Drukowanie http://www.deon.pl/drukuj/ZJGj3qVmaKrGcWU.html
01.12.2010 10:33, aktualizacja 08.12.2010 11:03, pobrano 08.12.2010 18:19
Niepokalane Poczęcie  niedokończona rewolucja
Dariusz Piórkowski SJ
 Bądz
pozdrowiona, pełna łaski, Pan z tobą ( A
k 1, 28).
Czasami może nam przyjść do głowy wątpliwość, po jakiego grzyba potrzebne
nam te wszystkie katolickie dogmaty, zbyt naukowo wyrażające to, w co
usiłujemy wierzyć. I jakiż jest ich związek z codziennym życiem?
Dogmat nie jest religijną łamigłówką wymyśloną przez teologów, którzy nie
wiedzieli, co począć z czasem. To dynamiczna prawda, która ściśle wiąże się z
życiem i losem każdego chrześcijanina. By lepiej zrozumieć i odkryć ów żywotny
związek, spróbujmy przyjrzeć się bliżej Niepokalanemu Poczęciu Maryi, które dzisiaj świętujemy.
Myślę, że ogłoszenie tego dogmatu przez papieża Piusa IX w 1854 roku to kamień milowy w rozumieniu Pisma świętego, a
także chrześcijańskiego powołania. Co więcej, wydaje się, że jeszcze nie wyciągnęliśmy wszystkich wniosków z tej
teologicznej rewolucji.
Nowatorstwo tego dogmatu polega na tym, że po kilkunastu wiekach przekroczono zbyt jednostronną wizję grzechu i łaski,
reprezentowaną przez św. Augustyna, która rzuciła cień na póz
niejszą teologię Kościoła. Biskup Hippony odrzucał bowiem
możliwość zrodzenia człowieka w małżeństwie, który nie miałby na sobie piętna grzechu pierworodnego. Jego zdaniem,
Maryja nie była tutaj wyjątkiem, chociaż Doktor Kościoła uznawał, że została oczyszczona z grzechu Adama przez Jezusa i
zachowała bezgrzeszność przez całe życie.
W sporze z Pelagiuszem, który podkreślał wrodzoną dobroć człowieka i ukazywał Chrystusa jedynie jako wzór
postępowania, św. Augustyn, przeakcentował wpływ grzechu na człowieka. W tej opcji, w momencie poczęcia człowiek jest
bardziej określony przez grzech niż przez łaskę Boga. Dlatego dzieci pochowane bez chrztu szły, zdaniem św. Augustyna,
do  lżejszego piekła, nazywanego limbusem.
Ponadto, biskup Hippony tak wyidealizował pierwotną doskonałość Adama i Ewy, jakby przed upadkiem w raju niczego im
już nie brakowało. W skarbcu Kościoła mamy również inne teorie na ten temat. Na przykład, św. Ireneusz z Lyonu, Ojciec
apostolski z II wieku, w swojej rozprawie przeciw arianom, pisze, że stworzenie pierwszych rodziców było pierwszym
etapem na drodze do udoskonalenia ludzkości. Biskup Lyonu zaznacza, że Adam i Ewa na początku byli stworzeniami,
które, zgodnie z planem Stwórcy, miały stopniowo zbliżać się do Bożego podobieństwa. W pewnym momencie Syn Boży i
tak przyszedłby na świat, by pociągnąć i udoskonalić ludzkość, nawet gdyby Adam i Ewa nie zgrzeszyli. Ponieważ pierwsi
rodzice w gruncie rzeczy byli jeszcze  dziećmi , ich upadek nie polegał, zdaniem św. Ireneusza, na w pełni uświadomionej
rebelii (jak chciał tego św. Augustyn), lecz na infantylnym pragnieniu zbyt szybkiego osiągnięcia dojrzałości. Dlatego oboje
poczuli się skuszeni perspektywą szybkiego upodobnienia się do Boga, jakby wszystko zależało od zjedzenia owocu z
drzewa. Wprawdzie ludzie upadli, jednakże plan Boga nie został przekreślony przez ich grzech, lecz zakłócony, a następnie
 zmodyfikowany przez Boże miłosierdzie.
Św. Tomasz z Akwinu bardziej zbliża się ku uznaniu Niepokalanego Poczęcia Maryi niż św. Augustyn. W  Summie
Teologicznej pisze, że Maryja została oczyszczona z grzechu przed swoim narodzeniem, aczkolwiek nie mogło to nastąpić
w chwili poczęcia. Maryja, w przeciwieństwie do Jezusa, musiała zostać uświęcona, gdyż tylko Jezus był święty od
początku. Ponadto Doktor Anielski zauważa, że chociaż Bóg zasadniczo działa przez sakramenty, to jednak  równocześnie
nie ogranicza swojej mocy do sakramentów, lecz dzięki specjalnemu przywilejowi może zlać swoją łaskę na niektórych,
zanim zostali zrodzeni z łona matki . O tym św. Augustyn nie wspomina.
Jeżeli więc Maryja jest  ikoną Kościoła , jej Niepokalane Poczęcie ukazuje prawdę dotyczącą każdego chrześcijanina.
Dogmat wyraz
nie stwierdza, że Chrystus nie oczyścił Maryi od grzechu, lecz ją od niego zachował, jeszcze zanim doszło do
Jego Śmierci i Zmartwychwstania. Maryja została uświęcona przez Boga w doskonalszy sposób niż my. Nie potrzebowała
wprawdzie negatywnego oczyszczenia, czyli odpuszczenia grzechów, lecz została obdarowana  nowym życiem w
Chrystusie , co również stałoby się udziałem Adama i Ewy, gdyby nie odstąpili od Boga. A
aska nie jest nam więc potrzebna
jedynie do  zmazania grzechu, lecz przede wszystkim po to, aby nas wynieść na wyższy poziom istnienia.
Niepokalane Poczęcie Maryi jest głębszą interpretacją słów z pierwszego rozdziału Listu św. Pawła do Efezjan, który dzisiaj
1 z 2 2010-12-08 18:18