Runy za czasów wikingów
Pismo Runiczne
W czasach Wikingów (III-IX w.) bardzo popularne było pisanie runami. Alfabet
składający się z 16 lub 24 run nazywany był futhark. Napisy w futharku najczęściej
wycinane były w drewnie (napisów tych przetrwało do dzisiejszego dnia stosunkowo
niewiele, głownie przez zakonserwowanie w torfowiskach) oraz ryto je na kamieniach,
stąd możemy ich więcej zobaczyć. Są to tak zwane kamienie runiczne stosowane między
innymi do wróżenia z run lub do ich układania, co miało na celu przynosić pożądane
efekty. Nieliczne napisy runiczne można znalez
ć również w z
ródłach pisanych. Futhark
jest jednym z niewielu pism, które od początku swego istnienia było fonologiczne (jeden
znak graficzny przypisywano jednemu pojedynczemu dz
więkowi).
Pochodzenie pisma runicznego
Tak zwany futhark stary, używany między III a IX wiekiem, składał się z 24 liter.
Napisy w nim wykonane należą do rzadkości archeologicznych. Hipotez dotyczących
jego pochodzenia jest kilka. Najbardziej prawdopodobna z nich, zainicjowana przez
Włocha Carlo Pauliniego w 1885 roku, wskazuje na podobieństwo pisma runicznego z
pismem Etrusków. Teza ta zyskała zwolenników dopiero po tym, gdy profesor C.J.S.
Marstrander poparł ją swoimi dowodami. Podstawą tej teorii jest fakt podobnego zapisu
graficznego głosek F, U, R, K, H, N, I, S, T, i L oraz znaleziska archeologiczne.
Szczególnie 26 północno-italskich hełmów z napisami etruskimi znalezionych w 1811
roku, których sposób zakopania wskazuje, iż zrobili to Wikingowie. Druga mniej
prawdopodobna teoria, lansowana przez wybitnego runologa Ludwika Wimmera w
książce pod tytułem Pochodzenie pisma runicznego i jego rozwój na północy" ( 1874 r.),
mówi o pochodzeniu pisma runicznego od pisma łacińskiego. Jako dowód na poparcie
tej teorii wskazuje on podobieństwo graficznego zapisu liter F, R, K, H, I, T i B w łacinie
i runach odpowiadających tym samym głoskom. Oprócz tego należy również wspomnieć
o rysunkach, mogących być również, choć mało to prawdopodobne, początkiem pisma
runicznego, odkrytych w grotach na terenie Skandynawii. Natomiast futhark młodszy
szesnastoliterowy wywodzi się bezpośrednio z futharku starego. Właściwie jest to jego
ograniczona wersja, która pojawiła się na terenach obecnej Danii i była używana od IX
do XIII wieku. Zmniejszenie ilości znaków alfabetu runicznego wynika, jak udowodnił
w 1955 roku profesor Poul Diderichsen, ze zmniejszenia fonemów w duńskim wariancie
języka nordyckiego. Na przykład głoski P, K i T zbliżyły się na tyle do głosek B, G i D, że
nie było potrzeby rozróżniania ich oddzielnymi literami. Oprócz podanych wyżej
odmian pisma runicznego istniało jeszcze wiele innych, takich jak runy punktowane,
szwedzkie, runy pierzaste i cała masa regionalnych odmian futharku. Nie są one na tyle
istotne, by je tu omawiać.
Pochodzenie słowa "runa"
Słowo runa, które pojawiło się w językach europejskich w XVII wieku, określa
pojedynczą literę alfabetu futhark. Pierwszy napis, w którym wspomniano ten wyraz,
napisany zresztą runami mówi: [Ja] Dagar te runy zabarwiłem" (Wikingowie barwili
runy krwiÄ… lub czerwonÄ… farbÄ…). Pochodzi on najprawdopodobniej z roku 400.
Znaczenie słowa  runa", bądz
też  run", było bardzo zbliżone we wszystkich językach
obszarów, gdzie żyli Wikingowie. W gockim oznaczało: tajemnica, sekret. W staro-
angielskim i staro-niemieckim: tajemnica, szept, rada. Staro irlandzkie znaczenie tego
wyrazu to tajemnica. Natomiast staro-islandzkie  ryna" oznaczało: mówić o sekretach.
W języku fińskim  runo" oznacza magiczny śpiew. Znaczenia te odnoszą się do wierzeń
Wikingów, iż runy zostały stworzone przez bogów w Asgardzie i mają właściwości
magiczne.
Pisanie run
Runami Wikingowie pisali właściwie na wszystkim. Od monumentalnych dzwonów po
zwykłe kościane grzebienie. Jednak samo pisanie run miało charakter, można by rzec,
mistyczny. Runy miały według wierzeń wikingów moc magiczną. Nie bez znaczenia było
co, a nawet jak się nimi pisało. Pisanie runami polegało na wycinaniu ich w twardym
przedmiocie. Kierunek pisania, od lewej do prawej czy na odwrót nie miał większego
znaczenia, choć teksty użytkowe były pisane zazwyczaj od lewej. Zdarzało się, że litery w
wyrazie powtarzały się wielokrotnie. Wynikało to z chęci pomnożenia wartości
magicznej wyrazu. Każda runa ma swoją wartość liczbową i magiczną, nikomu jednak
nie udało się dotychczas rozpracować dokładnie całego systemu potencjałów magicznych
run. Po napisaniu run trzeba je było zalać krwią zwierzęcą lub ludzką, którą jednak
można było zastąpić czerwonym barwnikiem. Czasem przy pisaniu run o znaczeniu
magicznym wypowiadano formułki czarnoksięskie, niestety nie znamy treści żadnej z
nich. Treści magicznych napisów musiały być sporządzane nocą, a pozbawić ich mocy
można było na przykład przez spalenie drewna z wyrytymi runami w ogniu. Pisanie run
o treściach czarnoksięskich mogło nieść za sobą dobre jak i złe intencje. Nie mniej
jednak wszyscy zgadzają się z tym, co napisał w swej powieści jeden ze skaldów:
 Niechaj nikt nie nacina run, jeśli nie potrafi się nimi posługiwać. Już nie jednego
śmiałka wywiodły one w pole."
Runy nie były tylko pismem normańskim. Pierwsze z nich znaleziono w Anglii,
Niemczech, Środkowej Europie. Jednak w Skandynawii przetrwały najdłużej i tam
znaleziono najwięcej ich przykładów. Używano ich jeszcze długo po chrystianizacji, aż
do wczesnego okresu współczesnego.
Edda starsza, wiersze skaldyczne
Opracowany przez ludy skandynawskie alfabet używany był głównie do tworzenia
krótkich inskrypcji, a wszystkie zachowane do dzisiejszego dnia teksty literackie i
mitologiczne zostały spisane już po chrystianizacji Skandynawii. We wcześniejszych
czasach wszystkie opowieści o bogach i herosach przekazywano z pokolenia na
pokolenie w formie pieśni oraz gawęd. Nordyckie poematy zachowane do dziś w dziele
zwanym Eddą starszą są bardzo różnorodne i proste w stylistyce. Najstarszy rękopis z
Eddy pochodzi z 1270 roku, chociaż większość zawartych w tym zbiorze ballad powstała
300 lat wcześniej, jeszcze przed chrystianizacją Skandynawii. Są one podstawowym
z
ródłem mitów o bogach i herosach. Poematy eddaiczne nie były modlitwami ani
hymnami do bogów - pisano je o bogach.
W wieku IX i póz
niej w Islandii i Norwegii powstało wiele wierszy skaldycznych. Ich
autorzy - nadworni poeci królewscy - opiewali w nich zwycięstwa swoich władców oraz
ich hojność. Poematy skaldyczne są wierszami pochwalnymi, a nie opowieściami.
Posługiwano się w nich krótkimi i dowcipnymi aluzjami do mitów i legend. Skaldowie
byli osobami znanymi z imienia i wiedziano, w jakim okresie żyli i tworzyli. Bardziej
poważną i obszerniejszą formą poematu był epos. Niestety do dzisiejszych czasów nie
przetrwał żaden z tych tworzonych przez Skandynawów.
Dzieje Duńczyków, Edda młodsza
Na początku XIII wieku powstały dwa bardzo ważne zbiory mitologii nordyckiej. Były
to Dzieje Duńczyków duńskiego kronikarza Saxo Grammaticusa (około 1250 roku) oraz
Edda młodsza islandzkiego pisarza Snorriego Sturlusona (około 1220 roku). Saxo
Grammaticus spisał historię narodu duńskiego po łacinie, korzystając z ustnych
przekazów i heroicznych pieśni, które nie zachowały się do naszych czasów. Były to
opowieści, które zebrał wśród mieszkańców Norwegii i Isladii. W swoim dziele skupił się
głównie na historii ludzi, królów i bohaterów. Grammaticus był duchownym i
wspominając o pogańskich bogach, zawsze robił to z pogardą i nienawiścią, nie mogąc
ukryć swojej nietolerancji religijnej. Z kolei Edda młodsza, dzieło Snorriego Sturlusona
przedstawia mity i legendy nordyckie w znacznie ciekawszej i obszerniejszej formie.
Sturluson był bogatym islandzkim właścicielem ziemskim, znawcą prawa i aktywnym
uczestnikiem życia publicznego. Spisał całą historię Norwegii, skupiając się na żywotach
władców. Wiedzę na ich temat czerpał głównie z poeamtów skaldycznych. Sturluson
napisał Eddę jako zbiór zasad stylistyki i metrum oraz jako podręcznik mitologii
skandynawskiej. Wiedział bowiem, że zrozumienie dawnych dzieł nie przychodziło
współczesnym mu czytelnikom łatwo. W poematach skaldycznych słowa takie jak
król" czy złoto" zastępowano metaforycznymi określeniami odwołującymi się
najczęściej do mitologii. Są to figury stylistyczne zwane kennigami. Przykłady:
(*) bitwa - sztorm Odyna (Odyn był bogiem wojny);
(*) złoto - łoże Fafnira, ciężar Graniego (bohater Sigurd zdobył złoto, na którym leżał
smok Fafnir i zabrał je ze sobą na koniu o imieniu Grani).
W swoim dziele Snorri zawarł główne mity (od stworzenia świata, opowieści o bogach i
boginiach, aż do zmierzchu bogów i zniszczenia świata). Do bogatej części narracyjnej
dołączył omówienie mitologicznych odniesień w poezji. Edda młodsza była próbą
utrwalenia wiedzy na temat pogańskich tradycji i zwyczajów. Komentarz i objaśnienia
Sturlusona w znacznym stopniu ułatwiły zrozumienie twórczości skaldów.
Sagi
W XIII wieku w Islandii powstał nowy gatunek literacki - pisana prozą saga, który w
krótkim czasie zdobył bardzo dużą popularność. Samo słowo saga" znaczy historia,
jednak nie wszystkie znane sagi dotyczą wydarzeń historycznych. Niektóre z nich
opisywały życie pierwszych islandzkich osadników i ich potomków żyjących w X i XI
wieku, inne traktowały o duchach, magii, czarach i pogańskich praktykach. Największą
grupę stanowiły jednak sagi o pradawnych czasach opowiadające o legendarnych
bohaterach z ery migracji i ery Wikingów. Były to żywe i porywające historie
zaczerpnięte ze starych poematów i kronik, opowiedziane jednak stylem prostszym, niż
oryginalne wersje. Splatano w nich wiele wątków w jeden ciąg narracyjny. Mimo tego
wszelkie wzmianki historyczne na temat Skandynawii ery Wikingów pochodzą
przeważnie z dwóch sag: Królów (Konunga sögur) i z Sagi o Islandczykach
(Íslendingasögur). Obydwie zostaÅ‚y spisane w XIII w. Sagi Królów zaczynajÄ… siÄ™
legendarnymi opowieściami o pierwszych władcach Skandynawii, a następnie
przechodzą w opowieść o pierwszym królu Norwegii, Haraldzie Pięknowłosym
(rozpoczął panowanie w 870 roku). Póz
niej wymieniony jest cały poczet królów, aż poza
koniec ery Wikingów. Wspomniane są także związki między władcami Norwegii i resztą
Skandynawii. Z kolei Saga o Islandczykach opowiada historię pierwszych kolonizatorów
Islandii (w latach 870-930) i kilku pokoleń ich następców. Zawiera opis pierwszych osad
i problemów z ich utrzymaniem, próby wprowadzenia regulacji prawnych.
Żródła:
Wikingowie i Germanie. Sagi ludów północy.
Wielkie kultury świata. Wikingowie oraz
nieoceniona pomoc przyjaciela.
Wróżenie z run
Wróżenie z run jest jedną z najstarszych metod wnikania w przyszłość.
Mało tego, wróżenie z run w głównej mierze pomaga kształtować człowieka. Dzięki
Wyroczni zrozumiemy nasz problem, a do tego dostaniemy odpowiedz
na nasze pytanie:
"jak go rozwiązać?".
Na czym to siÄ™ wszystko opiera?
Runy są łącznikami między świadomością osoby dla której wróżymy, a jej
podświadomością chyba, że robimy to dla siebie wtedy te kontakty tyczą się nas samych.
To dlatego tak skuteczne są te wróżby, tym bardziej, że runy mają swoją specyficzną
moc. Każda z osobna jest czymś wspaniałym. Każda niesie z sobą wiele informacji i
różne energie. W momencie kiedy przeczytasz znaczenie runy w odniesieniu do twojego
problemu na pewno odpowiednio to zinterpretujesz i będziesz wiedzieć o co chodzi. Gdy
już będziesz miał swoje runy poczekaj, aż się naładują i wyciągnij nad nie ręce. Czujesz
tę wspaniałą energię, jej różnorodność ?
Jak wszystko przygotować.
Zacznijmy od samych run. Przygotuj 24 runy mniej więcej tego samego wzorca, abyś
losując je poprzez dotyk nie wiedział która jest która. Najlepiej umieść je na malutkich
płaskich kamyczkach wielkości kapsla od butelki.
To oczywiście zależy od ciebie, ale będzie Ci dzięki temu bardziej poręcznie.
Moje runy są namalowane lakierem do paznokci, ale polecam wydrapać kształt run
dzięki temu będą miały większą moc. Rowki znaków wypełnią się energią kosmiczna.
Następnie przygotuj sobie jakiś woreczek - sakiewkę. Tu należy podkreślić, że najlepiej,
aby była wykonana z naturalnego materiału. Moja sakiewka jest zrobiona z
pozszywanych kawałków skóry, a skórzany sznur do zaciskania jej, zakończony jest
futerkiem.
Ostatnią rzeczą jaka będzie Ci jeszcze potrzebna to kwadratowy kawałek materiału
(chusteczka lub serwetka) najlepiej koloru białego lub fioletowego, symbolizująca
*świat* na którym rozłożysz runy, ja używam białej haftowanej chusteczki. Pamiętaj
abyś chusteczkę używał tylko do wróżenia.
Włóż trochę serca w pracę. Wykonaj wszystko starannie. Jeśli się przy tym trochę
pomęczysz tym bardzie jej efekt pracy będzie zadowalający, a twoje artefakty zżyte z
TobÄ….
Pomedytuj nad nimi prze chwilę i myśl o ich przeznaczeniu. Nie dawaj ich nikomu, są
twoimi prywatnymi narzędziami, a dotykanie ich przez kogoś zanieczyści tylko energię
wibrującą wokół run.
Mój sprzęt dostałem od mojej ukochanej kobiety, dlatego mają dla mnie ogromną
wartość - są moim skarbem.
Przechodzimy do wróżenia.
Postaraj się, aby nikt Ci nie przeszkadzał to bardzo ważne, musisz byś bardzo
skoncentrowany nad twoim celem jak i całą sytuacją. Jeśli nie masz zbyt dużo czasu na
ceremonię możesz zrobić to tak po prostu, ale prawdziwy skutek będzie jeśli dodasz do
tego nutkę rytuału. Zgaś światło w pokoju (jeśli jest noc) i zapal białą świecę. Świeca
emanuje czyste światło, pozytywną energią, będzie Ci pomagać. Rozłóż na ziemi, bądz

stole twoje "pole" (chusteczkę) na którym będziesz układał runy, a obok woreczek z
runami.
Skoncentruj się nad tym co robisz możesz chwilę pomedytować (tak ja robię) lub
poprosić swojego Opiekuna - Anioła Stróża o pomoc.
Możesz wróżyć na różne sposoby. Najprostszą jest wylosowanie jednej runy dla całej
sytuacji, wtedy określa ona nasz problem jego uwarunkowania oraz rozwiązanie.
Inne, bardziej skomplikowane układy run, to losowanie czterech lub sześciu run w
formie krzyża, dwunastu dając nam "koło runiczne", wszystkich dwudziestu czterech
(metoda futharku) i inne. Po dłuższej praktyce można wypracować własny system,
dostosowany do indywidualnych potrzeb.
Ja opiszę tu prosty sposób "trzech run".
Postaw pytanie lub skoncentruj się na problemie i wybierz trzy runy z woreczka, połóż
je w rzędzie na "polu" od prawej do lewej i nakryj je na chwilę lekko palcem.
Jeśli wróżysz komuś to ta druga osoba losuje runy.
Pierwsza (lewa) oznacza sytuacjÄ™ w jakiej siÄ™ znajdujemy.
Druga (środkowa) sugeruje nam działanie, które będzie najbardziej korzystne.
Trzecia (prawa) wskaże nam sytuację, która może zaistnieć poprzez zastosowanie się do
rad runy środkowej.
Uwaga : Jeśli problem wiąże się z jakimiś zahamowaniami w naszym życiu polecam inna
interpretacjÄ™:
Pierwsza to my sami w obecnym momencie życia.
Druga stanowić będzie wyzwanie, czyli określi nam to co uniemożliwia osiągnięcie celu.
Trzecia oznaczać będzie najlepsze w danym momencie rozwiązanie.
Ważną sprawą jest też to, który ASPEKT, (tz. strona ciemna czy jasna) winien być
poddany interpretacji.
Takie aspekty określamy na podstawie położenia runy po wylosowaniu tj. znak
skierowany ku górze oznacza stronę jasną, a odwrócony stronę ciemną.
Teraz odczytaj tekst wyroczni i zinterpretuj go zgodnie z własną inicjatywą.
Dokładny opis run znajdziesz na naszej stronie w dziale "Magia".
Jeśli tekst Wyroczni wydaje się niezwiązany z tematem, należy pamiętać, że runy zawsze
wskazują najbardziej istotny w danej chwili problem, którego możemy sobie jeszcze nie
uświadamiać. Jeśli nurtuje nas wiele spraw, runy wskażą ten który wymaga
najszybszego rozpatrzenia.
Otrzymana odpowiedz
jest jedyna w danym momencie i powinna taka pozostać.
Stawianie Wyroczni tego samego pytania jest nietaktowne. "Nie kpij z run bo one zrobiÄ…
to samo z tobÄ…!"
Choć byśmy chcieli wylosować je jeszcze raz i zadać to samo pytanie to na pewno
otrzymamy inna odpowiedz
, z tego względu, że od momentu kiedy otrzymaliśmy
pierwszÄ… odpowiedz
zmieniliśmy się w malutkim stopniu i jak powiedział mistrz Yoda w
"Gwiezdnych Wojnach"- "Przyszłość jest płynna Lucke!"
Życzę pomocnych rad Wyroczni !