SIECI KOMPUTEROWE
Arkadiusz Adolph
WYKA
AD 9
TEMATYKA WYKA
ADU
warstwy wyższe modelu ISO/OSI
- warstwa sesji
- warstwa prezentacji
- warstwa aplikacji
TEMATYKA WYKA
ADU
Wykład ten adresowany jest przede wszystkich do
przyszłych twórców aplikacji sieciowych. Oczywiście
zarówno administratorzy, jak i zwykli użytkownicy sieci
powinni mieć świadomość istnienia tych warstw oraz roli,
jakie one pełnią. Opis warstw wyższych jest często
pomijany bÄ…dz
w znaczny sposób skracany w fachowej
literaturze, poświęconej sieciom komputerowym. W
wyniku tego błędy w działaniu sieci (takie, jak na przykład
niewłaściwe zdekodowanie znaków czy częste przerwy
w transmisji danych) sÄ… trudne do zlokalizowania
i zrozumienia.
WARSTWY WYŻSZE MODELU OSI
Warstwy wyższe charakteryzują się dużą ilością
protokołów specyficznych dla każdej aplikacji.
Często spotkać można protokoły, których opis
i sposób działania jest tajemnicą firmy lub osoby,
która stworzyła daną aplikację.
W wielu modelach protokołów sieciowych warstwy
te przedstawiane sÄ… jako jedna warstwa.
Przykładem może być model TCP/IP, gdzie tworzą
one jednÄ… warstwÄ™  aplikacji.
WARSTWY WYŻSZE MODELU OSI
FUNKCJA
Rolą warstw wyższych modelu ISO/OSI jest obsługa
komunikacji między procesami na zdalnych hostach
oraz odpowiednie zarzÄ…dzanie, przedstawianie oraz
utrzymanie poprawności przesyłania danych
między nimi.
Warstwy wyższe pełnią najważniejszą rolę
w komunikowaniu się między sobą aplikacji,
a tym samym użytkowników. Wszystkie opisane
wcześniej warstwy pełnią rolę usługową dla warstw
wyższych, a przede wszystkim dla warstwy
aplikacji.
WARSTWY WYŻSZE MODELU OSI
PODZIAA

Warstwy wyższe modelu ISO/OSI dzielą się na:
warstwÄ™ piÄ…tÄ… (warstwÄ™ sesji) 
odpowiedzialną za utrzymanie połączenia między
dwoma hostami,
warstwę szóstą (warstwę prezentacji) 
odpowiedzialnÄ… za przedstawienie danych
(transformacja, kodowanie bÄ…dz
kompresja) między
warstwami sesji oraz aplikacji,
warstwę siódmą (warstwę aplikacji) 
odpowiedzialnÄ… za komunikacjÄ™ miÄ™-dzy
aplikacjami uruchomionymi na zdalnych hostach.
WARSTWA SESJI
Warstwa piÄ…ta modelu ISO/OSI nazywana jest
warstwą sesji. Służy ona do ustano-wienia sesji,
czyli połączenia między dwoma zdalnymi
procesami oraz zarzÄ…dzania niÄ….
WARSTWA SESJI
Warstwa piÄ…ta modelu ISO/OSI.
Służy ona do ustanowienia sesji,
czyli połączenia między dwoma zdalnymi
procesami oraz zarzÄ…dzania niÄ….
WARSTWA SESJI
Sesją nazywa się dialog zachodzący między dwoma
komputerami lub procesami. Przykładami
komunikacji między dwoma komputerami może
być przesyłanie plików czy poczty elektronicznej.
Warstwa sesji zarządza sposobem przesyłania tych
danych i w sytuacji, kiedy jeden z komputerów nie
potrafi ich obsłużyć, mechanizm warstwy sesji ma
możliwość okresowego wstrzymania transmisji.
WARSTWA SESJI
ZADANIA
lð sterowanie wymianÄ… danych, zarówno w trybie
jednokierunkowym, jak i dwukierunkowym,
lð ustalanie punktów synchronizacji danych,
wykorzystywanych w celu retransmisji
w przypadku powstania przekłamań,
lð umożliwienie odzyskania danych w przypadku
przerwy w łączności przez ponowne ich
przesłanie.
WARSTWA SESJI
USA
UGI DOSTARCZANE PRZEZ WARSTW
SESJI
WARSTWIE PREZENTACJI
1. nawiÄ…zywanie oraz utrzymywanie sesji
(określenie parametrów połączenia sesji)
2. wzajemne zarzÄ…dzanie
(kontrolowanie sesji przez jednostkÄ™ prezentacji)
3. resynchronizacja połączenia sesji
(ponowne nawiązanie sesji między jednostkami prezentacji)
4. usługa kwarantanny
(zgłoszenie, że część danych jest niedostępna lub bezużyteczna
dla jednostki odbiorczej)
5. raportowanie wyjątków
(powiadamianie systemu bÄ…dz
procesu na temat błędów w działaniu
sesji lub innych błędów nieraportowanych przez inne usługi modelu)
WARSTWA PREZENTACJI
Głównym zadaniem tej warstwy jest
przetłumaczenie na postać kanoniczną danych
przesyłanych z jednego hosta (lub procesu)
do drugiego.
Do zadań tej warstwy należy również kodowanie
lub dekodowanie danych, ich kompresja,
czy konwersja obrazów graficznych
na ciągi bitów.
WARSTWA PREZENTACJI
ZADANIA
Warstwa prezentacji w modelu ISO/OSI zapewnia:
lð możliwość reprezentowania informacji, którÄ…
posługują się stacje aplikacyjne podczas
komunikacji,
lð tÅ‚umaczenie danych, definiowanie ich formatu
oraz odpowiednią składnię,
lð szyfrowanie oraz deszyfrowanie danych,
lð kompresjÄ™ oraz dekompresjÄ™ danych.
WARSTWA APLIKACJI
Aplikacja musi dbać wyłącznie o komunikację na
poziomie protokołu aplikacji, nie musi więc
pilnować poprawności, kolejności, kodowania
i szyfrowania danych przychodzÄ…cych do klienta,
czyli tych wszystkich funkcji, jakie spełniają niższe
warstwy modelu ISO/OSI.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
Model ISO/OSI jest modelem abstrakcyjnym
Istniejące protokoły bazują na rzeczywistych
modelach,np TCP/IP bÄ…dz
IPX/SPX
Klasyfikowanie protokołów do poszczególnych
warstw modelu ISO/OSI jest kontrowersyjne
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
ISO-SP
Protokół ISO-SP, zdefiniowany przez organizacje
ISO, jest szablonem protokołu dla warstwy sesji.
Na jego podstawie zdefiniowano szereg protokołów
wykorzystywanych aktualnie w sieci.
Przykładem takiego protokołu jest protokół RPC
(Remote Procedure Call), którego głównym
zastosowaniem jest usługa NFS (Network File
System), służąca do tworzenia rozproszonych
systemów pliku.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
RPC
Protokół ten został stworzony jako rozszerzenie
możliwości protokołów rodziny TCP/IP. W
odróżnieniu od protokołu TCP, służącego do
transferu strumieni danych, protokół RPC
stworzono w celach programowania sieciowego.
Bardzo ważną usługą, która bazuje na protokole
RPC jest usługa NFS.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
RPC
RCP umożliwia następujące mechanizmy:
1) potwierdzenie odbioru danych
2) bazowanie na protokołach TCP oraz UDP.
3) standaryzowanÄ… reprezentacjÄ™ danych.
4) identyfikację  identyfikuje połączenia
i umożliwia lub zabrania wykonania zdalnego
wywołania procedury.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
RÓŻNICE MI
DZY LOKALNYM A ZDALNYM
WYWOA
ANIEM PROCEDURY
1) obsługa błędów  klient musi reagować na
błędy wykonane na zdalnym serwerze,
2) globalne zmienne i zasięg zmiennych  zdalny
serwer nie ma dostępu do zmiennych
globalnych,
3) większa wydajność procedury lokalnej,
4) autoryzacja połączenia  w komunikacji
między serwerem a klientem potrzebna jest
zazwyczaj autoryzacja połączeń;
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
NetBIOS (Network Basic Input/Output System)
NetBIOS to protokół, którego zadaniem jest
połączenie aplikacji między zdalnymi hostami
oraz ukrycie przed nimi wszystkich mechanizmów
dotyczących działania sieci komputerowych.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
KODOWANIE ZNAKÓW
Kodowanie znaków jest reprezentacją przez
komputer znaków klawiaturowych
(alfanumerycznych) oraz znaków specjalnych,
pełniących w zależności od systemu odpowiednią
rolę (np. znak o kodzie dziesiętnym 13, to znak
powrotu karetki pełniący także rolę
zakończenia linii).
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
KODOWANIE ZNAKÓW ASCII
ASCII (American National Standard Code for Information
Interchange) jest najbardziej rozpowszechnionym
sposobem kodowania znaków, używanym w komunikacji
komputerów. Istnieje duża liczba wariantów tego
kodowania, zwiÄ…zanych przede wszystkim z kodowaniem
znaków narodowych. W zdefiniowanym standardzie ASCII
używa do kodowania znaków siedmiu bitów, a ósmy bit
nazywany MSB (Most Significant Bit) powinien być
używany do sprawdzania błędów, ale większość nowocze-
snych komputerów rozszerza zestaw standardowych
znaków ASCII do określania dodatkowych, rozszerzonych
zestawów znaków ponad siódmy bit (powyżej 128
znaków).
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
KODOWANIE ZNAKÓW EBCDIC
EBCDIC (Extebded Binary Coded Decimal Interchange
Code) jest standardem kodowania stworzonym przez firmÄ™
IBM. Ten system kodowania stosowany jest na przykład
w systemach mainframe. EBCDIC używa do kodowania
znaków pełnego zestawu ośmiu bitów. Kodowanie znaków
oparte jest na systemie BCD (Binary Coded Decimal).
W kodowaniu tym ciąg kolejnych znaków
alfanumerycznych przedstawiany jest jako bloki
dziewięciu kolejnych liczb binarnych
(od liczby binarnej 0000 do 1001).
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKOA
Y KONWERSJI
Przykładowym protokołem tej warstwy jest protokół
XDR (eXternal Data Presentation)  konwertuje
on lokalnÄ… reprezentacjÄ™ danych
na ich kanoniczny odpowiednik.
Innym popularnym ostatnio protokołem
warstwy prezentacji jest protokół ASN.1.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
SMTP
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol  prosty protokół
przesyłania poczty) jest jednym z najprostszych
i najbardziej stabilnych protokołów, wchodzących
w skład zestawu protokołów TCP/IP
Protokół SMTP dotyczy wyłącznie sposobu przesyłania
listów przez bazowy system przekazywania poczty. Nie
specyfikuje on ani tego jak system pocztowy przyjmuje
pocztę od użytkownika, ani jak poczta jest przechowywana,
ani też częstotliwości, z jaką system pocztowy podejmuje
próby przesyłania listów  tym zajmują się aplikacje
(serwery poczty).
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
FTP
Protokół FTP (File Transfer Protocol) jest jednym
z najstarszych protokołów służących do transferu
plików przez Internet.
Większość serwisów internetowych, poświęconych
tematyce sprzętu komputerowego, oferuje anonimowe
serwisy protokołu FTP (użytkownik anonimowy,  gość
na serwisach FTP występuje najczęściej pod nazwą
anonymous).
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
HTTP
Protokół HTTP (Hypertext Transfer Protocol) - jest
protokołem sieci www (World Wide Web),
jest wykorzystywany do przesyłania danych
z serwera www do klienta.
Jest podstawą każdej transakcji wymiany danych,
zachodzącej między serwerem a klientem.
Zadaniem protokołu jest więc przesyłanie dokumentów
www, informacji o odnośnikach lub danych z formularza.
PROTOKOA
Y WARST WYŻSZYCH
PROTOKÓA
HTTP
Protokół HTTP (Hypertext Transfer Protocol)
Aktualnie najbardziej rozpowszechnionym zapisem
dokumentów www są dokumenty HTML oraz XML.
Nie należy jednak mylić tych pojęć z protokołem HTTP
HTML oraz XML są jedynie językiem opisu strony,
natomiast HTTP jest protokołem wykorzystywanym
do ich przesyłania.
Protokół HTTP (Hypertext Transfer Protocol)
Aktualnie najbardziej rozpowszechnionym zapisem
dokumentów www są dokumenty HTML oraz XML,
Nie należy jednak mylić tych pojęć z protokołem HTTP
HTML oraz XML są jedynie językiem opisu strony,
natomiast HTTP jest protokołem wykorzystywanym
do ich przesyłania.