Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
Raport metodologiczny
11 września 2008 r.
Warszawa
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
Raport metodologiczny
Spis treści
Spis treści
Spis treści
Spis treści
WPROWADZENIE .................................................................................................................. 2
1. PRZEGLD METOD BADAWCZYCH ...................................................................................... 2
1.1. METODOLOGIA EWALUACJI NA POZIOMIE MAKROEKONOMICZNYM ................................... 2
1.2. METODOLOGIA EWALUACJI NA POZIOMIE MIKROEKONOMICZNYM .................................... 7
2. SZCZEGÓAOWY OPIS METODOLOGII EWALUACJI NA POZIOMIE MAKROEKONOMICZNYM .............. 13
2.1. WYKORZYSTANIE TABLIC PRZEPAYWÓW MIDZYGAAZIOWYCH I TABLIC STRUKTURY
IMPORTU ....................................................................................................................... 13
2.2. WYKORZYSTANIE DANYCH SEKTOROWYCH NT. STRUMIENI HANDLU ZAGRANICZNEGO ......... 15
2.3. CZŚĆ MAKROEKONOMICZNA BADANIA EWALUACYJNEGO KROK PO KROKU .................... 16
2.4. PRZEGLD LITERATURY DOTYCZCEJ WPAYWU EKSPORTU NA PKB ORAZ ZATRUDNIENIE ...... 19
3. SZCZEGÓAOWY OPIS METODOLOGII EWALUACJI NA POZIOMIE MIKROEKONOMICZNYM ............... 21
3.1. BADANIE ANKIETOWE CAWI .................................................................................. 22
3.2. PROCEDURA DOBORU PRÓBY DO BADANIA ANKIETOWEGO CAWI .................................. 26
3.3. ANALIZA DOKUMENTACJI PROJEKTÓW....................................................................... 27
3.4. STUDIA PRZYPADKÓW: METODA WYWIADU POGABIONEGO .......................................... 32
4. METODA TWORZENIA PROGNOZ ..................................................................................... 34
5. DODATKOWE PYTANIA BADAWCZE .................................................................................. 35
6. HARMONOGRAM BADANIA ORAZ PREZENTACJA WYNIKÓW ................................................... 37
6.1. HARMONOGRAM ................................................................................................. 37
6.2. PREZENTACJA WYNIKÓW ........................................................................................ 38
7. TABELARYCZNE PODSUMOWANIE METODOLOGII EWALUACJI................................................. 39
ZAACZNIK I WSTPNY PROJEKT BADANIA ANKIETOWEGO CAWI .................................................. 43
MODUA A: CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU I WNIOSKODAWCY ................................................... 43
MODUA B: CHARAKTERYSTYKA WYKONAWCÓW .................................................................... 47
ZAACZNIK II KLASYFIKACJA SEKTOROWA NACE........................................................................ 51
ZAACZNIK III LISTA PROJEKTÓW WYLOSOWANYCH DO ANALIZY DOKUMENTACJI .............................. 54
LISTA GAÓWNA ............................................................................................................... 54
LISTA REZERWOWA .......................................................................................................... 59
ZAACZNIK IV. SZCZEGÓAOWY HARMONOGRAM REALIZACJI BADANIA. ........................................... 64
1
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w
Polsce dokonana zostanie na dwóch poziomach: makro- i mikroekonomicznym.
Zastosowanie owego dychotomicznego podziału determinuje zarówno strukturę raportu
końcowego, podsumowującego wyniki badania, jak i niniejszego raportu metodologicznego.
Przede wszystkim zaś określa ono sam zestaw wykorzystanych metod badawczych, które
będą różne dla każdej z dwóch części. Jednakże dopiero uwzględnienie obu poziomów
analizy pozwoli na rzetelną i szczegółową ocenę korzyści, jakie Państwom UE-15 przynosi
realizacja polityki spójności w Polsce.
Poniższy raport metodologiczny składa się z sześciu rozdziałów. W rozdziale 1 zawarto
przegląd metod badawczych, przedstawionych w odniesieniu do pytań badawczych, na które
pozwolą one udzielić odpowiedzi. W rozdziale 2 omówiono szczegółowo metodologię
badania makroekonomicznego, a w rozdziale 3 mikroekonomicznego. Rozdział 4
prezentuje metodę tworzenia prognoz. W rozdziale 5 zawarto opis dodatkowych pytań
badawczych, do których również odnosi się niniejsze badanie. W rozdziale 6 omówiono
harmonogram badania oraz sposób prezentacji wyników w raporcie końcowym. Rozdział 7
stanowi skrótowe podsumowanie niniejszego raportu metodologicznego w formie
tabelarycznej.
1. Przegląd metod badawczych
1. Przegląd metod badawczych
1. Przegląd metod badawczych
1. Przegląd metod badawczych
Zadaniem bieżącego rozdziału jest wskazanie, na czym polegać będą poszczególne metody
badawcze i jaka jest ich rola w projekcie. Kolejne podrozdziały stanowią opis poszczególnych
aspektów przyjętej metodologii, przedstawiony w odniesieniu do kolejnych pytań
badawczych.
1.1. Metodologia ewaluacji na poziomie makroekonomicznym
1.1. Metodologia ewaluacji na poziomie makroekonomicznym
1.1. Metodologia ewaluacji na poziomie makroekonomicznym
1.1. Metodologia ewaluacji na poziomie makroekonomicznym
Ewaluacja na poziomie makroekonomicznym ma na celu zbadanie wpływu środków
wydatkowanych w ramach projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE na
wzrost popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego w Polsce i, w konsekwencji, na zwiększenie
importu dóbr i usług z Państw UE-15. Ocenie podlegać będzie też struktura sektorowa owego
dodatkowego popytu na dobra i usługi importowane z tych krajów. Ewaluacja na poziomie
2
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Dane wykorzystywane w analizie makroekonomicznej:
" Szacunki wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski.
" Tablice przepływów międzygałęziowych w Polsce.
" Rachunki sektorowe handlu zagranicznego (importu i eksportu).
" Wartość eksportu ogółem oraz eksportu do Polski poszczególnych krajów UE-15
w latach 2004-2007.
" Wartość inwestycji w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE.
" Meta-analiza współzależności pomiędzy handlem zagranicznym a PKB i
zatrudnieniem.
" Meta-analiza prognoz ewolucji handlu zagranicznego, PKB i zatrudnienia w
krajach UE-15 w latach 2008-2015.
makroekonomicznym przeprowadzona będzie zatem z wykorzystaniem dekompozycji
strumieni produkcji oraz handlu zagranicznego pomiędzy poszczególne sektory NACE.1
Model strukturalny gospodarki otwartej wykorzystany przy konstrukcji prognoz wpływu
polityki spójności na gospodarkę Polski.
Punktem startowym badania są szacunki wpływu transferu środków unijnych w ramach
funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności UE do Polski na polską gospodarkę w
latach 2004-2007, wraz z prognozą na lata 2008-2015. Szacunki te powstały w oparciu o
opracowany przez zespół IBS model EUImpactMOD.
EUImpactMOD jest dynamicznym stochastycznym modelem równowagi ogólnej (DSGE, ang.
Dynamic Stochastic General Equilibrium model), skalibrowanym na podstawie danych dla
gospodarki polskiej. Jest to model małej gospodarki otwartej z egzogeniczną zagranicą. Przy
jego konstrukcji główny nacisk położono na rozbudowę segmentu fiskalnego, tak aby
możliwe było dokonanie wszechstronnej oceny wpływu funduszy strukturalnych UE na
gospodarkę. Model ten został dodatkowo wyposażony w podstawowe frykcje realne w
postaci sztywności konsumpcji (formowanie się nawyków konsumpcyjnych), inwestycji
1
Klasyfikacja NACE (franc. Nomenclature statistique des Activits conomiques dans la Communaut
Europenne - Statystyczna Klasyfikacja Działalności Gospodarczych w Unii Europejskiej) dzieli gospodarki krajów
UE na 59 sektorów. Najnowsza, obowiązująca od 1 stycznia 2008r. wersja klasyfikacji NACE ma oznaczenie
Rev. 2 tj. druga korekta. W przypadku Polski niektóre kategorie sektorowe zostały jednak dodatkowo
zagregowane, dlatego też badanie bazować będzie ostatecznie na podziale na 55 sektorów. Pełną listę
sektorów przedstawiono w załączniku II.
3
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
(koszty inwestycji), rynku pracy (poszukiwania i negocjacje płacowe) i wynagrodzeń
(stopniowe dostosowywanie się płac do płacy równowagi po wystąpieniu szoku). W modelu
uwzględniono też zasadę współfinansowania środków unijnych przez polski sektor publiczny
oraz zmienność tych wydatków w czasie.
Pytanie badawcze nr 1. Ocena wielkości wygenerowanego dodatkowego popytu
(konsumpcyjnego i inwestycyjnego) na dobra i usługi importowane z krajów UE-15.
Szacunki wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski mają charakter zbyt zagregowany
jak na potrzeby niniejszego badania: uwzględniają one jedynie rozbicie PKB pomiędzy sektor
rolnictwa, przemysłu, usług, edukacji oraz sektor publiczny. Konieczne będzie zatem rozbicie
szacunków wpływu polityki spójności na gospodarkę Polski na poszczególne sektory wg
klasyfikacji NACE. Rozbicie to zostanie dokonane w dwóch krokach: (i) najpierw na projekty
współfinansowane z funduszy strukturalnych ekstrapolowana zostanie struktura całej
gospodarki Polski (a więc przyjęte zostanie założenie, że procentowy udział poszczególnych
gałęzi gospodarki w tworzeniu łącznej kwoty wpływu polityki spójności na gospodarkę Polski
jest taki sam, jak ich procentowy udział w tworzeniu PKB gospodarki), a na dalszym etapie
analizy (ii) wykorzystane zostaną wyniki z części mikroekonomicznej badania, dzięki którym
owo rozbicie sektorowe będzie można dokładnie odwzorować. Ekstrapolacja w kroku (i)
dokonana zostanie przy użyciu tablicy przepływów międzygałęziowych oraz struktury
importu w Polsce. Należy się spodziewać, że wyniki w kroku drugim będą istotnie
dokładniejsze niż w kroku pierwszym, gdyż uwzględnią one fakt, że fundusze strukturalne na
ogół nie subsydiują gospodarki w sposób proporcjonalny. Nie będzie można ich uzyskać
jednak, dopóki nie zostanie ukończone badanie ankietowe CAWI, stanowiące część składową
ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym.
Struktura sektorowa dodatkowego popytu na dobra i usługi importowane z krajów UE-15,
wygenerowanego dzięki efektom polityki spójności w Polsce, zostanie następnie
scharakteryzowana w oparciu o (i) uzyskane w powyższym kroku oszacowania wpływu
polityki spójności na popyt produkcyjny poszczególnych gałęzi polskiej gospodarki oraz na
popyt konsumpcyjny i inwestycyjny, a także (ii) o tablicę struktury importu w Polsce. Tablica
ta zawiera dane nt. importu produkcyjnego poszczególnych gałęzi gospodarki oraz importu
konsumpcyjnego i inwestycyjnego Polski, z rozbiciem na poszczególne kategorie
importowanych dóbr według klasyfikacji NACE.
Dalsze rozbicie dodatkowego popytu na dobra i usługi importowane pomiędzy popyt na
dobra pochodzące z poszczególnych krajów UE-15 będzie możliwe dzięki danym nt. struktury
sektorowej handlu między Polską a każdym z tych krajów.2 Odpowiednie wielkości zostaną
2
Rachunki sektorowe handlu zagranicznego (importu i eksportu) między Polską a poszczególnymi Państwami
UE-15 dostępne są na stronie HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data: http://www.hwwa.de/wmatrix.
4
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
przedstawione w jednostkach realnych (skorygowanych o wpływ inflacji oraz zmienności
kursu walutowego), a więc w cenach stałych; wartości te będą podane zarówno w złotych
(PLN), jak i w euro (EUR).
Pytanie badawcze nr 2. Ocena zmian wartości i struktury dóbr eksportowanych przez
kraje UE-15 do Polski wskutek pojawienia się dodatkowego popytu.
Analiza dotychczasowej struktury sektorowej handlu poszczególnych krajów UE-15 z Polską
oraz jego udziału w łącznym wolumenie ich importu i eksportu przeprowadzona zostanie w
oparciu o wspomniane powyżej rachunki sektorowe handlu zagranicznego. Wielkości te
zostaną przedstawione w jednostkach realnych (skorygowanych o wpływ inflacji oraz
zmienności kursu walutowego), w PLN oraz EUR.
W celu uzyskania odpowiedzi na przywołane w powyższym nagłówku pytanie drugie
badania, dane wyjściowe z punktu pierwszego tj. wielkość dodatkowego popytu na dobra i
usługi importowane z poszczególnych krajów UE-15 do Polski, w rozbiciu na sektory wg
klasyfikacji NACE zestawione zostaną z łącznymi wielkościami ich eksportu do Polski, także
w rozbiciu na sektory. Aby uzyskać procentowy wpływ realizowanej w Polsce polityki
spójności na poziom handlu poszczególnych krajów UE-15 z Polską oraz ewolucję wszystkich
tych wartości w czasie, wykorzystane zostaną tablice przepływów międzygałęziowych dla
poszczególnych krajów UE-15, pozwalające odnieść oszacowane w bieżącym badaniu
przyrosty do całości produkcji w poszczególnych sektorach ich gospodarek. Wszystkie dane
dotyczące tablic przepływów międzygałęziowych udostępniane są publicznie przez Eurostat.
W przypadku Polski najnowsze dane pochodzą z 2000-2004r.
Pytanie badawcze nr 3. Ocena wpływu wzrostu wolumenu handlu krajów UE-15 z Polską
na PKB oraz zatrudnienie w tych krajach.
Ocena wpływu wzrostu wolumenu handlu Państw UE-15 z Polską na PKB oraz zatrudnienie w
tych krajach wykonana zostanie jako meta-analiza wyników zawartych w artykułach
ekonomicznych. Służyć będzie ona wyłonieniu oszacowań najlepiej dopasowanych do
przypadku krajów UE-15 w latach 2004-07, w miarę możliwości również w rozbiciu na
sektory oraz dla każdego kraju oddzielnie.
Znalazłszy w literaturze szczegółowe oszacowania, jak bodzce eksportowe przekładają się na
reakcję PKB oraz zatrudnienia, ocena wpływu wzrostu wolumenu handlu krajów UE-15 z
Polską na PKB oraz zatrudnienie w tych krajach zostanie obliczona jako odpowiednia funkcja
5
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
od wpływu polityki spójności w Polsce na wzrost importu dóbr i usług z krajów UE-15,
oszacowanego w punktach wcześniejszych.
Za zastosowaniem powyższej metody przemawia fakt, że zależności przyczynowo-skutkowe
między handlem zagranicznym oraz PKB i zatrudnieniem są istotnym tematem badań
ekonomistów od wielu lat, w związku z czym powstało na ten temat bardzo wiele
wartościowych i innowacyjnych prac.3 Byłoby więc istotną stratą dla niniejszego badania,
gdyby tego z potencjału nie skorzystać w sposób systematyczny.
Zawartość tablic przepływów międzygałęziowych oraz tablic struktury importu
Tablice przepływów międzygałęziowych (TPM) publikowane przez Eurostat są dobrym narzędziem opisu
struktury gospodarek poszczególnych krajów. Każda taka tablica to przede wszystkim macierz o wymiarach
59x59 (ponieważ klasyfikacja NACE obejmuje 59 kategorii sektorowych w przypadku Polski liczba ta
zredukowana została do 55 kategorii ze względu na wymogi tajności, w szczególności połączono w jedną cztery
kategorie NACE związane z wydobyciem surowców naturalnych, łącznie potraktowano też transport wodny i
powietrzny); każdy element (i,j) tej macierzy tj. o numerze wiersza i oraz numerze kolumny j oznacza
wartość przepływu dóbr lub usług z gałęzi i-tej do gałęzi j-tej (np. z gałęzi prace budowlane do gałęzi
przemysł chemiczny ), celem wykorzystania w procesie produkcyjnym w gałęzi j-tej. Produkt końcowy
poszczególnych gałęzi, a więc ta część produktu globalnego, która nie została wykorzystana w charakterze
półproduktów procesu produkcyjnego w którejkolwiek gałęzi, jest natomiast dzielony pomiędzy szereg
kategorii zużycia końcowego: konsumpcyjnych, inwestycyjnych oraz eksportowych.
TPM zawiera też informacje o imporcie materiałów wykorzystywanych w produkcji w poszczególnych gałęziach
gospodarki oraz imporcie inwestycyjnym i konsumpcyjnym, przy czym w danych Eurostatu import ten
podzielony jest dodatkowo pomiędzy import z krajów UE-15 oraz z krajów pozostałych (co jest bardzo istotne
w kontekście bieżącego badania). W TPM znajdują się też wielkości łącznych zysków poszczególnych gałęzi
gospodarki, ich funduszy płac oraz wydatków na amortyzację środków trwałych.
Tablica struktury importu uzupełnia TPM o strukturę importu materiałów wykorzystywanych w procesie
produkcyjnym. Każdy element (i,j) jej podstawowej macierzy stanowi wartość importu dóbr lub usług i-tej
gałęzi do j-tej gałęzi polskiej gospodarki. Dodatkowo do tablicy dołączone są też wektory wartości importu
konsumpcyjnego oraz inwestycyjnego dóbr i usług pochodzących z poszczególnych gałęzi NACE.
Wszystkie informacje zawarte w TPM oraz w tablicy struktury importu są cenne w analizie struktury gospodarki
narodowej, w szczególności zaś mogą one zostać wykorzystane celem uzyskania rozbicia sektorowego
dodatkowego popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego wygenerowanego dzięki realizacji polityki spójności UE
w Polsce.
Jeśli przyjąć założenie o stałości w czasie relacji input-output w gospodarce (a więc proporcji między wartością
przepływu z gałęzi i-tej do gałęzi j-tej a produktem globalnym w gałęzi j-tej) a jest to założenie uzasadnione,
gdyż relacje input-output determinowane są przez wykorzystywaną w poszczególnych gałęziach technologię
produkcyjną, a ta nie podlega gwałtownym lub nieoczekiwanym zmianom w czasie tablica przepływów
międzygałęziowych staje się też cennym narzędziem prognostycznym (Leontief, Wassily, Input-Output
Economics (2nd Edition), Oxford University Press, 1986 (1966)). Prognozy zmiany popytu na dobra
poszczególnych gałęzi są wówczas tworzone z wykorzystaniem (stałej w czasie) macierzy struktury kosztów
poszczególnych gałęzi oraz prognoz zmiany łącznego popytu.
Z 3perspektywy proponowanego badania wykorzystanie TPM pozwoli na znacznie bardziej precyzyjną translację
Wstępny przegląd takich prac zawarto w rozdziale 3 niniejszego raportu.
wydatków z funduszy UE w Polsce na zmiany w polskim imporcie z państw UE.
6
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Prognoza na lata 2008-2015.
Prognoza na lata 2008-2015 sporządzona zostanie w oparciu o dostępne dane nt. struktury
produkcji i handlu zagranicznego w Polsce i poszczególnych krajach UE-15 (tablice
przepływów międzygałęziowych oraz rachunki sektorowe handlu zagranicznego) oraz dane
agregatowe dotyczące ich realnego PKB oraz zatrudnienia. Kluczowe będą tu oczywiście też
oszacowania wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski, a także dostępne już dziś
prognozy przyszłych wartości inwestycji współfinansowanych w ramach funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności UE, w tym wartości wpłat poszczególnych krajów UE-
15, najlepiej w rozbiciu na sektory. Uwzględniona zostanie też ekstrapolacja
dotychczasowego stopnia wykorzystywania przez Polskę zadeklarowanych przez UE kwot.
W miarę dostępności oficjalnych prognoz handlu i PKB, formułowanych przez urzędy
statystyczne poszczególnych krajów, będą one tu wykorzystywane; w odniesieniu do
dalszych lat prognozy konieczne będzie zapewne skorzystanie z prognoz dostępnych w
literaturze ekonomicznej (w tym, w raportach instytucji międzynarodowych). W celu
wyodrębnienia takich oszacowań przeprowadzona zostanie pomocnicza meta-analiza
prognoz handlu zagranicznego i PKB w krajach UE-15 oraz w Polsce na lata 2008-2015.
1.2. Metodologia ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym
1.2. Metodologia ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym
1.2. Metodologia ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym
1.2. Metodologia ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym
Celem ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym jest dokonanie oceny korzyści
uzyskiwanych przez firmy z Państw UE-15 w związku z realizacją wybranych rodzajów
interwencji współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE. Dobrana odpowiednio do
tego celu metodologia badania wykorzystuje następujące zestawy danych (zob. ramka
poniżej).
Kluczowym elementem realizacji ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym jest więc
analiza poszczególnych projektów, zmierzająca do ustalenia faktycznego zaangażowania firm
zagranicznych w realizację projektów współfinansowanych przez fundusze europejskie w
Polsce (zarówno w roli beneficjentów, jak i wykonawców). W zależności od stopnia
szczegółowości oraz charakteru poszczególnych pytań badawczych, analiza taka dokonywana
będzie z wykorzystaniem (i) wyników badania ankietowego gwarantującego najszerszą
próbę, a przez to największą ogólność uzyskanych wyników, lecz względnie najwęższy zakres
analizy pytania badawcze nr 4 i 5, (ii) bezpośredniego wglądu w dokumentacje wybranych
projektów pytanie nr 5, oraz (iii) wywiadu pogłębionego gwarantującego najszerszy
zakres analizy, lecz z konieczności ograniczonego do niewielkiej liczby firm, a przez to nie
pozwalającego na wnioskowanie statystyczne o całej populacji firm pytanie nr 6.
7
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Dane wykorzystywane w analizie mikroekonomicznej:
" Wyniki ankiety internetowej (badanie CAWI), przeprowadzonej na
odpowiednio dobranej próbie wnioskodawców, których projekty były
współfinansowane z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce.
" Wyniki analizy dokumentacji wybranych projektów.
" Studia przypadku, dotyczące wybranych projektów.
" Meta-analiza literatury dotyczącej rentowności, stopnia obciążenia podatkami
oraz funduszem płac firm działających w poszczególnych sektorach w krajach
UE-15.
" Wywiady pogłębione z przedstawicielami przedsiębiorstw z krajów UE-15,
prowadzących działalność gospodarczą w Polsce lub eksportujących swe dobra
lub usługi do Polski.
" Tablica przepływów międzygałęziowych dla Polski oraz tablica struktury
importu.
" Rachunki sektorowe handlu zagranicznego między Polską a krajami UE-15.
" Baza danych nt. wyników finansowych firm w krajach UE-15, udostępniana
przez Eurostat.
Wyniki ankiety internetowej (CAWI, ang. Computer Aided Web Interview) wykorzystane będą
zarówno podczas odpowiedzi na czwarte, jak i piąte pytanie badawcze. Ankiety takie będą
przeprowadzone na jak najszerszej próbie wnioskodawców, których projekty były
współfinansowane z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce. O ile to tylko
okaże się możliwe, badanie obejmie całą populację 86 371 projektów współfinansowanych z
funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce. Zostanie ono poprzedzone
niewielkim badaniem pilotażowym. Szczegółowa konstrukcja badania CAWI została opisana
w rozdziale 4 niniejszego raportu, a wstępny projekt ankiety zawarto w załączniku.
Z drugiej strony jednak, z wstępnej analizy projektów współfinansowanych z funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce wynika, że ich rozkład jest silnie
asymetryczny, tzn. najwięcej jest projektów o małej wartości, które jednak nawet łącznie nie
są w stanie zgromadzić większości środków. Obserwujemy bardzo wysoki stopień
koncentracji środków w projektach największych pierwszy percentyl rozkładu skupia blisko
60 proc. całkowitej wartości środków co sugeruje wyraznie, że właśnie te, relatywnie
nieliczne, duże projekty będą miały decydujące znaczenie dla wyników badania w ujęciu
wartościowym. W związku z tym zarówno w realizacji badania CAWI, jak i analizie
dokumentacji wybranych projektów, szczególna uwaga zostanie zwrócona na projekty
największe przy zachowaniu w próbie reprezentatywnej grupy projektów mniejszych.
8
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Analiza dokumentacji przeprowadzona zostanie natomiast na odpowiednio dobranej
(metodą losowania warstwowego, zob. rozdział 4 poniżej) grupie pięćdziesięciu projektów.
W przypadku niedostępności pełnej dokumentacji dla któregoś z projektów oryginalnie
wylosowanej grupy, dobierane będą projekty z listy rezerwowej.
Pytanie badawcze nr 4. Analiza bezpośrednich korzyści uzyskiwanych przez firmy z UE-15
będące beneficjentami funduszy lub wykonawcami projektów.
Uwzględnienie w badaniu ankietowym CAWI wnioskodawców charakterystyk firm będących
beneficjentami lub wykonawcami projektów, takich jak: kraj pochodzenia, łączna wartość
zaabsorbowanych środków oraz sektor gospodarki (klasyfikacja NACE), pozwoli na
bezpośrednie określenie, po pierwsze, liczby firm z krajów UE-15 będących beneficjentami
funduszy oraz kwoty środków, które firmy te otrzymały dzięki realizacji polityki spójności w
Polsce, a także, po drugie, liczby firm z tych krajów będących wykonawcami projektów oraz
kwoty środków, które z kolei te firmy otrzymały dzięki realizacji polityki spójności w Polsce.
Wszystkie te dane zestawione zostaną też w podziale na poszczególne sektory gospodarki.
Wynik taki będzie stanowił dokładną i wyczerpującą odpowiedz na pytanie badawcze nr 4.
Uzyskane tu rozbicie sektorowe wygenerowanego dzięki realizacji polityki spójności w Polsce
dodatkowego popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego zostanie również wykorzystane w
analizie makroekonomicznej, gdzie posłuży ono udoskonaleniu tego badania, zastępując
stosowane w pierwszym przybliżeniu rozbicie sektorowe dodatkowego popytu jako
ekstrapolację struktury całej gospodarki.
Pytanie badawcze nr 5. Analiza pośrednich korzyści uzyskiwanych przez firmy z krajów
UE-15 w wyniku wzrostu zapotrzebowania na zagraniczne dobra i usługi w związku z
realizacją polityki spójności w Polsce.
Wyniki uzyskane dzięki badaniu CAWI i analizie dokumentacji wybranych projektów,
dotyczące sformułowanego powyżej pytania badawczego, zostaną przeanalizowane z
wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych w Polsce oraz poszczególnych krajach
UE-15, rachunków sektorowych handlu zagranicznego, a także danych dotyczących
współczynników penetracji poszczególnych gałęzi gospodarki Polski przez kapitał zagraniczny
z krajów UE-15 (to ostatnie zagadnienie wiąże się też z dodatkowymi pytaniami badawczymi
zob. rozdział 5).
Zidentyfikowane w wynikach ankiet CAWI firmy będące wykonawcami projektów lub
dostarczycielami dóbr pośrednich bezpośrednio do wnioskodawcy (niezależnie od kraju
pochodzenia), zaklasyfikowane do poszczególnych sektorów NACE, zestawione zostaną z
9
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
odpowiadającymi im kwotami łącznej wartości zamówienia. Możliwe będzie dzięki temu
uzyskanie dokładnego rozbicia sektorowego dodatkowego popytu inwestycyjnego i
konsumpcyjnego, wygenerowanego dzięki realizacji polityki spójności w Polsce.
Rozbicie to będzie następnie służyło do obliczenia na podstawie tablicy przepływów
międzygałęziowych w Polsce wartości i struktury sektorowej importu do Polski dóbr i usług
z krajów UE-15.
Podział importu (zdezagregowanego wg sektorów NACE) pomiędzy wszystkie piętnaście
krajów UE-15 zostanie dokonany z wykorzystaniem rachunków sektorowych handlu
zagranicznego między Polską a poszczególnymi krajami UE-15. Wynik ten pozwoli określić,
jak wskutek realizacji polityki spójności w Polsce zmieniła się struktura i wartość eksportu
dóbr i usług pośrednich z krajów UE-15 do Polski, uściślając w ten sposób wyniki uzyskane w
makroekonomicznej części ewaluacji, gdzie wpływ pośredni i bezpośredni były wyliczone
jedynie ogółem, bez dekompozycji.
Przeciętna proporcja podatku oraz osiąganego zysku do produktu globalnego w
poszczególnych sektorach NACE w krajach UE-15 obliczona zostanie (a następnie
ekstrapolowana na analizowaną grupę firm) w oparciu o tablice przepływów
międzygałęziowych w poszczególnych krajach UE-15, w miarę możliwości z wykorzystaniem
również innych zródeł literaturowych, w tym raportów międzynarodowych i narodowych
instytucji. Wykorzystane zostaną także bazy danych nt. wyników finansowych firm w krajach
UE-15 (Eurostat) celem w zestawieniu z szacunkami z tablicy przepływów
międzygałęziowych dodatkowego zwiększenia precyzji oszacowania, w jaki sposób polityka
spójności w Polsce wpłynęła na rozwój badanych firm z krajów UE-15, w tym na ich
rentowność oraz na wielkość płaconych przez nie podatków w krajach macierzystych.
Ze szczególną uwagą potraktowany zostanie import do Polski z krajów UE-15 produktów i
technologii innowacyjnych, a także usług bankowych i doradczych. Wyodrębnienie gałęzi
przemysłu i usług, które można zaklasyfikować jako innowacyjne, polega na prostym
wyodrębnieniu pewnego jednoznacznie wyznaczonego podzbioru kategorii NACE (zob.
rozdział 4). Analogicznie wskazane zostaną też sektory skupiające firmy świadczące usługi
bankowe oraz usługi doradztwa dla firm. Sektory te zostaną scharakteryzowane bardziej
szczegółowo niż pozostałe w raporcie końcowym.
Pytanie badawcze nr 6. Analiza korzyści uzyskiwanych przez firmy zagraniczne w wyniku
efektów rzeczowych (produktów i rezultatów) realizacji polityki spójności w Polsce.
W przypadku przywołanego powyżej pytania badawczego nr 6, punktem wyjścia będą dane
jakościowe oparte o studia przypadków. Na liście analizowanych przypadków znajdzie się
grupa 20 firm z krajów UE-15, które prowadzą wymianę handlową lub działalność
gospodarczą w Polsce. Grupa ta zostanie wyłoniona na podstawie (wstępnych) odpowiedzi
10
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
na pytania badawcze 4-5 niniejszej ewaluacji: uwzględnione zostaną zatem przede wszystkim
te sektory gospodarki, których udział w gospodarce polskiej jest największy; te, które
najwięcej importują z krajów UE-15, oraz te, które najsilniej odczuły realizację w Polsce
polityki spójności UE. Celem wstępnego oszacowania, na ile efekty rzeczowe realizacji
polityki spójności w Polsce wpłynęły na całą populację firm zagranicznych, wyniki uzyskane
dzięki tym studiom przypadków zestawione zostaną z odsetkiem firm z poszczególnych
krajów i poszczególnych sektorów gospodarki, które związane są w jakimkolwiek stopniu z
Polską. Ze względu na niską liczebność próby, nie może tu być jednak mowy o
reprezentatywności ani zastosowaniu metod statystycznych.
Metodologia badania opierać się będzie na wywiadach pogłębionych. Skonstruowany
zostanie zestaw pytań zadawanych na początek. Na część z nich respondenci proszeni będą o
wybranie najwłaściwszej odpowiedzi z listy, na inne będą mogli odpowiedzieć swobodnie.
Pytania dotyczyć będą wpływu współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE inwestycji
w infrastrukturę podstawową w Polsce na: (i) zwiększenie możliwości eksploracji polskiego
rynku, w szczególności rynków lokalnych i regionalnych, przez produkowane przez daną
firmę dobra, (ii) zwiększenie wewnętrznej i zewnętrznej wymiany handlowej UE, w tym z
byłymi republikami radzieckimi w szczególności zaś na stopień, w którym dana firma efekt
ten odczuła, (iii) obniżenie kosztów działalności danej firmy.
Dodatkowo w wywiadach określona zostanie względna skala poszczególnych efektów oraz
opóznienia, z jakimi efekty te się pojawiają. Wyniki te pozwolą określić, jak silnych efektów
zewnętrznych inwestycji w infrastrukturę podstawową można się spodziewać, oraz jak dużą
część tych efektów są w stanie zaabsorbować firmy z krajów UE-15.
Szczegóły dotyczące metodologii wywiadów pogłębionych, stosowanej podczas analizy
wybranych przypadków, zawarto w rozdziale 4 niniejszego raportu.
Suplement. Korzyści uzyskiwane przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji projektów w
ramach współpracy terytorialnej lub w obszarze ochrony środowiska.
Metodologia studiów przypadków ilustrujących korzyści uzyskiwane przez Państwa UE-15 w
wyniku realizacji projektów w ramach współpracy terytorialnej (w szczególności: o
charakterze transgranicznym i międzyregionalnym) oraz projektów w obszarze ochrony
środowiska będzie polegać na wywiadach pogłębionych, a zatem będzie analogiczna do
przypadku odpowiedzi na pytanie badawcze nr 6 bieżącej ewaluacji. Występują tu jednak
pewne różnice, dlatego też podczas przeprowadzania wywiadów zadawane będą nieco inne
pytania.
Po pierwsze, realizacja projektów w ramach współpracy terytorialnej ze względu na
skupienie uwagi badania na Państwach UE-15 mowa będzie tu przede wszystkim o
11
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
współpracy pomiędzy zachodnimi regionami Polski a wschodnimi regionami Niemiec już w
założeniach ma przynieść bezpośrednie korzyści regionom obu krajów. Efekty rzeczowe
realizacji tych projektów odnoszą się bowiem do wszystkich objętych nimi regionów, a nie
tylko Polski. Możliwe jest więc, że beneficjentami takiego projektu będą np. firmy niemieckie
działające w Niemczech lub też mieszkańcy określonych miejscowości w Niemczech. Celem
bieżącej części badania będzie więc identyfikacja tego rodzaju efektów i określenie, w
ramach wywiadów pogłębionych, w jakim stopniu i poprzez jakie mechanizmy współpraca
transgraniczna i międzyregionalna z regionami krajów UE-15 może przynosić korzyści tym
krajom.
Po drugie, w przypadku projektów w obszarze ochrony środowiska, kluczem do odpowiedzi
na bieżące pytanie badawcze będzie zidentyfikowanie grup osób, regionów lub firm z Państw
UE-15, które odnoszą korzyści w związku z realizacją ww. projektów. Mogą to być korzyści
związane bezpośrednio z poprawą jakości środowiska w krajach UE-15 (np. poprawa
czystości powietrza w obszarach przy graniczy polsko-niemieckiej), ale także np. z poprawą
walorów turystycznych pewnych regionów Polski czy z zaangażowaniem firm z Państw UE-15
do zadań związanych np. z utylizacją odpadów.
Ze względu na specyficzny charakter omówionych projektów celowe wydaje się tu
przeprowadzenie wywiadów pogłębionych nie tylko z firmami z Państw UE-15, które mogły
skorzystać na realizacji omówionych projektów, ale również z przedstawicielami co najmniej
dwóch wnioskodawców projektów będących jednostkami samorządu terytorialnego.
Prognoza na lata 2008-2015.
Na podstawie wyników badania mikroekonomicznego możliwe stanie się istotne
udoskonalenie prognozy wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na firmy z krajów UE-
15 na okres 2008-2015, wyprowadzonej już w części makroekonomicznej.
Na podstawie odpowiedzi na pytania badawcze 4-5 oraz oszacowań dotyczących przyszłych
wartości inwestycji w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE (z
uwzględnieniem ekstrapolacji dotychczasowego stopnia wykorzystywania przez Polskę
zadeklarowanych przez UE kwot), skonstruowana zostanie też prognoza liczby firm z krajów
UE-15 będących bezpośrednimi beneficjentami lub wykonawcami projektów oraz wartości
realizowanych przez nie projektów w latach 2008-2015, a także firm korzystających z owych
projektów pośrednio dzięki wzrostowi popytu na oferowane przez nie dobra lub usługi
pośrednie.
12
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
2. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
2. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
2. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
2. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
makroekonomicznym
makroekonomicznym
makroekonomicznym
makroekonomicznym
Bieżący rozdział służy uszczegółowieniu opisu metodologii ewaluacji na poziomie
makroekonomicznym. Najpierw przedstawione zostaną w nim zródła informacji, na których
ewaluacja ta będzie się opierać, a następnie zdefiniowany plan kolejnych czynności
badawczych. Omówione zostaną też wstępne wyniki przeglądu literatury podejmującej
temat makroekonomicznej zależności między eksportem a PKB i zatrudnieniem.
2.1. Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych i tablic
2.1. Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych i tablic
2.1. Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych i tablic
2.1. Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych i tablic
struktury importu
struktury importu
struktury importu
struktury importu
Tablice przepływów międzygałęziowych (TPM), a także tablice struktury importu, dla Polski
oraz wszystkich krajów UE-15, publikowane są przez Eurostat. W przypadku Polski, dostępne
są pełne dane z roku 2000 oraz niepełne z lat 2002, 2003 i 2004; sytuacja wygląda podobnie
również w odniesieniu do poszczególnych krajów UE-15, choć zdarzają się kraje, dla których
dostępność danych jest większa (nigdy jednak nie są dostępne dane nowsze niż z 2005r.).
Tablice przepływów międzygałęziowych są niezwykle użytecznym narzędziem z punktu
widzenia celu niniejszego badania, pozwalają one bowiem wniknąć w strukturę produkcji i
handlu w gospodarce. Dołączone do nich tablice przepływów międzygałęziowych z
zagranicą, a więc tablice struktury importu, w tym importu materiałów i dóbr pośrednich
niezbędnych do działalności firm w poszczególnych sektorach, a także importu
konsumpcyjnego i inwestycyjnego pozwalają natomiast dokonać szczegółowej dekompozycji
importu pomiędzy dobra i usługi pochodzące z poszczególnych sektorów NACE.
Stopień dezagregacji danych jest w tych tablicach dostatecznie wysoki z punktu widzenia
potrzeb niniejszego badania: gospodarka jest w nich rozbita na 59 kategorii sektorowych
zgodnych z klasyfikacją NACE (w przypadku Polski nieliczne sektory zostały zagregowane,
liczba sektorów została przez to zredukowana do 55). Co szczególnie istotne z punktu
widzenia celu badania, silnie zdezagregowany jest w nich sektor produkcyjny oraz usługowy.
Ponadto, dla każdego sektora przeprowadzona jest osobna kalkulacja płac, podatków oraz
zysków z działalności. Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych pozwala więc
wyciągnąć znacznie bardziej szczegółowe wnioski nt. zmian rentowności firm oraz udziału
funduszu płac w ich łącznej produkcji (wyniki te kluczowe są również dla mikroekonomicznej
części badania), niż byłoby to możliwe, gdybyśmy pominęli ten etap dezagregacji.
Dodatkową zaletą tablic publikowanych przez Eurostat jest uwzględnienie w nich importu
materiałów przez poszczególne sektory z rozbiciem na import z krajów UE-15 oraz krajów
pozostałych.
13
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Najważniejszym powodem, dla którego wykorzystanie w analizach tablic sprzed okresu
analizy (2000r. oraz 2002-2004r.) jest uzasadnione, jest fakt, iż z racji samej swej konstrukcji,
struktura procentowa produkcji oraz handlu zagranicznego w gospodarce nie podlega
gwałtownym zmianom w czasie (poza okresem burzliwej transformacji ustrojowej, który
jednak Polska miała za sobą do roku 2000). Można zatem zasadnie podejrzewać, że w 2004-
2007 struktura gospodarki Polski była w swej istocie podobna do tej z lat 2000-2004;
analogicznie i z jeszcze mniejszym marginesem błędu wnioskować możemy też o Państwach
UE-15.
Z drugiej strony, całkowite nieuwzględnienie w badaniu stopniowej ewolucji, jakiej podlega
w czasie struktura sektorowa gospodarki Polski, byłoby jednak błędem zwłaszcza, że
wprowadzanie tego rodzaju zmian jest przecież kluczowym postulatem, w oparciu o który
działają fundusze strukturalne UE (wspierające w szczególności rozwój sektorów
nowoczesnych, wykorzystujących zaawansowane technologie i sprzyjających szybszemu
rozwojowi gospodarczemu kosztem w sensie procentowym sektorów tradycyjnych).
Dlatego też umieszczone w TPM liczby zostaną zaktualizowane tak, by odzwierciedlić trendy
restrukturyzacyjne. Trendy te będziemy mogli zidentyfikować w przybliżeniu na podstawie
publikowanych przez Eurostat sektorowych tablic zużycia oraz produkcji, dostępnych dla
Polski w latach 2000-2004r.
Warto od razu zaznaczyć, że nie należy oczekiwać, by korekty te odnoszące się do struktury
gospodarki w ujęciu procentowym były znaczne. Wiąże się to z faktem, że (i) znaczna część
procesów restrukturyzacyjnych odbywa się w ramach poszczególnych kategorii NACE, przez
co nie znajduje ona odzwierciedlenia w danych dotyczących struktury przepływów pomiędzy
sektorami; (ii) niektóre efekty mogą się wzajemnie znosić przykładowo, kiedy rozwój jednej
gałęzi pociąga za sobą dodatkowe zapotrzebowanie na półprodukty z innych gałęzi,
proporcjonalne do skali własnego rozwoju, współczynniki w TPM nie ulegną zmianie; (iii)
wiele zjawisk znajduje odzwierciedlenie w danych ze znacznym opóznieniem oraz wywołuje
efekty przejściowe: realizacja inwestycji jest bowiem czasochłonna i może wiązać się z
przejściowo zwiększonym zapotrzebowaniem na dobra i usługi z niektórych gałęzi (np.
budowa każdej fabryki pociąga za sobą popyt na surowce budowlane oraz usługi sektora
konstrukcyjnego).
14
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Słowniczek pojęć związanych z TPM
Produkt globalny gałęzi gospodarki łączna wartość dóbr lub usług wyprodukowanych przez daną gałąz
gospodarki krajowej w danym roku, niezależnie od dalszego przeznaczenia. Produkt globalny dzielony jest
pomiędzy zużycie pośrednie (zużycie jako półproduktów , materiałów potrzebnych do produkcji w
poszczególnych gałęziach gospodarki) oraz zużycie końcowe, czyli konsumpcję, inwestycje w kapitał trwały,
zmiany stanu zapasów oraz eksport.
Produkt końcowy gałęzi gospodarki produkt globalny pomniejszony o zużycie pośrednie. Produkt
końcowy dzielony jest pomiędzy konsumpcję, inwestycje w kapitał trwały, zmiany stanu zapasów oraz
eksport. Na mocy tożsamości rachunków narodowych, zsumowany produkt końcowy wszystkich gałęzi
gospodarki jest tym samym, co PKB kraju plus łączny import (tj. suma importu produkcyjnego,
konsumpcyjnego i inwestycyjnego).
Import produkcyjny (materiałowy) import dóbr i usług celem wykorzystania (zużycia) w procesie
produkcyjnym poszczególnych gałęzi gospodarki krajowej.
Import konsumpcyjny import dóbr i usług przeznaczonych do konsumpcji.
Import inwestycyjny import dóbr i usług wykorzystanych w inwestycjach w kapitał trwały.
Współczynnik importochłonności gałęzi gospodarki udział procentowy importu produkcyjnego w
produkcie globalnym danej gałęzi gospodarki.
2.2. Wykorzystanie danych sektorowych nt. strumieni handlu
2.2. Wykorzystanie danych sektorowych nt. strumieni handlu
2.2. Wykorzystanie danych sektorowych nt. strumieni handlu
2.2. Wykorzystanie danych sektorowych nt. strumieni handlu
zagranicznego
zagranicznego
zagranicznego
zagranicznego
Aby w pełni zrealizować cel niniejszego badania ewaluacyjnego, trzeba nie tylko oszacować
wzrost popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego na dobra zagraniczne w Polsce wskutek
realizowanej tu polityki spójności UE, ale także uzyskać rozbicie tych wielkości między
poszczególne sektory gospodarki oraz poszczególne kraje UE-15. Niezwykle użytecznym
narzędziem w tym względzie jest macierz rachunków sektorowych handlu zagranicznego
rozległy zbiór zdezagregowanych danych, w którym uwzględnione są wartości strumieni
importu i eksportu dóbr i usług pochodzących z poszczególnych sektorów gospodarki, z i do
wybranych krajów (a więc, w przypadku bieżącego badania, z poszczególnych krajów UE-15
każdego z osobna do Polski). Macierz taka udostępniana jest przez HWWA World Matrix of
Sectoral Economic Data, http://www.hwwa.de/wmatrix.
Niestety, dla przypadku Polski dane te dostępne są tylko do roku 2001. Niemniej jednak ich
wykorzystanie jest zasadne, gdyż podobnie jak tablica przepływów międzygałęziowych, tak i
struktura sektorowa handlu zagranicznego w ujęciu procentowym jest względnie stała w
czasie. Przyczyny takiego stanu rzeczy są identyczne jak w przypadku TPM, opisanym w
poprzednim podrozdziale. Ewolucję kierunków polskiego importu i eksportu w latach 2000-
2007 można natomiast prześledzić w łatwo dostępnych danych zagregowanych.
Wykorzystując te dane, macierz rachunków sektorowych handlu zagranicznego zostanie
zatem skorygowana tak, by (i) struktura sektorowa handlu z poszczególnymi Państwami UE-
15
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
15 była zgodna z strukturą sektorową handlu Polski z UE-15 jako całością w 2004r.
dostępną w ramach TPM, a (ii) całkowite wolumeny handlu odzwierciedlały wartości
charakteryzujące poszczególne lata 2004-2007.
2.3. Część makroekonomiczna badania ewaluacyjnego krok po kroku
2.3. Część makroekonomiczna badania ewaluacyjnego krok po kroku
2.3. Część makroekonomiczna badania ewaluacyjnego krok po kroku
2.3. Część makroekonomiczna badania ewaluacyjnego krok po kroku
W niniejszym podrozdziale opisane zostaną kolejno kroki, które należy wykonać, by
przeprowadzić część makroekonomiczną niniejszego badania.
Oszacowania wpływu funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności UE na wielkość i
strukturę importu dóbr i usług z krajów UE-15 wyznaczone będą na podstawie szacunków
wpływu tychże funduszy na PKB Polski rozbity na pięć (zaledwie) kategorii sektorowych, w
ośmiu kolejnych krokach. Wykorzystana zostanie przy tym udostępniana przez Eurostat
tablica przepływów międzygałęziowych dla Polski, a także tablica struktury gałęziowej
polskiego importu. Ponadto, dane dotyczące struktury sektorowej polskiego importu,
udostępniane przez HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data spełniać będą rolę
pomocniczą, umożliwiając rozbicie dodatkowego importu pomiędzy poszczególne Państwa
UE-15.
Opis kolejnych kroków realizacji zawarto w poniższych akapitach.
Krok I. Rozbicie przyrostu PKB pomiędzy sektory (wg klasyfikacji NACE).
W kroku tym jako dane wejściowe wzięty zostanie wektor y0 o długości 5, gdzie 5 jest liczbą
sektorów, na jaki gospodarka Polski została rozbita w oszacowaniach wpływu funduszy
unijnych na gospodarkę Polski, przeprowadzonych za pomocą modelu EUImpactMod
(sektory rolnictwa, przemysłu, usług, edukacji oraz sektor publiczny). Wykorzystany zostanie
też wektor p, znormalizowany tj. Łpi=1, stanowiący strukturę sektorową polskiego PKB w
rozbiciu na 55 kategorii NACE. Wektor p można łatwo uzyskać z wektora produkcji końcowej
(od którego trzeba odjąć wektor importu) gospodarki Polski, znajdującego się w ramach
TPM.
Poszczególne elementy wektora y0 przemnożone zostaną przez odpowiednie pod-wektory
wektora p (zawierające elementy składające się na jedną z pięciu ogólnych kategorii
produktów, np. rolnictwo lub usługi ), znormalizowane poprzez podzielenie ich wartości
przez sumę udziałów wszystkich sektorów NACE w ramach danej ogólnej kategorii. W efekcie
uzyskany zostanie wektor y2 długości 55. Wektor y1 stanowić będzie oszacowanie przyrostu
produktu brutto poszczególnych kategorii sektorowych polskiej gospodarki. Dla każdego
roku analizy lub prognozy, taki wektor y1 konstruowany będzie w analogiczny sposób.
Jednostka, w której wyrażony będzie wektor y1 będzie taka sama, jak jednostka, w której
denominowano wektor y0. Kiedy dostępne staną się wyniki badania ankietowego,
16
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
przeprowadzonego w ramach części mikroekonomicznej ewaluacji, skonstruowany zostanie
także wektor p2, stanowiący udoskonalenie wektora p, lecz spełniający tę samą funkcję
będzie on bowiem odzwierciedlał strukturę sektorową nie całej gospodarki, lecz tej jej części,
której rozwój współfinansowany jest w ramach polityk spójności UE.
Krok II. Obliczenie dodatkowego popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego.
W następnym kroku, do wektora y1 dodany zostanie wektor oszacowań dodatkowego
importu dóbr i usług poszczególnych gałęzi, wyliczony jako ekstrapolacja dotychczasowych
proporcji łącznego importu produktów danej gałęzi, uwzględniającego zarówno import
produkcyjny, jak i konsumpcyjny oraz inwestycyjny (dostępnego w ramach tablic struktury
importu Polski) do produktu końcowego poszczególnych gałęzi (dostępnego w ramach
polskiej TPM). Wektor y2 wyliczony jako suma wektora y1 oraz wektora y1 przemnożonego
przez wektor współczynników łącznej importochłonności poszczególnych gałęzi stanowił
będzie oszacowanie przyrostu produktu globalnego poszczególnych sektorów NACE polskiej
gospodarki, uzyskanego dzięki realizowanym tu politykom spójności UE.
Dodatkowy popyt konsumpcyjny i inwestycyjny y obliczony zostanie następnie za pomocą
oszacowania przyrostu produktu końcowego (przyrost PKB plus przyrost importu) w Polsce,
w rozbiciu na poszczególne kategorie NACE tj. wektora y2 obliczonego w I kroku.
Dodatkowy import konsumpcyjny i inwestycyjny będzie wówczas iloczynem wektora
przyrostu produktu końcowego y2 oraz współczynnika importochłonności konsumpcyjno-
inwestycyjnej gospodarki Polski. Współczynnik ów wyliczany jest jako iloraz łącznego
importu konsumpcyjnego i inwestycyjnego poszczególnych gałęzi z krajów UE-15
(dostępnego w ramach tablicy struktury importu) oraz ich produktu końcowego (dostępnego
w ramach tablicy przepływów międzygałęziowych).
Krok III. Obliczenie przyrostu produktu globalnego.
Na podstawie szacunków przyrostu PKB uzyskanych w kroku I, metodą Leontiewa wyliczony
zostanie też przyrost produktu globalnego w Polsce. Będzie on wyznaczony jako x1=(I-A)-1y2,
gdzie A jest macierzą struktury kosztów polskiej gospodarki (tj. każdy element macierzy A,
aij=xij/Xj, jest udziałem materiałów pochodzących z gałęzi i-tej w łącznym produkcie gałęzi j-
tej), a I jest macierzą jednostkową. Macierz A wyliczana jest bezpośrednio z tablicy
przepływów międzygałęziowych.
Krok IV. Obliczenie przyrostu zapotrzebowania na materiały importowane przez
poszczególne gałęzie polskiej gospodarki.
17
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Współczynnik importochłonności poszczególnych gałęzi polskiej gospodarki, równy ilorazowi
importu materiałowego tych gałęzi w ramach UE-15 oraz ich produktu globalnego (oba
wektory dostępne bezpośrednio w tablicy przepływów międzygałęziowych), przemnożony
zostanie przez przyrost produktu globalnego wyliczony w kroku II. Uzyskany zostanie w ten
sposób wektor x2 opisujący przyrost importu materiałowego, dokonywanego przez
poszczególne gałęzie gospodarki Polski.
Krok V. Obliczenie dodatkowego popytu produkcyjnego na import produktów
pochodzących z poszczególnych gałęzi gospodarki.
Dodatkowy popyt produkcyjny na produkty poszczególnych gałęzi gospodarki (wg klasyfikacji
NACE) obliczony zostanie za pomocą wyników z kroku III oraz tablicy struktury gałęziowej
polskiego importu. Wynosi on po prostu x=B x2, gdzie B jest macierzą struktury gałęziowej
polskiego importu każdy jej element Bij=bij/bj oznacza udział importu produktów
pochodzących z gałęzi i-tej w łącznym imporcie gałęzi j-tej.
Krok VI. Rozbicie dodatkowego popytu na dobra importowane pomiędzy poszczególne
kraje UE-15.
Dodatkowy popyt produkcyjny x, oraz konsumpcyjno-inwestycyjny y, rozbity zostanie
pomiędzy poszczególne kraje UE-15 dzięki tablicom sektorowym handlu zagranicznego
(udostępnianym przez HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data). Tablice te zawierają
dane o łącznej wartości importu do Polski dóbr i usług, w podziale na kategorie NACE oraz na
poszczególne kraje UE-15. Aatwo stąd uzyskać współczynniki struktury, wyznaczające udział
procentowy produktów z danego kraju, tj. Austrii, Belgii, itd., w łącznej wartości strumienia
dóbr i usług płynących z UE-15 do Polski. Wymnażając takie współczynniki struktury przez
oszacowania dodatkowego popytu produkcyjnego x, oraz konsumpcyjno-inwestycyjnego y,
dostajemy wektory xAT, yAT, xBE, yBE, itd., mówiące o wartości dodatkowego popytu
(produkcyjnego lub konsumpcyjno-inwestycyjnego) na dobra i usługi z danego kraju UE-15.
Krok VII. Odniesienie do dotychczasowej struktury sektorowej eksportu poszczególnych
Państw UE-15.
Wyniki uzyskane w kroku VI odniesione zostaną do dotychczasowej struktury sektorowej
eksportu poszczególnych krajów, w tym do (i) eksportu ogółem oraz (ii) eksportu do Polski.
Dane nt. owej struktury wyliczone zostaną z tablic przepływów międzygałęziowych dla
poszczególnych tych krajów (Eurostat) a także z danych dotyczących eksportu danego kraju
do Polski (HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data) poprzez podzielenie wartości
eksportu poszczególnych sektorów NACE przez sumaryczną wartość ich eksportu. Tak
wyliczone współczynniki struktury eksportu zestawione zostaną ze strukturą sektorową
18
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
dodatkowego eksportu, uzyskanego dzięki realizacji polityki spójności UE w Polsce w
poszczególnych latach ewaluacji.
Zmienne udziału procentowego oraz procentowej zmiany struktury eksportu poszczególnych
krajów UE-15 wyliczone zostaną z powyższych współczynników, z wykorzystaniem także
zagregowanych danych o eksporcie poszczególnych krajach w latach 2004-2007 (dostępnych
w wielu portalach z danymi makroekonomicznymi) zarówno ogółem, jak i szczegółowo o
eksporcie skierowanym do Polski.
Krok VIII. Oszacowanie wpływu wzrostu eksportu na PKB i zatrudnienie w krajach UE-15.
Wpływ wzrostu eksportu na PKB i zatrudnienie w krajach UE-15 oszacowany zostanie w
sposób wtórny, wykorzystujący wyniki innych badań z różnych zródeł. Wstępne wyniki meta-
analizy tych wyników zawarto w poniższym podrozdziale.
2.4. Przegląd literatury dotyczącej wpływu eksportu na PKB oraz
2.4. Przegląd literatury dotyczącej wpływu eksportu na PKB oraz
2.4. Przegląd literatury dotyczącej wpływu eksportu na PKB oraz
2.4. Przegląd literatury dotyczącej wpływu eksportu na PKB oraz
zatrudnienie
zatrudnienie
zatrudnienie
zatrudnienie
Eksport wpływa bezpośrednio na wielkość PKB, gdyż jest jego składnikiem. Istnieje jednak
wiele powodów, dla których można się spodziewać, że wpływ handlu na PKB będzie w istocie
większy niż tylko sama zmiana w jego wolumenie, w proporcji 1-1. Już Adam Smith, w 1776
roku, podkreślał bowiem istotność specjalizacji, zwiększającej efektywność produkcji.
Większy wolumen produkcji, wynikający z dostępu do większego rynku, może pozwolić na
wykorzystanie efektów skali. Wzrost intensywności handlu może też zwiększyć konkurencję
na rynku, tworząc tym samym bodzce do większej innowacyjności i efektywniejszego
zarządzania. W ostatnich latach podkreśla się również pozytywną rolę handlu w
rozpowszechnianiu i wymianie wiedzy oraz technologii.
Mimo intuicyjnie jasnych zależności, w literaturze ekonomicznej nie ma jak dotąd
consensusu co do skali wpływu eksportu na wielkość produktu. Jednym z kluczowych
problemów jest tu metodologia badań modele ekonometryczne oparte na metodzie KMNK
(tj. klasycznej metodzie najmniejszych kwadratów) nie są bowiem odporne na problem
endogeniczności eksportu w stosunku do produktu. Niezbędne jest więc stosowanie bardziej
wyrafinowanych metod ekonometrycznych, np. opartych o metodę zmiennych
instrumentalnych.
Ważną trudnością jest tu również konieczność kontrolowania owych regresji o możliwie dużą
liczbę dodatkowych zmiennych objaśniających (takich, jak np. zmiany w polityce
gospodarczej i monetarnej), których nieuwzględnienie może spowodować zawyżenie
współczynnika mówiącego o wpływie handlu na PKB (tzw. obciążenie estymatorów ze
względu na pominięte zmienne ang. omitted variables bias). Problem ten rozwiązywany
19
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
jest częściowo poprzez badanie krajów, które w sposób odczuwalny zmieniły swoją politykę
handlową, poprzez np. obniżenie ceł czy otwarcie rynku na handel. Daje to możliwość
bezpośredniego porównania dwóch stanów gospodarki (zamknięta i otwarta) i uzyskania
bardziej wiarygodnych wyników. Tego typu badanie nie jest jednak możliwe w stosunku do
krajów UE, wśród których większość barier w handlu wewnętrznym zniesiono już
kilkadziesiąt lat temu. Co więcej, zmiany w wielkości wolumenu handlu pomiędzy krajami
cechują się umiarkowaną dynamiką, przez co uchwycenie skali wpływu jest trudniejsze.
Skutkiem wymienionych powyżej problemów jest duża wrażliwość badań skali wpływu
eksportu na PKB na różnice metodologiczne, prowadzące w konsekwencji do istotnych różnic
pomiędzy wynikami. Mimo tych nieścisłości warto jednak pamiętać, że różnice pojawiają się
tylko co do skali wpływu, lecz nie do jego kierunku. Kierunek wpływu jest bowiem
jednoznacznie dodatni: eksport zwiększa PKB bardziej niż wynika to z faktu, że jest jego
składnikiem. I tak, przegląd literatury przeprowadzony przez Giles a i Williamsa (2000)4
stwierdził pozytywny wpływ polityk eksportowych w 68 na 75 zreferowanych badań oraz
brak wpływu w pozostałych 7 badaniach.
Również w ramach literatury przedmiotu wstępnie przeanalizowanej w ramach niniejszego
badania, wpływ handlu zagranicznego (a w szczególności eksportu) na wielkość produktu
okazuje się jednoznacznie pozytywny. Literatura ta koncentruje się głównie na krajach
rozwijających się, choć dostępne są również opracowania badające wpływ zmian w krajach
wysoko rozwiniętych. W szczególności Frankel i Romer (1999)5 wskazują, że wzrost wielkości
handlu (stosunek eksportu i importu do wielkości PKB) o 1 punkt procentowy zwiększy
wielkość dochodu per capita o 0,9%. Badinger i Breuss (2005)6 szacują natomiast, że wzrost
wskaznika eksportu (eksport/produkt) o 1 pkt. procentowy zwiększa produktywność sektora
wytwórczego o 0,6%. Lewer and Van den Berg (2003)7, w zależności od specyfikacji modelu i
badanego państwa szacują, że zmiana wielkości handlu o 1 pp. powoduje wzrost produktu o
0,1-0,6%. Autorzy ci wskazują również, że struktura eksportu ma znaczenie dla wielkości
wpływu handlu na produkt i zatrudnienie. Eksport dóbr wysoko przetworzonych i
zaawansowanych technologicznie przyśpiesza bowiem wzrost w stopniu istotnie większym
niż eksport surowców czy produktów nisko przetworzonych.
Wpływ eksportu na zatrudnienie jest natomiast mniej jednoznaczny. Z jednej strony wzrost
popytu powinien powodować wzrost zatrudnienia w firmach produkujących dobra, na które
4
Giles J., Williams C., Export-led Growth: A Survey of the Empirical Literature and Some Non-causality Results.
Part 1, The Journal of International Trade & Economic Development, 2000.
5
Frankel J., Romer D., Does Trade Cause Growth?, American Economic Review, Vol. 89, No. 3, (Jun., 1999), s.
379-399.
6
Badinger H., Breuss F., Trade and Productivity: An Industry Perspective, EI Working Paper No. 66, 2005.
7
Lewer J., Van den Berg H., Does Trade Composition Influence Economic Growth? Time Series Evidence for 28
OECD and Developing Countries, The Journal of International Trade & Economic Development, 2003.
20
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
pojawia się zwiększone zapotrzebowanie, z drugiej strony jednak Greenaway et al. (1999)8
wskazują, że większa otwartość rynku powoduje zwiększenie efektywności wykorzystania siły
roboczej w firmie. Hoekman i Winters (2005)9 wskazują, że to, czy zwiększony handel
wpływa bardziej na zatrudnienie czy na wysokość płac, zależy od instytucji rynku pracy,
efektywności rynków kapitałowych i polityk społecznych. Autorzy ci wskazują jednocześnie,
że wpływ zmian wielkości handlu ma w skali makro niewielki wpływ na sytuację na rynku
pracy. Reasumując, wpływ ten może okazać się zarówno pozytywny, jak i negatywny, przy
czym nieco częściej wskazywane są w literaturze efekty pozytywne, natomiast w żadnym
wypadku siła owego wpływu nie okazała się znacząca.
Szczegółowa meta-analiza literatury dotyczącej wpływu wzrostu eksportu na PKB i
zatrudnienie stanie się podstawą do wnioskowania nt. wpływu zwiększonego popytu na
dobra i usługi importowane przez Polskę na PKB i zatrudnienie w państwach UE-15. Należy
się wszakże spodziewać, że zmiany wielkości wolumenu handlu spowodowane wzrostem
popytu Polski, wynikającym z wykorzystania tu środków z funduszy strukturalnych oraz
Funduszu Spójności UE, będą relatywnie małe w stosunku do całości wymiany handlowej
pomiędzy UE-15 a Polską (a więc tym bardziej w stosunku do łącznej wielkości PKB w krajach
płatników netto). Z tego powodu warto mieć na uwadze, że uchwycenie rzeczywistego
wpływu może być obciążone ryzykiem błędu. Ryzyko to jest konsekwencją samej konstrukcji
badania pytania badawcze wymagają kwantyfikacji efektów pośrednich, czasem wręcz
pośrednich drugiego i dalszych rzędów i nie jest związane z przyjętą tu metodologią.10
3. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
3. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
3. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
3. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
mikroekonomicznym
mikroekonomicznym
mikroekonomicznym
mikroekonomicznym
Bieżący rozdział służy uszczegółowieniu opisu metodologii ewaluacji na poziomie
mikroekonomicznym. Przedstawione zostaną w nim zródła informacji, na których ewaluacja
ta będzie się opierać; zdefiniowana zostanie też metodologia badania ankietowego oraz
8
Greenaway D., Hine R., Wright P., An empirical assessment of the impact of trade on employment in the UK,
European Journal of Political Economy Vol. 15, s. 485 500, 1999.
9
Hoekman B., Winters A., Trade and Employment: Stylized Facts and Research Findings, DESA Working Paper
No. 7, November 2005.
10
Inne prace podejmujące temat zależności między eksportem a PKB i zatrudnieniem to m.in. Z. Xu (1996), On
the Causality between Export Growth and GDP Growth: An Empirical Reinvestigation, Review of International
Economics, 4(2), 172 184; H. Yamada (1998), A Note on the Causality Between Export and Productivity: An
Empirical Re-Examination, Economics Letters 61(1), 111-114; R. M. Leichenko (2000), Exports, Employment, and
Production: A Causal Assessment of U.S. States and Regions, Economic Geography 76(4), 303-325; L. Konya
(2004), Export-Led Growth, Growth-Driven Export, Both or None? Granger Causality Analysis on OECD
Countries, Applied Econometrics and International Development 4(1); F. X. Lan, V.N. Balasubramanyam (2005),
Exports, foreign direct investment and employment: the case of China, World Economy 28 (4), 607-625.
21
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
wywiadu pogłębionego. Omówiona zostanie również procedura doboru próby na potrzeby
niniejszego badania. Szczegółowy projekt ankiety, lista kategorii sektorowych wg klasyfikacji
NACE oraz lista projektów wylosowanych do szczegółowej analizy dokumentacji zostały
umieszczone w załączniku tego raportu.
3.1. Badanie ankietowe CAWI
3.1. Badanie ankietowe CAWI
3.1. Badanie ankietowe CAWI
3.1. Badanie ankietowe CAWI
Pytania badawcze nr 4-5, dotyczące bezpośrednich korzyści odnoszonych przez firmy z
krajów UE-15 w związku z realizacją polityki spójności w Polsce, a także związanych z polityką
tą korzyści pośrednich (dodatkowy eksport do Polski dóbr i usług), wymagają odpowiedzi
szczegółowej, opartej na jak najszerszej w miarę możliwości nawet pełnej próbie
projektów. Kluczowa jest tu bowiem możliwość wnioskowania statystycznego o całości
populacji w przeciwnym razie niemożliwa byłaby przecież rzetelna kwantyfikacja
poszczególnych efektów.
Metodologię gromadzenia danych pozwalających odpowiedzieć na te pytania zdecydowano
się oprzeć o ankietę internetową (CAWI ang. Computer Aided Web Interview). Wybór ten
podyktowany jest możliwością łatwego dotarcia do bardzo szerokiej grupy wnioskodawców
o dofinansowanie projektów, gwarantuje też duży stopień realizacji ankiet.11 Pozostałe
argumenty przemawiające za zastosowaniem metody CAWI zawarto w ramce poniżej.
Wybór formularzy internetowych jako podstawowego narzędzia pozyskiwania danych ma też
związek ze specyfiką badanej populacji przede wszystkim jej dużą liczebnością oraz
rozproszeniem kluczowych dla badania informacji, które utrudnia zbieranie ich w oparciu o
analizę dokumentacji.
Pełen projekt badania ankietowego CAWI zawarto w załączniku I. Należy jednak zaznaczyć,
że ostateczny jego kształt może nieco różnić się od poniższej propozycji; zadecyduje o nim
badanie pilotażowe na niewielkiej podpróbie firm, dzięki któremu dowiemy się, które
pytania okażą się dla respondentów zbyt szczegółowe, a które można dodatkowo rozbić
celem uzyskania (łatwo dostępnych) bardziej szczegółowych informacji.
11
Doświadczenia Instytutu Badań Strukturalnych z badania beneficjentów projektów realizowanych w ramach
SPO RZL metodą CAWI wskazuje że, w tego typu ankiecie której respondentami są koordynatorzy projektów
można spodziewać się realizacji próby na poziomie około 50 proc., co w badaniach internetowych uznać należy
za bardzo dobrą realizację.
22
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Przewagi badania internetowego nad innymi technikami
Badania ankietowe typu CAWI są bardzo wydajnym narzędziem pozyskiwania informacji od dużych
populacji respondentów (Fricker, A. et al. (2005), An Experimental Comparison of Web and Telephone
Surveys, Public Opinion Quarterly 69(3), 370-392). Z taką też populacją mamy do czynienia w niniejszej
analizie. Wysoka jakość wynikowej bazy danych zostanie zagwarantowana dzięki ściśle zdefiniowanym
słownikom odpowiedzi oraz poprzedzeniu głównego badania CAWI ankietą pilotażową.
Wykorzystanie innych metod do pozyskiwania kluczowych z punktu wiedzenia celu badania danych o
poszczególnych projektach wymagałoby nieporównywalnie większych nakładów oraz wydłużyłoby czas
zbierania informacji. Oparcie głównej części badania na analizie dokumentacji projektowej oznaczałoby
znaczne zawężanie badanej próby z powodu czasochłonności analizy pojedynczego projektu. Ponadto,
duże różnice w formach sprawozdawczości pomiędzy programami operacyjnymi mogłyby powodować
istotnie problemy z porównywalnością otrzymanych wyników. Bardzo liczna populacja dyskwalifikuje
także inne metody badawcze wymagające bezpośredniego udziału ankietera przy pozyskiwaniu informacji
o pojedynczym projekcie takie jak badania telefoniczne czy wywiady bezpośrednie.
Podsumowując, badanie internetowe jest dobrze dopasowane do specyfiki projektu oraz umożliwi
przeprowadzenie badania na bardzo licznej populacji, co będzie mieć kluczowe znaczenie dla jakości
oszacowań. Z dotychczasowych doświadczeń Instytutu Badań Strukturalnych wynika, że w badaniach
koordynatorów projektów finansowanych z funduszy UE liczyć można przy realizacji badania dla
Ministerstwa Rozwoju Regionalnego na ponadprzeciętną realizację, sięgającą 60 proc. badanej grupy,
szczególnie jeśli zaproszeniu do badania towarzyszyć będzie list polecający od Ministra.
Identyfikacja zadań wykonywanych przez wykonawców pod kątem sektorów gospodarki
Podobnie jak w makroekonomicznej części badania, punktem wyjścia przy określaniu
podziału sektorowego gospodarki jest klasyfikacja aktywności gospodarczej NACE. Duża
liczba zawartych w niej kategorii znacznie utrudnia jednak wykorzystanie jej w ankiecie w
sposób bezpośredni uwzględnienie wszystkich sekcji w pojedynczym pytaniu mogłoby
doprowadzić do przypadkowych odpowiedzi respondentów. Optymalnym rozwiązaniem
wydaje się więc być wykorzystanie w kwestionariuszu pytań doprecyzowujących tak, aby
uczestnicy badania na poszczególnych etapach ankiety nie musieli wybierać pomiędzy zbyt
wieloma możliwościami odpowiedzi. Nazwy sekcji NACE pojawią się na liście potencjalnych
wariantów odpowiedzi dopiero po przypisaniu wykonawcy jednej z trzech najbardziej
ogólnych kategorii realizowanych zadań dostaw, robót budowlanych lub usług. Są to
terminy pochodzące z prawa o zamówieniach publicznych, z którym koordynatorzy
projektów powinni być w podstawowym zakresie zaznajomieni. Tak skonstruowana
sekwencyjność pytań doprecyzowujących powinna zminimalizować odsetek błędnie
wypełnionych ankiet. Zasadność zaproponowanej struktury kwestionariusza zostanie
zweryfikowana podczas badania pilotażowego.
Lista kategorii NACE, w wersji możliwej do uzyskania w ramach ankiety czyli nieznacznie
zagregowanej względem oryginalnego podziału na 59 kategorii, przedstawiona została w
23
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Otrzymane w ramach badania CAWI dane staną się podstawą następujących etapów
analizy na poziomie mikroekonomicznym i makroekonomicznym:
" Oszacowanie liczby zagranicznych beneficjentów i wykonawców oraz kwot
przekazanych im z tytułu realizacji w Polsce projektów współfinansowanych
przez fundusze strukturalne oraz Fundusz Spójności UE (pytanie badawcze nr
4).
" Oszacowanie wpływu pośredniego realizacji polityki spójności w Polsce na
firmy z krajów UE-15 dostarczające dóbr i usług pośrednich na potrzeby
realizacji ww. projektów (pytanie badawcze nr 5).
" Identyfikacja projektów, które zostaną poddane pogłębionej analizie (pytanie
badawcze nr 6).
" Oszacowanie wpływu realizowanych w Polsce projektów współfinansowanych
z funduszy strukturalnych UE na rozwój firm z krajów UE-15 dostarczających
do Polski dóbr i usług (pośrednich) niezbędnych do realizacji ww. projektów, w
rozbiciu na sektory gospodarki (dodatkowe pytanie badawcze).
" Wyznaczenie dokładnego rozbicia sektorowego dodatkowego popytu
inwestycyjnego i konsumpcyjnego, wygenerowanego dzięki realizacji polityki
spójności w Polsce (pytania badawcze nr 1 i 2 w części makroekonomicznej).
W celu zapewnienia maksymalnej poprawności szacunków, wyniki badania CAWI
zostaną skonfrontowane z wynikami analizy dokumentacji wybranych projektów.
załączniku II. Każdej z kategorii sektorowych, którą wskazać mogą respondenci ankiety,
przyporządkowano odpowiednie numery wg oficjalnej nomenklatury NACE.
W tabeli zaprezentowanej w załączniku II zaznaczono też sektory (według klasyfikacji NACE)
dostarczające produktów i technologii innowacyjnych, a także usług bankowych i
doradczych, co do których przeprowadzona zostanie bardziej szczegółowa analiza na etapie
badania dokumentacji projektów. Sektory intensywnie wykorzystujące technologię i wiedzę
zidentyfikowane zostały przede wszystkim w oparciu o wskazania wynikające z analiz
Eurostatu (mowa w szczególności o dokumencie pt. Technology and knowledge-intensive
sectors, czyli Sektory intensywnie wykorzystujące technologię i wiedzę właśnie). Bardziej
szczegółowy opis metodologii klasyfikacji zawarto w załączniku II.
24
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
25
Realizacja badania aspekty techniczne
Badanie CAWI przeprowadzone zostanie przy użyciu sprawdzonych narzędzi
informatycznych wykorzystywanych przez Instytut Badań Strukturalnych w innych
projektach. Interaktywny formularz będzie umieszczony na zapewniającym pełną poufność
przechowywanych danych serwerze zewnętrznym. Kwestionariusz nie będzie miał
charakteru ogólnodostępnego, aby uniemożliwić wypełnianie go przypadkowym osobom.
Jest to możliwe dzięki generowaniu tzw. kodów dostępu, dzięki którym każdy z
respondentów otrzyma unikalny adres URL przeznaczonej dla niego ankiety. Ten sam
mechanizm wykluczy także możliwość ponownego wypełnienia już zakończonego
kwestionariusza.
Po ostatecznym zidentyfikowaniu próby badawczej, do wszystkich znajdujących się w niej
koordynatorów projektów zostaną wysłane pocztą elektroniczną zaproszenia do udziału w
ankiecie. Będą one zawierały krótki opis projektu oraz adres internetowy, pod którym
znajdować się będzie formularz. Do zaproszeń tych załączany będzie też list polecający od
wysokiego rangą urzędnika Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (w miarę możliwości od
samego Ministra), co pozwoli zmotywować wnioskodawców do udziału w ankiecie.
Z punktu widzenia specyfiki badania, nie powinno ono mieć charakteru anonimowego, który
zazwyczaj jest wykorzystywany ankietach ewaluacyjnych. Identyfikacja odpowiedzi
poszczególnych respondentów w wynikowej bazie danych, stworzy możliwość selekcji
najciekawszych z punktu widzenia celów badania projektów. Wyodrębnione w ten sposób
przypadki staną się ważnym punktem wyjścia w kolejnych etapach analizy na poziomie
mikroekonomicznym.
W trakcie realizacji badania zostanie także zaproponowana koncepcja zachęcania
koordynatorów projektów do wypełniania przeznaczonych dla nich kwestionariuszy, aby
zapewnić możliwie wysoki poziom realizacji próby. W szczególności będzie ona zawierała
propozycje akcji informacyjnej przeprowadzonej przy współpracy z Instytucją Zarządzającą i
Instytucjami Pośredniczącymi I-ego stopnia.
Opublikowanie ostatecznej wersji formularza w Internecie i rozesłanie zaproszeń do udziału
w badaniu zostanie poprzedzone ankietą pilotażową. Liczebność wykorzystanej w niej próby
badawczej nie została jeszcze ustalona.
3.2. Procedura doboru próby do badania ankietowego CAWI
3.2. Procedura doboru próby do badania ankietowego CAWI
3.2. Procedura doboru próby do badania ankietowego CAWI
3.2. Procedura doboru próby do badania ankietowego CAWI
Jakość danych uzyskanych poprzez badanie CAWI będzie miała kluczowe znaczenie dla
realizacji innych elementów badania. W związku z tym, optymalnym rozwiązaniem jest
przeprowadzenie go na całej populacji wnioskodawców, a więc na grupie 86 371 projektów.
Praktyczna możliwość przeprowadzenia tak dużego badania zależy jednak od dostępności
adresów poczty elektronicznej koordynatorów projektów.
26
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
W sytuacji, gdyby stworzenie pełnej bazy danych okazało się jednak niemożliwe, badanie
CAWI zostanie przeprowadzone na dobranej z punktu widzenia celów badania
reprezentatywnej próbie badawczej. W tym celu zostanie wykorzystana metoda losowania
warstwowego, oparta na warstwowaniu populacji ze względu na kwotę dofinansowania oraz
program operacyjny UE. Umożliwi ona uwzględnienie w analizie dwóch kluczowych dla
wyników badania faktów.12
Rozmiar próby badawczej
Ponieważ objęcie badaniem CAWI pełnej populacji koordynatorów projektów może okazać się z przyczyn
technicznych (rozproszone informacje nt. adresów poczty elektronicznej) niemożliwe, przewiduje się, że
minimalna próba badawcza wyniesie 5 tysięcy projektów i będzie mieć dobór warstwowy (z preferencjami
dla projektów większych), przy zachowaniu możliwości uogólnienia wyników na całą populację.
Po pierwsze, populacja projektów strukturalnych realizowanych w Polsce charakteryzuje się
bardzo silnie lewostronnie skośnym rozkładem kwoty dofinansowania: dla przykładu, już
pierwszy percentyl projektów gromadzi ponad 50 proc. łącznej kwoty dofinansowania.
Dlatego też, do otrzymania wiarygodnych wyników w ujęciu wartościowym istotna jest
względnie silniejsza reprezentacja największych projektów w próbie niż wynikałoby z ich
udziału w populacji, ponieważ posiadają one bardzo dużą wartość informacyjną. Jest to
szczególnie istotne z punktu widzenia otrzymania wiarygodnych danych o strukturze
wykonawców oraz cechach wykorzystywanych w projektach dóbr pośrednich.
Z drugiej strony, w doborze próby uwzględnić należy także dużą różnorodność sektorową
realizowanych w Polsce projektów, tak, aby zdobyć rzetelny zakres informacji o wszystkich,
także charakteryzujących się mniejszą kwotą dofinansowania, programach operacyjnych.
Badanie powinno być reprezentatywne dla wszystkich programów operacyjnych ze względu
na to, że można oczekiwać występowania między programami istotnych różnic co do roli
przedsiębiorstw zagranicznych oraz struktury sektorowej dokonywanych zakupów.
3.3. Analiza dokumentacji projektów
3.3. Analiza dokumentacji projektów
3.3. Analiza dokumentacji projektów
3.3. Analiza dokumentacji projektów
Dane zgromadzone metodą ankiety internetowej CAWI nie wystarczą jednak, by móc
dostatecznie szczegółowo odpowiedzieć na pytania badawcze nr 5-6, wymagające włączenia
do rozważań również danych jakościowych. Dlatego też jednym z najważniejszych etapów
gromadzenia danych będzie analiza jakościowo-ilościowa sprawozdań z 70 projektów.
Analiza zostanie przeprowadzona w dwóch turach: 50 projektów (wg załącznika) zostanie
przebadanych przed badaniem CAWI, natomiast 20 po przeprowadzeniu badania CAWI, przy
12
Metodologia losowania warstwowego przedstawiona została z większą dozą szczegółowości w poniższym
rozdziale 3.3.
27
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
czym w drugim wypadku analizie zostaną poddane wyłącznie zidentyfikowane w ramach
CAWI projekty beneficjentów, wykonawców lub dostawców z państw UE-15.
Celem analizy będzie nakreślenie obrazu występowania w Polsce podmiotów zagranicznych z
państw UE-15 będących beneficjentami lub wykonawcami polityk spójności UE. Zbadane
zostaną: kraj pochodzenia firm zaangażowanych w realizację projektu, a także wielkość oraz
struktura procentowa przepływów finansowych pomiędzy tymi firmami. Podczas analizy
zwrócona zostanie również uwaga na jakość i dostępność danych w dokumentacji.
W przeciwieństwie do badania ankietowego CAWI, analiza dokumentacji projektów nie
będzie mogła jednak dostarczyć informacji, na podstawie których można by przeprowadzać
rzetelne wnioskowanie statystyczne o całej populacji projektów. Powodem jest tu
ograniczona (z konieczności) liczebność próby.
Analiza dokumentacji będzie miała natomiast kluczowe znaczenie na etapie analizy wyników
badania CAWI, a także przyczyni się do lepszego zaprojektowania samych ankiet.
W ramach analizy ewaluatorzy IBS zbadają kraj pochodzenia firm zaangażowanych w
realizację projektu, określą rozmiary i strukturę procentową przepływów finansowych w
ramach projektów oraz podejmą próbę określenia dostawców. Przewiduje się, że ewaluacja
opierać się będzie na dokumentacji projektów będącej w dyspozycji Zleceniodawcy
(względnie innych podmiotów publicznych i udostępnionej za pośrednictwem
Zleceniodawcy), w razie potrzeby uzupełnianej bezpośrednimi kontaktami z
wnioskodawcami.
Wybór próby do analizy dokumentacji
W bazie danych znajduje się 86 371 projektów. Konieczne jest wiec skonstruowanie
algorytmu, który pozwoli na wybranie 50 projektów do pierwszej tury analizy
dokumentacji.13 Wybrane projekty powinny charakteryzować się dużą wartością
informacyjną. Z tego powodu pożądaną cechą algorytmu wyboru tychże projektów będzie
nadreprezentacja projektów dużych (pod względem wartości), które najczęściej
charakteryzują się większą liczbą podmiotów kooperujących (a więc również
podwykonawców z państw UE-15), są również bardziej złożone, dzięki czemu powinny
zawierać więcej interesujących informacji. W miarę możliwości próba powinna
13
Według tego samego algorytmu wylosowanych zostanie 50 kolejnych projektów, które stworzą listę
rezerwową na wpadek braku odpowiedniej dokumentacji czy poszukiwanych informacji dla niektórych
projektów z listy podstawowej. W razie wystąpienia takiej sytuacji, do próby dobierane będą wówczas
odpowiednie projekty z listy rezerwowej, tak by utrzymać łączną liczbę 50 projektów w próbie, a także
szczegółową strukturę tejże próby.
28
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
reprezentować zróżnicowanie projektów pod względem rodzaju programu, wykonawcy, jak i
obszaru realizacji.
Stworzenie algorytmu, dzięki któremu wybrana zostanie próba do analizy dokumentacji
wymaga uwzględnienia podstawowych statystyk charakteryzujących poszczególne grupy
projektów. Statystyki te zaprezentowano w tabeli 1.
Tabela 1. Podstawowe statystyki opisowe charakteryzujące analizowane projekty.14
Udział w
Liczba całkowitej Średnia Wartość Udział w
projekt liczbie wartość całkowita całości
Nazwa programu ów projektów % projektu w zł projektów w zł funduszy %
Fundusz Spójności 130 0,15 220 614 966 28 679 945 544 30,62
Interreg Polska-
Białoruś-Ukraina 162 0,19 1 216 968 197 148 861 0,21
Interreg Polska-
Czechy 178 0,21 553 867 98 588 362 0,11
Interreg Polska-
Litwa-Kaliningrad 154 0,18 685 547 105 574 185 0,11
Interreg Polska-
Meklemburgia 165 0,19 861 587 142 161 783 0,15
Interreg Polska-
Słowacja 71 0,08 806 260 57 244 429 0,06
Interreg Polska-
Brandenburgia 97 0,11 1 718 977 166 740 784 0,18
Interreg Polska-
Saksonia 94 0,11 1 419 904 133 470 984 0,14
Pomoc techniczna 143 0,17 1 011 197 144 601 185 0,15
Program Inicjatywy
Wspólnotowej
EQUAL 104 0,12 6 738 753 700 830 272 0,75
14
Wartość projektu wpisywana jest na podstawie wartości prognozowanych (a nie wartości wykonanych),
ponieważ nie wszystkie projekty zostały całkowicie rozliczone do dnia 31.03.2008 (np. w Funduszu Spójności
jedynie 3 z 131).
29
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Restrukturyzacja i
modernizacja
sektora
żywnościowego oraz
rozwój obszarów
wiejskich 51 293 59,39 243 883 12 509 511 489 13,36
Rozwój zasobów
ludzkich 4 013 4,65 2 013 986 8 082 123 895 8,63
Rybołówstwo i
przetwórstwo ryb 3 275 3,79 414 560 1 357 685 480 1,45
Transport 115 0,13 62 353 154 7 170 612 668 7,66
Wzrost
konkurencyjności
przedsiębiorstw 13 662 15,82 1 071 184 14 634 515 982 15,63
Zintegrowany
Program Operacyjny
Rozwoju
Regionalnego 12 715 14,72 1 531 535 19 473 464 211 20,79
Suma 86 371 100 1 084 324 93 654 220 115 100,00
yródło: obliczenia własne IBS
Aatwo zauważyć, że projekty w ramach wymienionych 16 programów cechują się bardzo
dużym zróżnicowaniem. Najliczniej reprezentowane są projekty z programu Restrukturyzacja
i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, które stanowią
niemal 60% całkowitej liczby projektów. Jednocześnie jednak charakteryzują się one
najmniejszą średnią wartością projektu (244 tys. zł), a w konsekwencji stanowią jedynie 13%
wartości wszystkich funduszy.
Dla kontrastu warto zwrócić uwagę na projekty w ramach Funduszu Spójności UE. Stanowią
one jedynie 1,5 promila całkowitej liczby projektów, ale jednocześnie ich średnia wartość jest
kilka do kilkuset razy większa od średniej wartości projektów w innych grupach, a łącznie
odpowiadają one za ponad 30% wszystkich wydatków w ramach funduszy. W konsekwencji
można się więc spodziewać, że ich wpływ na gospodarki krajów UE-15 będzie też największy.
Algorytm losowania musi brać pod uwagę zarówno wielkość projektu, udział programu w
całości wydatków funduszu, jak i liczbę projektów w ramach poszczególnych programów.
Zdecydowany priorytet położony będzie jednak na wielkość projektu, gdyż większe projekty
będą (co do zasady) zawierały większą ilość informacji.
30
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Tabela 2 przedstawia liczbę projektów wybranych z poszczególnych programów do próby na
podstawie udziału całkowitej wartości projektów skorygowanych o liczbę projektów na
rynku. Z powodu niewielkiej liczby projektów, a także relatywnie niewielkiej ich wartości,
programy Interrreg, Pomocy technicznej i Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL zostały
połączone w jedną grupę, z której losowane będą 2 projekty do próby.
Aby zapewnić obecność największych projektów w próbie, 10 projektów wylosowanych
zostanie z grupy 100 największych projektów (pod względem wartości prognozowanej).
Tabela 2. Liczba projektów wybranych do próby z poszczególnych programów.
Liczba projektów W tym spośród 100
wybranych do największych
Nazwa programu próby projektów
Fundusz Spójności 14 3
Interreg/Pomoc techniczna/EQUAL 2 -
Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów
wiejskich 6 -
Rozwój zasobów ludzkich 5 1
Rybołówstwo i przetwórstwo ryb 1 -
Transport 5 2
Wzrost konkurencyjności
przedsiębiorstw 7 2
Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego 10 2
yródło: obliczenia własne IBS
Z powodu niskiej średniej wartości projektów w ramach programów Interreg,
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, a
także Rybołówstwo i przetwórstwo ryb zdecydowano, że do próby losowane będą tylko
projekty o wartościach powyżej 250 tys. zł (wartość wybrana arbitralnie), gdyż mniejsze
mogą nie gwarantować wystarczającej ilości informacji. Ten sam warunek zaaplikowano do
projektów z innych programów; w głównej mierze ma to usunąć ze zbioru projekty o zle
31
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
wpisanych wartościach (w bazie znalazło się m.in. 138 projektów o prognozowanej wartości
0). Powyższa reguła zawęziła liczbę projektów do 25602.
Ostateczną listę wylosowanych projektów utworzono metodą losowania warstwowego.
Odpowiednie liczby projektów z poszczególnych programów operacyjnych (wymienione w
Tabeli 2) zostały zatem wybrane losowo spośród całej puli projektów realizowanych w
ramach tychże programów. Wymienione w Tabeli 2 osobno projekty duże zostały również
dobrane losowo spośród odpowiednio zawężonych populacji (ograniczonych do 100
projektów największych pod względem wartości prognozowanej).
Załącznik III zawiera listę 50 projektów wylosowanych do próby i 50 projektów, które znajdą
się na liście rezerwowej.
3.4. Studia przypadków: metoda wywiadu pogłębionego
3.4. Studia przypadków: metoda wywiadu pogłębionego
3.4. Studia przypadków: metoda wywiadu pogłębionego
3.4. Studia przypadków: metoda wywiadu pogłębionego
Istotnym elementem analizy na poziomie mikroekonomicznym będzie zbadanie wpływu
efektów rzeczowych realizacji polityki spójności w Polsce, w szczególności inwestycji w
infrastrukturę podstawową, na funkcjonowanie wybranych firm z krajów UE-15. W
przeciwieństwie do wcześniejszych modułów badania, punktem wyjścia będą tutaj dane
jakościowe uzyskane dzięki studiom przypadków. Tego typu analiza stanowić będzie ciekawe
oraz ważne z punktu widzenia celu ewaluacji dopełnienie pozostałych elementów badania
mikroekonomicznego dzięki ujęciu efektów polityki spójności z punktu widzenia
pojedynczych przedsiębiorstw z Państw UE-15.
Studia przypadków przeprowadzone zostaną na próbie 20 przedsiębiorstw, wyłonionej
na podstawie wstępnych odpowiedzi na 4. i 5. pytanie badawcze oraz objęcie badaniem
istotnych ze względu na specyfikę badania sektorów.
Studia przypadków będą miały na celu dostarczenie informacji umożliwiających odpowiedz
na pytanie badawcze nr 6. Dotyczy ono korzyści uzyskiwanych przez firmy z Państw
należących do UE-15 dzięki efektom rzeczowym inwestycji w infrastrukturę podstawową w
Polsce. Trzema głównymi wymiarami, w których korzyści te będą analizowane są:
" Zwiększenie możliwości eksploracji polskiego rynku,
" Zwiększenie wewnętrznej i zewnętrznej wymiany handlowej UE,
" Obniżenie kosztów działalności firmy.
W części analizy odpowiadającej pytaniu badawczemu nr 6 wyróżnić można 2 etapy.
W pierwszym, w oparciu o wstępne odpowiedzi na pytania badawcze nr 4-5 oraz o
powszechnie dostępne dane dotyczące działalności firm zagranicznych na terenie Polski,
zidentyfikowana zostanie grupa przedsiębiorstw będących potencjalnymi kandydatami do
dogłębnej analizy. W drugim etapie, wybrane firmy z owej grupy poddane zostaną
32
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
gruntownemu badaniu w ramach studiów przypadków. Podstawowymi kryteriami selekcji do
próby badawczej będą: stopień zaangażowania danego przedsiębiorstwa w działalność w
Polsce, sektor gospodarki, w którym ono działa (przy czym ważne jest tu, by struktura
gałęziowa wybranych przypadków była podobna do struktury całej polskiej gospodarki oraz
by uwzględnione w niej były w szczególności te gałęzie, które skorzystały na realizacji polityki
spójności UE w Polsce najbardziej), a także gotowość jego przedstawicieli do udziału w
badaniu. Priorytetowo zostaną potraktowane firmy, których profil umożliwi uzyskanie
możliwie kompletnych odpowiedzi na wszystkie trzy części składowe pytania badawczego.
Z punktu widzenia głównych celów tej części analizy, konieczne będzie skoncentrowanie
uwagi zespołu badawczego na przedsiębiorstwach działających w sektorach gospodarki, na
które inwestycje w infrastrukturę podstawową mogły w rzeczywisty sposób oddziaływać.
Dlatego też proponuje się, by w próbie badawczej firm z Państw UE-15 działających w Polsce
uwzględnić przede wszystkim następujące kategorie firm:
" Duży inwestor zagraniczny,
" Sieć handlu detalicznego,
" Firma transportowa,
" Firma działająca w sektorze energetycznym,
" Przedstawicielstwo handlowe producenta dóbr inwestycyjnych,
" Przedstawicielstwo handlowe producenta dóbr konsumpcyjnych,
" Firma usługowa.
Po zapoznaniu się z ogólnodostępnymi materiałami o poszczególnych przedsiębiorstwach
zakwalifikowanych do próby, z przedstawicielami każdego z nich przeprowadzone zostaną
indywidualne wywiady pogłębione (ang. In-Depth Interview - IDI). Rozmowa przebiegać
będzie według ściśle ustalonego scenariusza. Na początku zadawane będą pytania
zamknięte, a następnie pytania, na które respondenci będą mogli odpowiedzieć swobodnie.
Dla każdej kategorii respondentów scenariusz będzie jednak opracowywany oddzielnie, tak
aby uchwycić specyfikę branży, w której analizowane firmy funkcjonują oraz uwzględnić
sposób, w jaki na obszar ich działania wpływają inwestycje w infrastrukturę podstawową.
Jednocześnie, cześć pytań będzie wspólna dla wszystkich przeprowadzonych wywiadów, aby
zachować porównywalność wyników i tym samym zmaksymalizować stopień ogólności
(generalizowalności) odpowiedzi na postawione pytanie badawcze.
Metodologia studiów przypadku, oparta o wywiady pogłębione, wykorzystywana będzie też
w odniesieniu do uzupełniającej część mikroekonomiczną niniejszego badania analizy
korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji projektów w ramach
współpracy terytorialnej (w szczególności: o charakterze transgranicznym i
międzyregionalnym) oraz projektów w obszarze ochrony środowiska przewiduje się
przeprowadzenia w tym zakresie 6 dodatkowych studiów przypadków (przy czym w ramach
projektów współpracy terytorialnej uwzględnione zostaną przynajmniej 2 projekty
wykraczające poza dwustronną współpracę polsko-niemiecką).
33
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
4. Metoda tworzenia prognoz
4. Metoda tworzenia prognoz
4. Metoda tworzenia prognoz
4. Metoda tworzenia prognoz
Jednym z kluczowych elementów niniejszego badania jest skonstruowanie prognoz wpływu
realizowanej w Polsce polityki spójności UE na gospodarki poszczególnych krajów UE-15 w
skali makro, a także na rozwój firm w tych krajach. Prognozy te będą obejmować lata 2008-
2015.
Okres taki jest oczywiście bardzo długi, zwłaszcza wobec faktu, że dostępny zbiór danych
obejmuje zaledwie 4 lata obserwacji 2004-2007. Należy pamiętać, że wobec tak dużego
stopnia niepewności co do warunków gospodarczych w okresie prognozy, metodologia
tworzenia prognoz jest szczególnie ważna.
Proponowana tu metoda tworzenia prognoz jest metodą konserwatywną, starającą się
czerpać możliwie dużo informacji nt. oczekiwanej ewolucji zmiennych ekonomicznych w
okresie prognozy z innych zródeł literaturowych, w tym z oficjalnych prognoz publikowanych
przez GUS oraz urzędy statystyczne poszczególnych krajów UE-15. Istotne jest też, by starać
się możliwie dobrze odwzorować oczekiwany przebieg cyklu koniunkturalnego w okresie
prognozy, co w przypadku Polski zostanie zagwarantowane dzięki oparciu się o prognozy
wpływu polityki spójności na gospodarkę polską w latach 2008-2015, sformułowane na
podstawie modelu EUImpactMOD, będącego dynamicznym, strukturalnym modelem
równowagi ogólnej, a więc uwzględniającym zarówno długookresowe zależności, jak i
zmienność cykliczną zmiennych makroekonomicznych, a nie tylko ekstrapolującym
dotychczasowe trendy. Przeprowadzona zostanie też meta-analiza literatury celem
znalezienia najdoskonalszej z możliwych prognozy ewolucji agregatowych zmiennych
makroekonomicznych w krajach UE-15 w latach 2008-2015.
Metodologia konstrukcji prognozy wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na Państwa
UE-15 jest w swej istocie identyczna, jak metodologia analizy danych z lat 2004-2007,
opisana szczegółowo powyżej. Nie ma więc sensu jej tu powtarzać. Jedyną różnicą jest, że
dane rzeczywiste zastąpione zostaną odpowiednimi prognozami, których wybór
poprzedzony będzie gruntowną kwerendą dotychczasowej literatury przedmiotu. Wobec
bardzo długiego horyzontu prognozy, do raportu dołączony zostanie też szczegółowy opis
zródeł potencjalnych błędów, sposobu, w jaki mogą się one propagować, oraz metod
udoskonalania tych prognoz w miarę pojawiania się nowych danych statystycznych.
Prognoza na poziomie makroekonomicznym
Prognoza na poziomie makroekonomicznym sporządzona zostanie w oparciu o dostępne
dane nt. struktury produkcji i handlu zagranicznego w Polsce i poszczególnych krajach UE-15
34
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
oraz skonstruowane na bazie dostępnej literatury ekonomicznej prognozy dotyczące
realnego PKB oraz zatrudnienia w krajach UE-15 w latach 2008-2015. Kluczowe będą też
oszacowania dotyczące przyszłych wartości inwestycji w ramach funduszy strukturalnych i
Funduszu Spójności UE (przy czym uwzględniona zostanie też ekstrapolacja
dotychczasowego stopnia wykorzystywania przez Polskę zadeklarowanych przez UE kwot)
oraz oszacowania wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski (udostępniane przez MRR).
W miarę dostępności oficjalnych prognoz handlu i PKB, formułowanych przez urzędy
statystyczne poszczególnych krajów, będą one wykorzystywane; w odniesieniu do dalszych
lat prognozy koniecznością będzie jednak korzystanie z prognoz dostępnych w literaturze. W
tym celu przeprowadzona zostanie meta-analiza prognoz handlu zagranicznego i PKB w
krajach UE-15 oraz w Polsce na lata 2008-2015.
Prognoza na poziomie mikroekonomicznym
Skonstruowana w ramach badania mikroekonomicznego (drugiego celu szczegółowego
niniejszego badania) prognoza wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na firmy z krajów
UE-15, na okres 2008-2015, opierać się będzie o oszacowania przyszłych wartości inwestycji
w Polsce w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE. Podobnie jak w
prognozie na poziomie makro, uwzględniona zostanie też ekstrapolacja dotychczasowego
stopnia wykorzystywania przez Polskę zadeklarowanych przez UE kwot.
Zakresem obecnej prognozy będzie, po pierwsze, liczba firm z krajów UE-15 będących
bezpośrednimi beneficjentami lub wykonawcami projektów realizowanych w Polsce oraz
wartości realizowanych przez nie projektów w latach 2008-2015; po drugie, wartość korzyści
firm z krajów UE-15 korzystających z owych projektów pośrednio poprzez wzrost popytu na
oferowane przez nie dobra lub usługi. W prognozie tej dokonana zostanie też ekstrapolacja
dotychczasowych rezultatów (tj. zaobserwowanych w okresie 2004-2007) przy założeniu
stałości struktury realizowanych projektów w latach pózniejszych oraz, w miarę dostępności
danych, z uwzględnieniem oczekiwanych zmian w tej strukturze w okresie prognozy.
5. Dodatkowe pytania badawcze
5. Dodatkowe pytania badawcze
5. Dodatkowe pytania badawcze
5. Dodatkowe pytania badawcze
Proponowana metodologia analizy makro- i mikroekonomicznej pozwala odpowiedzieć
również na szereg dodatkowych pytań badawczych.
Po pierwsze, wielkość popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego wygenerowanego przez
realizację polityki spójności w Polsce, skierowana na dobra i usługi importowane z krajów
UE-15, oszacowana będzie nie tylko jako wielkość zagregowana, lecz również w rozbiciu na
35
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
poszczególne sektory gospodarki (wg klasyfikacji NACE). Posłużenie się tym rozbiciem
pozwoli na znacznie dokładniejszy opis wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na
gospodarki w krajów UE-15 w ujęciu makroekonomicznym, pozwalając odpowiedzieć na
dodatkowe pytanie badawcze:
Jaka wielkość popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego wygenerowanego przez realizację
polityki spójności w Polsce skierowana jest na dobra i usługi importowane wytwarzane w
poszczególnych sektorach gospodarki krajów UE-15?
Po drugie, wykorzystanie tak szczegółowego rozbicia już na etapie makro klasyfikacja NACE
zawiera przecież aż 59 kategorii sektorowych (55 w przypadku Polski) pozwala na
zintegrowanie ze sobą analiz na poziomie makro- oraz mikroekonomicznym. Wykorzystanie
danych uzyskanych na etapie mikro podczas udzielania odpowiedzi na pytanie o
zagregowany wpływ realizacji polityki spójności w Polsce na działalność firm z krajów UE-15
pozwala odpowiedzieć na dodatkowe, bardzo istotne z punktu widzenia celu badania,
pytanie badawcze:
Jak różni się struktura sektorowa projektów współfinansowanych przez fundusze strukturalne
oraz Fundusz Spójności UE w Polsce od struktury sektorowej całej polskiej gospodarki?
Po trzecie, wykorzystanie w części mikroekonomicznej badania internetowego typu CAWI,
dezagregacji sektorowej wg klasyfikacji NACE oraz tablic przepływów międzygałęziowych
pozwoli na skonstruowanie o wiele większej i istotnie bardziej reprezentatywnej próby
badawczej projektów, niż byłoby to możliwe w przypadku tradycyjnych badań ankietowych.
Przyjęta tu metodologia pozwoli bardziej szczegółowo scharakteryzować wpływ realizowanej
w Polsce polityki spójności UE na rozwój firm z krajów UE-15. W istocie, dzięki zastosowaniu
tych narzędzi możliwe będzie udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania badawcze,
znacząco rozszerzające zakres badania. Pytania te brzmią:
Jaki jest wpływ realizowanych w Polsce projektów współfinansowanych z funduszy
strukturalnych UE na rozwój firm z poszczególnych sektorów gospodarki krajów UE-15
dostarczających do Polski dóbr i usług (pośrednich) niezbędnych do realizacji ww. projektów?
Jak wpływ ten przełoży się na wzrost zysków tych firm, ich funduszu płac oraz podatków,
płaconych przez nie w krajach macierzystych?
Istotne jest, że dzięki zastosowaniu tablic przepływów międzygałęziowych w krajach UE,
możliwe będzie uzyskanie wiarygodnych szacunków wzrostu zysków, płac i podatków w
każdym sektorze gospodarki z osobna.
Po czwarte, analizę mikroekonomiczną można też łatwo uogólnić poprzez uwzględnienie
zobowiązań firm działających w Polsce wobec kapitału zagranicznego z krajów UE-15 (np. w
sytuacji bezpośrednich inwestycji zagranicznych FDI). Równolegle do kroku drugiego
odpowiedzi na pytanie badawcze nr 5, oszacowany zostanie więc też dodatkowy popyt
poszczególnych gałęzi gospodarki na dobra i usługi krajowe. Część płynących stąd zysków
36
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
przepłynie przecież do właścicieli w krajach UE-15, co można uwzględnić w rachunku korzyści
tych Państw. Omówione tu dodatkowe pytanie badawcze można zatem zadać następująco:
Jaki jest wpływ realizowanych w Polsce projektów współfinansowanych z funduszy
strukturalnych UE na rozwój firm mających swe siedziby w Polsce, lecz posiadających
zobowiązania kapitałowe w krajach UE-15?
Jaki jest wpływ realizowanych w Polsce projektów współfinansowanych z funduszy
strukturalnych UE na rozwój firm mających swe siedziby w Polsce, lecz posiadających
zobowiązania kapitałowe w krajach UE-15?
Inwestycje zagraniczne państw UE-15 w Polsce są bardzo wysokie, wiele z największych
firm należy w większym lub mniejszym stopniu do podmiotów wywodzących się z tych
państw. Jedną z zalet proponowanej metodologii jest to, że możliwe będzie
oszacowanie wpływu realizacji polityki spójności nie tylko na firmy zagraniczne w myśl
definicji zawartej w wyjaśnieniach do SIWZ (a więc firmę zarejestrowaną/mającą
główną siedzibę na terytorium państwa UE-15), ale także wyniki firm polskich z
udziałem kapitału zagranicznego z państw UE-15 oraz wynikających z nich transferów
do państw UE-15.
Uwzględnienie wpływu realizacji polityki spójności na zyski z bezpośrednich inwestycji
zagranicznych w Polsce podmiotów z państw UE-15 ma kluczowe znaczenie dla
całościowego określenia korzyści wynikających dla gospodarek tych krajów z realizacji
polityki spójności w Polsce.
6. Harmonogram badania oraz prezentacja wyników
6. Harmonogram badania oraz prezentacja wyników
6. Harmonogram badania oraz prezentacja wyników
6. Harmonogram badania oraz prezentacja wyników
6.1. Harmonogram
6.1. Harmonogram
6.1. Harmonogram
6.1. Harmonogram
Zgodnie z zapisami Opisu przedmiotu zamówienia badanie zostało zaplanowane w taki
sposób, by jego realizacja zamknęła się w ciągu 28 tygodni od podpisania umowy, przy czym
pierwsze trzy tygodnie (etap I) poświęcone zostały dopracowaniu i uzgodnieniu metodologii
badania podsumowanej w niniejszym raporcie. Dalsze 25 tygodni (etap II) służyć będzie
natomiast przeprowadzeniu samego badania oraz prezentacji jego wyników. Szczegółowy,
rozpisany na poszczególne tygodnie harmonogram prac przedstawiony został w załączniku
IV.
Realizacja etapu II została podzielona na cztery zadania (II.1-II.4). W ramach zadania II.1.
zrealizowane zostaną badania własne, których rolą będzie dostarczenie szczegółowych
informacji nt. roli firm zagranicznych w projektach realizowanych w ramach polityki
37
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
spójności w Polsce. Zadanie będzie realizowane od 4 tygodnia od podpisania umowy, przy
czym jego ramach zrealizowane zostaną:
" badanie internetowe CAWI do 13 tygodnia od podpisania umowy;
" analiza dokumentacji wybranych projektów do 18 tygodnia;
" budowa baz danych statystyki publiczne produkcji, zatrudnienia, handlu
zagranicznego, prognoz dla Państw UE-15, tablice przepływów międzygałęziowych i
ich korekty do 8 tygodnia.
Równolegle rozpocznie się też realizacja zadania II.2., obejmująca analizy
makroekonomiczne. Ponieważ analizy te będą w dużym stopniu bazować na danych
zastanych, rozpoczęcie prac w tym zakresie nie wymaga zamknięcia prac w ramach zadania
II.2. Przewiduje się, że wyniki analiz makroekonomicznych (wykorzystujących wyniki
zadania II.1. w zakresie wyników badań CAWI oraz budowy baz danych) zostaną
przedstawione Zamawiającemu w raporcie cząstkowym w ciągu 14 tygodni od podpisania
umowy (wraz z prezentacją multimedialną na życzenie Zamawiającego).
Rozpoczęcie prac na zadaniem II.3., tj. analizami mikroekonomicznymi, wymaga
wcześniejszego zamknięcia badania CAWI i w związku z tym przypadnie na 14 tydzień po
podpisaniu umowy. Kolejne zagadnienia w ramach analiz mikroekonomicznych
podejmowane będą do 23 tygodnia od podpisania umowy, kiedy przewiduje się zakończenie
badania. Równocześnie w trakcie realizacji zadania II.3. uwzględnione zostaną pozostałe
wyniki analiz prowadzonych w ramach zadania II.1. (doprecyzowanie szacunków dzięki
zakończeniu analizy dokumentacji projektów) oraz II.2. (zapewnienie spójności szacunków
makroekonomicznych z mikroekonomicznymi i ich wzajemnych powiązań). W ramach
zadania II.3. przeprowadzone zostaną także pogłębione wywiady indywidualne z wybranymi
przedsiębiorcami i analizy ich przypadków, służące określeniu efektów pośrednich.
Ostatnie zadanie II.4. rozpocznie się w 24 tygodniu od podpisania umowy i będzie trwać do
jego zakończenia. Celem tego zadania będzie przedstawienie Zamawiającemu materiałów
podsumowujących projekt (raportu końcowego, broszury i prezentacji) i uzgodnienie ich
ostatecznego kształtu.
6.2. Prezentacja wyników
6.2. Prezentacja wyników
6.2. Prezentacja wyników
6.2. Prezentacja wyników
Wyniki badania zaprezentowane zostaną w dwóch opracowaniach raporcie cząstkowym
oraz raporcie końcowym. Raport cząstkowy obejmował będzie wyniki analiz na poziomie
makroekonomicznym, natomiast raport końcowy zarówno analiz na poziomie
makroekonomicznym, jak i mikroekonomicznym. Będzie on też obejmował rezultaty obliczeń
na poziomie makro, korzystających pośrednio ze struktury sektorowej wyznaczonej w
ramach badania CAWI, których z konieczności (czas konieczny na przeprowadzenie ankiety)
zabraknie w raporcie cząstkowym.
38
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Wyniki prezentowane będą w wielkościach denominowanych w polskich złotych oraz euro.
W odniesieniu do wyników określających zmianę struktury sektorowej odpowiednich
zmiennych, np. eksportu z poszczególnych Państw UE-15 do Polski, prezentowane wartości
będą wyrażone w procentach (tj. na przykład, udział sektora budowlanego w łącznym
eksporcie z Włoch do Polski). Odpowiedzi na poszczególne pytania badawcze, udzielane dla
każdego z lat 2004-2007 z osobna, zestawiane będą też we właściwych przypadkach z
odpowiednimi prognozami na lata 2008-2015 tak, by łatwo było uzyskać porównywalność
prezentowanych danych. Oprócz tabelarycznego przedstawienia poszczególnych liczb,
uzyskane wyniki zostaną również przedstawione w formie atrakcyjnych graficznie wykresów.
Oprócz surowej prezentacji wyników w postaci tabel i wykresów, raport końcowy zawierał
będzie też ich interpretację i wnioski. Zgodnie z celem badania, wnioski te będą miały
charakter strategiczny i długookresowy. Ma to związek z faktem, iż (i) okres badania i
prognozy łącznie są to lata 2004-2015 jest bardzo długi i pozwala na odniesienie
uzyskanych oszacowań do obserwowanych długookresowych trendów; (ii) na podstawie
wyników badania można będzie określić mechanizmy, dzięki którym Państwa UE-15 już
skorzystały, korzystają lub mogą w przyszłości skorzystać bezpośrednio lub pośrednio w
wyniku realizacji polityki spójności UE w Polsce, umożliwiając tym samym wyprowadzanie w
odniesieniu do nich tez o charakterze normatywnym; oraz (iii) badanie zidentyfikuje sektory
gospodarki Polski oraz gospodarek krajów UE-15, które skorzystają dzięki polityce spójności
najbardziej, przez co możliwe stanie się właściwe umiejscowienie owych sektorów w
kontekście strategii rozwoju całej Unii Europejskiej i jej regionów. Niniejsze badanie powinno
więc bardzo dobrze wpisać się w toczącą się dyskusję dotyczącą kierunków rozwoju polityki
spójności UE, a także sektorów gospodarki, w które najkorzystniej jest alokować środki w
ramach funduszy strukturalnych.
Treść raportu końcowego będzie też podsumowana w skrótowej, uprzystępniającej wyniki
badania broszurze. Deklarujemy dbałość o formę graficzną tejże broszury oraz zapewniamy,
że będzie ona napisana językiem nienaukowym, zrozumiałym dla laika. Na życzenie
Zamawiającego, treść raportu końcowego przedstawiona zostanie też w postaci prezentacji
multimedialnej.
7. Tabelaryczne podsumowanie metodologii ewaluacji
7. Tabelaryczne podsumowanie metodologii ewaluacji
7. Tabelaryczne podsumowanie metodologii ewaluacji
7. Tabelaryczne podsumowanie metodologii ewaluacji
Lp. Pytanie badawcze Przyjęta metodologia
1 Jaka wielkość dodatkowego popytu Rozbicie prognoz zagregowanego
(konsumpcyjnego i inwestycyjnego) wpływu polityki spójności na
wygenerowanego przez realizację polityki gospodarkę Polski na sektory NACE (w
spójności w Polsce skierowana jest na pierwszym kroku: z wykorzystaniem
dobra i usługi importowane z krajów UE- tablicy przepływów międzygałęziowych
39
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
15? TPM w Polsce; w drugim kroku: z
wykorzystaniem wyników badania
CAWI oraz bezpośrednich analiz
dokumentacji projektów). Oszacowanie
dodatkowego importu dóbr i usług z
poszczególnych krajów UE-15, w
podziale na sektory NACE, na podstawie
TPM w Polsce oraz rachunków
sektorowych handlu zagranicznego
pomiędzy Polską a krajami UE-15.
2 Jak zmieniła się w latach 2004-2007 Oszacowanie dodatkowego eksportu
wartość i struktura dóbr i usług dóbr i usług z poszczególnych krajów
eksportowanych przez kraje UE-15 do UE-15 do Polski, w podziale na sektory
Polski wskutek pojawienia się NACE, wzięte będą z punktu
dodatkowego popytu konsumpcyjnego i pierwszego. Zmiana struktury
inwestycyjnego dzięki realizacji polityki dodatkowego eksportu oraz
spójności? procentowa zmiana wartości obliczone
zostaną dzięki wykorzystaniu TPM dla
krajów UE-15.
3 Jaki wpływ na PKB oraz zatrudnienie w Meta-analiza wyników zawartych w
krajach UE-15 ma zwiększenie wymiany opublikowanych pracach
handlowej z Polską (na skutek wzrostu ekonomicznych. Obliczenie wpływu
popytu uzyskanego dzięki realizacji polityki dodatkowego eksportu na PKB i
spójności w Polsce)? zatrudnienie w krajach UE-15 na
podstawie obliczeń w punktach
powyższych oraz oszacowań
zaczerpniętych z literatury.
4 Jaka wartość środków z funduszy Badanie internetowe CAWI.
strukturalnych została zaabsorbowana Bezpośrednia analiza dokumentacji
przez firmy zagraniczne z krajów UE-15 projektów w ramach odpowiednio
będące (a) beneficjentami funduszy dobranej próby.
strukturalnych UE w Polsce lub (b)
wykonawcami projektów
współfinansowanych z tychże funduszy?
Jaka liczba firm z krajów UE-15 skorzystała
bezpośrednio na realizacji polityki
spójności w Polsce dzięki byciu (a)
beneficjentem lub (b) wykonawcą
realizowanych tu projektów?
40
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
5 Jaki jest wpływ projektów Badanie internetowe CAWI.
współfinansowanych z funduszy Bezpośrednia analiza dokumentacji
strukturalnych UE w Polsce na rozwój firm projektów w ramach odpowiednio
z krajów UE-15 dostarczających (a) dóbr, dobranej próby. Wyprowadzenie
(b) usług niezbędnych do realizacji tych dokładnego rozbicia sektorowego
projektów? Jaki jest wpływ tych projektów dodatkowego popytu inwestycyjnego i
na wzrost zysków omawianych firm oraz konsumpcyjnego pomiędzy sektory
podatków płaconych przez nie w krajach NACE oraz kraje UE-15. Zmiana zysków
macierzystych? firm obsługujących dodatkowy eksport
do Polski obliczona zostanie dzięki
wykorzystaniu TPM dla krajów UE-15.
W celu obliczenia efektów
procentowych wykorzystane zostaną
też dane dotyczące struktury
sektorowej handlu zagranicznego
Polski.
6 Jaki jest wpływ inwestycji w infrastrukturę Analiza jakościowa. Wywiad
podstawową współfinansowanych z pogłębiony, przeprowadzony dla
funduszy strukturalnych UE w Polsce na odpowiednio dobranej, niewielkiej
(a) zwiększenie możliwości eksploracji grupy firm z krajów UE-15, które
polskiego rynku w tym rynków lokalnych prowadzą wymianę handlową lub
i regionalnych przez dobra i usługi działalność gospodarczą w Polsce.
dostarczane przez firmy z krajów UE-15, Pytania dotyczące konsekwencji
(b) zwiększenie wewnętrznej i zewnętrznej realizacji inwestycji w infrastrukturę
wymiany handlowej UE-15, w tym z byłymi podstawową, współfinansowanych w
republikami radzieckimi, (c) obniżenie ramach polityki spójności UE w Polsce,
kosztów działalności firm z krajów UE-15? w odniesieniu do punktów (a)-(c). Próba
kwantyfikacji skali poszczególnych
efektów oraz opóznień, z jakimi się one
pojawiają.
7 Prognoza wpływu realizacji polityki Meta-analiza prognoz handlu
spójności w Polsce na gospodarki krajów zagranicznego i PKB w krajach UE-15 i
UE-15 w latach 2008-2015, sporządzona Polsce na lata 2008-2015. Prognoza
na poziomie makroekonomicznym. skonstruowana będzie w oparciu o dane
nt. agregatów makroekonomicznych, a
także oszacowania wpływu polityk
spójności na gospodarkę Polski w
rozbiciu na sektory NACE, deklarowane
kwoty funduszy oraz ekstrapolację
stopnia wykorzystania tychże kwot.
41
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
8 Prognoza na lata 2008-2015, sporządzona Istotne udoskonalenie prognozy
po przeprowadzeniu analiz na poziomie wyprowadzonej w części
mikroekonomicznym. makroekonomicznej. Prognoza liczby
firm z krajów UE-15 będących
beneficjentami lub wykonawcami
realizowanych w Polsce projektów
współfinansowanych przez fundusze
strukturalne lub Fundusz Spójności UE,
a także firm korzystających pośrednio z
tych projektów.
42
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Załącznik I
Załącznik I
Załącznik I
Załącznik I
Wstępny projekt badania ankietowego CAWI
Wstępny projekt badania ankietowego CAWI
Wstępny projekt badania ankietowego CAWI
Wstępny projekt badania ankietowego CAWI
Moduł A: Charakterystyka projektu i wnioskodawcy
Moduł A: Charakterystyka projektu i wnioskodawcy
Moduł A: Charakterystyka projektu i wnioskodawcy
Moduł A: Charakterystyka projektu i wnioskodawcy
W pierwszej części ankiety, będziecie Państwo poproszeni o udzielenie kilku podstawowych
informacji o realizowanym przez Państwa instytucję projekcie.
Jeżeli Państwa instytucja była wnioskodawcą więcej niż jednego projektu
współfinansowanego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, prosimy o
scharakteryzowanie projektu, którego nazwa została wymieniona w wiadomości
zapraszającej do wzięcia udziału w badaniu.
A1. Tytuł projektu:
<
>
A2. Lata realizacji projektu
A2.1. Początek:
___________ r.
A2.2. Koniec:
r.
___________
A3. Nazwa instytucji:
<>
B5. Adres wnioskodawcy
B5.1. Ulica
<>
43
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
B5.2. Nr
<>
B5.3. Kod pocztowy
<>
B5.4. Miasto
<>
B5.5. Telefon kontaktowy
<>
B5.6. Adres e-mail
<>
A5. Kraj pochodzenia wnioskodawcy:
1 Polska
2 Inny kraj
A5.A [ A5(2)]
1 Austria
2 Belgia
3 Dania
4 Finlandia
5 Francja
6 Grecja
7 Hiszpania
8 Holandia
9 Irlandia
10 Luksemburg
11 Niemcy
12 Portugalia
13 Szwecja
14 Wielka Brytania
15 Włochy
16 Inny kraj (proszę wpisać jaki) __________________
44
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
A6. Program operacyjny:
1 SPO Rozwój Zasobów Ludzkich
2 SPO Transport
3 SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw
4 SPO Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora
Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich
5 SPO Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb
6 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego
7 Program Operacyjny Pomoc Techniczna
8 Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG
9 Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL
10 Fundusz Spójności
A7. Jaka była łączna wartość projektu?
Prosimy o podanie wydatków ogółem zgodnie z najbardziej aktualnym wnioskiem o
dofinansowanie. Wartość proszę podać w tys. złotych.
___________ tys. złotych
A8. Ile wynosił wkład własny?
Wartość proszę podać w tys. złotych.
tys. złotych
___________
A9. Ile wynosiły łączne koszty osobowe projektu?
Wartość proszę podać w tys. złotych.
tys. złotych
___________
A10. Ilu było wykonawców zadań związanych z realizacją projektu?
Pod pojęciem wykonawców rozumie się podmioty, którym w ramach projektu udzielono
zamówienia publicznego, lub które wykonywały zadania związane z realizacją projektu,
jednak zostały wyłączone z procedury udzielania zamówienia publicznego.
1 1
2 2
45
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
3
3
46
Moduł B: Charakterystyka wykonawców
Moduł B: Charakterystyka wykonawców
Moduł B: Charakterystyka wykonawców
Moduł B: Charakterystyka wykonawców
W poprzedniej części ankiety zaznaczyliście Państwo, że w realizacji zadań związanych z
projektem brało udział <> wykonawców. Prosimy o wprowadzanie poszczególnych
wykonawców do kwestionariusza zgodnie z wielkością przekazanych im środków,
zaczynając od wykonawcy, który otrzymał ich najwięcej.
Wykonawca <>
(formularz pojawi się n razy, w zależności od wskazanej liczby wykonawców).
Poniższe pytania dotyczą wykonawcy, któremu przekazano n-tą największą liczbę środków.
Jeżeli tym wykonawcą było konsorcjum, prosimy o udzielenie informacji o liderze tego
konsorcjum.
B1. Nazwa wykonawcy
<>
B2. Czy wykonawca był:
1 Pojedynczym podmiotem
2 Konsorcjum
B3. Kraj pochodzenia wykonawcy15 (lidera konsorcjum pojawi się odpowiedni wariant)
1 Polska
2 Inny kraj
B4.A [ B3(2)]
1 Austria
2 Belgia
3 Dania
4 Finlandia
5 Francja
6 Grecja
7 Hiszpania
15
Przez kraj pochodzenia wykonawcy lub lidera konsorcjum rozumiemy kraj, w którym mieści się jego
oficjalna siedziba.
47
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
8 Holandia
9 Irlandia
10 Luksemburg
11 Niemcy
12 Portugalia
13 Szwecja
14 Wielka Brytania
15 Włochy
16 Inny kraj (proszę wpisać jaki) __________________
B5. Adres wykonawcy (Adres lidera konsorcjum)
B5.1. Ulica
<>
B5.2. Nr
<>
B5.3. Kod pocztowy
<>
B5.4. Miasto
<>
B5.5. Telefon kontaktowy
<>
B5.6. Adres e-mail
<>
B6. Jakiego rodzaju zadania realizował ten wykonawca?
Jeżeli zamówienie dotyczyło więcej niż jednego z poniższych obszarów, prosimy o wskazanie
tego, który stanowił największą część zamówienia. W kolejnym kroku zostaniecie państwo
poproszeni do doprecyzowanie przedmiotu zamówienia realizowanego przez wykonawcę.
/losowa kolejność odpowiedzi/
1 Dostawy B7.A
2 Roboty budowlane B7.B
3 Świadczenie usług B7.C
48
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
B7.A. [ B6(1)] Czego dotyczyły realizowane przez wykonawcę dostawy?
1 Produktów sektora przemysłowego B7.A.A
2 Energii lub wody B7.A.B
3 Produktów innych sektorów gospodarki (m.in. rolniczego, B7.A.C
wydobywczego)
B7.A.A [ B7.A(1)) Jakiego rodzaju produkty przemysłowe zostały objęte dostawą?
/losowa kolejność odpowiedzi/
1 Żywność, napoje i tytoń
2 Tekstylia, odzież
3 Produkty drewniane (w tym meble)
4 Produkty papierowe, poligraficzne
5 Produkty przemysłu chemicznego
6 Produkty przemysłu petrochemicznego, guma, plastik
7 Produkty przemysłu hutniczego
8 Produkty przemysłu maszynowego B7.A.A1
9 Inne (proszę wpisać, jakie)
B7.A.A1. [ B7.A.A(8)] /losowa kolejność odpowiedzi/
1 Sprzęt elektroniczny i optyczny
2 Sprzęt transportowy
3 Inne urządzenia maszynowe
B7.A.B. [ B7.A(2)) /losowa kolejność odpowiedzi/
1 Dostawy energii elektrycznej
2 Dostawy gazu
3 Dostawy gorącej wody
4 Dostawy wody
B7.A.C. [ B7.A(3)) /losowa kolejność odpowiedzi/
1 Dostawy produktów sektora rolniczego
2 Dostawy produktów sektora leśnego
3 Dostawy produktów sektora rybołówczego
4 Dostawy produktów sektora wydobywczego
49
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
B7.B [ B6(2)] Szczegółowy zakres robót budowlanych. /losowa kolejność odpowiedzi/
1 Budowa infrastruktury transportowej
2 Budowa infrastruktury energetycznej i komunalnej
3 Budynki użyteczności publicznej
4 Inne (proszę wpisać jakie)
B7.C [ B6(3)] Szczegółowy zakres wykonywanych usług /losowa kolejność odpowiedzi/
1 Handel detaliczny i hurtowy, naprawa
2 Usługi hotelarskie i gastronomiczne
3 Usługi transportowe, turystyczne, pocztowe i
telekomunikacyjne
4 Pośrednictwo finansowe i usługi wspierające
5 Wynajem i obsługa nieruchomości
6 Wynajem ruchomości
7 Usługi informatyczne
8 Badania i rozwój
9 Usługi przeznaczone dla przedsiębiorców (m.in. doradcze,
prawne)
10 Usługi zdrowotne i socjalne
11 Usługi edukacyjne i szkoleniowe
12 Usługi komunalne
13 Inne (proszę wpisać jakie)
B8. Kwota przekazana wykonawcy:
_________ tys. złotych, co stanowiło ________ % wydatków projektu ogółem.
B9. Proszę wskazać, jaka cześć środków została przekazana wykonawcy w poszczególnych
latach:
Wartość proszę podać w procentach w odniesieniu do całkowitego wynagrodzenia danego
wykonawcy.
[suma wpisanych wartości musi sumować się do 100]
2004
2005
2006
2007
2008
50
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Załącznik II
Załącznik II
Załącznik II
Załącznik II
Klasyfikacja sektorowa NACE
Klasyfikacja sektorowa NACE
Klasyfikacja sektorowa NACE
Klasyfikacja sektorowa NACE
Tabela A. Klasyfikacja sektorowa NACE a sektory w badaniu ankietowym CAWI.
NACE Nazwa kategorii/podkategorii sektorowej Innow. (*)
1 Dostawy
1.1 Dostawy produktów sektora przemysłowego
15,16 Żywność, napoje i tytoń
17-19 Tekstylia, odzież
20, 36 Produkty drewniane (w tym meble)
21,22 Produkty papierowe, poligraficzne
24 Produkty przemysłu chemicznego tak
23,25 Produkty przemysłu petrochemicznego, guma, plastik
26-28 Produkty przemysłu hutniczego
29-35 Produkty przemysłu maszynowego (rozbicie na kategorie)
30-33 Sprzęt elektroniczny i optyczny tak
34,35 Sprzęt transportowy tak
29 Inne urządzenia maszynowe tak
36,37 Inne
1.2 Dostawy energii i wody
40 Dostawy energii elektrycznej
40 Dostawy gazu
40 Dostawy gorącej wody
41 Dostawy wody
1.3 Pozostałe dostawy
1 Dostawy produktów sektora rolniczego
2 Dostawy produktów sektora leśniczego
5 Dostawy produktów sektora rybołówczego
10-14 Dostawy produktów sektora wydobywczego
51
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
2 Roboty budowlane
Roboty budowlane
45 Budowa infrastruktury transportowej
45 Budowa infrastruktury energetycznej i komunalnej
45 Budynki
3 Świadczenie usług
50-52 Handel detaliczny i hurtowy, naprawa
55 Usługi hotelarskie i gastronomiczne
60-63 Usługi transportowe i turystyczne
64 Usługi pocztowe i telekomunikacyjne tak
65-67 Pośrednictwo finansowe i usługi wspierające tak
70 Wynajem i obsługa nieruchomości
71 Wynajem ruchomości
72 Usługi informatyczne tak
73 Badania i rozwój tak
74 Usługi przeznaczone dla przedsiębiorców tak
80 Usługi edukacyjne i szkoleniowe
85 Usługi zdrowotne i socjalne
90 Usługi komunalne
0 Inne usługi
(*) symbolem tak oznaczone zostały kategorie sektorowe dostarczające produktów
i technologii innowacyjnych, a także usług bankowych i doradczych
Zgodnie z powyższą tabelą, jako sektory innowacyjne zostały zakwalifikowane:
" przemysł chemiczny,
" przemysł maszynowy (rozbity na 3 kategorie: przemysł elektroniczny i optyczny,
przemysł transportowy oraz przemysł produkujący pozostałe urządzenia
maszynowe),
" usługi pocztowe i telekomunikacyjne,
" usługi informatyczne,
" badania i rozwój,
" pośrednictwo finansowe, ubezpieczenia oraz usługi wspierające,
52
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
" usługi przeznaczone dla przedsiębiorstw.
Podstawą do takiego właśnie podziału kategorii sektorowych NACE był dokument pt.
Technology and knowledge-intensive sectors, opublikowany przez Eurostat w ramach cyklu
publikacji metodologicznych Eurostat Metadata , datowany na luty 2008r. Poszczególne
sektory gospodarki zostały tam przyporządkowane do zbiorczych grup pod względem
poziomu zaawansowania technologicznego (w przypadku sektorów przemysłowych) oraz
stopnia oparcia na wiedzy (w przypadku sektorów usługowych). Zaproponowano tam szereg
konkurencyjnych metodologii takiego podziału, pozwalając tym samym na dokonanie
wyboru w zależności od potrzeb badawczych.
Dokonany w niniejszym badaniu podział sekcji gospodarki produkujących dobra
przemysłowe oparty został o klasyfikację OECD (Manufacturing industries classified
according to their global technological intensity tj. Gałęzie przemysłu sklasyfikowane
według ich globalnej intensywności technologicznej ). Jako innowacyjne wybrano sektory
NACE zakwalifikowane w ramach tej metodologii do grup przemysłów high-technology oraz
medium-high-technology. W jednym przypadku konieczne było przy tym zastosowanie
uproszczenia, ponieważ podział OECD klasyfikuje części składowe poszczególnych sekcji, a
nie sekcje jako całości: jako innowacyjna uznana została cała sekcja nr 35 (przemysł
transportowy), pomimo tego, że jedna z jej pięciu części składowych, przemysł okrętowy, nie
znajduje się w wykazie sektorów wysokiej technologii. Uproszczenie to było jednak
konieczne, aby zebrane dane mogły stanowić wkład do tablicy przepływów
międzygałęziowych.
Tego typu problem nie wystąpił natomiast w przypadku podziału sektorów usługowych.
Kluczem do wyboru sekcji innowacyjnych była kategoria knowledge-intensive high
technology services rozszerzona o usługi finansowe oraz usługi przeznaczone dla
przedsiębiorstw. Obie te dołączone sekcje charakteryzują się bowiem dużym stopniem
oparcia na wiedzy, a ponadto stanowią istotny element niniejszego badania, ponieważ
zawierają w sobie wyeksponowane osobno przez Zamawiającego sektory usług bankowych
oraz doradczych.
53
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Załącznik III
Załącznik III
Załącznik III
Załącznik III
Lista projektów wylosowanych do analizy dokumentacji
Lista projektów wylosowanych do analizy dokumentacji
Lista projektów wylosowanych do analizy dokumentacji
Lista projektów wylosowanych do analizy dokumentacji
Lista główna
Lista główna
Lista główna
Lista główna
Podkat
Kategoria.Naz egoria. Program.Naz
IdProjekt Identyf Skrot Projekt.Nazwa wa Nazwa wa
2000/PL/1 Gospodarka odpadami jednostka
6/P/PE/00 AD-FSP- stałymi w Krakowie, etap samorządu JST Fundusz
114 5 0006 I terytorialnego gmina Spójności
2001/PL/1
6/P/PE/02 AD-FSP- Poprawa jakości wody w przedsiębiorst Fundusz
141 4 0033 Białymstoku wo inne Spójności
Pomoc techniczna dla
przygotowania projektu
2002/PL/1 modernizacji linii
6/P/PA/00 AD-FSP- kolejowej (E-20 i CE-20) jednostka Fundusz
150 9 0042 - pozostałe prace budżetowa inne Spójności
Pomoc techniczna dla
przygotowania projektu
modernizacji linii
kolejowej E75 na odcinku
2002/PL/1 Warszawa Białystok
6/P/PA/00 AD-FSP- Sokółka Trakiszki (Rail jednostka Fundusz
165 8 0057 Baltica) budżetowa inne Spójności
2000/PL/1 jednostka
6/P/PE/02 AD-FSP- Poprawa jakości wody w samorządu JST Fundusz
128 1 0020 Suwałkach terytorialnego gmina Spójności
2002/PL/1 Przygotowanie projektu
6/P/PA/01 AD-FSP- budowy autostrady A2, jednostka Fundusz
151 0 0043 odc. Stryków-Konotopa budżetowa inne Spójności
2003/PL/1 Gospodarka wodno- jednostka
6/P/PE/04 AD-FSP- ściekowa w Stalowej samorządu JST Fundusz
173 2 0065 Woli terytorialnego gmina Spójności
Pomoc w zakresie
przygotowania i
wdrażania projektów
2004/PL/1 kolejowych
6/C/PA/00 AD-FSP- współfinansowanych z jednostka Fundusz
179 2 0071 FS budżetowa inne Spójności
2004/PL/1 Gospodarka wodno- jednostka
6/C/PE/02 AD-FSP- ściekowa w aglomeracji samorządu JST Fundusz
203 6 0095 wadowickiej terytorialnego gmina Spójności
Kanalizacja Miasta
2004/PL/1 Zgierza wraz
6/C/PE/02 AD-FSP- modernizacją przedsiębiorst Fundusz
205 8 0097 oczyszczalni ścieków wo inne Spójności
2005/PL/1 Gospodarka wodno- jednostka
6/C/PE/00 AD-FSP- ściekowa w gminie samorządu JST Fundusz
225 8 0117 Świebodzin terytorialnego gmina Spójności
Remont wieży widokowej
CZ.04.4.8 na Wielkiej Sowie wraz z jednostka INTERREG
5/1.3.PL.1/ AD-INT- zagospodarowaniem samorządu JST POLSKA-
65031 0387 065031 terenu terytorialnego gmina CZECHY
POPT-2.3- AD-POT- Działania informacyjne jednostka Pomoc
68188 2006-04 068188 dotyczące systemu budżetowa inne techniczna
54
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
informatycznego SIMIK
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
Budowa i modernizacja żywnościowe
OR14- infrastruktury go oraz
61410- przeciwpożarowej i rozwój
OR140000 lasach I kategorii jednostka obszarów
739798 2/04 739798 zagrożenia pożarowego budżetowa inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
Budowa dróg żywnościowe
OR10- wewnętrznych, budowa go oraz
61415- urządzeń do rozwój
OR100047 odprowadzania i obszarów
746811 1/05 746811 oczyszczania ścieków rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
OR08- go oraz
61400- Zakup kombajnu rozwój
OR080005 zbożowego Class Lexion obszarów
712470 9/04 712470 580 rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
OR13- go oraz
61400- Zakup wyposażenia rozwój
OR130135 chlewni, maszyn i obszarów
717831 3/05 717831 urządzeń rolniczych rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
Zakup ciągnika żywnościowe
OR14- rolniczego oraz zakup go oraz
61400- trzech silosów rozwój
OR140020 zbożowych i budowa obszarów
718405 1/05 718405 płyty fundamentowej. rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
Zakup ciągnika 150 170 żywnościowe
OR02- KM, Opryskiwacza 18 m, go oraz
61400- pługa 4 skibowego i rozwój
OR020046 agregatu uprawowo obszarów
701106 6/05 701106 siewnego. rolnik inne wiejskich
jednostka Rozwój
23/1/1.3A/ AD-RZL- samorządu JST zasobów
30218 2005 0115 Otwarta Brama terytorialnego powiat ludzkich
55
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Do zagrożonych jednostka Rozwój
11/1/1.3A/ AD-RZL- długotrwałym samorządu JST zasobów
64490 2006 064490 bezrobociem terytorialnego powiat ludzkich
DWF.1.5.
A.1.1.5
SPO
RZL.618.1 Rozwój
94.2004_1 AD-RZL- zasobów
31337 2_31_01 1235 Dobry Start NGO inne ludzkich
jednostka Rozwój
DWF_2_1. AD-RZL- samorządu zasobów
508611 5_337 508611 Pomocna dłoń terytorialnego inne ludzkich
OR11- Rybołówstwo
61522- Modernizacja Falochronu i
OR110001 Północnego narzutowego przedsiębiorst przetwórstwo
600792 6/05 600792 we Władysławowie wo inne ryb
Zakup autobusu
szynowego dla jednostka JST
AD-TRA- województwa warmińsko- samorządu wojewó
8418 0093 mazurskiego terytorialnego dztwo Transport
Budowa obwodnicy
Zachodniej Legnicy -
Etap ID - odcinek od ul. jednostka
AD-TRA- Nowodworskiej do samorządu JST
31755 0041 autostrady A4 terytorialnego gmina Transport
Remont południowego
wiaduktu drogowego
"Krzywa Góra" wraz z
modernizacją dojazdów jednostka
AD-TRA- w ciągu drogi krajowej nr samorządu JST
31757 0043 1 we Włocławku terytorialnego gmina Transport
MODERNIZACJA
PARKU Przeds.
MASZYNOWEGO - Wzrost
SPÓAKI LIMA-POL średnie konkurencyjn
SPOWKP/ CELEM PODNIESIENIA przedsi ości
2.3/14/014 ad-wkp- KONKURENCYJNOŚCI przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
204785 67 204785 RYNKOWEJ wo wo tw
Redukcja odpadu Przedsi
niebezpiecznego ęb.- Wzrost
czterochloroetylenu duże konkurencyjn
WKP_1/2. AD- poprzez modernizację przedsi ości
4.4/2/2005 WKP- instalacji do mycia rurek przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
8932 /5/27 9088 aluminiowych wo wo tw
Przeds.
Wzrost konkurencyjności - Wzrost
firmy poprzez wdrożenie średnie konkurencyjn
SPOWKP/ innowacyjnego procesu przedsi ości
2.3/02/164 ad-wkp- technologicznego przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
205866 8 205866 produkcji mebli wo wo tw
WZROST
KONKURENCYJNOŚCI
PRZEDSIBIORSTWA Przeds.
POPRZEZ ZAKUP - Wzrost
INNOWACYJNYCH średnie konkurencyjn
SPOWKP/ URZDZEC DO PRAC przedsi ości
2.3/24/001 ad-wkp- ZWIZANYCH Z przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
204337 57 204337 GEOINŻYNIERI. wo wo tw
56
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Przeds.
Rozbudowa - Wzrost
przedsiębiorstwa poprzez średnie konkurencyjn
SPOWKP/ AD- wdrożenie innowacyjnej przedsi ości
2.2.1/14/0 WKP- technologii produkcji przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
503612 261 503612 kotłów w Ilinie. wo wo tw
Zintegrowany
Modernizacja - Program
przebudowa drogi Operacyjny
powiatowej nr 0138Z jednostka Rozwoju
AD-ZPO- odcinek: ul. Westerplatte- samorządu JST Regionalneg
40101 3.1/422/05 3194 ul.Dworcowa w m. Rewal terytorialnego powiat o
ZWIKSZENIE
ZDOLNOŚCI Zintegrowany
PRODUKCYJNYCH Przedsi Program
FIRMY POPRZEZ ęb.- Operacyjny
UNOWOCZEŚNIENIE mikropr Rozwoju
Z/2.02/III/3 AD-ZPO- POSIADANEGO PARKU przedsiębiorst zedsięb Regionalneg
306257 .4/66/05 306257 MASZYNOWEGO wo iorstwo o
Zintegrowany
Program
Przebudowa budynków i Operacyjny
unowocześnianie bazy placówki Rozwoju
Z/*2.18/I/1 AD-ZPO- sprzętowej SP ZOZ ochrony Regionalneg
38182 .3.2/1/04 0955 Aańcut zdrowia inne o
Zintegrowany
Program
101. Operacyjny
(15.01.08) Równy start - program jednostka Rozwoju
Z/2.24/II/2. AD-ZPO- stypendialny Powiatu samorządu JST Regionalneg
400586 2/39/05 400586 Myszkowskiego terytorialnego powiat o
Zintegrowany
Program
Sieć kanalizacyjna Operacyjny
ciśnieniowa z jednostka Rozwoju
Z/2.20/III/3 AD-ZPO- przepompowniami - II samorządu JST Regionalneg
8252 .2/14/05 062816 etap - zadanie I terytorialnego gmina o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Wspieranie szans jednostka Rozwoju
Z/2.30/II/2. AD-ZPO- edukacyjnych uczniów samorządu JST Regionalneg
39603 2.1/39/05 39603 poznańskich szkół terytorialnego gmina o
Zintegrowany
Przedsi Program
ęb.- Operacyjny
Z/2.04/III/3 Budynek Usługowy mikropr Rozwoju
.4/ZARR/ AD-ZPO- zakwaterowania przedsiębiorst zedsięb Regionalneg
201578 W/62/04 201578 turystycznego w Rewalu wo iorstwo o
Zintegrowany
Placów Program
ka Operacyjny
ośw.- Rozwoju
Z/12/II/2.5/ AD-ZPO- Zostań skutecznym placówka publicz Regionalneg
303700 31/05 303700 przedsiębiorcą oświatowa na o
Z grupy 100 największych projektów
2005/PL/1 AD-FSP- Zaopatrzenie w wodę i jednostka JST Fundusz
221 6/C/PE/00 0113 oczyszczanie ścieków w samorządu gmina Spójności
57
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
3 Warszawie - faza III terytorialnego
2002/PL/1 Oczyszczanie ścieków i jednostka
6/P/PE/03 AD-FSP- uzdatnianie wody pitnej samorządu JST Fundusz
160 5 0052 w Częstochowie terytorialnego gmina Spójności
2004/PL/1
6/C/PT/00 AD-FSP- Budowa autostrady A-2, jednostka Fundusz
177 1 0069 odcinek: Konin - Emilia budżetowa inne Spójności
Rozwój
AD-RZL- Pracownie komputerowe jednostka zasobów
30786 0683 dla szkół budżetowa inne ludzkich
Budowa I etapu
obwodnicy m. Puławy dł.
12,71km wraz z budową
nowego mostu przez rz.
AD-TRA- Wisłę w Puławach dł. jednostka
31717 0003 1038,2 mb budżetowa inne Transport
Budowa Trasy jednostka
AD-TRA- Kwiatkowskiego w Gdyni samorządu JST
31724 0010 - III Etap terytorialnego gmina Transport
Przedsi
ęb.- Wzrost
Kompleksowa małe konkurencyjn
AD- modernizacja i przedsi ości
WKP- rozbudowa Leszczyńskiej przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
401922 005079-04 401922 Fabryki Pomp Sp. z o.o. wo wo tw
Przedsi
ęb.- Wzrost
duże konkurencyjn
AD- Rozbudowa i przedsi ości
WKP- modernizacja koksowni przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
401935 009274-04 401935 "Radlin" wo wo tw
Zintegrowany
Program
Przebudowa Średnicowej Operacyjny
Linii Tramwajowej jednostka Rozwoju
Z/2.02/I/1. AD-ZPO- Północ-Południe we samorządu JST Regionalneg
37321 6/6/04 0061 Wrocławiu terytorialnego gmina o
Zintegrowany
Budowa Wielofunkcyjnej Program
Hali Sportowo- Operacyjny
Widowiskowej na granicy jednostka Rozwoju
Z/2.22/I/1. AD-ZPO- miast Gdańska i Sopotu - samorządu JST Regionalneg
38410 4/539/05 1183 etap I terytorialnego gmina o
58
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Lista rezerwowa
Lista rezerwowa
Lista rezerwowa
Lista rezerwowa
Podkat
Kategoria.Naz egoria. Program.Naz
IdProjekt Identyf Skrot Projekt.Nazwa wa Nazwa wa
2000/PL/1 Gospodarka odpadami
6/P/PE/00 AD-FSP- dla Doliny Redy i przedsiębiorst Fundusz
111 2 0003 Chylonki wo inne Spójności
2000/PL/1 Modernizacja jednostka
6/P/PE/00 AD-FSP- oczyszczalni ścieków w samorządu JST Fundusz
118 9 0010 Przemyślu terytorialnego gmina Spójności
2000/PL/1 jednostka
6/P/PE/02 AD-FSP- Oczyszczanie ścieków w samorządu JST Fundusz
129 2 0021 Brzegu terytorialnego gmina Spójności
2001/PL/1 jednostka
6/P/PE/02 AD-FSP- Oczyszczanie ścieków w samorządu JST Fundusz
142 6 0034 Bolesławcu terytorialnego gmina Spójności
Wsparcie procesu
przygotowania i realizacji
2003/PL/1 projektów finansowanych
6/P/PA/01 AD-FSP- w ramach FS w sektorze jednostka Fundusz
167 4 0059 transportu drogowego budżetowa inne Spójności
2003/PL/1 Zaopatrzenie w wodę i jednostka
6/P/PE/04 AD-FSP- oczyszczanie ścieków w samorządu JST Fundusz
174 4 0066 Chorzowie terytorialnego gmina Spójności
2004/PL/1 jednostka
6/C/PE/00 AD-FSP- Gospodarka wodno- samorządu JST Fundusz
180 1 0072 ściekowa w Będzinie terytorialnego gmina Spójności
2004/PL/1 Gospodarka wodno- jednostka
6/C/PE/00 AD-FSP- ściekowa w Grodzisku samorządu JST Fundusz
186 7 0078 Mazowieckim terytorialnego gmina Spójności
Modernizacja i
2004/PL/1 rozbudowa miejskiego jednostka
6/C/PE/03 AD-FSP- systemu kanalizacji samorządu JST Fundusz
208 4 0100 sanitarnej w Pabianicach terytorialnego gmina Spójności
2005/PL/1 Gospodarka wodno- jednostka
6/C/PE/00 AD-FSP- ściekowa w Żyrardowie i samorządu JST Fundusz
220 2 0112 Jaktorowie terytorialnego gmina Spójności
Modernizacja i
rozbudowa systemu
2005/PL/1 odbioru ścieków w jednostka
6/C/PE/01 AD-FSP- Ostrołęce i gminie samorządu JST Fundusz
227 1 0119 Olszewo-Borki terytorialnego gmina Spójności
Informacja o programie, INTERREG
TA/NEB/P promocja i ocena POLSKA-
L/JTS/3.2/ AD-INT- programu w ramach BIAAORUŚ-
505944 06/02 505944 WST (2006) inne inne UKRAINA
PROSTYTUCJA, CZYLI
MAODZIEŻ NA
SPRZEDAŻ -
PL-06-F1- przeciwdziałanie INTERREG
2-D-1355- AD-INT- prostytucji nieletnich na jednostka POLSKA-
65129 ERN 065129 obszarze wsparcia. budżetowa inne SAKSONIA
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
jednostka żywnościowe
AD-ROL- Kształtowanie centrum samorządu JST go oraz
503377 503377 wsi Potok Wielki terytorialnego gmina rozwój
59
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
obszarów
wiejskich
rozwój plantacji borówki
poprzez zakup sadzonek
borówki 28000szt, zakup
i montaż siatki przeciwko Restrukturyz
ptakom, instalacja acja i
nawadniająca na modernizacja
powierzchni 6,14 ha, sektora
remont budynku pod żywnościowe
OR07- przechowalnię owoców, go oraz
61400- hydroforni, instalacja rozwój
OR070100 chłodnicza z montażem, obszarów
709500 5/05 709500 zakup nowych m rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
OR07- go oraz
61413- rozwój
OR070050 Zakup podwozia obszarów
742138 2/06 742138 samochodu ciężarowego. rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
budowa budynku szklarni modernizacja
i budynku kotłowni, sektora
instalacja systemu żywnościowe
OR07- nawadniania go oraz
61400- kropelkowego oraz zakup rozwój
OR070131 różnych urządzeń i obszarów
709744 1/05 709744 akcesoriów ogrodniczych rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
OR06- go oraz
61400- rozwój
OR060137 obszarów
708643 2/06 708643 Budowa stajni dla koni rolnik inne wiejskich
Restrukturyz
acja i
Powiększenie zdolności modernizacja
produkcyjnych zakładu sektora
dzięki wprowadzeniu żywnościowe
OR06- innowacji w procesie go oraz
61404- technologicznym i rozwój
OR060003 poprawę logistyki w przedsiębiorst brak obszarów
739002 1/05 739002 obrocie towarem. wo danych wiejskich
jednostka Rozwój
AD-RZL- samorządu JST zasobów
513917 513917 Klucz do przyszłości terytorialnego powiat ludzkich
jednostka Rozwój
19/2/1.2A/ AD-RZL- samorządu JST zasobów
505008 2006 505008 Pomost do kariery terytorialnego powiat ludzkich
60
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
DWF.1.5.A
.1.1.5 Integracja społeczno-
SPORZL.5 zawodowa osób
85.161.20 zagrożonych Rozwój
04_12_31 AD-RZL- wykluczeniem zasobów
31347 _01 1245 społecznym NGO inne ludzkich
jednostka Rozwój
1a/S/Aę/1. AD-RZL- samorządu JST zasobów
65940 2/23/06 065940 Młodzi profesjonaliści terytorialnego powiat ludzkich
Modernizacja
OR06- gospodarstwa rybnego Rybołówstwo
61521- położonego w i
OR060000 miejscowości Liplas przetwórstwo
600583 7/05 600583 gmina Gdów. rybak inne ryb
Remont i przebudowa ul.
Głogowskiej w Poznaniu
na odcinku od wiaduktu jednostka
AD-TRA- Górczyńskiego do ul. samorządu JST
31766 0052 Rawickiej terytorialnego gmina Transport
"Kampania informacyjno
AD-TRA- - promocyjna SPOT w jednostka
31777 0063 latach 2005 - 2006" budżetowa inne Transport
Przebudowa ul.
Żmigrodzkiej we jednostka
AD-TRA- Wrocławiu w ciągu drogi samorządu JST
31742 0028 krajowej nr 5 terytorialnego gmina Transport
ZDOBYCIE
EUROPEJSKIEGO Przeds.
RYNKU - Wzrost
OFFSHORE'OWEGO średnie konkurencyjn
SPOWKP/ DZIKI ROZSZERZENIU przedsi ości
2.3/18/125 ad-wkp- OFERTY przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
205642 1 205642 PRODUKCYJNEJ wo wo tw
Przedsi
Wzrost konkurencyjności ęb.- Wzrost
poprzez poszerzenie małe konkurencyjn
SPOWKP/ oferty produktowej dzięki przedsi ości
2.3/04/102 ad-wkp- wdrożeniu innowacyjnych przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
205893 1 205893 technologii wo wo tw
Przedsi
ęb.- Wzrost
URUCHOMIENIE małe konkurencyjn
SPOWKP/ INNOWACYJNEJ LINII przedsi ości
2.3/14/013 ad-wkp- PRODUKCYJNEJ przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
205442 00 205442 KOSTKI TOALETOWEJ wo wo tw
Wzrost
Priorytetowe technologie konkurencyjn
WKP_1/1. AD- dla zrównoważonego jednostka ości
4.5/2/2006 WKP- rozwoju województwa naukowo- przedsiębiors
122815 /20/23/601 9395 świętokrzyskiego badawcza inne tw
Przedsi
ęb.- Wzrost
duże konkurencyjn
WKP_1/1. AD- przedsi ości
3/2/2005/3 WKP- Grudziądzki Park przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
31967 1/116 0162 Przemysłowy wo wo tw
Budowa sieci Zintegrowany
wodociągowej jednostka Program
Z/2.28/III/3 AD-ZPO- Gawrzyjałki-Pużary- samorządu JST Operacyjny
40874 .1/201/04 4189 Lipowiec terytorialnego gmina Rozwoju
61
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Regionalneg
o
Zintegrowany
Modernizacja i adaptacja Program
zabytkowych budynków Operacyjny
Muzeum i Archiwum kościoły, Rozwoju
AD-ZPO- Archidiecezjalnego w związki Regionalneg
39491 1.4/360 2264 Poznaniu wyznaniowe inne o
Zintegrowany
Zakup wyposażenia i Przedsi Program
środków trwałych dla ęb.- Operacyjny
nowopowstałego obiektu mikropr Rozwoju
Z/2.22/III/3 AD-ZPO- restauracyjno- przedsiębiorst zedsięb Regionalneg
306712 .4/015/05 306712 hotelowego wo iorstwo o
Zintegrowany
Przedsi Program
Rozbudowa sieci ęb.- Operacyjny
radiowego dostępu do mikropr Rozwoju
Z/2.14/III/3 AD-ZPO- Internetu przez JMDI przedsiębiorst zedsięb Regionalneg
304956 .4/1075/05 304956 Jacek Maleszko wo iorstwo o
Zintegrowany
Placów Program
ka Operacyjny
ośw.- Rozwoju
Z/2.18/II/2. AD-ZPO- Nowe kwalifikacje nowe placówka prywatn Regionalneg
305477 3/69/06 305477 możliwości oświatowa a o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
jednostka Rozwoju
344. AD-ZPO- Miejski System Informacji samorządu JST Regionalneg
501368 (16.01.08) 501368 Turystycznej terytorialnego gmina o
Zintegrowany
Modernizacja drogi Program
powiatowej nr 3947E na Operacyjny
odcinku od drogi jednostka Rozwoju
AD-ZPO- Krajowej nr 1 do samorządu JST Regionalneg
64005 239/2004 064005 miejscowości Rożny terytorialnego powiat o
Zintegrowany
Zachodniopom. Program Program
Szkolenia Młodzieży Operacyjny
Piłkarskiej i Rozwoju Rozwoju
3.5.1/378/ AD-ZPO- Infrastruktury Sportowej Regionalneg
113310 05 5704 EUROBOISKA NGO inne o
Z grupy 100
największych
projektów:
2004/PL/1
6/C/PE/00 AD-FSP- Bydgoski system wodny i przedsiębiorst brak Fundusz
182 3 0074 kanalizacyjny II wo danych Spójności
Modernizacja i
2004/PL/1 rozbudowa systemu jednostka
6/C/PE/01 AD-FSP- wodno-kanalizacyjnego samorządu JST Fundusz
196 7 0088 na terenie gminy Radom terytorialnego gmina Spójności
2005/PL/1 Modernizacja linii
6/C/PT/00 AD-FSP- kolejowej E65, odcinek jednostka Fundusz
231 1 0123 Warszawa-Gdynia, etap budżetowa inne Spójności
62
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
II
Wsparcie zatrudnienia Rozwój
76/PFRON AD-RZL- osób niepełnosprawnych jednostka zasobów
505749 /1.4b/2005 505749 na otwartym rynku pracy budżetowa inne ludzkich
Budowa dróg
dojazdowych (krajowych)
do II przeprawy mostowej jednostka
AD-TRA- w Płocku - etap I. samorządu JST
31763 0049 Budowa odc. I i II terytorialnego gmina Transport
Przeprawa przez rzekę jednostka
AD-TRA- Wartę - nowy przebieg samorządu JST
31793 0079 drogi krajowej nr 25 terytorialnego gmina Transport
Przeds.
- Wzrost
średnie konkurencyjn
AD- Rozbudowa zakładu w przedsi ości
WKP- Aodzi o wydział produkcji przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
401908 005258-04 401908 lodówek wo wo tw
Przedsi
ęb.- Wzrost
Zmiana technologii duże konkurencyjn
AD- produkcji chloru z przedsi ości
WKP- diafragmentowej na przedsiębiorst ębiorst przedsiębiors
401909 005122-04 401909 membranową wo wo tw
Przeds. Zintegrowany
- Program
średnie Operacyjny
Budowa DTŚ Zachód przedsi Rozwoju
17. AD-ZPO- odcinek R1, R2 w Rudzie przedsiębiorst ębiorst Regionalneg
38654 (16.01.08) 1427 Śląskiej wo wo o
Zintegrowany
Budowa Trasy Program
Siekierkowskiej odcinek Operacyjny
Z/2.14/I/1. IIB od węzła Bora- jednostka Rozwoju
1.1/1492/0 AD-ZPO- Komorowskiego do ulicy samorządu JST Regionalneg
112980 5 5374 Płowieckiej terytorialnego gmina o
63
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Załącznik IV.
Załącznik IV.
Załącznik IV.
Załącznik IV.
Szczegółowy harmonogram realizacji badania.
Szczegółowy harmonogram realizacji badania.
Szczegółowy harmonogram realizacji badania.
Szczegółowy harmonogram realizacji badania.
64
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
błędy ex post
Viral Blog Post Case Study
post Rdz 1
ex uc prtadrpt1
post TYTUŁ
ex uc subsc1
Ĺotys M Ewaluacja i rozliczanie projektĂłw
post Rdz 9
ex itplan1
post Rdz 2
417066 post verify x cgi
rm (2)
więcej podobnych podstron