M I N I P R O J E K T Y
Układ zerujący do urządzeń cyfrowych
Układy zerujące mikro- wartości. Wytwarzane jedno-
Przedstawiamy
procesor są jednym z pod- cześnie dwa impulsy zerują-
praktycznÄ… aplikacjÍ
stawowych ogniw kontroli cesÄ… komplementarne: ujem-
układu zerującego
poprawnej pracy układu ny albo dodatni. O wybo-
firmy Texas
mikroprocesorowego. Ich rze jednego z nich decy-
Instruments, ktÛry nosi
funkcja sprowadza siÍ z re- duje uÅ‚ytkownik. Ta ce-
guły do wytwarzania sygna- cha układu jest dosyĘ
oznaczenie TL7705.
Å‚Ûw zerujÄ…cych mikroproce- wygodna, bowiem
Projekt ten stanowi
sor, bÄ…dü uaktywniania prze- ukÅ‚ad pozwala na wy-
uzupełnienie przeglądu
rwaÒ niemaskowalnych, ktÛ- konanie ìzbiorowegoî TL7709:
ukÅ‚adÛw zerujÄ…cych
re powiadamiajÄ… go o nad- zerowania ukÅ‚adÛw rÛÅ‚- R1=19,7k&!,
z EP 3 i 4/98.
zwyczajnej sytuacji w syste- niÄ…cych siÍ polaryzacjÄ… im- R2=10k&!;
mie. pulsu zerujÄ…cego. Czas trwa- TL7712:
Do takich ukÅ‚adÛw nale- nia impulsu jest okreÅ›lany R1=32,7k&!,
Å‚Ä… produkty firmy Texas In- przezzewnÍtrznÄ… pojemnośĘ. R2=10k&!;
struments TL77xx. Do pod- Układy rodziny TL77xx TL7715: R1=43,4k&!,
stawowych zadaÒ tych ukÅ‚a- sÄ… wykonywane na kilka ty- R2=10k&!.
dÛw naleÅ‚y wytwarzanie im- powych napiÍĘ nadzorowa- Na rys. 2 przedstawiono
pulsu zerującego po włącze- nych i pod literami xx wykres czasowy pracy ukła-
niu zasilania w systemie w oznaczeniu kryje siÍ war- du TL77xx, przy wahaniach
oraz po obniÅ‚eniu siÍ napiÍ- tośĘ tego parametru. Mamy napiÍcia zasilania (wartoÅ›ci
cia zasilania poniÅ‚ej zadanej wiÍc ukÅ‚ady: TL7702 (2V), napiÍĘ na rysunku sÄ… poda-
TL7705 (5V), TL7709 (9V), ne dla układu TL7705). Po
TL7712 (12V), TL7715 wÅ‚Ä…czeniu zasilania napiÍcie
(15V). narasta do pewnej wartości
Na rys. 1 został przedsta- (na rys. 2 około 3,6V). Do
wiony schemat funkcjonal- tego momentu napiÍcia na
ny układu TL77xx. Jest on wyjściach są nieznane. Po-
zbudowany z dwÛch kompa- tem ustala siÍ stan zerowa-
ratorÛw, ürÛdÅ‚a napiÍcia od- nia. Ten stan trwa, ponie-
niesienia, rezystorowego waÅ‚ na wejÅ›ciu CT napiÍcie
dzielnika napiÍcia,
bramki logicznej
NAND,tyrystora oraz
dwÛch tranzystorÛw
wykonawczych.
Rys. 1.
Wszystkie układy ro-
dziny charakteryzujÄ…
siÍ jednakowÄ… budo-
wÄ…, z wyjÄ…tkiem war-
toÅ›ci rezystorÛw
dzielnika R1-R2. Dla
poszczegÛlnych ukÅ‚a-
dÛw sÄ… one rÛÅ‚ne:
TL7702: R1=0&!,
R2= rozwarcie;
TL7705: R1=7,8k&!,
R2=10k&!;
Rys. 2. Rys. 3.
Elektronika Praktyczna 4/98
73
M I N I P R O J E K T Y
jednak napiÍcie na
WYKAZ ELEMENTÓW
wejściu odwracają-
Rezystory
cym komparatora K2
zmniejszyÅ‚o siÍ po- R1, R2: 10k&!
niÅ‚ej wartoÅ›ci napiÍ- Kondensatory
cia odniesienia, czy-
C1: 100nF
li stan zerowania na
C2: 47µF/25V
wyjściach RESET
Półprzewodniki
Rys. 4. Rys. 5.
mołe trwaĘ dalej,
U1: TL7705
jest niskie. Gdy wzrośnie do ał do momentu, kiedy
wartoÅ›ci przeÅ‚Ä…czenia, zosta- napiÍcie na CT wzroÅ›nie Kompletny ukÅ‚adi pÅ‚ytki druko-
wanesÄ… dostÍpne w AVT pod
nie wÅ‚Ä…czony tyrystor, ktÛry powyÅ‚ej napiÍcia odnie-
oznaczeniem AVT-1177.
bÍdzie rozÅ‚adowywaÅ‚ ze- sienia.
wnÍtrznÄ… pojemnośĘ, do tej Schemat propono-
pory Å‚adowanÄ… przez ürÛdÅ‚o wanego ukÅ‚adu zerujÄ…cego
prÄ…dowe 100µA. Czas opÛü- system mikroprocesorowy przedstawiono na rys. 3. rozmiary kondensatora, ktÛry
nienia td, podtrzymujÄ…cy PÅ‚ytka ukÅ‚adu zostaÅ‚a zapro- udasiÍ wÅ‚oÅ‚yĘ na pÅ‚ytkÍ. Na-
stan zerowania, jest obli- jektowana w dwÛch odmia- szym zdaniem ciekawsze bÍ-
czany ze wzoru: nach: do montału pionowe- dą praktyczne układy połą-
td=1,3Å"104Å"CT, gdzie: go (rys. 4) i do montaÅ‚u po- czeÒ pÅ‚ytki zerowania mikro-
td - czas wyrałony w se- ziomego (rys. 5), w zalełnoś- procesora. Podstawowy układ
kundach; ci od wymagaÒ konstrukto- zerujÄ…cy mikroprocesor jest
CT - pojemnośĘ wyraÅ‚ona ra. MontaÅ‚ elementÛw nie pokazany na rys. 6. Dla przy-
w faradach. powinien sprawiĘ kłopotu kładu zarządza on dwoma
NapiÍcie oczy- elektronikowi-amatorowi mikroprocesorami, rÛÅ‚niÄ…cy-
wiÅ›cie narasta da- o dowolnym poziomie za- mi siÍ stanem aktywnym we-
lej, osiągając war- awansowania, dlatego nie jścia zerującego.
tośĘ nominalnÄ…. bÍdziemygo opisywaĘszcze- Zestaw kilku pÅ‚ytek na-
NapiÍcie na elek- gÛÅ‚owo. szego ukÅ‚adu pozwala kon-
trodach tyrystora Uruchomienie ukÅ‚adu trolowaĘ kilka napiÍĘ zasila-
spadnie poniłej je- w zasadzie polega na dobo- jących (rys. 7). W tym celu
go wartości trzy- rze takiej pojemności C2 wykorzystywano wejście
mania UH, tyrystor (patrz wzÛr wyÅ‚ej), aby zero- ukÅ‚adu RESIN, dziÍki niemu
przestanie przewo- waniesystemu mikroproceso- sygnał zerowania jest prze-
dziĘ i umołliwia rowego było skuteczne w do- noszony na wyjście kolejne-
ładowanie pojem- wolnych warunkach pracy. go układu TL77xx.
ności CT. Przedtem WartośĘ tej pojemności jest Mirosław Lach, AVT,
ograniczona wyłącznie przez [e-mail]
Rys. 7.
Rys. 6.
Elektronika Praktyczna 4/98
74