywatela
zapisane w Konstytucji RP:
1. wierność RP i troska o dobro wspólne
2. przestrzeganie prawa RP 0 1 pkt
3. ponoszenie ciężarów i świadczeń 0 1 pkt
publicznych 0 1 pkt
4. obrona Ojczyzny
5. dbałość o naturalne środowisko 0 1 pkt
C) ZdajÄ…cy charakteryzuje obowiÄ…zki obywatela 0 1 pkt
zapisane w Konstytucji RP i opatruje je
przykładami:
1. wierność RP i troska o dobro wspólne
2. przestrzeganie prawa RP
3. ponoszenie ciężarów i świadczeń 0 2 pkt
publicznych 0 2 pkt
4. obrona Ojczyzny 0 2 pkt
5. dbałość o naturalne środowisko
D) ZdajÄ…cy odpowiada na pytanie postawione w 0 2 pkt
temacie zadnia (zajmuje stanowisko - 1 pkt) oraz 0 2 pkt
uzasadnia je (m.in. trzy argumenty 2 pkt za
każdy opisany; 1 pkt za każdy wymieniony 0 7 pkt
argument) przedstawiając swój pogląd.
E) Zdający opatrzył swoją wypowiedz właściwie
dobranymi przykładami z zamieszczonych
zródeł, a także innych materiałów. 0 5 pkt
2.Kompozycja pracy
Przemyślana, spójna i logiczna struktura pracy:
wstęp, rozwinięcie, zakończenie. Właściwe 0 1 pkt
proporcje pomiędzy poszczególnymi częściami.
3.Styl i język
Praca jednorodna stylistycznie, bezbłędna pod 0 1 pkt
względem gramatycznym, leksykalnym,
ortograficznym i interpunkcyjnym.
4.Estetyka i czytelność
Czytelne pismo, zachowanie akapitów i marginesów. 0 1 pkt
OPRACOWANIE: URSZULA MAAEK
© CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ
©
©
©
22
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
przykladowy*rkusz120UM[1] drukowprzykladowy:rkusz120UM[1] drukowaneprzykladowy:rkusz150UM[1] drukowprzyklady wydruk25 11przyklady wydruk25 15przyklady wydruk25 5przyklady wydruk21 5 4przyklady wydruk21 5 3Przyklad wydruku PDF Creator emwydruki tabelki przykladowe pytaniawięcej podobnych podstron