PODSTAWY BUDOWNICTWA
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 89/94 poz. 414 z 25 sierpnia
1994 r. z pó niejszymi zmianami). Trzeci, obowi zuj cy, jednolity tekst zosta
opublikowany zosta w Dz. U. Nr 156 z roku 2006 poz. 1118, który uwzgl dnia 33
zmiany do ustawy jakie zosta y wprowadzone do ustawy do dnia 17 sierpnia 2006r. (w
2007 nast pi y 2 zmiany: Dz.U. 2007 nr 99 poz. 665 Ustawa z dnia 10 maja 2007 r. o
zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw oraz Dz.U. 2007 nr
191 poz. 1373 Ustawa z dnia 19 wrze nia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo
budowlane);
Rozporz dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie ( Dz.
U. 75/02 poz. 690 z 15 czerwca 2002 r. z pó niejszymi zmianami).
Rozporz dzenie Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 16 sierpnia
1999 r. w sprawie warunków technicznych u ytkowania budynków mieszkalnych (
Dz. U. 74/99 poz. 836).
Najistotniejsze elementy uwzgl dnione w przepisach Prawa budowlanego:
" Uczestnikami procesu budowlanego s :
- inwestor,
- inspektor nadzoru inwestorskiego,
- projektant,
- kierownik budowy lub kierownik robót.
" Prowadzenie dokumentacji budowy nale y do podstawowych obowi zków kierownika
budowy.
" Dziennik budowy zobowi zany jest prowadzi kierownik budowy.
" Roboty zabezpieczaj ce i rozbiórkowe mo na rozpocz przed uzyskaniem
pozwolenia na rozbiórk lub przed ich zg oszeniem, je eli maj one na celu usuni cie
bezpo redniego zagro enia bezpiecze stwa ludzi lub mienia.
" Oddaj c do u ytkowania obiekt budowlany inwestor ma obowi zek przekazania
w a cicielowi obiektu dokumentacj budowy.
" Ostateczna decyzja o pozwoleniu na budow wygasa, je eli budowa nie zosta a
rozpocz ta przed up ywem 2 lat (lub gdy zosta a przerwana na okres ponad 2 lat).
" Naprawa g ówna  jest to remont polegaj cy na wymianie co najmniej jednego
elementu budynku.
" Naprawa bie ca  jest to okresowy remont elementów budynku w celu zapobiegania
skutkom zu ycia tych elementów.
" Protokó y z kontroli obiektu budowlanego w trakcie jego u ytkowania powinny by
pod czone do ksi ki obiektu budowlanego.
" Braki i uszkodzenia stwierdzone podczas kontroli technicznej obiektu, które mog
powodowa zagro enie ycia nale y usun w trakcie przegl du lub niezw ocznie po
nim.
" Pomieszczenia oraz urz dzenia przeznaczone do wspólnego u ytkowania oraz
elementy i urz dzenia stanowi ce wyposa enie budynku u ytkowane intensywnie lub
nara one na uszkodzenia powinny by obj te przegl dami co najmniej raz
w roku.
" Okresowa kontrola przeprowadzana co najmniej raz w roku polega na sprawdzeniu
stanu technicznego sprawno ci:
- elementów budynku, budowli i instalacji nara onych na szkodliwe wp ywy
atmosferyczne i niszcz ce dzia anie czynników wyst puj cych podczas u ytkowania
obiektu,
- instalacji urz dze s u cych ochronie rodowiska,
- instalacji gazowych oraz przewodów kominowych
( dymowych, spalinowych i wentylacyjnych ).
" Okresowa kontrola przeprowadzana co najmniej raz na 5 lat polega na sprawdzeniu
stanu sprawno ci technicznej i warto ci u ytkowej ca ego obiektu budowlanego,
estetyki obiektu i jego otoczenia. Kontrol t powinno by obj te badanie instalacji
elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawno ci po cze , osprz tu,
zabezpiecze i rodków ochrony od pora e , odporno ci izolacji przewodów oraz
uziemienia instalacji i aparatów.
" Obowi zek kontroli nie obejmuje w a cicieli i zarz dców budynków indywidualnego
budownictwa jednorodzinnego, zagrodowego i letniskowego.
" Przymusowa, prawem uzasadniona rozbiórka obiektu budowlanego odbywa si na
koszt inwestora.
" W a ciciel lub zarz dca nieruchomo ci powinien poddawa okresowej kontroli ca y
obiekt budowlany, polegaj cy na sprawdzeniu jego stanu technicznego i warto ci
u ytkowej co najmniej raz na pi lat.
" Kontrole stanu technicznego obiektu budowlanego powinny by dokonywane przez
osoby posiadaj ce uprawnienia budowlane.
" Niedopuszczalne jest czenie funkcji kierownika budowy ( lub robót ) z funkcj
inspektora nadzoru inwestorskiego.
" W a ciciel lub zarz dca obiektu budowlanego jest obowi zany przez ca y okres
istnienia obiektu budowlanego przechowywa dokumentacj budowlan i
powykonawcz , a tak e opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót
budowlanych wykonywanych w obiekcie w toku jego u ytkowania.
Polska klasyfikacja obiektów budowlanych
- stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych, rozumianych jako produkty
finalne dzia alno ci budowlanej.
Klasyfikacja ta jest stosowana w statystyce i ewidencji dla potrzeb prac planistycznych,
cenotwórczych i badawczych dotycz cych zada i efektów produkcji budowlano-
monta owej. Klasyfikacj PKOB opracowano na podstawie Europejskiej Klasyfikacji
Obiektów Budowlanych ( CC ).
Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych obowi zuje od 1 stycznia 2000 r.
Podstawa prawna: Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999r. w sprawie
Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. (Dz. U. Nr 112/99 poz. 1316).
Certyfikacja energetyczna budynku
Koszty u ytkowania budynku stanowi a 84% z tego koszty ogrzewania i przygotowania
ciep ej wody z tego a 75%.
Koszt wybudowania budynku stanowi tylko oko o 11% a koszty rozbiórki oko o 0,5%
kosztów  ycia budynku.
Koszty remontów to ok. 4,5% kosztów w okresie 50-lat ycia budynku.
W styczniu 2006 r. min termin wdro enia Dyrektywy 2002/91/EC dotycz cej jako ci
energetycznej budynków przez polskie w adze, jednak dotychczas Rada Ministrów nie
przes a a do Sejmu odpowiednich aktów prawnych. Dyrektywa przewiduje, e ka dy budynek
musi posiada okre lon klas energetyczn pocz wszy od 1 stycznia 2009r. Zarz dcy i
w a ciciele maja jeszcze nieco ponad rok czasu na pozyskanie certyfikatów energetycznych
swoich budynków. Jednak polskie rz dy wci nie wprowadzi y odpowiednich przepisów,
eby im to umo liwi .
Polsce gro sankcje z tytu u opó nie we wdra aniu prawa unijnego.
Szacuje si , e w Polsce ocenie energetycznej mo e podlega oko o 10 milionów budynków.
Dyrektywa przewiduje, e ka dy projekt budynku musi okre la klas energetyczn , czyli
warto ca kowitego zapotrzebowania na energi , wykorzystywan na wszystkie cele:
" Ogrzewanie,
" O wietlenie,
" Przygotowanie ciep ej wody,
" Klimatyzacj i wentylacj .
Dyrektywa wprowadza klasy energetyczne od A do G.
Podczas oceny energetycznej budynku b d brane pod uwag :
" W a ciwo ci cieplne budynku,
" W a ciwo ci energetyczne instalacji wentylacyjnych,
" W a ciwo ci energetyczne instalacji grzewczych,
" W a ciwo ci energetyczne instalacji o wietleniowych,
" W a ciwo ci energetyczne instalacji wodoci gowych wody ciep ej,
" Miejsce po o enia budynku,
" Warunki nas onecznienia.
Je eli po wykonaniu budynku oka e si , e ca kowite zapotrzebowanie na energi przekracza
warto zak adan w projekcie, oznacza to, e budynek zosta le wykonany lub jest
niew a ciwie u ytkowany. Paszporty energetyczne b d wa ne przez 10 lat.
Dyrektywa zaleca, aby wiadectwa energetyczne wydawali niezale ni eksperci. W Polsce
b d to licencjonowani audytorzy. Nowe przepisy wprowadza paszporty energetyczne,
opisuj ce sprawno energetyczn danego budynku. Na pocz tku maj one obowi zywa dla
budynków nowych, remontowanych oraz wystawianych na sprzeda na rynku wtórnym,
natomiast w kolejnym etapie b d one wprowadzone dla wszystkich budynków.
wiadectwem energetycznym b dzie musia legitymowa si prawie ka dy budynek i lokal
mieszkalny, budynek zamieszkiwania zbiorowego czy u yteczno ci publicznej zarówno nowo
wznoszony, jak i poddawany gruntownemu remontowi, a tak e budynki przeznaczone do
sprzeda y lub zawarcia umowy najmu.
Certyfikacji nie podlegaj budynki obj te ochron konserwatorsk , budynki kultu religijnego,
czasowego u ytkowania oraz o powierzchni poni ej 50 m�.
Poj cie zu ycia budynków jest nierozerwalnie zwi zane z okre leniem warto ci
odtworzeniowej nieruchomo ci, która okre lana jest w wielu przypadkach w podej ciu
kosztowym ( ubezpieczenia, bilanse ksi gowe).
Warto odtworzeniowa nieruchomo ci stanowi sum kosztu odtworzenia nieruchomo ci jako
wysoko nak adów, jakie nale y ponie na zakup gruntu o tej samej funkcji oraz koszt
odtworzenia obiektów i infrastruktury, pomniejszonych o stopie zu ycia.
Stopie zu ycia jest odzwierciedleniem utraty warto ci wynikaj cej ze zu ycia technicznego,
funkcjonalnego i rodowiskowego.
Zu ycie techniczne  wynika z wieku obiektu budowlanego, trwa o ci zastosowanych
materia ów, jako ci wykonawstwa budowlanego, sposobu u ytkowania i warunków
eksploatacyjnych, wad projektowych oraz prowadzonej gospodarki remontowej.
Zu ycie funkcjonalne  zwane równie ekonomicznym lub technologicznym, uwzgl dnia
post p techniczny w budownictwie, niemo no dostosowania obiektów budowlanych do
zmienionych technologii produkcji realizowanych w tych obiektach, zmniejszenie
dochodowo ci przedmiotowej nieruchomo ci w stosunku do nieruchomo ci podobnych
zlokalizowanych na danym terenie.
Zu ycie rodowiskowe  wynika przede wszystkim z dokonanych lub planowanych zmian w
otoczeniu nieruchomo ci powoduj cej bezpo rednie uci liwo ci w korzystaniu z
nieruchomo ci. Dotyczy to w szczególno ci autostrad, dróg szybkiego ruchu, zak adów
przemys owych, linii tramwajowych i kolejowych, cieków wodnych, braku wiat a i
nas onecznienia, ska enie rodowiska.
Zgodnie z mi dzynarodow praktyk nale y przyjmowa najwi ksze zu ycie z po ród
ustalonych w/w rodzajów zu y .
W niektórych dziedzinach przemys u zu ycie funkcjonalne dla zak adu produkcyjnego mo e
w znacznym stopniu przewy sza zu ycie techniczne budynków.
Zasady obliczania powierzchni i kubatury budynków
" Rozporz dzenie Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 4 marca 1999r.
oraz z 31 maja 2000r. ( Dz. U. 22/1999 poz. 209 i Dz. U. nr 51/2000 poz. 617)
wprowadzi o obowi zek stosowania nowej normy PN-ISO 9836:1997 W a ciwo ci
u ytkowe w budownictwie. Okre lanie i obliczanie wska ników powierzchniowych i
kubaturowych.
" Rozporz dzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 3 kwietnia
2001r. ( Dz. U. nr38/2001 poz.456) wprowadza obowi zek stosowania Normy PN-
ISO 9836:1997 tylko w zakresie ustalania kubatury budynku, nie jest ona
obowi zuj cym obecnie przepisem w zakresie obliczania powierzchni lokalu lub
budynku.
" Powinna by stosowana w projektach nowych budynków.
" Zgodnie z definicj kubatura budynku jest to obj to mierzona w metrach
sze ciennych  liczona jako iloczyn powierzchni zabudowy i wysoko ci budynku od
pod ogi piwnic do pod ogi strychu. Je li na poddaszu znajduj si pomieszczenia
u ytkowe (mieszkania, pralnie, itp.), kubatura tych pomieszcze doliczana jest do
kubatury budynku. W sprawozdawczo ci statystycznej dotycz cej efektów
dzia alno ci budowlanej  w przypadku rozbudowy budynku lub przekazaniu do
eksploatacji tylko cz ci budynku  kubatura budynku dotyczy tylko tych cz ci.
" Drug norm , równie nieobowi zuj c w zakresie pomiarów powierzchni ( obie
normy s do dobrowolnego stosowania) jest norma PN-70/B-02365 z dnia 30 czerwca
1970r.
" Je li w nieruchomo ci dokonano wyodr bnienia pierwszego lokalu i wpisu do ksi gi
wieczystej w oparciu o ustalenia normy PN-70/B-02365, to nast pne lokale w tej
nieruchomo ci musz podlega tym samym zasadom obmiarów.
Porównanie podstawowych zasad obmiarów:
PN-70/B  obmiar pomieszczenia wykonuje si na poziomie 1 metra nad pod og ,
PN-ISO  obmiar wykonuje si na poziomie pod ogi.
PN-70/B  obmiar pomieszczenia wykonuje si w wietle przegród
( cian) ograniczaj cych w stanie surowym tj. bez tynków i ok adzin. Przy obmiarze w stanie
wyko czonym dodaje si nominalna grubo tynku wewn trznego  2 cm, zewn trznego  3
cm, ok adzin cian wewn trznych (glazura)  3 cm, zewn trznych  5 cm,
Nie uwzgl dnia si wn k i wyst pów o powierzchni rzutu poziomego poni ej 0,1 m�.
PN-ISO  przewiduje obmiar w stanie ca kowicie wyko czonym.
PN- 70/B przewiduje redukcj obmiarów w sytuacji powierzchni ca kowitej przy wysoko ci
mniejszej od 2,20 m. Wówczas powierzchni mno y si przez wspó czynnik 0,5. W
przypadku wysoko ci poni ej 1,4 m pomija si te powierzchnie.
PN-ISO nie przewiduje zasady redukcji powierzchni pomieszcze lub ich cz ci.
Odmienne jest równie poj cie i zasady obliczania powierzchni ca kowitej:
Wg PN-70/B jest to powierzchnia wszystkich kondygnacji budynku nad i podziemnych oraz
przyziemnej, mierzonej po obrysie zewn trznym cian. Do powierzchni ca kowitej zalicza si
te powierzchni loggii, galerii i ramp.
Wg PN-ISO powierzchnia ca kowita jest sum powierzchni ca kowitych wszystkich
kondygnacji budynku. Rozró nia si :
- kondygnacje, które s zamkni te i przekryte ze wszystkich stron,
- kondygnacje, które nie s zamkni te ze wszystkich stron do ich pe nej wysoko ci i które s
przekryte np. loggie,
- kondygnacje, które s ograniczone elementami budowlanymi ( np. balustradami, por czami)
lecz nie s przekryte np. balkony.
W tej normie powierzchnia ca kowita kondygnacji jest obliczana oddzielnie dla ka dej
kondygnacji. Powierzchnie w obr bie kondygnacji o zró nicowanej wysoko ci ( np. hole, sale
audytoryjne) s te obliczane oddzielnie.
Zró nicowane jest te obliczanie i definicje powierzchni u ytkowej.
Zgodnie z PN-70/B jest to powierzchnia pomieszcze s u cych do zaspokojenia potrzeb
zwi zanych bezpo rednio z przeznaczeniem budynku lub jego wydzielonej cz ci - na
wszystkich kondygnacjach.
Powierzchnia u ytkowa budynku sk ada si z powierzchni podstawowej i pomocniczej.
Zgodnie z PN-ISO jest to cz powierzchni kondygnacji netto, która odpowiada celom i
przeznaczeniu budynku. Jest ona okre lana oddzielnie dla ka dej kondygnacji i dodatkowo
dzielona w zale no ci od wysoko ci. Powierzchnie u ytkowe klasyfikowane zgodnie
z celem i przeznaczeniem budynków, dla których s one wznoszone. Dzieli si je zwykle na
powierzchnie u ytkowe podstawowe
i powierzchnie u ytkowe pomocnicze.
" Powierzchni pomieszczenia liczy si w ca o ci, zgodnie z powierzchni jego
pod ogi, ale dzieli si j na dwie cz ci: cz o wysoko ci 1,90 m i wi cej oraz cz
o wysoko ci poni ej 1,90 m, która mo e by zaliczona tylko do powierzchni
pomocniczej.
Norma PN-70/B przewiduje obmiar liniowy podawany w metrach,
z dok adno ci do 0,01 m.
Powierzchnie budynków nale y oblicza w metrach kwadratowych, wynik podaje si z
dok adno ci 0,1 m�.
Norma ISO przewiduje dok adno pomiarów powierzchni do
0,001 m�.