3 PYTANIA Z KAZDEGO WYKLADU NA KOLOSIE !!!
__________________________________________
________________________________________________________________ ____________________________________________________




skutecznosc opanowania czynnosci ruchowych oddaja trzy terminy

-sprawnosc czyli jakosc ruchow
-wytrzymalosc czyli zdolnosc do dlugotrwalego wykonywania okreslonych czynnosci ruchowych
-wydolnosc czyli zdolnosc do dlugotrwalego wykonywania ruchow wymagajacych znacznego nakladu energetycznego
tzn. zdolnosc do okreslonego wysilku


-nauczanie i opanowanie czynnosci ruchowej nie sa jakosciowo identyczne, ich charakter oddaja
"cechy motoryczne" lub zdolnosci motoryczne- oznaczaja gotowosc organizmu do wykonywania okreslonych zadan ruchowych
(sila, wytrzymalosc, szybkosc, koordynacja, gibkosc)


-ksztalcenie umiejetnosci ruchowych jest scisle zwiazane z fizjoterapia gdzie celem jest przywracanie lub
kompensowanie utraconych na skutek choroby, lub urazu funkcji badz ubytkow psychomotorycznych


-w zlozone ruchy wieloplaszczyznowe wbudowane sa zawsze ruchy proste i nauka takiego ruchu zlozonego musi przebiegac
w okreslonej kolejnosci, sekwencja wymaga koordynacji pracy wielu miesni i kontroli ustawien w wielu stawach w kazdym
momencie ruchu w takim stopniu aby dany ruch mial okreslony przebieg, droge, okreslona szybkosc, i byl wykonany z sila
odpowiednia do aktualnej potrzeby


-czlowiek rodzac sie nie posiada zadnych umiejetnosci ruchowych, wyposazony jest tylko w odruchy wrodzone, ktore
zabezpieczaja podstawowe czynnosci zyciowe (odruch: szukania, ssania, polykania) oraz stanowia specyficzna baze dla
rozwoju ruchowego (np. toniczne odruchy statyczne)


-ruchowy rozwoj dziecka to zatem nabywanie kolejnych umiejetnosci ruchowych, czyli uczenie sie rozmaitych ruchow,
ktore potem beda wykorzystywane w zyciu w sposob zautomatyzowany (np. chód)


2 aspekty rozwoju

1.kierunek rozwoju ruchowego
-od glowy do konczyn dolnych (kraniokauzalne)
-od ruchow proksymalnych (w duzych stawach) do dystalnych (np. sieganie-chwytanie)

2.jakosc opanowanych ruchow
-aspekty reurofizjologiczne opanowywanie odruchow (od odruchow bezwarunkowych do reakcji o charakterze odruchowo-
warunkowym oraz od tworzenia stereotypow dynamicznych, poprzez nawyki ruchowe do automatyzacji ruchow)



stereotypy ruchowe pierwszego rzedu-
-ruchy chwytne dloni u dzieci,
-chod naprzemienny,
-utrzymanie pionowej postawy ciala

stereotypy ruchowe drugiego rzedu (,ktorych czlowiek uczy sie doskonali w trakcie calego zycia)
-czynnosci manualne,
-osobniczy sposob chodzenia,
-sposob unoszenia konczyn gornych,
-sposob schylania sie podnoszenia przedmiotow z podloza


od stereotypow bedzie zalezala jakosc wykonywanych ruchow czyli-
-prezycja
-bezpieczenstwo
-dostosowanie do aktualnych potrzeb (pokonywanie obciazen srodowiska zewnetrznego)
-ekonomika ruchu (odp. wydatek energetyczny)


rodzaj skurczu miesnia ktory jest wykonywany podczas danej czynnosci ruchowej
napiecie miesniowe u dzieci ma charakter toniczny (nie ma kontroli nad wykonywaniem ruchow)



masywne reakcje plodu i noworodka ktore przechodza w ruchy pojedyncze
od reakcji masowych plodu i noworodka do ruchow pojedynczych
od kompleksowych, masowych do ruchow selektywnych
od ruchow spontanicznych do ruchow celowych
od ruchow prostych do ruchow zlozonych
od ruchow niezgrabnych do ruchow skoordynowanych


rozwoj psychomotoryczny czlowieka sklada sie z pieciu elementow (sfer), ktore sa ze soba scisle powiazane
i wzajemnie od siebie zalezne, sa nimi:

-postawa
-lokomocja
-koordynacja wzrokowo-ruchowa
-mowa
-kontakty spoleczne


wyroznia sie 4 stadia rozwoju:

-pierwsze stadium zgieciowe, czy tzw. stadium filogenetyczne (od urodzenia do ok. 6 tyg zycia)
-pierwsze stadium wyprostne, jako przejsciowe pomiedzy stadium filogenetycznym i ontogenetycznym
(od ok 7 tyg do 3-4 mca zycia)
-drugie stadium zgieciowe, czyli tzw. stadium przygotowawcze do pierwszej ludzkiej lokomocji (od 7 do 7-8 mca zycia)
-drugie stadium wyprostne, odpowiadajace momentowi osciagniecia pelnego wyprostu ciala o poczatkowej dwunoznej lokomocji
(od 7-8 do 12-14 mca zycia)


ze wzgledu na jakosc ruchow wyroznia sie dwie fazy rozwoju:

1.holokinetyczna, ktora trwa od urodzenia do 2 mca zycia, w tej fazie dziecko porusza wszystkimi odcinkami ciala jednoczesnie
ruchy te sa nieharmonijne, szarpane

2.ideokinetyczna lub ideomotoryczna (czyli oparta na wyobrazeniach faze ruchow celowych)
-faza monokikinetyczna od 2 do 5 mca - ruchy przypadkowe bez okreslonego kierunku
-dromokinetyczny od 5 do 8 mca - pojedyncze ruchy maja juz okreslony kierunek ale nie sa opanowane
-okres kratikinetyczny od 9 mca do konca zycia - ruchy opanowane w sposob dowolny sie przeplataja


rozwoj postawy ciala
przechodzenie do coraz wyzszych pozycji
(mechanizmow rownowaznych, napiecie miesniowe wzdloz osi ciala (centralne) )


lokomocja- umiejetnosc przemieszczania sie w przestrzenii

-lokomocja apendalna bez wykorzystania podporu na konczynach (przetaczanie sie)
-lokomocja kwadripendalna - w ktorej wykorzystujemy 4 konczyny (pelzanie, czworakowanie, chodzenie z opieraniem sie rekami)
-lokomocja dipendalna - w ktorej wykorzystujemy dwie konczyny


kinezjologiczne
-skurcz miesnia (praca dynamiczna(ruchy fazowe) i statyczna(motoryka toniczna))
miesnie agonistyczne ktore kurcza sie podczas pracy dynamicznej (wykonywania ruchu)
miesnie antagonistyczne ktore stabilizuja i kontroluja dany ruch (sila, predkosc, zakres ruchu)



prewencja pierwotna
prewencja wtorna (rola fizjoterapeuty)


etapy reedukacji ruchowej
-przywracanie utraconych umiejetnosci albo tworzenie mechanizmow zastepczych
-doskonalenie i podtrzymywanie
-wyrownywanie ubytkow funkcjonalnych oraz utrwalanie uzyskanych efektow albo tzw. postepowanie adaptacyjne

_______________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________