M I N I P R O J E K T Y
Wspólną cechą układów opisywanych w dziale "Miniprojekty" jest łatwość ich praktycznej realizacji.
Zmontowanie układu nie zabiera zwykle więcej niż dwa, trzy kwadranse, a z jego uruchomieniem można
poradzić sobie w ciągu kilkunastu minut. "Miniprojekty" mogą być układami stosunkowo skomplikowanymi
funkcjonalnie, lecz prostymi w montażu i uruchamianiu, gdyż ich złożoność i inteligencja jest zawarta
w układach scalonych. Wszystkie projekty opisywane w tej rubryce są wykonywane i badane
w laboratorium AVT. Większość z nich wchodzi do oferty kitów AVT jako wyodrębniona seria
 Miniprojekty o numeracji zaczynajÄ…cej siÄ™ od 1000.
Układ przywołania do telefonu lampką nocną
Nasz układ uzalełnia
OdzywajÄ…cy siÍ
głośnośĘ sygnału akustyczne-
w nocnej ciszy dzwonek
go, oznajmiajÄ…cego o czekajÄ…-
telefonu jest wyjÄ…tkowo
cej nas rozmowie, od czasu
nieprzyjemny. Nie
jaki upłynął od pierwszego
wnikajÄ…c, kto i po co
sygnału wywołania. Kałdy
kolejny ìdzwonekî telefonu
wpadÅ‚ na barbarzyÒski
powoduje podwojenie
pomysł budzenia nas
głośności tego sygnału. Po-
w środku nocy, staramy
zwalato mieĘ nadziejÍ,Å‚ezo-
siÍ wtedy jak najszybciej
staniemy obudzeni w mołli-
odebraĘ telefon, co
wie delikatnysposÛbi Å‚esyg-
nał telefonu nie postawi na
w przypadku
nogi wszystkich domowni-
zlokalizowania aparatu
kÛw.
telefonicznego w pewnej
odlegÅ‚oÅ›ci od Å‚ÛÅ‚ka jest
Opis działania
nieuchronnie połączone
Schemat elektryczny pro-
ponowanego układu pokaza-
z potykaniem siÍ
no na rys. 1. UrzÄ…dzenie jest
o domowe sprzÍty
dołączane doliniitelefonicz-
i poszukiwaniem po
nej za poÅ›rednictwem ukÅ‚a- miÍdzy tÄ… liniÄ… a naszym
omacku telefonu.
duz transoptoremIC1i mos- urzÄ…dzeniem. Pojawienie siÍ
Prezentowane
tkiem prostowniczym zbudo- w linii telefonicznej sygnału zystora i w konsekwencji ła-
wanym na diodach D2..D5. przywoÅ‚ania, czyli ciÄ…gu im- dowanie siÍ kondensatora
w artykule urzÄ…dzenie
Zastosowanie mostka pros- pulsÛw o amplitudzie ok. C2. NaÅ‚adowanie siÍ tego
wyklucza takie sytuacjÍ,
towniczego uniezaleÅ‚nia pra- 60V, powoduje okresowe kondensatora do napiÍcia
włączając oświetlenie
cÍ ukÅ‚adu od biegunowoÅ›ci wÅ‚Ä…czanie diody LED zawar- wiÍkszego od progu przeÅ‚Ä…-
pomieszczenia
linii telefonicznej, natomiast tej w strukturze transoptora czania bramki SchmittaIC2A
natychmiast po
transoptor zapewnia dosko- IC1, impulsowe przewodze- powoduje powstanie krÛtkie-
naÅ‚Ä…izolacjÍgalwanicznÄ… po- nie wewnÍtrznego fototran- goimpulsu ujemnego na wej-
pierwszym dzwonku.
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 1/2000
80
M I N I P R O J E K T Y
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory C7, C5: 100µF/16V
R1: 3,3k&! C9: 220µF/16V
R2, R13: 8,2k&! Półprzewodniki
R3, R5, R6, R16: 100k&! D1, D2, D3, D4, D5, D6:
1N4148
R4: 1M&!(*)
D7: dioda Zenera 2,4V
R7, R17, R18: 10k&!
IC1: CNY17
R8: 1M&!
IC2: 4093
R9: fotorezystor
IC3: NE555
R10: 1k&!
IC4: 4518
R11: 2k&!
IC5: 74LS145
R12: 3,9k&!
IC6: LM386
R14: 15k&!
IC7: UM66 lub podobny
R15: 30k&!
T1: BC557
R19: 30&!
Różne
R20: 560&!
CON1, CON3, CON4: ARK2/3,5
Rys. 2. Kondensatory
CON2: ARK2/500
C1, C4, C6, C8: 100nF
ściu wyzwalania układu IC3 sensowne marnowanie ener-
RL1: RM82/12V
C2: 10µF/16V
i rozpoczÍcie przezten ukÅ‚ad gii elektrycznej.
C3: 10nF
generowania impulsu o cza- Dotychczassygnał wytwa-
sie trwania określonym po- rzany przez generator melo-
PÅ‚ytka drukowana wraz z kompletem elementÛw jest dostÍpna
jemnością C5 i rezystancją dii IC7 byłzwierany do masy
w AVT - oznaczenie AVT-1258.
R8. Stan wysoki z wyjścia przez wyjście1 dekoderaIC5.
IC3zostaje doprowadzony do PojawieniesiÍstanu wysokiej
Wzory pÅ‚ytek drukowanych w formacie PDF sÄ… dostÍpne
wejściabramkiIC2C,a poza- impedancji na tym wyjściu,
w Internecie pod adresem: http://www.ep.com.pl/pcb.html oraz
negowaniu powoduje spola- a zwarcie do masy wyjścia 2
na płycie CD-EP01/2000 w katalogu PCB.
ryzowanie bazy tranzystora powoduje utworzenie dzielni-
T1 i wÅ‚Ä…czenie przekaünika ka napiÍciowego zbudowane- MontaÅ‚ i uruchomienie stosowanego fotorezystora
RLzasilajÄ…cegoÅ‚arÛwkÍlam- go z rezystorÛw R18 i R10 Na rys. 2 pokazano roz- i warunkÛw oÅ›wietlenia pa-
pki nocnej. i przedostanie siÍ na wejÅ›cie mieszczenie elementÛw na nujÄ…cych w pomieszczeniu.
Warto zauwałyĘ, łe poja- wzmacniacza akustycznego płytce obwodu drukowanego Takłe rezystory dzielnika na-
wienie siÍ stanu niskiego na IC6 sygnaÅ‚u o stosunkowo wykonanego nalaminaciejed- piÍciowego mogÄ… byĘ dobra-
wyjściubramkiIC2C uwarun- niewielkiej amplitudzie. nostronnym. Montał układu neindywidualnie w zalełnoś-
kowane jest istnieniem stanu Po wygenerowaniu ostat- rozpoczniemy od wlutowania ci od wymaganej amplitudy
wysokiego na jej drugim wej- niego, najsilniejszego sygna- trzech zworek oznaczonych sygnału na wejściu CON5. Do
Å›ciu, naktÛre, poprzezinwer- Å‚u,stan niski na wyjÅ›ciu9 IC5 na stronie opisowej pÅ‚ytki tego wejÅ›cia moÅ‚emy wÅ‚aÅ›nie
ter (IC2B), jest podawane na- powoduje zablokowanie grubymi liniami. NastÍpnie doÅ‚Ä…czyĘ inne, praktycznie
piÍcie z dzielnika zbudowa- bramki IC2A. JeÅ‚eli bowiem lutujemy pozostaÅ‚e elementy, dowolne ürÛdÅ‚o sygnaÅ‚u bu-
nego z rezystora R4 i fotore- nikt nie zareagowaÅ‚ na zapa- niezapominajÄ…c o zastosowa- dzenia, zastÍpujÄ…c nim dośĘ
zystora R9. UmoÅ‚liwiato wÅ‚Ä…- lenie siÍ Å›wiatÅ‚a, a nastÍpnie niu podstawek pod ukÅ‚ady prymitywny ukÅ‚ad UM66.
czenie lampki tylko wtedy, na kolejne sygnały akustycz- scalone. Jako ostatni element Układ powinien byĘ zasi-
kiedy w pomieszczeniu panu- ne, to moÅ‚e to Å›wiadczyĘ tyl- lutujemy przekaünik RL1. lany napiÍciemstaÅ‚ym o war-
jeciemnośĘ,czyli w nocy. Za- ko o tym, łe albo nikogo nie Układ wymaga jedynie pros- tości 12VDC, najlepiej z tzw.
palanie lampki w dzieÒ nie ma w domu, albo Å‚e jego tej regulacji, polegajÄ…cej na zasilacza ìwtyczkowegoî.
miaÅ‚oby wiÍkszego sensu mieszkaÒcy po prostu nie dobraniu wartoÅ›ci rezystora Zbigniew Raabe, AVT
i powodowałoby jedynie bez- chcą podnieśĘ słuchawki. R4 w zalełności od typu za- [e-mail]
Elektronika Praktyczna 1/2000
81