Materiały:
Audiobook + książka  Aby dzieci nas słuchały
Film Repete
Materiały plastyczne do warsztatów, do związków związywania, plastelina
Prace pacjentów
film: Stanfordzki eksperyment więzienny
Eksperyment Milgrama
Warsztat:
Rysowanie: maszyny uzdrawiającej. Na jej podstawie omawianie koncepcji psychologicznych
Koncepcja behawiorystyczna-człowiek zewnątrzsterowny, zdeterminowany.
Najważniejszym zagadnieniem w tej koncepcji jest fakt, że na człowieka oddziałuje
środowisko, jego zachowanie jest przez nie całkowicie kontrolowane i zależne, jest
zewnątrzsterowny. Struktura zachowania człowieka jest w dużym stopniu kopią struktury
środowiska. Głównym terminem wprowadzonym w tej koncepcji jest wzmocnienie.
Wyróżnia dwa rodzaje wzmocnień:
-pozytywne
-negatywne (kara),
Kara jest nieskuteczna bo powołuje negatywne skojarzenia z tematem kary i karającym, oraz
pozostawia ukaranego biernym.
Skuteczne jest:
- wycofanie nagrody bo nagroda powołuje pozytywne skojarzenia
- naprawienie szkody bo  ukarany jest aktywny, zaczyna rozumieć sens uczonego
zachowania
Audiobook + książka  Aby dzieci nas słuchały - ścieżka 03 (karanie a rozwiązywanie
problemów)
wolność- brak w otoczeniu zewnętrznym wzmocnień negatywnych
godność- wiąże się z istnieniem w środowisku zewnętrznym wzmocnień pozytywnych, które
są bodz
cami moralnymi.
Inżynieria behawiorystyczna, która zajmuje się tworzeniem systemów,
metod i technologii modyfikacji zachowań. Projekt Walden Two;był pierwszą próbą
zbudowania doskonałego państwa na podstawie osiągnięć nauk behawioralnych.
Koncepcja psychodynamiczna-człowiek wewnątrzsterowny, zdeterminowany.
podstawowe założenie psychoanalizy dotyczy relacji między świadomością i
zachowaniem człowieka- motywy ludzkich zachowań leżą poza świadomością-
zachowanie jest realizacją nieświadomego popędu
Struktura osobowości:składa się z:
id- podstawowa, nieświadoma struktura, stanowiąca z
ródło energii, funkcjonuje wedle
zasady przyjemności, doznań hedonistycznych
ego- koordynator kontaktów z rzeczywistością, opiera się na
zasadzie realności (funkcjonalności), pełni funkcję kontrolną i decyzyjną, jest w opozycji
do id
superego- zinternalizowanie reguły postępowania i normy
moralnej, kieruje się zasadą moralności (słuszności), przekształca się w nasze sumienie, pełni
funkcje samokontroli, powściąga impulsy pochodzące z id; formą w jakiej się przejawia jest
ideał własnego Ja
mimo że wszystkie one są antagonistyczne wobec siebie, to zazwyczaj współdziałają ze sobą i
wzajemnie się koordynują- gdy pojawiają się konflikty działają mechanizmy obronne by
ochronić stabilność struktury osobowości:
Mechanizmy obronne:
- represja
- projekcja, identyfikacja
- racjonalizacja-( np. mech kwaśne winogrona)
- substytucja, sublimacja
Powodem choroby są konflikty w obrębie osobowości wraz z wadliwym
działaniem, stagnacją, niedostosowaniem mechanizmów obronnych
-zablokowanie popędów przez superego=lęk albo bezsilność i depresja
-zaspokojenie popędów wbrew wymaganiom moralnym= poczucie winy
Rozwój osobowości:
- popęd jest stały, choć w odmienny sposób realizowany w różnych
okresach rozwojowych
- kryterium wyróżniania faz rozwojowych była koncentracja na określonej
części ciała:
oralna- aktywność ust
analna- narządy wydalania
falliczna- narządy płciowe (∙genitalna)
Drugi powód choroby to zaburzenia w rozwoju, polegają na fiksacji na jakiejś fazie
rozwojowej
JUNG
- wg Junga obok nieświadomości osobowej (tego, co wyparte), istnieje też nieświadomość
zbiorowa, czyli dziedziczona pamięć gatunku, na którą składają się archetypy
- wg Junga zachowanie nie jest wyłącznie reaktywne, ale także celowe, warunkowane
aspiracjami, planami, celami
Struktura osobowości wg Junga
Osobowość wg Junga jest systemem samoregulującym, który składa się z kilku zasadniczych
podsystemów. Tymi podsystemami są z jednej strony sfera świadomości i nieświadomości, w
ramach zaś innego podziału z hierarchicznie uporządkowanych podsystemów:
1. ego/ja adaptującego psyche do środowiska zewnętrznego
2. persony odpowiedzialnej za adaptację jednostki do rzeczywistości społecznej
3. duszy/animy wspomnianej wyżej funkcji adaptującej do rzeczywistości wewnętrznej
podmiotu
4. nieświadomości indywidualnej zawierającej materiał oderwany od pola świadomości
jednostki oraz
5. nieświadomości zbiorowej czyli obszaru nieświadomego, wspólnego całemu rodzajowi
ludzkiemu.
W obszarze nieświadomości tkwią liczne archetypy np. Archetyp Starego Mędrca, Archetyp
Wielkiej Matki etc. Jung wyróżnił i szczegółowo dyskutował, zasadniczy dla rozwoju
człowieka archetyp nazwany przez niego Jaz
nią- Nadrzędny ośrodek integracji psychicznej,
który może zapanować nad systemem świadomym i nieświadomym to archetyp jaz
ni. Jaz
ń
jest postulatem rozwoju osobowości. Osiągnięcie jaz
ni oznacza doświadczenie pełni
psychicznej, jedności z obrazem Boga
Cień- "niechciane", często neurotyczne lub przesadne postawy czy wzorce zachowań danej
osoby. Cień zawiera także w znacznej mierze nieświadome wewnętrzne wyobrażenie, czy też
obraz kobiecości (Anima) / w przypadku kobiety wyobrażenie męskości (Animus).
"Skoro większość ludzi nie uświadamia sobie cienia jako takiego, to wąż odpowiada czemuś,
co jest całkiem nieświadome, niezdolne do uświadomienia, co jednak - jak się wydaje - jako
nieświadomość zbiorowa, jako instynkt, posiada mądrość właściwą instynktowi, często także
wiedzę
sprawiającą wrażenie nadprzyrodzonej. To właśnie jest "skarbem" strzeżonym przez węża
(lub smoka), a zarazem, powodem, dla którego wąż oznacza z jednej strony zło i ciemności, a
z drugiej zaś - mądrość.
(C.G.Jung - Aion)
Rozwój człowieka: proces indywiduacji= integracji z Cieniem
W ramach procesu indywiduacji rozróżnić można dwie fazy:
faza pierwsza polega na przystosowaniu się do rzeczywistości zewnętrznej
i ma charakter inicjacyjny
faza druga polega na przystosowaniu się do rzeczywistości wewnętrznej i przebiega w
przestrzeni archetypów i symboli. Jest to spotkanie z własną duszą, aspektem męskości i
kobiecości, animą i animusem
ADLER
- Adler podobnie jak Jung odrzucił ideę wszechwładnego seksualizmu i wskazał na inne
mechanizmy napędowe ludzi- tzw. dążenie do mocy oraz mechanizm kompensowania
poczucia niższości
- Adler przypisywał decydujące znaczenie motywom o charakterze społecznym, ale w
odróżnieniu od Freuda, akcentował unikatowość jednostki, struktury jej osobowości, jej
motywów itp., duże znaczenie przypisywał również ideałom i wyobrażeniom przyszłości
-Teoria Freuda była deterministyczna, a Adlera i Junga- teleologiczna
Kozielewski wypowiada również swoje zdanie jeżeli chodzi o szkolnictwo. Twierdzi, że
istnieje znaczna przewaga doświadczenia intelektualnego nad emocjonalnym . Rozwój
emocjonalny uczniów jest zaniedbany, gdyż szkoły są zbiurokratyzowane, osobiste kontakty
między nauczycielami, a uczniami zostały wyeliminowane.
Koncepcja poznawcza- człowiek wewnątrz i zewnątrzsterowny, odpowiedzialny
Według jej założeń człowiek to samodzielny podmiot, który w dużej mierze decyduje o
własnym losie, który działa świadomie i celowo. Jego zachowanie zależy od informacji
płynących ze środowiska zewnętrznego i ze struktur poznawczych.
Struktura poznawcza jest to zakodowana w pamięci wiedza zdobyta w toku uczenia się i
myślenia. Najważniejszą umiejętnością jednostki jest więc generowanie wiedzy, a
podstawową metodą prowadzącą do zmiany zachowania jest:
-celowe wychowanie
-autokreacja- formowanie siebie według własnego projektu
Kozielecki uważa, że naczelnym zadaniem szkoły jest ukształtowanie
sprawcy, który będzie zdolny do podejmowania czynności, przystosowania
się do środowiska, jak również do zmiany siebie samego.
Warsztat  Przemiana krytyka w przewodnika:
1. Rysowanie wew. Krytyka
2. Przedstawienie go innym w parach lub grupie. Druga osoba lub grupa
przekształca krytyka w przewodnika
3. Rysowanie wew. Przewodnika,
4. Pogadanie z Przewodnikiem- czego od niego chcę, za co mu dziękuję, a czego nie
chcę
Koncepcja humanistyczna.- człowiek twórczy, samorealizujący się
Próbuje ona odkryć wszystkie mocne strony człowieka. Twierdzi, że o jego
działaniu decyduje dążenie do samorealizacji i aktualizacja jego
potencjalnych szans. W skład szans wchodzą np.:
-przeżycia twórcze
- altruizm
- miłość
- rozwój własnego ja
Osoba zdrowa to osoba dojrzała, umiejąca zaspokajać swoje potrzeby i
rozwijająca się.
Psychologia wśród metod modyfikacji zachowań stosuje samoopis i
samoocenę, zakładając, że człowiek najlepiej zna swoje doświadczenia.
Kozielecki zwraca uwagę, że podejmowane są próby wprowadzenia do szkół systemu
wychowawczego humanistycznego. Celem jest ukształtowanie osoby dojrzałej, umiejącej
zaspokajać swoje potrzeby i rozwijać się.
Rogers, Maslow
Piramida potrzeb Abrahama Maslowa
Samotranscendencja (najwyższy poziom, potrzeba przeżywania szczytowego
doświadczenia) czasem określane jako "potrzeby duchowe".
Samorealizacja (potrzeba posiadania celów, potrzeba spełnienia swojego potencjału) 
potrzeby samorealizacji  wyrażają się w dążeniu człowieka do rozwoju możliwości;
stanowią środek do zaspokojenia potrzeb fizjologicznych lub reakcje kompensujące
niezaspokojenie innych potrzeb.
Potrzeby estetyczne (potrzeba harmonii i piękna)
Potrzeby poznawcze (potrzeby wiedzy, rozumienia, nowości)
Szacunek (potrzeby zaufania do siebie, poczucie własnej wartości, kompetencji, poważania)
 potrzeby uznania (szacunku) i prestiżu we własnych oczach i w oczach innych ludzi;
pragnienie potęgi, wyczynu i wolności,potrzeba respektu i uznania ze strony innych ludzi,
dobrego statusu społecznego, sławy, dominacji, zwracania na siebie uwagi.
Przynależność (potrzeby więzi, afiliacji, miłości i bycia kochanym) występują w
usiłowaniach przezwyciężenia osamotnienia, eliminacji i obcości, tendencji do nawiązywania
bliskich intymnych stosunków, uczestnictwa w życiu grupy, w dążeniach do tworzenia
gangów.
Bezpieczeństwo (zależności, opieki i oparcia, protekcji, potrzeba wygody, spokoju, wolności
od strachu) pobudzają do działania, zapewniając nienaruszalność, ujawniają się gdy
dotychczasowe nawyki okazują się mało przydatne.
Potrzeby fizjologiczne (najniższy poziom, jedzenie, woda, tlen, potrzeby seksualne, brak
napięcia, sen) gdy nie są zaspokojone, dominują nad wszystkimi innymi potrzebami,
wypierają je na dalszy plan i decydują o przebiegu zachowania człowieka
Koncepcja egzystencjalna- człowiek wolny i odpowiedzialny
Jak powiedział Sartre: "Ważne jest nie to, co ze mną zrobiono, lecz to co ja sam zrobiłem z
tym, co ze mną zrobiono"
Egzystencjaliści podkreślali, że życie samo w sobie nie ma sensu. To człowiek nadaje
znaczenie i sens swojemu doświadczeniu, kiedy dokonuje wyborów. W psychoterapii
możemy spotkać wielu ludzi, którzy nie potrafią nadać sensu swojemu życiu np. w depresji.
To co możemy jako terapeuci dla nich zrobić to pomóc im tworzyć własne życie. Zdrowie- to
poczucie sensu swego życia
Świadomość , że to ja nadaję sens, niesie za sobą poczucie wolności i odpowiedzialności za
swoje zachowania, uczucia, wybory. Doświadczając wolności i odpowiedzialności, dotykamy
też lęku i egzystencjalnej samotności. Często w obronie przed lekiem, rezygnujemy z
wolności i nie bierzemy odpowiedzialności za swoje bycie - uczucia, myśli, zachowania
relacje.
"Być prawdziwie wolnym znaczy niemożność bycia czyimś niewolnikiem, nawet iluzji"
KONCEPCJE I TERAPIE HOLISTYCZNE
Holizm człowieka jako całość, będącą czymś więcej niż sumą części, wielowymiarowego
Wymiar fizyczny
Wymiar emocjonalny
Wymiar racjonalny
Wymiar społeczny i organizacyjny
Wymiar duchowy:
Gestalt - człowiek świadomy TU i TERAZ, odpowiedzialny za bycie sobą
Gestalt (psychologia postaci)- figura-tło- domykanie figury. Wszystko jest procesem :wyłaniania się
figury z tła i domykania jej- wtedy może znów wtopić się w tło. W postrzeganiu, w emocjach, w
spotkaniu z drugą osobą. Wyłanianie się figury, dostrzeganie jej to świadomość i kontakt- z innymi i z
sobą (wgląd)- w siebie, w sytuację problemową. Zaburzenie tego procesu rodzenia się i umierania
figury (czyli kontaktu z czymś w świecie lub w sobie) to choroba. Figura wtedy nie może odejść i co
chwila się pojawia np. nieświadomie, nie pozwala narodzi się nowej a sama też nie zostaje
zrealizowana.
Celem i zasadą terapii Gestalt stało się uświadamianie awareness, bezpośrednia świadomość
teraz
niejszości TU I TERAZ. Uświadamianie łączy się z procesem poznawania przez podmiot
i kontroli nad własnymi zachowaniami i uczuciami, zdolności ich wyboru i ponoszenia za nie
odpowiedzialności.
Gestalt zakłada, że człowiek jest zdolny do samoregulacji czyli, że posiada cały potencjał do
zaspokajania swoich potrzeb, z własnego wyboru i do kierowania swoim zachowaniem.
Na drugim biegunie jest regulacja oparta na nawykach, poniżej progu świadomości,
wykorzystująca w zachowaniu sposoby, które kiedyś były adaptacją do bolesnej sytuacji,
powtarzane bez poczucia sprawstwa- czyli charakter. "Jestem taki, że...nie mogę, muszę, nie
potrafię... przez to, że miałem..." zamyka możliwość poznawania nowych obszarów w sobie
samym.
Jak powiedział Sartre: "Ważne jest nie to, co ze mną zrobiono, lecz to co ja sam zrobiłem
z tym, co ze mną zrobiono"
Czym charakteryzuje się terapia Gestalt?
Terapia Gestalt przywiązuje ogromną wagę KONTAKTU- ze swiatem- innymi a także ze
soba czyli do poszerzania świadomości i to nie tylko w sensie intelektualnego wglądu w to,
co jest przyczyną naszych aktualnych problemów - to może nawet najmniej istotne - ale także
świadomości tego, co się dzieje w ciele, w emocjach i tego, co jest odbierane przez nasze
zmysły, tj. wzrok, słuch, smak, węch. To podejście jest bardzo skoncentrowane na tzw. "tu i
teraz".
Założenia teoretyczne
Organizm zmierza do osiągnięcia stanu pełni funkcjonowania - dopełnienia całości czyli
figury (Gestaltu), skompletowania wewnętrznej organizacji. Niedopełnione figury
("niezakończone sytuacje") stanowią motywację naszych działań, np. głód jest niedomkniętą
figurą, która motywuje nas do szukania pokarmu i dopełnia się przez jego przyjęcie,
strawienie i zasymilowanie.
Jednostka funkcjonuje dzięki procesowi permanentnej samoregulacji - zaspokaja potrzeby i
utrzymuje równowagę w zmieniających się warunkach. Obowiązuje tu prawo dominującej
potrzeby (figury na tle) - w normalnych warunkach jedna figura wpływa na funkcjonowanie
człowieka aż do jej domknięcia i wyłonienia się kolejnej figury. Samoregulacja jest procesem
kontaktu-wycofania, asymilacji-eliminacji.
Koncepcja zaburzeń
Przyczyn zaburzeń możemy upatrywać w istnieniu zbyt wielu "niedomknietych sytuacji" z
przeszłości, które wiążą naszą energię i ograniczają wolność naszych wyborów.
U podstaw wszystkich zaburzeń tkwi zakłócenie procesu samoregulacji. Następuje
zachwianie równowagi wewnątrz organizmu i w wymianie z otoczeniem. Powstające figury
nie są domykane, a organizm nie może się od nich uwolnić. Naturalny przepływ procesu
samoregulacji ulega zahamowaniu.
Cykl doświadczenia (kontaktu) wg Sills (7 faz)
Cykl samoregulacji i doświadczania przebiega zgodnie z modelem Zinkera: pojawia się
potrzeba
(figura wyodrębnia się z tła i organizuje nasze zachowanie), następuje mobilizacja energii,
działanie mające na celu zaspokojenie potrzeby (domkniecie figury), po czym następuje
kontakt (zaspokojenie potrzeby) i wycofanie się (stopienie się figury z tłem, utrata znaczenia).
Doznanie
Prawidłowy przebieg cyklu
Mechanizmy obronne
1. Doznanie bodz
ców zewnętrznych i
Desensytyzacja  brak doznań na poziomie
wewnętrznych (słyszenie dz
więku przez sen)
ciała: widzenia, słyszenia, dotyku
(pojedynczych zmysłów lub ich kombinacji)
2. Rozpoznanie  doznania stają się figurą, Projekcja  rzutowanie na zewnątrz
rozpoznaje i czasami nazywa (coś w ustach, pewnych aspektów własnego Ja np. tych nie
uciskanie w klatce piersiowej)  O! Co to, to akceptowanych
budzik!
3. Ocena i planowanie (mobilizowanie Defleksja  kierowanie energii psychicznej
energii)  przygotowanie do działania  na inne procesy lub zachowania
myślom i odczuciom nadaje znaczenie, np.odczuwanie np. wzruszony, smutny klient
wzrasta świadomość potrzeby  Co to, ja zamiast nazywać emocje zaczyna np.
jestem w łóżku, ranek, co to za dzień, budzik poprawiać włosy, strzepywać pyłki ze
? spódnicy
4. Działanie  ruch w celu osiągnięcia celu; Retrofleksja  energia psychiczna zamiast
eksperymentowanie z ruchem  sięgnięcie do na zewnątrz zostaje skierowana do wewnątrz,
budzika i jego wyłączenie na siebie np. złość
5. kontakt  pełne zaangażowanie w to co Egotyzm  koncentrowanie na sobie w celu
robi, kontakt z tym co robi poprzez wszystkie uniknięcia zaangażowania w jakieś
zmysły. Wszystko, poza czynnością, staje się doświadczenia lub działania np. zamiast
tłem. Działanie zgodne z potrzebami staje się uczestniczyć w eksperymencie, to
figurą  wiem co to za dzień, niedziela koncentruje się na dolegliwościach
somatycznych
Konfluencja  stapianie się z innymi
osobami z otoczenia, brak granic
zewnętrznych i wewnętrznych oraz poczucia
odrębności
6. Asymilacja i domknięcie  potrzeba w
pełni zaspokojona poprzez kontakt, stan
fizycznego i psychicznego domknięcia i
zadowolenia z przebudzenia i obecnej chwili
7. Wycofanie  odwrócenie uwagi od figury,
 płodna lub bezsensowna próżnia
W terapii Gestalt implikuje to możliwość zmiany. Zmiana to nie stawanie się kimś idealnym
wedle wzoru Wtedy zamiast poszukiwać własnej skuteczności i potencjału, dążymy do
urzeczywistnienia iluzji. Zmiana rozumiana jako stawanie się bardziej sobą, poprzez
uświadamianie i branie odpowiedzialności, przekraczanie ograniczeń.
Gestalt kładzie nacisk na prawo do odmienności każdego i ceni indywidualizm i swoistość.
Psychoterapia jest procesem zmieniania świadomości i zachowania, spotkaniem ludzi, relacją
Ja - Ty. Terapia jest "tworzeniem ludzi", ma takie same cechy jak proces twórczy.
Zarówno psychoterapia jak twórczość są odkrywaniem ukrytego potencjału ,transformacją,
metamorfozą. Terapeuta Gestalt towarzyszy klientowi w poszukiwaniu sensu jego aktualnego
doświadczenia, nie przyjmuje roli eksperta mówiącego: "Ma Pan takie i takie zaburzenia lub
nic panu nie dolega, to tylko stres" Terapia Gestalt nie stara się dopasować ludzi do form,
sprzyja byciu kreatywnym. Podstawowa odpowiedzialność terapeuty polega na dostarczeniu
struktury, zdyscyplinowanego procesu, stworzeniu warunków laboratoryjnych, w których
klient może w aktywny sposób badać samego siebie.
Głównym narzędziem metodycznym jest eksperyment, behawiorystyczne podejście do
rozpoczęcia nowego sposobu funkcjonowania. Klient eksploruje nowe możliwości,
przekształcając sztywne, nawykowe zachowania w elastyczny system samooparcia.
PSYCHOLOGIA SYSTEMOWA
Ćwiczenie:
30 min. Warsztat  Związki
Przemiana systemu powiązań między osobami a nie ich samych
15 min: Prezentacja prac pacjentów
30 min: film: Stanfordzki eksperyment więzienny
Eksperyment Milgrama
Analiza transakcyjna E. Berne go
 W co grają ludzie
ANALIZA STRUKTURALNA
"...Każda osoba przejawia trzy stany Ja będące z
ródłem indywidualnych i zróżnicowanych
zachowań: stan Ja Rodzic, stan Ja Dorosły i stan Ja Dziecko.
Stan Ja Rodzic zawiera postawy i zachowania pochodzące ze z
ródeł zewnętrznych,
zazwyczaj od rodziców. W relacjach z innymi przejawiają się one często w formie przesądów,
zachowań krytycznych i ochraniających....
Rodzic ma dwie główne funkcje. Po pierwsze , umożliwia jednostce skuteczne wypełnianie
roli rodzica jej własnych dzieci, przyczyniając się w ten sposób do przetrwania rasy ludzkiej,
O jego wartości pod tym względem świadczy fakt, że ludzie osieroceni we wczesnym
dzieciństwie mają, jak się wydaje, większe trudności w wychowywaniu dzieci niż ci którzy
wzrastali w pełnej rodzinie do okresu dojrzewania. Po drugie Rodzic wykonuje wiele reakcji
automatycznie, co oszczędza dużo czasu i energii. Wiele rzeczy robi się dlatego, że "Tak się
właśnie robi". Zwalnia to Dorosłego z konieczności podejmowania niezliczonych drobnych
decyzji, dzięki czemu może poświęcić się ważniejszym sprawom, pozostawiając czynności
rutynowe Rodzicowi....
Stan Ja Dorosły nie ma związku z wiekiem osoby. Jego działanie ukierunkowane jest na
realną teraz
niejszość i obiektywne zbieranie informacji. Jest on zorganizowany, elastyczny,
inteligentny, a jego sposób funkcjonowania polega na analizowaniu rzeczywistości,
szacowaniu prawdopodobieństwa i na bezstronnym opracowywaniu danych.
Dorosły jest niezbędny do przetwarzania. Przetwarza dane i oblicza prawdopodobieństwa
istotne do skutecznego radzenia sobie ze światem zewnętrznym. Przeżywa też swoiste rodzaje
trudności i satysfakcji. Na przykład przejście przez ruchliwą ulicę wymaga przetworzenia
wielu złożonych danych o szybkości; działanie zostaje odroczone, dopóki obliczenia nie
wykażą wysokiego stopnia prawdopodobieństwa, że uda się bezpiecznie dotrzeć na drugą
stronę....
Stan Ja Dziecko ... Dziecko pod wieloma względami najbardziej wartościową częścią
osobowości i może wnosić w życie jednostki dokładnie to, co rzeczywiste dziecko wnosi w
życie rodziny: wdzięk, radość i twórczość, Jeżeli Dziecko w człowieku jest zakłócone i
niezdrowe, może to mieć niepomyślne skutki, a wówczas powinno się temu zaradzić....
Dziecko naturalne to spontaniczna ekspresja, na przykład bunt albo twórczość.
ANALIZA TRANSAKCYJNA
" Głask " wg Berne a= podstawowa jednostka funkcjonowania społecznego (także
nawiązanie kontaktu słownego , gestami lub wzrokiem). Wymiana " głasków " tworzy
transakcję.
Transakcja to jednostka stosunków społecznych. Jeżeli dwoje lub więcej ludzi spotyka się w
gromadzie, prędzej czy póz
niej któryś z nich przemówi lub w inny sposób okaże , że zauważa
inne osoby. Nazywa się to bodz
cem transakcyjnym . Wówczas inna osoba odezwie się albo
uczyni coś, co będzie w pewien sposób związane z tym bodz
cem, a co nazwiemy reakcją
transakcyjną. Prosta analiza transakcyjna polega na postawieniu diagnozy stwierdzającej,
który ze stanów ego wysłał bodziec transakcyjny i który wykonał reakcję transakcyjną...."
Transakcje można poklasyfikować na komplementarne i skrzyżowane, oraz proste i ukryte.
Transakcje komplementarne: zachodzą wtedy, gdy reakcja jest właściwa i oczekiwana
i następuje zgodnie z naturalnym porządkiem zdrowych stosunków międzyludzkich.
Przykład:
Dorosły: "Może powinniśmy zastanowić się nad tym, dlaczego ostatnio więcej pijesz"
Dorosły: "Może powinniśmy. Bardzo chciałbym to wiedzieć"
Lub:
Dorosły: "Nie wiesz, gdzie są moje spinki do mankietów?"
Dorosły : "Na biurku".
Komunikacja przerywa się, kiedy zajdzie transakcja skrzyżowana.
Przykład:
Dorosły: "Może powinniśmy zastanowić się nad tym, dlaczego ostatnio więcej pijesz"
Dziecko: "Zawsze mnie krytykujesz, jak kiedyś mój ojciec"
Lub:
Dorosły: "Nie wiesz, gdzie są moje spinki do mankietów?"
Rodzic: "Dlaczego nie pilnujesz swoich własnych rzeczy, nie jesteś już dzieckiem".
Transakcja ukryta angażuje cztery stany ego; spotyka się ją często we flirtach.
Kowboj: "Chodz
, obejrzymy stodołę".
Dziewczyna: "Od dzieciństwa uwielbiam stodoły".
Jak widać na rysunku a poziomie społecznym jest to rozmowa Dorosłych o stodołach, a na
poziomie psychologicznym - rozmowa Dzieci o grze seksualnej.
Gry psychologiczne
Gra psychologiczna to powtarzający się zbiór transakcji pozornie racjonalnych,
zawierających ukrytą motywację i przewidywalną korzyść, stanowiącą zakończenie gry i
jej cel rzeczywisty.
W swojej książce W co grają ludzie Eric Berne opisuje kilkadziesiąt gier społecznych jakie są
typowe do obserwacji w społeczeństwie.
Geneza gier
Według Berne'a w procesie wychowawczym dzieci przyswajają gry od swoich rodziców i pod
tym względem gry są dziedziczone w następnych pokoleniach.
Małe dzieci rozmyślnie inicjują gry. Stan ego Dziecka, jego talent psychologiczny jest wprost
uderzający, a zdolność manipulowania ludz
mi godna pozazdroszczenia.
Podczas socjalizacji rodzice wzmacniają pewne gry zezwalając na ich odgrywanie swoim
dzieciom. Kiedy jednak gry staną się utrwalonymi wzorcami bodz
ców i reakcji, ich
pochodzenie zatrze się w mrokach czasu, a ich ukryta natura zniknie w oparach społecznych i
nieświadomości gracza.
Audiobook + książka  Aby dzieci nas słuchały - ścieżka 03 (karanie a rozwiązywanie
problemów)
Zazwyczaj jednostka rozpoczyna grać w dane gry między 2 a 8 rokiem życia. Niektóre gry
jednak przyswaja wcześniej, by móc ogrywać je w póz
niejszym wieku, np. Alkoholik. Każda
jednostka w trakcie swojego życia poszukuje też odpowiednich partnerów, którzy umożliwiać
mogliby jej uczestnictwo w danej grze.
Funkcje gier
" Wypłaty psychologiczne jakie umożliwiają gry;
Ponieważ tak mało jest okazji do intymności w codziennym życiu, a niektóre jej formy
(zwłaszcza te intensywne) są dla większości ludzi psychologicznie niemożliwe, nasze
życie społeczne w przeważającej części upływa na grach. A zatem gry są zarówno
konieczne, jak i pożądane, a cały problem sprowadza się do tego, czy gry uprawiane
przez daną osobę są dla niej najbardziej korzystne czyli czy dostaje w niej wypłatę.
" W funkcji społecznej gry pozwalają na strukturalizowanie czasu;
" Równowaga psychiczna - w niektórych przypadkach pozbawienie możliwości grania
dla niektórych osób może prowadzić do rozpaczy lub nawet psychozy;
pewne gry pełnią rolę niezbędnego czynnika zdrowia niektórych ludzi. Ich równowaga
psychiczna jest tak chwiejna, a pozycja utrzymywana z takim trudem, że pozbawienie
gier może pogrążyć ich w trwałej rozpaczy, a nawet psychozie. Ludzie tacy będą
mocno oponowali przeciwko wszystkim posunięciom wywodzącym się z antytezy.
Często można zaobserwować to zjawisko w sytuacjach małżeńskich, kiedy poprawa
na skutek terapii psychiatrycznej jednego z małżonków (tzn. porzucenie gier
destrukcyjnych) prowadzi do nagłego pogorszenia u partnera, dla którego gra była
niezmiernie ważna w utrzymywaniu równowagi. Dlatego też w analizie gier trzeba
zachowywać ostrożność.
" Zestaw gier u każdej jednostki jest integralnym składnikiem jej życiowego
scenariusza, który realizuje.
Na szczęście korzyści z wolnej od gry intymności, która jest czy też powinna być
najdoskonalszą formą życia człowieka, są tak duże, że nawet osobowości o chwiejnej
równowadze mogą bezpiecznie i z radością poniechać swoich gier, jeżeli znajdą
odpowiedniego partnera do lepszego związku.
Ćwiczenie: Analiza gier w  Repete
Protokołowanie gier
W praktyce terapeutycznej każda z gier jest przedstawiana z punktu widzenia agensa i
protokołowana poprzez zapis następujących jej elementów:
" Teza - ogólny opis gry, zawierający podłoże na jakim ona powstaje;
" Antyteza - opis sposobu przerwania gry lub obcięcia wypłaty, co powoduje
przerwanie gry przez agensa; Wykrywa się ją w warunkach " odmowy grania " albo
"obcięcia" wypłaty. Osoba będąca "graczem" zacznie wtedy jeszcze usilniej zabiegać
o kontynuowanie gry. Wobec bardzo stanowczej odmowy gracza, czy też skutecznego
"obcięcia" wypłaty, wpada w stan nazwany "rozpaczą", pod pewnymi względami
podobny do depresji. Może się na przykład objawić wybuchem wprawiającego w
zakłopotanie płaczu.
" Cel - cel gry z punktu widzenia agensa;
" Role - opis wszystkich istotnych dla danej gry ról zaobserwowanych w praktyce
terapeutycznej (bardzo często są to tylko dwie role, ale mogą występować gry z
kilkoma rolami lub gry wielostronne, gdzie w daną rolę wchodzą kolejne osoby w
czasie gry;
" Paradygmat transakcyjny:
o Poziom społeczny gry (transakcje jawne)
o Poziom psychologiczny gry (transakcje ukryte)
" Posunięcia - przedstawienie w formie kolejnych posunięć graczy struktury całej gry;
o Korzyści - jako główną korzyść z uczestnictwa w grze (grach) opisuje się równowagę
psychologiczną, która wzmacnia utwierdzenie się w przekonaniu o swojej wizji
rzeczywistości.
Przykłady:
Typologia gier
" Gry życiowe
o Alkoholik
o Dłużnik
o Teraz cię mam, ty sukinsynu
o Patrz, co przez ciebie zrobiłem
" Gry małżeńskie
o Kozi róg
o Sąd
o Oziębła kobieta
o Udręczona
o Gdyby nie ty
o Patrz, jak bardzo się starałem
o Kochanie
" Gry na przyjęciach
o Ależ to okropne
o Wada
o Spryt
o Dlaczego ty nie - tak ale
" Gry seksualne
o Walczcie ze sobą
o Perwersja
o Gwałt
o Gra w pończoszkę
o Awantura
" Gry świata podziemnego
o Policjanci i złodzieje
o Jak się stąd wydostać
o Wytnijmy numer Józkowi
" Gry terapeutyczne
o Cieplarnia
o Ja tylko próbuję ci pomóc
o Ubóstwo
o Wieśniaczka
o Psychiatria
o Głupi
o Drewniana noga
" Gry konstruktywne
o Pracowite wakacje
o Szarmancki
o Filantrop
o Lokalny mędrzec
o Będziecie jeszcze dumni, że mnie znacie
Alkoholik
Teza: w tego typu grze z punktu widzenia agensa brzmi: Przez swoje picie już tyle zła
wyrządziłem, spróbuj mnie powstrzymać.
Cel: Samooskarżenie.
Role: Alkoholik, Oskarżyciel, Wybawca, Kozioł ofiarny, Pośrednik
Momentem kulminacyjnym w tej grze jest kac, gdy Alkoholik sam sobie robi wyrzuty z
powodu własnego upojenia alkoholowego. Otrzymuje psychologiczną wypłatę wówczas,
gdy będzie mógł sam siebie przed innymi oskarżyć za własne działania, co następuje w
fazie trzez
wienia.
W grze tej występuje kilka ról poza samym Alkoholikiem. Przede wszystkim jest to
Oskarżyciel, którym najczęściej jest osoba z najbliższej rodziny alkoholika, a poza tym:
Wybawca, którym jest osoba zainteresowana stanem zdrowia alkoholika, Kozioł ofiarny,
czyli osoba ofiarowująca Alkoholikowi pomoc finansową, nie ingerująca w jego kłopoty
związane z alkoholizmem oraz Pośrednik, który bezpośrednio sprzedaje alkohol lub stawia
kolejkę Alkoholikowi.
W niektórych przypadkach role Kozła ofiarnego, Oskarżyciela i Wybawcy może grać ta sama
osoba, na przykład żona, pomagająca pijanemu mężowi wracającemu do domu po libacji
rozebrać się i kładąca go do łóżka, która następnego dnia robi mu wyrzuty a następnie jako
Wybawca prosząca go o to, żeby zmienił swoje postępowanie i przestał pić. W skrajnym
przypadku może to być gra dwustronna, gdy np. żona staje się też Pośrednikiem częstującym
męża alkoholem.
Korzyści :
1.Psychologiczna:
a) Picie jako bunt, podniesienie na duchu i pośrednie zaspokojenie chęci intymności ;
b) Unikanie intymności seksualnej i innych jej form ,
c) Kac zwalnia od pracy i innych działań
d) Samooskarżanie ( prawdopodobnie jako odmiana " potrzeb masochistycznych "
2. Społeczna
"Spróbuj mnie powstrzymać", oscylacja między miłością a nienawiścią,
Antyteza W czasie leczenia alkoholika terapeuta i osoby z grupy wsparcia powinny odrzucić
role Oskarżyciela i Wybawcy oraz przyjąć wyłącznie pozycję Dorosłego.
Posunięcia
" (I) Prowokacja - Oskarżenie albo Wybaczenie
" (II) Oddanie się nałogowi - złość lub rozczarowanie
Gry komplementarne
" Ja tylko próbuję ci pomóc - odgrywana przez Wybawcę
" Poczciwy Jaś - odgrywana przez Kozła ofiarnego
Teraz cię mam, ty sukinsynu
Teza: w tego typu grze z punktu widzenia agensa brzmi: Teraz cię mam, ty sukinsynu.
Cel : Usprawiedliwienie własnego agresywnego zachowania.
Psychologiczną wypłata to możliwość wyładowania negatywnych emocji na często
przypadkowej osobie. Zachodzi wówczas, gdy druga strona zgadza się na warunki gry i
przyjmuje postawę obronną, przez co agens może atakować, udowadniając ofierze, że z
le
postąpiła, przyłapując ją na gorącym uczynku. Często w TCMTS grają osoby, które przez
długi czas powstrzymywały własne zachowania agresywne względem innych. Ofiara jest tutaj
prowokatorem, jednak prowokacja najczęściej jest nieświadoma i atak furii jest dla niej
zaskoczeniem.
Antyteza
Jedną z najlepszych antytez jest zachowanie zgodne z przyjętymi zasadami, nie dające
możliwości rozpoczęcia gry lub jej kontynuacji.
Role:
" Agresor (agens)
" Ofiara
Posunięcia
" (I) Prowokacja - Oskarżenie
" (II) Obrona - Oskarżenie
" (III) Obrona - Ukaranie
Gry komplementarne
" Dlaczego to zawsze mnie musi się przytrafić
Spryt
Teza w tego typu grze z punktu widzenia agensa brzmi: Mogę niszczyć wszystko i przez cały
czas otrzymywać od ciebie wybaczenie.
Cel: Uzyskanie rozgrzeszenia.
Otrzymanie rozgrzeszenia czy wybaczenia jest psychologiczną wypłatą dla agensa. W czasie
tego typu gry agens dokonuje aktów zniszczenia, jednocześnie grzecznie przepraszając za
swoje czyny, co powoduje skłonność drugiej strony do wybaczania i także grzecznego
zachowania wobec agensa.
Antyteza Jeżeli grający w spryt Rodzic przemieni się w obiektywnego Dorosłego, może
wówczas przedstawić swoją propozycję, żeby agens nie przepraszał za swoje zachowanie
"Możesz doprowadzić do zniszczenia całego projektu, ale proszę, nie przepraszaj za to".
Role: Agresor (agens), Ofiara
Posunięcia
" (I) Prowokacja - Uraza
" (II) Przeproszenie  Wybaczenie
 Dlaczego ty nie - tak ale
Teza: Sprawdz
my, czy znajdziesz rozwiązanie, w którym nie znajdę błędu.
Cel: Uspokojenie - nikt nie zna rozwiązania.
W tej grze agens otrzymuje psychologiczną wypłatę, gdy wszyscy okażą się niekompetentni
i nie wskażą rozwiązania problemu go nurtującego.
Antyteza: W praktyce pacjentowi, aby przestał grać, zadaje się pytanie w rodzaju: To trudny
problem, a co ty zamierzasz z tym zrobić?
Role: Osoba bezradna (agens), Doradcy
Posunięcia
" (I) Przedstawienie problemu - Propozycja rozwiązania
" (II) Sprzeciw - Propozycja rozwiązania
" (III) Sprzeciw  Wzburzenie
Gry komplementarne
" Ja tylko próbuję ci pomóc
"Gdyby nie ty"
Najpospolitsza gra małżeńska. GNT jest dwustronną grą i wymaga skrępowanej żony i
dominującego męża. Pani White skarży się stale, że mąż ograniczył jej kontakty społeczne,
tak że nigdy nie nauczyła się tańczyć ( lub np. zrobić prawo jazdy, zapisać się na kurs języka
obcego, podjąć studia, podjąć pracę). Wiele jej koleżanek również ma dominujących mężów i
gdy spotykają się na porannej kawie spędzają sporo czasu grając w "Gdyby nie on". Nowa
zaproszona na kawę sąsiadka jest jednocześnie zaproszona do udziału w "Gdyby nie on". Jeśli
przyjmuje propozycję i dobrze się spisuje, szybko stanie się serdeczną przyjaciółką grona,
Jeśli odmówi obstając przy korzystnym wizerunku swego męża, nie zagrzeje długo miejsca w
tym towarzystwie.
Cel:
Cel GNT można określić jako uspokojenie się ("Nie chodzi o to, że się boję, tylko że on mi
nie pozwala" ) lub usprawiedliwienie ("Nie chodzi o to, że nie próbuję, tylko że on mnie
powstrzymuje").
Ponadto jego zakazy i jej skargi często doprowadzały do kłótni. Ponieważ poza sprawami
domowymi i dziećmi niewiele mieli ze sobą wspólnego, kłótnie wyróżniały się jako ważne
wydarzenia i głównie przy tych okazjach prowadzili ze sobą autentyczne rozmowy.
Antyteza:
Antytezą GNT jest zezwalanie. Gra może toczyć się tak długo, jak długo mąż zabrania. Jeśli
zamiast "Nie waż się" mówi on "Dalej śmiało", leżące u podstaw fobie zostają zdemaskowane
i żona nie może już dłużej "zwalać " na niego.
Na ogół zdarza się, że mąż ma okresy kiedy jest bardziej pobłażliwy i Pani White próbuje
podejmować te działania. Okazuje się jednak, że ma ona chorobliwy lęk przed parkietem (
jazdą prowadzeniem samochodu, intensywnymi kontaktami i sprawdzianami na studiach, itp.)
Odsłania to wtedy strukturę jej małżeństwa. Spośród wielu konkurentów wybrała na męża
człowieka dominującego. Pozwoliło jej to potem skarżyć się że mogłaby robić wiele
rozmaitych rzeczy, "gdyby nie on".
Jak się okazuje, na przekór jej skargom mąż oddawał jej prawdziwą przysługę powstrzymując
ją od przedsięwzięć, których się bała i chroniąc wręcz przed uświadomieniem sobie własnych
lęków. Właśnie dlatego jej Dziecko przenikliwie wybrało takiego męża.
Oziębła kobieta
Teza. Inaczej gra : ' Teraz cię mam, ty sukinsynu .Jest to prawie zawsze gra małżeńska, gdyż
trudno przypuścić by związek nieformalny dostatecznie długo stwarzał niezbędne warunki i
przywileje. Związek taki nie mógłby zresztą przetrwać wobec zaistnienia tej gry. Mąż zaleca
się do swej żony i zostaje odtrącony. Po kolejnej próbie żona mówi mu że wszyscy mężczyz
ni
to zwierzęta, że on jej naprawdę nie kocha, czy też nie kocha jej dla niej samej. Chodzi mu
wyłącznie o seks.
Przez jakiś czas mąż daje spokój, potem próbuje znów z tym samym skutkiem. Ostatecznie
poddaje się i nie ponawia już zalotów. W miarę upływu czasu żona zachowuje się coraz
bardziej swobodnie, a czasem jest jakby roztargniona, Spaceruje po sypialni na wpół
rozebrana, albo zapomina czystego ręcznika, kiedy się kąpie i prosi męża, żeby go przyniósł.
Jeżeli uprawia grę w ostrej formie lub sporo pije, może zacząć flirtować w towarzystwie.
Wreszcie małżonek reaguje na te prowokacje i znowu próbuje doprowadzić do zbliżenia. I
tym razem zostaje odepchnięty, co wywołuje "Awanturę" w której strony wzajemnie
wypominają sobie swoje niedawne zachowanie, powołują się na inne pary, kłócą o teściów i
szwagrów, pieniądze i niepowodzenia, a wszystko to kończy się trzaśnięciem drzwiami. Tym
razem mąż stwierdza, że ma już dosyć i że znajdą modus vivendi bez seksu. Mijają
miesiące...itd., itp.
Cel: Obrona przed lękiem przed seksem
Role: Zacna żona, Bezwzględny Mąż.
Posunięcia:
1.Uwodzenie - Reakcja,
2. Odrzucenie - Rezygnacja,
3. Prowokacja - Reakcja,
4. Odrzucenie - ' Awantura '.
Korzyści:
1. Psychologiczna
- uwolnienie od poczucia winy za fantazje sadystyczne,
- uniknięcie budzącej lęk nagości męża i stosunku seksualnego,
2. Egzystencjalna - 'Jestem czysta '.
TERAPIA PRZEZ CIAA
O- człowiek- twór cielesno- psychiczny
Ciało odzwierciedla psychikę, blokady w ciele ukazują blokady
psychiczne. Powodem jest że każda emocja ma wpływ także na ciało- jego
ruch, postawę, a nawet strukturę gdy emocja utrzymuje się chronicznie i
ma wpływ na rozwój ciała.
Terapia używa technik terapii ciała by dotrzeć do zablokowanych emocji i
doświadczeń.
Film animowany:  Bingo dla zilustrowania
Opis charakterow- narysuj czlowieka
Hanging (suspension)
The person is hanged when she is in a conflict
which stops her in acting, in behaviours which
can change her situation. Hanging means not
grounding, not contact with ground, reality
through legs. The illusions about yourself hang
you, cut the contact with reality.
Hanger
Upraised shoulders are the expression of fear.
This is the reaction on permament fear. This
emotion is supressed, compensated by head
forward which seems to say  I don t see nothing
to be afraid of This supreesing is the reason of
suspension. This person can t do nothing, is
blocked in her movement- can t go ahead
becouse of fear and can t run away becouse she
supressed her fear. The result of supressing fear
is supressing anger.
Hook onto meat
This place is the place of anger. Muscle block is the result of blocking anger becouse of
sexual frustration. In childchood the parents forbade child to show anger and sexual feelings.
Later this person can t feel sexual pleasure.
Elevation onto pedestal
Morality stops sexuality
Halter
The head is cuted from the rest of body and ground. The person has no contact with himself
and reality.
CHARAKTERY
Depending on the nature of our suppressed feelings, Wilhelm Reich and his followers in bio-
energetic and other forms of psychodynamic bodywork commonly distinguish between five
character structures: schizoid, oral, psychopathic, masochistic and rigid. Commonly we
represent mixtures of two or more of these types but with one character type usually
dominant.
The Schizoid Character
In the schizoid individual the main emotional trauma occurred around the time of birth. This
may have been a distressing birth process or hostility from one or both parents towards the
baby, commonly the baby was unwanted and it felt abandoned by the mother, either
physically or emotionally.
The baby deals with this by withdrawing into itself, closing itself off from the world. This
same technique is then used in later life whenever the individual feels threatened. The basic
subconscious fear or anxiety is the feeling of being unwanted, having no right to exist, a
psychological split between the desire to live in the physical world and a wish to
withdraw into the spirit world.
In communications with others this type tends to intellectualise and use impersonal language.
The body structure is with elongated limbs and digits and weak joints, the body appears
uncoordinated with right-left imbalances and often cold hands and feet. The energy
structure is 'ungrounded' or 'airy-fairy' with frozen core energies.
Schizoids tend to be rather spiritual and creative but in need of grounding and becoming an
integrated whole.
The Oral Structure
The oral phase of our development is the period when we are totally dependent on the mother
and normally breast-fed. The normal emotional development may be interrupted when the
baby feels abandoned because the mother may have left or died or is when sick or for other
reasons she could not fulfil the baby's need for physical and emotional nourishment.
The child is forced to become independent too early but that leaves it insecure with a
tendency to cling and grab, it has a decreased natural aggressiveness with an increased inner
need to be taken care of. There is a subconscious fear of being left alone, not getting enough
or what one wants or needs. The individual feels deprived and empty and does not want to
take responsibility. Resentment is common and a forced show of independence easily
crumbles under stress.
The oral personality has experienced many disappointments and rejections and feels a strong
need for warmth and support from a mothering partner. In later life s/he may become bitter
because there was never enough to be satisfied, 'the world is unjust'.
The body is generally underdeveloped and may look immature with a weak, narrow
chest and shallow breathing. The energies are mainly in the head with a good
intelligence, while the body energies and emotional energies are rather subdued.
The main task in personal development is to give up playing the victim and learn to trust that
the universe will provide.
" Their aggression must be mobilized and made available;
" The fear of rejection, abandonment and physical pain are real;
" The muscle tensions in the back and shoulders must be released;
The Psychopathic Character
The psychopathic structure emerges in early childhood due to a covertly seductive parent of
the opposite sex. The child was antagonistic to the parent of the same sex and tried to get what
it wanted by manipulating the parent of the opposite sex. This pattern is continued in adult life
by trying to gain power, control and desire fulfilment by manipulating others.
Deep inner feelings of inferiority are covered by superficial feelings of superiority and
contempt. This person believes: "I am right, you are wrong", s/he wants to win and does not
take defeat easily. Inwardly the psychopath feels the need for others but fears appearing to be
dependent or even look like a victim. Pleasure comes second to conquest and control. Needs
are fulfilled by making others need him or her. The will is the predominant mental function.
The upper half of the body is commonly overdeveloped and the lower half
underdeveloped. The chest is wide but the pelvis narrow and the legs weak.
Correspondingly, the main energy flows are centred in and around the upper body and
the front of the head.
The life task is to learn true surrender and humility by admitting the inner longings and needs.
The Masochistic Character
The parents and especially the mother were domineering and gave love in a conditional way.
The mother may have been self-sacrificing and the child was made to feel guilty whenever it
was resisting and trying to assert itself. This made it feel trapped, defeated and humiliated.
Therefore, the real feelings were held inside and creativity suppressed. Much anger, hate and
resentment is hidden underneath a submissive and polite exterior.
The individual complains a lot and dwells on the negative side of things. By subconsciously
provoking others s/he may be given an excuse to become angry, to let of steam, but generally
the outward attitude is to please others.
The body may be heavily built with overdeveloped muscles and short neck and waist.
Tensions are strongest in the neck, jaw, throat and pelvis.
The energies and emotions are internalised. To become free, the masochist needs to express
feelings and become more assertive and aggressive.
The Rigid Structure
The child felt its sexuality rejected, especially by the parent of the opposite sex. Sexuality at
this age may mean innocently touching or playing with the sexual organs which is strictly
forbidden by the parent, and a longing to be close to the parent of the opposite sex by being
touched and cuddled remains unfulfilled. The child deals with this perceived rejection by
developing a rigid muscle structure that makes it easier to suppress the feelings of wanting
and longing.
As an adult the rigid individual will hold back, remain controlled, holding back the expression
of feelings and not daring to surrender. Pride does not allow him or her to reach out to fulfil
his or her needs; instead s/he prefers to manipulate to get what s/he wants.
While there is a high degree of outer control and success in the social and physical world, the
rigid person tries to protect the inner vulnerability and is afraid of getting hurt. A strong ego is
used to avoid letting go of inner feelings. A common complaint is that s/he does not
experience strong feelings.
The energies remain on the periphery while the core is contracted. The body is well
balanced and appears energetic and integrated.
The individual needs to open up and share all feelings.