Podstawy finansów publicznych
dr Jarosław Wierzbicki
24 paz
dziernika 2008 r.
4 godziny: 17.10  20.40
Plan wykładu
" POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH;
" JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH,
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH;
" PROCEDURA BUDŻETOWA, ZASADY UCHWALANIA
BUDŻETU PASTWA I BUDŻETÓW JEDNOSTEK
SAMORZ
DU TERYTORIALNEGO;
" ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE;
" FUNDUSZE I AGENCJE ZWI
ZANE Z GOSPODARK

NIERUCHOMOŚCIAMI;
POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
Całokształt zjawisk oraz procesów związanych z
powstawaniem i rozdysponowywaniem
pieniężnych środków publicznych
zapewniających funkcjonowanie sektora
publicznego (Owsiak);
" zjawiska pieniężne;
" dysponent / właściciel  podmiot publiczny;
" nabycie; zarządzanie; wydatkowanie.
POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
" Przejęcie wartości od sektora prywatnego;
" Rozdysponowanie pomiędzy agendami
publicznymi;
" Wydatkowanie na dobra publiczne i cele
społecznie pożądane;
" Przesunięcia majątkowe (transfery).
POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
Decyzje:
 Co do rodzajów dochodów i wydatków
(finansowania dóbr społecznie pożądanych i publicznych);
 Czasu
(moment konsumpcji, termin / charakter płatności);
 Zakresu władzy publicznej
(dominacja egzekutywy nad legislatywą bądz
odwrotnie).
POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
" Pieniądz;
" Zagraniczne wartości pieniężne i inne nośniki
wartości;
" System administracji publicznymi środkami
pieniężnymi
 szczególna rola ministra finansów (właściwego do spraw
działów: finanse publiczne; budżet; instytucje finansowe),
 administracja skarbowa;
 administracja centralna i zdecentralizowana (samorząd
terytorialny).
POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
" Dochody publiczne
 daninowe (podatki, opłaty, cła);
 Pozostałe (wynikające z prawa własności);
" Jednostki sektora finansów publicznych
 formy organizacyjne;
" Zasady zarządzania i gospodarowania
środkami publicznymi (system budżetowy);
POJ
CIE I ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
" Zasady wydatkowania środków
publicznych;
" Planowania finansowe i jego doniosłość
prawna;
" Rachunkowość i sprawozdawczość;
" Kontrola finansowa i audyt;
" Zasady odpowiedzialności za zachowania
niezgodne z prawem.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Sektor finansów publicznych
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli
państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały;
2) gminy, powiaty i samorząd województwa, zwane dalej  jednostkami samorządu
terytorialnego , oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek
budżetowych;
4) państwowe i samorządowe fundusze celowe;
5) państwowe szkoły wyższe;
6) jednostki badawczo-rozwojowe;
7) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
8) państwowe i samorządowe instytucje kultury;
9) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego i zarządzane przez nie fundusze;
10) Narodowy Fundusz Zdrowia;
11) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
12) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie
odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem
przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Podstawowe formy organizacyjne
" Jednostka budżetowa
 Gospodarstwo pomocnicze;
 Rachunek dochodów własnych;
 Fundusz motywacyjny.
" Zakład budżetowy;
" Fundusz celowy;
" Inne.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Jednostka budżetowa I
" Pokrywa wydatki bezpośrednio z budżetu, a
pobrane dochody odprowadza bezpośrednio na
rachunek budżetu państwa lub jednostki
samorządu terytorialnego (budżetowanie brutto);
" Prowadzi gospodarkę na podstawie planu
dochodów i wydatków.
" Nie posiada podmiotowości prywatnoprawnej 
mienie posiada w zarząd.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Jednostka budżetowa II
Elementy wyłączone spod zasady budżetowania
brutto:
 Gospodarstwo pomocnicze działające j.b.
" wyodrębniona z jednostki budżetowej, pod względem
organizacyjnym i finansowym, część jej podstawowej
działalności lub działalność uboczna;
" Pokrywa koszty swojej działalności z uzyskiwanych
przychodów własnych;
" Sprzedaży usług na rzecz macierzystej jednostki budżetowej
dokonuje według kosztów własnych;
" Wpłaca do budżetu połowę osiągniętego zysku.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Jednostka budżetowa III
 Rachunek dochodów własnych;
" Dochody z opłat za udostępnianie dokumentacji
przetargowej;
" Spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz
jednostki budżetowej;
" Odszkodowania i wpłaty za utracone lub uszkodzone mienie
będące w zarządzie bądz
użytkowaniu jednostki budżetowej;
" Państwowe j.b. również tytuły określone w art. 22 ust. 2
ustawy o finansach publicznych
 Fundusz motywacyjny (wyłącznie państwowe j.b. z części
dochodów budżetu państwa uzyskanych z tytułu przepadku rzeczy lub
korzyści majątkowych pochodzących z ujawnienia przestępstw i
wykroczeń przeciwko mieniu oraz przestępstw skarbowych i wykroczeń
skarbowych. ).
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Zakład budżetowy
" Odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania;
" Pokrywa koszty swojej działalności z przychodów
własnych (budżetowanie netto);
" Prowadzi gospodarkę na podstawie rocznego planu
finansowego obejmującego przychody, w tym dotacje z
budżetu, koszty i inne obciążenia, stan środków
obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i
koniec okresu oraz rozliczenia z budżetem;
" Wpłaca do budżetu nadwyżki środków obrotowych,
ustalone na koniec okresu rozliczeniowego.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Fundusz celowy
" Fundusz powołany ustawowo, którego
przychody pochodzą ze środków publicznych, a
wydatki są przeznaczone na realizację
wyodrębnionych zadań;
" Wyjątek od zasady niefunduszowania (jedności
materialnej budżetu);
" Forma: osoba prawna lub wyodrębniony
rachunek bankowy;
" Podstawa gospodarki: roczny plan finansowy.
JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Inne
Np. fundacje utworzone ze środków publicznych
(pod warunkiem utworzenia ich w drodze ustawowej  art. 30 uofp);
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Bank centralny i jego zadania
" Bank emisyjny;
" Bank banków;
" Bank państwa.
" Monopol na prowadzenie polityki pieniężnej
(decydowanie o wartości pieniądza polskiego);
" Funkcje wykonawcze w sferze polityki dewizowej
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Rada Ministrów i jej kompetencje I
" Uprawnienia kierownicze w zakresie realizacji budżetu
państwa (137), obejmujące udzielanie w drodze
rozporządzenia wytycznych obejmujących:
 organy administracji rządowej uprawnione do dokonywania określonych
rodzajów wydatków;
 szczegółowy sposób dokonywania wydatków;
 szczegółowy sposób i terminy sporządzania informacji z wykonania
wydatków, oraz jednostki obowiązane do ich sporządzania;
 jednostki sektora finansów publicznych, w których przeprowadza się
audyt zewnętrzny;
 tryb i zasady wydawania decyzji dotyczących zapewnienia finansowania
z budżetu państwa projektów dofinansowywanych z budżetu Unii
Europejskiej.
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Rada Ministrów i jej kompetencje II
" Dysponuje rezerwą ogólną budżetu państwa (możliwość
upełnomocnienia Prezesa RM i MF);
" Uchwalanie polityki Rządu, na wniosek ministra
kierującego działem;
" Uchwalanie projektów aktów prawnych na wniosek
ministra kierującego działem
(w związku z inicjatywą legislacyjną);
" Przes RM może zwiększyć z rezerwy ogólnej wydatki do
kwoty 1 mln zł.
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Minister właściwy ds. finansów publicznych
" Właściwość w zakresie działów:
 Finanse publiczne;
 Budżet;
 Instytucje finansowe.
" W zakresie działu, którym kieruje minister jest
obowiązany do przygotowywanie na posiedzenia
RM projektów polityki rządu, projektów aktów
prawnych, jak również do wykonywania polityki
rządu.
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Minister właściwy ds. finansów publicznych
" Może zwiększyć z rezerwy ogólnej wydatki w
kwocie do 0,75 mln zł. (zawiadamiając o tym Prezesa RM);
" W porozumieniu z właściwymi dysponentami
dokonuje podziału niektórych rezerw celowych;
" Zarządza długiem skarbu państwa (również
wolnymi środkami);
ADMINISTRACJA FINANSÓW PUBLICZNYCH
" Administracja dochodów publicznych;
" Administracja wydatków publicznych;
" Administracja właściwa w sferze kontrolnej.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Postulaty / zasady budżetowe
" Powszechności (zupełności);
" Jedności formalnej;
" Jedności materialnej (niefunduszowania);
" Szczegółowości budżetu;
" Przejrzystości;
" Jawności;
" Roczności;
" Uprzedniości;
" Równowagi.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Prawo budżetowe
" Materialne " Formalne
Ustawa budżetowa /
Regulacja zasad
ustawa o prowizorium
postępowania w sferze
budżetowym.
przygotowania i
uchwalania ustawy
budżetowej.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Konstrukcja budżetu
" Roczny plan dochodów i wydatków oraz
przychodów i rozchodów:
 organów władzy publicznej, w tym organów
administracji rządowej, organów kontroli i ochrony
prawa;
 sądów i trybunałów.
" Cel  sfinansowanie zadań państwa;
" Pieniężne ujęcie;
" Zestawienie wartości planowanych; forma
ustawowa.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Dochody / Przychody
" podatki i opłaty;
" ze sprzedaży papierów wartościowych oraz z
" cła;
innych operacji finansowych,
" wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych oraz
" z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz
jednoosobowych spółek Skarbu Państwa;
majątku jednostek samorządu terytorialnego,
" wpłaty z tytułu dywidendy;
" ze spłat pożyczek udzielonych ze środków
" wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego;
publicznych,
" wpłaty nadwyżek dochodów własnych, nadwyżek środków
" z otrzymanych pożyczek i kredytów;
obrotowych oraz części zysku;
" dochody pobierane przez państwowe jednostki budżetowe;
" dochody z najmu i dzierżawy oraz z innych umów o
podobnym charakterze dotyczące składników majątkowych
SP;
" odsetki od środków na rachunkach bankowych państwowych
jednostek budżetowych;
" odsetki od lokat terminowych ustanowionych ze środków
zgromadzonych na centralnym rachunku bieżącym budżetu;
" odsetki od udzielonych z budżetu państwa pożyczek;
" grzywny, mandaty i inne kary pieniężne;
" spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz
Skarbu Państwa;
" dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy, praw, niestanowiące
przychodów;
" inne dochody;
" środki pochodzące z budżetu UE przeznaczone na
finansowanie programów i projektów realizowanych przez
administrację rządową.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Wydatki / Rozchody
" utrzymanie i funkcjonowanie organów władzy " spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów;
publicznej, kontroli i ochrony prawa;
" wykup papierów wartościowych;
" zadania wykonywane przez administrację
" udzielone pożyczki;
rządową;
" płatności wynikające z odrębnych ustaw,
" funkcjonowanie sądów i trybunałów;
których z
ródłem finansowania są przychody z
" subwencje ogólne dla jednostek samorządu prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz
terytorialnego; majątku jednostek samorządu terytorialnego;
" dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego; " pożyczki udzielone na finansowanie
przejściowe zadań realizowanych z udziałem
" środki wpłacane do budżetu Unii Europejskiej,
środków pochodzących z budżetu Unii
zwane dalej  środkami własnymi Unii
Europejskiej, zwane dalej  prefinansowaniem ;
Europejskiej ;
" inne operacje finansowe związane z
" subwencje dla partii politycznych;
zarządzaniem długiem publicznym i
" dotacje na zadania określone odrębnymi
płynnością.
ustawami;
" obsługę długu publicznego;
" finansowanie programów i projektów, na realizację
których uzyskano środki pochodzące z budżetu
Unii Europejskiej, zwane dalej
 współfinansowaniem ;
" realizację Wspólnej Polityki Rolnej.
" zadania określone w odrębnych ustawach i
umowach międzynarodowych.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Klasyfikacja wydatków
" Dotacje i subwencje;
" Świadczenia na rzecz osób fizycznych;
" Wydatki bieżące jednostek budżetowych;
" Wydatki majątkowe;
" Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa;
" Wpłaty środków własnych Unii Europejskiej.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Opracowywanie projektu budżetu
 kompetencja organu wykonawczego RM lub Zarząd JST
" Założenia projektu budżetu państwa na rok
następny przedstawiane są na Radzie Ministrów
przez Ministra Finansów;
" Materiały do projektu opracowują i przedstawiają
MF dysponenci części budżetowych;
" Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów
projekt ustawy budżetowej na rok następny z
uzasadnieniem;
" Dysponenci  włączani  względna autonomia
budżetowa z procedurą opiniowania przez RM.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Uzasadnienie projektu ustawy budżetowej
Uzasadnienie zawiera w szczególności:
" główne cele polityki społecznej i gospodarczej;
" założenia makroekonomiczne na rok budżetowy i dwa kolejne lata, dotyczące prognozy:
 produktu krajowego brutto i jego składowych, w tym:
" wielkości eksportu netto,
" popytu krajowego, w tym konsumpcji prywatnej i zbiorowej,
" nakładów brutto na środki trwałe,
 poziomu cen towarów i usług konsumpcyjnych,
 kursu walutowego,
 przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej,
 poziomu zatrudnienia i bezrobocia,
 salda obrotów bieżących;
" przewidywane wykonanie budżetu państwa za rok budżetowy poprzedzający;
" omówienie projektowanych:
 przychodów i rozchodów oraz dochodów i wydatków budżetowych,
 przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych,
 zestawień określonych w art. 99 ust. 2 pkt 8 i 9;
" omówienie przewidywanego salda i długu sektora finansów publicznych;
" omówienie wielkości środków własnych Unii Europejskiej oraz środków pochodzących z budżetu UE;
" informacje o udzielonych przez Skarb Państwa kwotach poręczeń i gwarancji;
" kierunki prywatyzacji majątku Skarbu Państwa.
PROCEDURA BUDŻETOWA
" Rada Ministrów uchwala projekt ustawy
budżetowej i wraz z uzasadnieniem
przedstawia Sejmowi w terminie do dnia
30 września roku poprzedzającego rok
budżetowy;
" Ustawa budżetowa posiada rangę
formalną równą pozostałym ustawom.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Specyfika normatywna ustawy budżetowej
" Wyłączna inicjatywa ustawodawcza
przysługuje Radzie Ministrów;
" Parlament nie może zwiększyć deficytu
budżetowego ponad zaproponowany w
projekcie;
" Szczególny terminarz uchwalania;
" Roczny okres obowiązywania;
PROCEDURA BUDŻETOWA
Specyfika normatywna ustawy budżetowej
" Szczególny zakres materialny regulacji
(zagadnienie dyskusyjne);
" Zakaz wetowania ustawy budżetowej
przez Prezydenta;
" Obowiązek rozliczenia się RM z
wykonania budżetu i uzysknia
skwitowania;
PROCEDURA BUDŻETOWA
Uchwalenie budżetu państwa
" Sfera wiążąca ustawy budżetowej;
" Zasady dokonywania zmiany w planie
budżetowym;
" Przesłanki rozwiązania parlamentu w przypadku
nieuchwalenia ustawy budżetowej;
" Rozwiązania zastępcze w przypadku
nieuchwalenia ustawy budżetowej lub ustawy o
prowizorium budżetowym.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Harmonogram wykonania budżetu
" W terminie 21 dni od dnia ogłoszenia ustawy
budżetowej dysponenci części budżetowych
przedstawiają Ministrowi Finansów
szczegółowy plan dochodów i wydatków danej
części budżetowej, zwany dalej  układem
wykonawczym ;
" Minister Finansów, w porozumieniu z
dysponentami części budżetowych opracowuje
harmonogram realizacji budżetu państwa
(brak charakteru dyrektywnego tego planu).
PROCEDURA BUDŻETOWA
Zasady gospodarki finansowej
" ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów budżetu państwa
następuje na zasadach i w terminach wynikających z
obowiązujących przepisów;
" pełna realizacja zadań następuje w terminach określonych
przepisami i harmonogramem,
" dokonywanie wydatków następuje w granicach kwot określonych w
planie finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych
przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób
celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania
najlepszych efektów z danych nakładów;
" przeniesienia wydatków w budżecie państwa mogą być
dokonywane na zasadach i w zakresie określonych w ustawie o
finansach publicznych;
" zlecanie zadań powinno następować na zasadzie wyboru
najkorzystniejszej oferty, z uwzględnieniem przepisów o
zamówieniach publicznych, a w odniesieniu.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Blokowanie wydatków budżetowych
" Okresowy lub obowiązujący do końca roku
zakaz dysponowania częścią lub całością
planowanych wydatków;
" Przesłanki zastosowania:
 niegospodarności w określonych jednostkach;
 opóz
nień w realizacji zadań;
 nadmiaru posiadanych środków;
 naruszenia zasad gospodarki finansowej.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Wygasanie wydatków budżetowych
" Niezrealizowane kwoty wydatków budżetu państwa wygasają;
" Wyjątki (wydatki niewygasające):
 których planowanym z
ródłem finansowania są przychody z kredytów
zagranicznych;
 przeznaczone na finansowanie zadań, programów i projektów
realizowanych ze środków pomocowych;
 których z
ródłem finansowania są dochody własne państwowych
jednostek budżetowych,
 zgromadzone na rachunkach funduszy motywacyjnych.
" Do 15 grudnia roku budżetowego Rada Ministrów może ustalić, w
drodze rozporządzenia, po uzyskaniu w tej sprawie opinii komisji
sejmowej właściwej do spraw budżetu wykaz i plan finansowy
wydatków niewygasających.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Środki wspólnotowe w krajowym systemie finansów
publicznych
Odmienności i podobieństwa procedury budżetowej w
samorządzie terytorialnym
Zasady sprawozdawczości budżetowej
 Przejrzystość;
 Ciągłość;
 Istotność;
 Kontynuacji działalności; memoriału i współmierności;
 Ostrożności.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Kontrola finansowa
" Przedmiot kontroli:
 Procesy związane z gromadzeniem i rozdysponowaniem
środków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem.
" Elementy kontroli:
 Wstępna ocena celowości zaciągania zobowiązań finansowych i
dokonywania wydatków;
 Badanie i porównanie stanu faktycznego ze stanem wymaganym
w zakresie dotyczącym procesów pobierania i gromadzenia
środków publicznych, zaciągania zobowiązań finansowych i
dokonywania wydatków ze środków publicznych, udzielania
zamówień publicznych oraz zwrotu środków publicznych;
 Prowadzenie gospodarki finansowej oraz stosowanie procedur
dotyczących procesów kontrolnych.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Audyt wewnętrzny
" Ogół działań obejmujących:
 niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w
jednostce, w tym procedur kontroli finansowej, w wyniku którego
kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę
adekwatności, efektywności i skuteczności tych systemów;
 czynności doradcze, w tym składanie wniosków, mające na celu
usprawnienie funkcjonowania jednostki.
" Elementy oceny:
 Zgodność prowadzonej działalności z przepisami prawa oraz
obowiązującymi w jednostce procedurami wewnętrznymi;
 efektywność i gospodarność podejmowanych działań w zakresie
systemów zarządzania i kontroli;
 wiarygodność sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z
wykonania budżetu.
PROCEDURA BUDŻETOWA
Odpowiedzialność w sferze finansów publicznych
" Odpowiedzialność o charakterze powszechnym
(prawo karne);
" Odpowiedzialność o charakterze powszechnym
szczególnym
(prawo karne skarbowe);
" Odpowiedzialność wewnętrzna
(odpowiedzialność dyscyplinarna i z zakresu dyscypliny finansów
publicznych)
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Klasyfikacja budżetowa
" System podziałek budżetowych w ramach
których ujmuje się poszczególne rodzaje
dochodów i wydatków budżetowych oraz
przychodów i rozchodów budżetu;
" Każdej podziałce budżetu przypisany jest
właściwy dysponent;
" Dochody (wg z
ródeł, części i działów klasyfikacji budżetowej);
" Wydatki (wg części działów rozdziałów oraz kategorie wydatków z
wyodrębnieniem środków operacyjnych / pomocowych).
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Transfery publiczne
" Dotacje
" Podlegające szczególnym zasado rozliczenia
" Subwencje - bezzwrotny
wydatki na:
transfer ze środków
" finansowanie lub dofinansowanie:
budżetowych udzielany
 zadań z zakresu administracji rządowej oraz
podmiotom określonym w
innych zadań zleconych jednostkom samorządu
ustawie (forma pomocowa).
terytorialnego ustawami,
 ustawowo określonych zadań, w tym zadań z
zakresu mecenatu państwa nad kulturą,
realizowanych przez jednostki inne niż jednostki
samorządu terytorialnego,
 bieżących zadań własnych jednostek samorządu
terytorialnego,
 zadań zleconych do realizacji organizacjom
pozarządowym
" kosztów realizacji inwestycji  dotacje celowe ;
" dofinansowanie działalności bieżącej
ustawowo wskazanego podmiotu,  dotacje
podmiotowe ;
" dopłaty do określonych rodzajów wyrobów lub
usług, kalkulowane według stawek
jednostkowych  dotacje przedmiotowe ;
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Rezerwy
" Rezerwa ogólna  tworzona obligatoryjnie, nie może być wyższa niż 0,2%
kwoty wydatków budżetu;
" Rezerwy celowe  fakultatywnie - mogą być tworzone rezerwy celowe:
 na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie
może być dokonany w okresie opracowywania budżetu;
 na wydatki, których realizacja uwarunkowana jest zaciągnięciem kredytu w
międzynarodowej instytucji finansowej;
 na wydatki związane z realizacją Wspólnej Polityki Rolnej oraz programów i
projektów realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej;
 gdy odrębne ustawy tak stanowią.
" Suma rezerw celowych, nie może przekroczyć 5% wydatków budżetu.
" W częściach budżetu państwa, których dysponentami są poszczególni
wojewodowie, może być tworzona rezerwa w wysokości do 1%
planowanych wydatków, z wyłączeniem dotacji dla jednostek samorządu
terytorialnego.
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Deficyt i zasady pokrywania
Różnica między dochodami a wydatkami budżetu
państwa stanowi odpowiednio nadwyżkę
budżetu państwa lub deficyt budżetu państwa
" Generowany przede wszystkim na poziomie
wydatków sztywnych budżetu państwa;
" Zakaz pokrywania deficytu poprzez zaciąganie
zobowiązania w centralnym banku państwa;
" Poziom maksymalny w danym roku określany na
poziomie projektu ustawy budżetowej.
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
y
ródła pokrywania deficytu
" Przychody pochodzące ze:
" sprzedaży skarbowych papierów wartościowych
na rynku krajowym i zagranicznym;
" kredytów zaciąganych w bankach krajowych i
zagranicznych;
" pożyczek;
" prywatyzacji majątku Skarbu Państwa;
" nadwyżki budżetu państwa z lat ubiegłych.
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Państwowy dług publiczny II
Zobowiązania sektora finansów publicznych z tytułów:
" wyemitowanych papierów wartościowych opiewających
na wierzytelności pieniężne;
" zaciągniętych kredytów i pożyczek;
" przyjętych depozytów;
" wymagalnych zobowiązań:
 wynikających z odrębnych ustaw oraz prawomocnych orzeczeń
sądów lub ostatecznych decyzji administracyjnych,
 uznanych za bezsporne przez właściwą jednostkę sektora
finansów publicznych, będącą dłużnikiem.
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Dług publiczny II
" Państwowy dług publiczny nie może
przekroczyć 60% wartości rocznego
produktu krajowego brutto;
" Strategia zarządzania długiem publicznym
(trzyletnia)
" Podmiot odpowiedzialny  Minister
Finansów.
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Wymogi ostrożnościowe dot. długu publicznego
" wartość relacji kwoty państwowego długu
publicznego do produktu krajowego brutto jest
większa od 50%, a nie większa od 55%:
 na kolejny rok Rada Ministrów uchwala projekt ustawy
budżetowej, w którym relacja deficytu budżetu
państwa do dochodów budżetu państwa nie może być
wyższa niż analogiczna relacja z roku bieżącego;
 Relacja ta, stanowi górne ograniczenie relacji deficytu
każdej jednostki samorządu terytorialnego do jej
dochodów, jaka może zostać uchwalona w budżecie
jednostki samorządu terytorialnego
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Wymogi ostrożnościowe dot. długu publicznego
" wartość relacji kwoty państwowego długu publicznego
do produktu krajowego brutto jest większa od 55%, a nie
większa od 60%:
 na kolejny rok Rada Ministrów uchwala projekt ustawy
budżetowej, przyjmując jako górne ograniczenie deficytu jego
poziom zapewniający, że relacja długu Skarbu Państwa do
produktu krajowego brutto przewidywana na koniec roku
budżetowego, którego dotyczy projekt ustawy, będzie niższa;
 górne ograniczenie relacji deficytu każdej jednostki samorządu
terytorialnego do jej dochodów, jaka może zostać uchwalona w
budżecie jednostki samorządu terytorialnego, zostaje
zmniejszone przez pomnożenie przez współczynnik R
R = (0,6 - PDP/PKB) : 0,05
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE
Procedury sanacyjne
" wartość relacji kwoty państwowego długu publicznego
do produktu krajowego brutto jest równa lub większa od
60%, to:
 poczynając od siódmego dnia po dniu ogłoszenia relacji, o której
mowa, jednostki sektora finansów publicznych nie mogą
udzielać nowych poręczeń i gwarancji,
 Rada Ministrów, najpóz
niej w terminie miesiąca od dnia
ogłoszenia relacji, przedstawia Sejmowi program sanacyjny
mający na celu ograniczenie tej relacji do poziomu poniżej 60%,
 w kolejnym roku budżetowym obowiązuje zakaz udzielania
nowych poręczeń i gwarancji przez jednostki sektora finansów
publicznych,
 w projekcie ustawy budżetowej na kolejny rok budżetowy oraz w
uchwalonych budżetach jednostek samorządu terytorialnego
kwota wydatków jest równa lub niższa od kwoty dochodów.
FUNDUSZE I AGENCJE ZWI
ZANE Z
GOSPODARK
NIERUCHOMOŚCIAMI
Pojęcie agencji i funduszy publicznych;
Skarb Państwa i jego mienie;
Organy państwa właściwe w zakresie
gospodarowania nieruchomościami
publicznymi ;
Agencja Nieruchomości Rolnych  studium
przypadku;
Tytuł slajdu
Dziękuję za uwagę