Badanie złączy
spawanych
Metody badań
Badania złączy spawanych dzielimy na:
nieniszczące,
niszczące.
Badania nieniszczące
badania wizualne,
badania szczelności,
badania penetracyjne,
badania radiograficzne,
badania magnetyczne,
badania ultradz
więkowe.
Badania wizualne (VT)
Przeprowadzamy gołym okiem lub przy pomocy lupy.
Polegają na oględzinach spoiny i jej pomiarach
Badania szczelności (LT)
Polegają na wykrywaniu nieciągłości materiałowych.
Przeprowadza się je metodą gazową lub cieczową.
Badany obiekt wypełnia się gazem lub cieczą
Badania penetracyjne (PT)
Na badaną powierzchnię spoiny nanosi się łatwo wsiąkliwy penetrant
czerwony, który po kilku minutach usuwa się z powierzchni ściereczką z
rozpuszczalnikiem. Następnie nanosi się na to samo miejsce szybko
schnący płyn  penetrant biały. W przypadku istnienia pęknięć spoiny
czerwony penetrant wywabia z nich czerwone linie na białym tle
Badania radiograficzne (RT)
Polegają na napromieniowaniu
złącza spawanego promieniami X
lub promieniami gamma z
pierwiastków izotopowych.
Promienie przenikają przez
złącze spawane i naświetlają
błonę fotograficzną. Miejsca
wadliwe pochłaniają mniej
promieniowania niż materiał
jednorodny i będą na błonie
fotograficznej bardziej
zaciemnione
Badania magnetyczne (MT)
Stosuje się tylko do badania
metali ferromagnetycznych.
Badanie polega na pokryciu
powierzchni spoiny proszkiem
ferromagnetycznym (metoda
sucha) lub zawiesiną proszku w
oleju (metoda mokra) i
wytworzeniu pola
magnetycznego na odcinku
badanej spoiny. Wady w spoinie
spowodują zmiany pola
magnetycznego opiłki skupia się
wokół wad
Badania ultradz
więkowe (UT)
Polegają na wprowadzeniu do
badanego złącza spawanego fal
ultrakrótkich o dużej
częstotliwości. Jeżeli fale
napotkają wadę, to zostaną
wytłumione, natomiast na
ekranie lampy oscyloskopowej
odchylenia fal
Badania niszczące
próba łamania,
próba zginania,
próba udarności,
próba rozciągania,
badania metalograficzne (makro i
mikroskopowe),
pomiary twardości.
Próba łamania
Wykazuje czy złącze jest zwarte, czy spoiny są
wtopione i bez wad wewnętrznych. Oględzin przełomu
dokonuje się gołym okiem lub za pomocą lupy
Próba zginania
Określa własności plastyczne złącza spawanego.
Próba zginania ma wynik dodatni jeżeli podczas zginania nie
pojawią się pęknięcia lub naderwania. Miarą własności
plastycznych złącza spawanego jest kąt, do jakiego
zegnie się badana próbka bez pęknięć, rys i naderwań
Próba udarności
Określa odporność złącza spawanego na nagłe
obciążenia uderzeniowe
Próba rozciągania
Próba służy do wyznaczania takich własności mechanicznych złącza
spawanego jak: granica plastyczności, wytrzymałość na rozerwanie,
wydłużenie, przewężenie.
Badanie polega na rozciąganiu w sposób ciągły próbki pobranej ze złącza
spawanego doczołowego, aż do jej zerwania
Badania metalograficzne
Mają na celu określenie budowy złącza spawanego w zakresie ułożenia
poszczególnych ściegów, budowy strukturalnej spoiny strefy wpływu
ciepła. Nieduże próbki wycina się ze złącza spawanego i na przekroju
spoiny wykonuje się zgład metalograficzny (szlif), który następnie poddaje
się obserwacji.
Badania metalograficzne makroskopowe polegają na obserwacji okiem nie
uzbrojonym lub przy powiększeniach do 30 razy przygotowanej próbki.
Badania metalograficzne mikroskopowe polegają na obserwacji
przygotowanej próbki pod mikroskopem przy powiększeniach
rzędu 500 razy.
Próby twardości
Pomiar twardości materiału polega na wgniataniu w badany materiał
wgłębnika pod ustalonym obciążeniem.
Wyróżniamy próby twardości: Brinnela, Vickersa, Rockwela.