Pracownica w ciąży
Okres ciąży jest dla kobiety okresem szczególnym, dotyczy to również
sposobu traktowania przyszłej mamy przez pracodawcę. Podlega ona
szczególnej ochronie regulowanej Kodeksem Pracy.
Zgodnie z art. 176 kodeksu pracy nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży
przy pracach szczegolnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia,
wykaz tych prac jest zawarty w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10
września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub
szkodliwych dla zdrowia kobiet wymienione takie prace jak :
1) prace w zasięgu pól elektromagnetycznych o natężeniach
przekraczających wartości dla sfery bezpiecznej,
2)prace w środowisku, w którym występuje przekroczenie 1/4 wartości
najwyższych dopuszczalnych natężeń promieniowania nadfioletowego,
określonych w przepisach w sprawie najwyższych dopuszczalnych
stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
3)prace w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące
określonych w przepisach prawa atomowego,
4) prace przy obsłudze monitorów ekranowych  powyżej 4 godzin na
dobę.
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę
w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego
pracownicy. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy kobiet w
okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego sprowadza się
głównie do zakazu ze strony pracodawcy  wypowiadania i
rozwiązywania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn
niezawinionych przez pracownicę z 2 wyjątkami:
- zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez
wypowiedzenia z jej winy (na mocy art. 52 k.p.) i reprezentująca
pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na
rozwiązanie umowy,
- rozwiązanie przez pracodawcę umowy o prace za wypowiedzeniem w
okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie
ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy.
Ta zasada nie dotyczy pracownicy zatrudnionej na okres próbny nie
przekraczający jednego miesiąca.
1
Dopuszczalne jest rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron,
wypowiedzenia i rozwiązania umowy bez wypowiedzenia przez
pracownicę.
Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania
określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc,
która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega
przedłużeniu do dnia porodu.
Kobiety w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych
ani w porze nocnej, ponadto kobiety w ciąży nie wolno bez jej zgody
delegować poza stałe miejsce pracy (art. 178 k.p.).
Polskie prawo określa prace wzbronione pracownicy w ciąży lub
karmiącej dziecko. Zatem jeśli jest ona zatrudniona przy takiej pracy lub
jeśli przedstawi zaświadczenie lekarskie stwierdzające
przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania dotychczasowej pracy,
wówczas pracodawca jest obowiązany przenieść pracownicę do innej
pracy, a jeżeli jest to niemożliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z
obowiązku świadczenia pracy. Przeniesienie pracownicy w ciąży nie
może pogorszyć jej sytuacji wynagrodzeniowej  jeżeli wynagrodzenie
za pracę na nowym stanowisku jest niższe od dotychczasowego, to
pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy (odpowiadający różnicy
pomiędzy dotychczasowym wynagrodzeniem, a wynagrodzeniem
otrzymywanym po przeniesieniu).
Pracownicy będącej w ciąży przysługuje prawo do zwolnień od pracy na
zalecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z
ciąża, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami
pracy. Za czas nieobecności w pracy z tego powodu pracownica
zachowuje prawo do wynagrodzenia. Za czas niezdolności do pracy w
okresie ciąży pracownica zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.
Stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim, które
określa zaawansowanie ciąży oraz przybliżony termin porodu.
Po urodzeniu dziecka pracownica ma prawo do wykonywania swoich
pierwotnych obowiązków określonych w umowie o pracę.
__________________________________________________________
____
2