W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Remonty, przeglądy
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
14.4
www.skanska.pl/bhp,
i naprawy maszyn
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić w zakresie bezpieczeństwa
w związku z remontami, przeglądami i naprawami maszyn.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Maszyny i narzędzia oraz ich systemy i urządzenia zabezpieczające powinny być
oraz wewnętrznych
utrzymywane w stanie pełnej sprawności technicznej i czystości, zapewniającej ich
uregulowań Skanska S.A.
użytkowanie bez szkody dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Wszelkie maszyny
" jest obligatoryjny dla
powinny być stosowane tylko w procesach i warunkach, do których są przeznaczone.
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
Należy pamiętać o podstawowych zasadach bezpiecznej pracy, jak i o odpowiedniej
organizacji i planowaniu przeglądów, napraw i remontów wszystkich maszyn.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wstęp  informacje ogólne 8. Należy wyznaczyć osoby odpowiedzialne
za organizację działań mających na celu
1. Do eksploatacji można dopuszczać utrzymanie maszyn w należytym stanie
wyłącznie maszyny w pełni sprawne technicznym.
technicznie. 9. Przeglądy (obsługi), naprawy i remonty
2. W razie stwierdzenia podczas pracy powinny być wykonywane przez jednostki
uszkodzenia maszyny lub osprzętu robo- specjalistyczne lub wykwalifikowanych
czego należy natychmiast przerwać pracowników posiadających odpowiedni
pracę i dokonać naprawy na miejscu lub zasób wiedzy, kwalifikacje i uprawnienia.
w warsztacie naprawczym. 10. W celu utrzymania pełnej sprawności
3. Ponowne dopuszczenie naprawionej eksploatacyjnej maszyn, uniknięcia
maszyny do pracy może nastąpić po niespodziewanych przestojów i zapewnienia
wydaniu odpowiedniego pozwolenia przez bezpieczeństwa pracy zatrudnionych
kierownictwo, zgodnie z procedurami przy nich osób niezbędne jest, oprócz
obowiązującymi w tym zakresie. prawidłowego i zgodnego z przepisami
4. Każda maszyna i urządzenie powinny użytkowania, systematyczne i rzetelne
zostać wprowadzone do ewidencji środków wykonywanie bieżącej i okresowej obsługi
trwałych z jednoczesnym uwzględnieniem technicznej.
planowanych obsług technicznych, 11. Na obsługę techniczną maszyn składają się:
zgodnie z zaleceniami producenta, " przeglądy techniczne
jak i uwarunkowaniami zawartymi " remonty
w odrębnych przepisach szczegółowych. " naprawy.
5. Przeglądy, naprawy i remonty powinny 12. Przygotowanie i prowadzenie remontów,
być odpowiednio udokumentowane, napraw i przeglądów maszyn musi być
np. w książce przeglądów, z jednoczesną poprzedzone przygotowaniem Oceny
informacją do wszystkich osób Ryzyka dla Zadania, w której identyfikuje
obsługujących maszynę lub urządzenie. się wszystkie zagrożenia, jakie mogą
6. Okres przechowywania dokumentacji wystąpić w trakcie realizacji tych czynności.
z przeglądów, napraw i remontów 13. Dokumentem szczegółowo opisującym
maszyn wynosi przynajmniej 5 lat od dnia zasady bezpieczeństwa podczas remontów,
zakończenia kontroli, o ile odrębne przepisy przeglądów i napraw maszyn jest Instrukcja
nie stanowią inaczej. Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR).
7. Wszystkie czynności związane z obsługą
(przeglądem), naprawą i remontem B. Przeglądy techniczne
należy wykonywać zgodnie z zaleceniami
producenta zawartymi w dokumentacji 1. Przegląd techniczny to zespól czynności
techniczno-ruchowej. obejmujących m.in.:
Wersja 1.0
Standard 14.4 1
" konserwację (czyszczenie, smarowanie) " wymaga sprawdzenia stanu pokryć
" regulację malarskich i lakierniczych, a także  jeśli
" diagnostykę jest to konieczne  przywrócenia im cech
" profi zabezpieczających i estetycznych.
laktykę.
2. Celem przeglądu technicznego jest wykrycie 7. Obsługa diagnostyczna:
i usunięcie niesprawności i uszkodzeń za " polega na okresowym sprawdzeniu
pomocą regulacji lub prostej, podstawowej stanu technicznego maszyny w celu
naprawy. potwierdzenia jej sprawności
3. Przeglądy techniczne należy realizować " wyniki badan diagnostycznych pozwalają
w trybie obsługi: na przeanalizowanie przydatności
" codziennej maszyny do dalszej eksploatacji
" sezonowej z uwzględnieniem zmiany parametrów
" zabezpieczającej (konserwacyjnej) jej użytkowania, wykonania remontu
" diagnostycznej bieżącego lub kapitalnego albo likwidacji.
" gwarancyjnej 8. Obsługa gwarancyjna:
" okresowej " jest sprawdzeniem stanu maszyny oraz
" kontrolnej  specjalnej. jej wszystkich mechanizmów w okresie
4. Obsługa codzienna: gwarancyjnym
" powinna być wykonywana codziennie " jest wymagana
przed rozpoczęciem i po zakończeniu " powinna być wykonywana przez
pracy lub zmiany roboczej maszyny autoryzowane jednostki lub
" obejmuje głównie sprawdzenie czystości producentów sprzętu.
poszczególnych elementów maszyny, 9. Obsługa okresowa:
jakości smarowania mechanizmów " powinna być wykonywana
i połączeń oraz ich regulacji, np. dokręcenie zgodnie z wcześniej ustalonym
poluzowanych nakrętek, śrub itp. harmonogramem, po upływie
" zobowiązuje do obserwacji działania określonego czasu pracy maszyny
wszystkich mechanizmów maszyny, wyszczególnionego w dokumentacji
w tym elementów jezdnych, stanu techniczno  ruchowej
ogumienia, gąsienic, zużycia materiałów " powinna być wykonywana przez
pędnych pracownika posiadającego odpowiednie
" wymaga sprawdzenia oświetlenia kwalifikacje i uprawnienia, przy udziale
maszyny, w tym głównie maszyny operatora maszyny
poruszającej się na terenie budowy lub " zakres obsługi okresowej określa
poza nią dokumentacja maszyny, w tym
" wymaga sprawdzenia stanu dokumentacja techniczno  ruchowa
osłon ochronnych, zabezpieczeń " niezależnie od konieczności usunięcia
i mechanizmów mających wpływ na stwierdzonych usterek, należy określić
bezpieczeństwo pracy stan zużycia maszyny i jej mechanizmów
" stwierdzenie niedociągnięć lub usterek w celu zaplanowania przy niej innych
zobowiązuje do ich usunięcia w trybie czynności np. remontu
niezwłocznym lub  jeżeli nie jest " wyniki obsługi należy opisać w protokole
to możliwe  do wstrzymania pracy obsługi maszyny.
maszyny wraz z powiadomieniem o tym 10. Obsługa kontrolna specjalna:
fakcie przełożonego. " jest wykonywana w przypadku, gdy
5. Obsługa sezonowa: zaszły wyjątkowe okoliczności, które
" powinna być przeprowadzana mogły spowodować pogorszenie
w związku z sezonowością stanu bezpieczeństwa maszyny, takie
wykorzystania maszyn lub ze zmianą jak poważniejsze uszkodzenia, udział
warunków klimatycznych (pogodowych) w kolizjach, wypadkach, działanie sił
" wymaga sprawdzenia stanu gotowości przyrody czy wydłużony czas przestoju
technicznej sprzętu, a w razie potrzeby maszyny.
wymiany uszkodzonych elementów,
środków smarnych i odnowienia C. Remonty maszyn
pokrycia ochronnego
" przy obsłudze sezonowej zimowej 1. Remont maszyny dotyczy jednoczesnej
należy sprawdzić stan ocieplenia silnika naprawy wszystkich zespołów
maszyny, akumulatora, urządzeń i mechanizmów lub wymiany tych,
grzejnych w kabinie oraz stan urządzeń które tego wymagają, a nie mogą być
lub materiałów przeciwślizgowych naprawione.
" obsługa sezonowa letnia wymaga 2. Remonty są czynnościami planowanymi,
sprawdzenia stanu układu chłodzenia określanymi w rocznych i wieloletnich
maszyny dla zapewnienia w trakcie planach.
podwyższonych temperatur właściwych 3. Terminy i zakres remontów ustala się
parametrów jej pracy. uwzględniając:
6. Obsługa zabezpieczająca (konserwacyjna): " czas pracy maszyny
" ma zapewnić przydatność maszyny do " warunki pracy maszyny
użytkowania poprzez zabezpieczenie jej " zapisy i wskazania zawarte przez
przed działaniem czynników otoczenia producenta w instrukcji techniczno-
(zabezpieczenie przez korozją) ruchowej maszyny.
2
D. Naprawy 8. Przy obsłudze akumulatorów maszyn
budowlanych należy wykonywać wszystkie
1. Naprawa to zespół czynności, które należy czynności obsługowe zgodnie z zaleceniami
wykonać w celu doprowadzenia maszyny producenta, z wykorzystaniem niezbędnych
do stanu sprawności technicznej. środków ochrony indywidualnej.
2. Naprawy są podejmowane w sytuacjach 9. Do obsługi pędni i jej części oraz do
powstania lub ujawnienia usterek lub nakładania, smarowania i oczyszczania
uszkodzeń mechanizmów maszyny. pasów, lin i taśm należy wyznaczyć na
3. Terminów napraw nie planuje się. stałe pracowników przygotowanych
4. Podstawą przeprowadzenia naprawy jest do wykonywania tych prac w sposób
protokół przeglądu technicznego maszyny bezpieczny.
lub zgłoszenie operatora maszyny. 10. W czasie ruchu maszyny niedopuszczalne
5. Podczas naprawy należy usunąć wszystkie jest ręczne zakładanie i zrzucanie pasów
dodatkowe usterki zauważone podczas tej pędnych, lin i taśm. Czynności te mogą
czynności. być wykonywane wyłącznie przy użyciu
specjalnych urządzeń przeznaczonych do
E. Wytyczne dotyczące bezpieczeństwa tego celu.
i higieny pracy podczas prowadzenia 11. Rozruch próbny remontowanych,
obsługi, napraw i remontów naprawianych maszyn może odbyć się
po założeniu wszystkich elementów
1. W przypadku awarii maszyny należy ją zabezpieczających (obudowy, osłony).
bezwzględnie wyłączyć (np. poprzez 12. Zabrania się operowania w strefie
wyłącznik bezpieczeństwa), zabezpieczyć niebezpiecznej pracującej maszyny
przed przypadkowym uruchomieniem w momencie rozruchów próbnych.
przez innych pracowników i niezwłocznie 13. Zabrania się modernizowania maszyn
poinformować przełożonego. Wznowienie w celu innego ich używania niż wskazane
pracy maszyny bez usunięcia uszkodzenia przez producenta.
jest niedopuszczalne (Rys. 1). 14. Miejsce dokonywanych obsługi, napraw
lub remontów powinno być odpowiednio
wcześniej ustalone, oznakowane, dobrze
oświetlone, ogrodzone i na stabilnym
podłożu (Rys. 3).
Rys. 1 Oznakowanie maszyny wyłączonej z użytkowania
2. Maszyny niesprawne, uszkodzone lub
pozostające w naprawie powinny być
wycofane z użytkowania.
3. Zabronione jest użytkowanie maszyn,
w przypadku których minął termin
kolejnego przeglądu kontrolnego lub nie
dokonano czynności konserwacyjnych
Rys. 3 Miejsce prowadzenia napraw i remontów maszyn
zalecanych przez producenta (np. OC 
obsługa codzienna sprzętu). 15. W miejscu prowadzenia obsługi, napraw
4. Maszyn będących w ruchu nie wolno i remontów nie powinny odbywać się inne
naprawiać, czyścić i smarować, z wyjątkiem procesy produkcyjne lub prace budowlane.
smarowania za pomocą specjalnych 16. Miejsce prowadzenia obsług, napraw
urządzeń określonych w dokumentacji i remontów nie powinno znajdować
techniczno-ruchowej. się w bezpośrednim sąsiedztwie kolizji
5. Pracownicy zatrudnieni przy obsłudze energetycznych, magazynów substancji
maszyn z ruchomymi elementami nie mogą chemicznych itp.
pracować w odzieży z luz
nymi (zwisającymi) 17. Do prowadzenia ww. czynności należy
częściami, jak np. luz
no zakończone rękawy, stosować tylko i wyłącznie sprawne
krawaty, szaliki, poły oraz bez nakryć głowy narzędzia.
okrywających włosy. 18. Należy dbać o czystość i ład w miejscu
6. Podczas wszystkich czynności obsługi należy prowadzenia prac związanych z remontem
stosować środki ochrony indywidualnej lub naprawą maszyn. Należy zwracać
Rys. 2 Środki ochrony
(Rys. 2). szczególną uwagę, aby nie dopuścić
indywidualnej przy
7. Należy zwracać uwagę na wykorzystywane do wycieku oleju lub innych płynów
uzupełnianiu poziomu
podczas obsługi substancje chemiczne, eksploatacyjnych.
paliwa
a w szczególności zapoznać się z kartami 19. Oczyszczanie maszyny powinno być
charakterystyk poszczególnych substancji. wykonane w sposób bardzo ostrożny
Wersja 1.0
Standard 14.4 3
ze szczególnym zwróceniem uwagi na 2. Wymagane jest, aby każda maszyna
instalacje elektryczne, hydrauliczne itp. i urządzenie poddozorowe podlegały
20. W przypadku maszyn i urządzeń cyklicznym przeglądom konserwacyjnym
podlegających Urzędowi Dozoru wykonywanym przez konserwatora
Technicznego wszystkie czynności posiadającego uprawnienia Urzędu Dozoru
związane z naprawami i przeglądami Technicznego..
oraz obsługą powinny być powierzane 3. Przeglądy konserwacyjne należy wykonywać
wykwalifikowanym pracownikom ze przynajmniej co miesiąc.
stosownymi uprawnieniami. 4. Fakt przeprowadzenia przeglądu powinien
21. Przeglądy instalacji elektrycznej, jak również zostać odnotowany w zeszycie przeglądów.
remonty i naprawy powinni wykonywać 5. Wszystkie przeglądy powinny być
wykwalifikowani elektrycy posiadający dokumentowane i przedstawiane na prośbę
odpowiednie świadectwo kwalifikacji. organów Urzędu Dozoru Technicznego,
22. Przed rozpoczęciem pracy należy wykonać Państwowej Inspekcji Pracy i innych
maszyną kilka ruchów sprawdzających. instytucji kontrolujących bezpieczeństwo
23. Podczas przeprowadzania napraw pracy.
i remontów maszyn i urządzeń wszystkie 6. Naprawy i remonty maszyn i urządzeń
części zamienne powinny być oryginalne, poddozorowych powinny wykonywać
pochodzące od producenta sprzętu. wyłącznie wykwalifikowane serwisy.
7. Jeśli maszyny są eksploatowane poza
F. Dodatkowe wytyczne BHP dotyczące terenem zakładu pracy, w miejscu ich
przeglądów, remontów, napraw maszyn pracy powinny znajdować się dokumenty
i urządzeń podlegających Urzędowi potwierdzające przeprowadzenie
Dozoru Technicznego ostatniego przeglądu.
8. Szczegółowe wytyczne dotyczące
1. Maszyny i inne urządzenia techniczne przeprowadzenia przeglądów ustalają
podlegające dozorowi technicznemu mogą przedstawiciele Urzędu Dozoru
być użyte na terenie budowy lub zakładu Technicznego w porozumieniu
pracy tylko, jeśli mają aktualne dokumenty z właścicielem sprzętu podlegającemu
uprawniające do eksploatacji potwierdzające Urzędowi Dozoru Technicznego.
dokonanie odbioru technicznego.
4