ANTYBIOTYKI
BAKTERIOBÓJCZE
-LAKTAMY
- mech. dział. polega na uszkodzeniu syntezy ściany kom. bakterii
1.PENICYLINY:
1) naturalne:
- podawane domięśniowo (wyjątek fenoksymetylopenicylina)
benzylopenicylina (Penicylina G)
p. benzatynowa (Debecylina)
p. prokainowa
fenoksymetylopenicylina (Ospen, Taropen)
2) półsyntetyczne:
* I generacja (izoksazoilowe, przeciwgronkowcowe)
flukloksacylina
kloksacylina (Syntarpen)
oksacylina
* II generacja (o szerokim zakresie dział.)
a) aminopenicyliny:
ampicylina
amoksycylina (Amoksiklav, Augmentin, Amotaks, Duomox)
b) karboksypenicyliny:
tikarcylina
karbenicylina
c) ureidopenicyliny:
azlocylina (Azlocin)
piperacylina (Pipril)
mezlocylina (Baypen)
d) amidynopenicyliny:
mecylinam
temocylina (Tamopen)
2. CEFALOSPORYNY:
I generacji:
cefadroksyl (Duracef)
cefaleksyna (Keflex, Zecef)
cefradyna (Sefril, Tafril)
cefazolina (Kefzol, Biofazolin, Cefazolin)
II generacji:
cefuroksym (Zinacef, Zinnat, Bioracef)
cefaklor (Ceclor, Taracef, Alfacet)
cefamandol (Mandol)
III generacji:
cefoperazon (Cefobid)
cefotaksym (Tarcefoksym)
ceftazydym (Biotum)
cefpodoksim (Orelox)
ceftibuten (Cedax)
cefetamet (Tarceris)
IV generacji:
cefepim (Maxipime)
ceftam
3. MONOBAKTAMY:
aztreonam (Azactam)
tigemonam
karumonam.
4. KARBAPENEMY:
imipenem (Tienam)
meropenem (Meronem)
ertapenem (Invaz)
Inhibitory -laktamaz:
sulbaktam+ ampicylina= Unasyn
tazobaktam+ piperacylina= Tazocin
kwas klawulanowy+ amoksycylina= augmentin, amoksiklaw
kwas klawulanowy + ticarcylina = Timentin
Interakcje:
- nie podawać z chloramfenikolem, tetracyklinami, makrolidami, linkozamidami (antagoniści)
- nie podawać z zobojętniaczami kwasu solnego
- nie łączyć z posiłkiem
AMINOGLIKOZYDY
- mech. dział. polega na hamowaniu syntezy białek i uszkodzeniu struktury błony cytoplazmatycznej,
wiążą się z 30s
I generacja:
streptomycyna
kanamycyna
neomycyna
II generacja:
gentamycyna (Gentamytrex)
tobramycyna (Tobrex)
amikacyna (Biodacyna, Amikin)
Interakcje:
- nie podawać z Furosemidem
-nie łączyć ze znieczuleniem ogólnym
POLIMYKSYNA (Tribiotic, Maxitrol)
- mech. dział. polega na uszkodzeniu błony cytoplazmatycznej
BACYTRACYNA (Bivacyn)
- mech. dział. polega na hamowaniu syntezy ściany kom.
WANKOMYCYNA (Vancocin)
- mech. dział. polega na hamowaniu syntezy ściany kom
MUPIORCYNA
- mech działania polega na hamowaniu syntezy białek, nie łączy się z żadną podjednostką
BAKTERIOSTATYCZNE
LINKOZAMIDY
- mech dział. polega na hamowaniu biosyntezy białek, wiążą się z 50s
klindamycyna (Clindo, Clindamycin MIP, Klimicin, Dalacin)
linkomycyna (Linkocin)
MAKROLIDY
- mech. dział. polega na hamowaniu biosyntezy białek, wiążą się z 50s
I generacji:
erytromycyna (Aknemycin, Davercin)
spiromycyna (Rovamycine)
II generacji:
roksitromycyna (Rolicyn, Rulid)
klarytromycyna (Klabax, Klacid, Klabion, Klarmin, Fromilid, Taclar)
azytromycyna (Azitrolek, Azitrox, Azimycin, Nobaxin, Sumamed, Zetamax)
Interakcje:
-nie podawać z -laktamami (wyjątek H. pylori)
-nie podawać z chloramfenikolem
-zwalniają metabolizm teofiliny
TETRACYKLINY
- mech. dział. polega na hamowaniu biosyntezy białek i procesów fosforylacji, wiążą się z 30s
1) naturalne
tetracyklina
chlorotetracyklina
oksytetracyklina
(Oxycort)
2) syntetyczne
doksycyklina (Unidox, Doxyratio, Dotur)
rolitetracyklina
limecyklina (Tetralysal)
Interakcje:
-nie łączyć z Ca2+, Mg2+, Al3+, Fe3+, posiłkiem
KWAS FUSYDOWY (Fucidin)
- mech. dział. polega na hamowaniu biosyntezy białek, wiąże się z 50s
- stosowany zewnętrznie
CHLORAMFENIKOL (Detreomycyna)
- mech. dział. polega na hamowaniu biosyntezy białek, wiąże się z 50s
LEKI PRZECIWGRZYBICZE
1) antybiotyki
amfoterycyna B (Fungizone)
- uszkadza błonę kom. grzybów
nystatyna
- uszkadza błonę kom. grzybów
natamycyna (Pimafucin)
- uszkadza błonę kom. grzybów
gryzeofulwina (Gricin)
- hamuje syntezę chityny w ścianach grzybni i biosyntezę RNA
2) syntetyczne
* pochodne imidazolu:
klotrimazol (Canesten)
ketokonazol (Nizoral)
mikonazol (Daktarin)
* pochodne triazolowe:
flukonazol (Flumycon, Diflucan)
itraconazol (Orungal)
* pochodne alkiloaminy:
terbinafina (Lamisil)
amorolfina (Loceryl)
LECZENIE GRUyLICY
a) leki pierwszej linii
izoniazyd
rifampicyna
pirazynamid
ethambutol
streptomycyna
b) leki uzupełniające
cykloseryna
kanamycyna
amikacyna
kwas paraaminosalicylowy
ethionamid
wiomycyna
rifambutyna
CHEMIOTERAPEUTYKI
SYLFONAMIDY
- mech dział. polega na hamowaniu powstawania kwasu foliowego
- dział. bakteriostatyczne
sulfakarbamid (Urenil)
sulfatiazol (Argosulfan)
trimetoprim (Trimesan)
kotrimoksazol (sulfametoksazol+ trimetoprim= Bactrim, Biseptol)
CHINOLONY
- mech dział. polega na hamowaniu replikacji DNA bakterii
- dział.. bakteriobójcze
kwas nalidyksowy (Nerigramon)
kwas oksalinowy (Gramurin)
kwas pipemidowy (Palin)
ciprofloksacyna (Cipropol)
norfloksacyna (Nolicin)
ofloksacyna (Oflodinex)
pefloksacyna (Abaktal)
lewofloksacyna (Levoxa)
sparfloksacyna (Zegam)
moksifloksacyna (Avelox)
LEKI PRZECIWWIRUSOWE
acyklowir (Hascoovir, Zovirax)
zidowudyna (Retrovir)
zanamiwir (Relenza)
oseltamiwir (Tamiflu)
amantadyna (Viregyt K)
rimantadyna (Rimantin)
tromantadyna (Viru-merz)
POCHODNE NITROMIDAZOLU
- działają przeciwbakteryjnie, przeciwpierwotniakowo, przeciwgrzybiczo
furazydyna (Furagina)
nifuratel (Macmiror)
nifuroksazyd (Endiex)
metronidazol
METENAMINA (urotropina, Pedipur)
- działa bakteriobójczo
-skuteczna w środowisku kwaśnym, gdzie rozkłada się do form aldehydu
TYMOLEPTYKI (przeciwdepresyjne)
1) leki hamujące nieselektywnie wychwyt monoamin:
a) trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD):
- hamują wychwyt zwrotny noradrenaliny i serotoniny
dezipramina (Pethylyl)
imipramina
klomipramina (Anafranil)
opipramol (Pramolan)
dibenzepina (Noveril)
amitryptylina
doksepina
b) leki o innej budowie, hamujące nieselektywnie wychwyt monoamin:
maprotylina (Ludiomil)
- wamuje wychwyt noradrenaliny, słabo serotoniny, blokuje receptory ą
wenlafaksyna (Effectin)
- hamuje wychwyt noradrenaliny i serotoniny
2) leki hamujące selektywnie wychwyt serotoniny (SSRI):
a) leki o budowie 1-pierścieniowej:
fluwoksamina (Fevarin)
b) leki o budowie 2 -pierścieniowej:
fluoksetyna (Andepin, Bioxetin)
c) leki o budowie wielopierścieniowej:
citalopram (Cipramil, Citabax)
paroksetyna (Paroxetin, Seroxat)
sertralina (Asentra, Zoloft)
3) inhibitory MAO:
a) nieselektywne IMAO:
- niestosowane
b) selektywne IMAO:
moklobemid (Moklar, Aurorix, Mocloxil)
4) leki o innym mech. dział.
mianseryna (Miansan, Mianserin, Norserin, Lerivon)
mirtazepina (Remeron)
tianeptyna (Coaxil)
trazodon (Trittico CR)
ANKSJOLITYKI
(uspokajające, przeciwlękowe)
1) leki stosowane krótkotrwale
pochodne benzodiazepiny:
- nasilają przekaznictwo GABA- ergiczne
* krótkim działaniu anksjolitycznym (10-15 h)
alprazolam (Afobam, Alprox, Neurol, Xanax)
lorazepam (Lorafen)
oksazepam
* długim działaniu anksjolitycznym (40-80 h)
diazepam (Relanium, Relsed, Valium)
klonazepam (Rivotril)
klorazepat (Tranxene, Cloranxen)
medazepam (Rudotel)
* pośrednim czasie działania (20-30 h)
bromazepam (Sedam)
chlordiazepoksyd (Elenium)
estazolam (Estazolam)
temazepam
klobazam (Frisium)
b) inne leki stosowane krótkotrwale
* pochodne kwasu barbiturowego
barbital (Veronal)
cyklobarbital (Phanodorm)
fenobarbital (Luminal)
tiopental (Pentothal)
* leki niebarbiturowe
hydroksyzyna (Atarax)
prometazyna (Diphergan)
zopiklon (Zopix)
zolpidem (Nasen, Hypnogen)
* uspokajające
sole bromu
roślinne
2) stosowane długotrwale
- pobudza receptory serotoninergiczne, agonista dopaminergicznych
buspiron (Spamilan)
NEUROLEPTYKI (przeciwpsychotyczne)
1) o budowie 2-pierścieniowej
- blokują receptory dopaminowe i serotoninowe
risperidon (Rispolet, Risset)
poliperidon (Invega)
2) o budowie 3-pierścieniowej
a) pochodne fenotiazyny
- antagoniści receptorów dopaminowych, M i ą
chlorpromazyna (Fenactil)
promazyna (Promazin)
lewomepromazyna (Tisercin)
flufenazyna (Mirenil)
perfenazyna (Trilafon)
trifluoperazyna
perazyna
b) pochodne tioksantenu
- blokują receptory dopaminowe chlorprotiksen
flupentiksol (Fluanxol)
zuclopentiksol (Clopixol)
c) pochodne azepiny
- blokują receptory dopaminowe i serotoninowe
olanzapina (Zolafren)
klozapina
kwetiapina (Seroquel)
3) o budowie wielopierścieniowej
- blokuje receptory dopaminowe
haloperidol (Decaldol)
4) o atypowym działaniu
- pobudza receptory serotoninowe
aripiprazol (Abilifi)
PARKINSON
1) leki pobudzające przekaznictwo dopaminergiczne
a) lewodopa (Dopamar)
+ inhibitory dekarboksylazy DOPA: benserazyd, karbidowa; prekursor dopaminy
b) Inhibitory MAO-B:
selegilina (Segan)
rasagilina (Azilect)
c) leki pobudzające receptory dopaminergiczne:
bromokryptyna (Bromocorn)
lizurid (Revanil)
pergolid (Permax)
d) leki zwiększające uwalnianie dopaminy:
amantadyna (Amantix, Viregyt K)
2) leki hamujące przekaznictwo cholinergiczne
biperiden (Akineton)
skopolamina
ALZHEIMER
1) Leki podnoszące poziom acetylocholiny (inhibitory acetylocholin esterazy)
galantamina (Nivalin)
riwastigmina (Prometax)
donepezil (Exelon)
2) Leki zmniejszające pobudzenie układu glutaminergicznego:
memantyna (Ebixa)
PADACZKA
1) leki blokujące kanały sodowe
fenytoina (Epanutin)
karbamazepina (Amizepin)
kwas walproinowy (Depakine, Convulex)
lamotrygina (Lamotrix)
oksakarbazepina (Trileptal)
2) leki blokujące kanały wapniowe
gabapentyna (Neurontin)
- typu L
pregabalina (Lyrica)
- typu L
etosuksimid (Petinimid)
- typu T
lewotiracetam (Keppra)
-typu N
3) leki aktywujące kanały potasowe
retigabina
4) leki aktywujące przekaznictwo GABA
benzodiazepiny
fenobarbital
primidon (Mizodin)
tiagabina (Gabitril)
hamuje wychwyt zwrotny GABA
wigabatryna (Sabril)
- selektywnie hamuje enzym rozkładający GABA
5) leki blokujące przekaznictwo glutaminergiczne
topiramat (Topamat)
WSPÓACZULNY
LEKI POBUDZAJCE UKAAD WSPÓACZULNY (sympatykomimetyki)
a) leki pobudzające receptory ą - adrenergiczne:
* pobudzające receptory ą1
fenylefryna
* pobudzające receptory ą1 i ą2
noradrenalina (Levonor)
nafazolina (Betardin)
ksylometazolina (Otrivin)
oksymetazolina (Nasivin, Afrin)
tetryzolina (Starazollin)
* pobudzające silniej receptory ą2 adrenergiczne:
klonidyna (Iporel)
- zapaść naczyniowa w celu podwyższenia ciśnienia
- przekrwienie błony śluzowej
b) leki pobudzające receptory - adrenergiczne:
* pobudzające niewybiórczo 1 i 2 adrenergiczne:
izoprenalina
orciprenalina
* pobudzające wybiórczo receptory 1 adrenergiczne:
dobutamina
* pobudzające wybiórczo receptory 2 adrenergiczne:
formoterol (Oxis,)
salmeterol (Serevent)
salbutamol (Ventolin)
terbutalina
fenoterol (Berotec)
- blok serca w celu nasilenia czynności serca
- dychawica oskrzelows
- nadmierna kurczliwość macicy
- stany skurczowe naczyń obwodowych
c) leki pobudzające receptory ą i - adrenergiczne:
efedryna (Tussipect, Syrop prawoślazowy złożony)
- alkaloid przęsli zwyczajnej
- pobudza receptory ą i
pseudoefedryna (Tabcin, Sudafed)
dopamina
- agonista receptorów
- rozszerza naczynia wieńcowe, nerkowe, trzewne, zwiększa przesącz kłębuszkowy i wzmaga
wydalanie moczu
adrenalina (Epinefryna)
- agonista receptorów ą i
- zwiększa kurczliwość serca, przyspiesza jego czynność, rozszerza oskrzela
LEKI HAMUJCE UKAAD WSPÓACZULNY
(sympatykolityki)
1) Leki działające bezpośrednio przez blokowanie receptora adrenergicznego (adrenolityki):
a) antagoniści receptora ą - adrenergicznego (ą - adrenolityki)
* leki blokujące receptory ą1 i ą2 adrenergiczne :
fentolamina
tolazolina
* leki wybiórczo blokujące receptory ą1 :
tamulosyna (Uprox, Fokusin, Omnic)
alfuzosyna (Dalfaz)
doksazosyna (Doxar, Zoxon)
prazosyna (Polpressin)
- nadciśnienie tętnicze
- łagodny przerost gruczołu krokowego
- niewydolność serca
- gruczolak rdzenia nadnerczy
* leki o przeważającym działaniu blokującym receptory ą2: alkaloidy sporyszu (Ergotamina,
Ergotoksyna, Ergozyna, Ergometryna)
b) antagoniści receptora - adrenergicznego ( - adrenolityki) :
* leki nieselektywnie blokujące receptory 1 i 2 adrenergiczne:
timolol (Oftensin)
sotalol (Sotahexal)
propranolol
pindolol (Visken)
oksprenolol (Coretal)
karwedilol (Vivacor)
alprenolol
* leki wybiórczo blokujące receptory 1 (kardioselektywne, - blokery) :
acebutolol (Acecor, Cetolol, Sectral)
atenolol (Atendol, Tenormin)
metoprolol (Betaloc, Metocard)
bisoprolol (Concor, Corectin, Bisoratio)
nebiwolol (Nebicard)
- zaburzenia rytmu serca
- niedokrwienie serca w celu zmniejszenia zużycia tlenu
- nadciśnienie tętnicze (zmniejszenie pojemności minutowej i wyrzutowej serca)
- nadczynność tarczycy, jaskra
c) nieselektywni antagoniści blokujący oba receptory ą i :
labetalol (Pressocard)
celiprolol (Celipres)
2) Leki o pośrednim mechanizmie działania, hamujące czynność presynaptycznych neuronów
adrenergicznych (sympatykolityki):
guanetydyna
- niszczy pęcherzyki magazynujace noradrenalinę
klonidyna (Iporel, Clonistada)
- hamuje uwalnianie endogennej noradrenaliny z zakończeń presynaptycznych, bp pobudza 2
metyldopa (Dopanol, Dopegyt)
- zaburza proces syntezy noradrenaliny i powoduje powstanie fałszywego białka
rezerpina
- wypłukuje noradrenalinę z pęcherzyków magazynujących
PRZYWSPÓACZULNY (cholinomimetyki, parasympatykomimetyki):
1) Leki działające bezpośrednio przez pobudzenie receptorów cholinergicznych:
acetylocholina
- obniża ciśnienie, zwalnia czynność serca, kurczy oskrzela
metacholina
betanechol
karbachol (Carbachol, Miostat)
pilokarpina (Salagen)
- zwęża zrenice, obniża ciśnienie śródgałkowe, pobudza czynność wydzielniczą ślinianek I
gruczołów potowych
2. Leki działające pośrednio poprzez hamowanie działania AchE (inhibitory
acetylocholinesterazy):
a) odwracalne inhibitory AchE:
fizostygmnina
neostygmina (Polstigminum)
pirydostygmina (Brostagin)
ambenonium (Mytelase)
edrofonium
LEKI HAMUJCE UKAAD PRZYWSPÓACZULNY (cholinolityki, parasympatykolityki) :
1) Alkaloidy tropanowe i ich pochodne:
a) Atropina (Bellergot)
- alkaloid pokrzyku wilczej jagody
- powoduje tachykardię, hamuje wydzielanie gruczołów wydzielania zewnętrznego, osłabia
perystaltykę, rozszerza zrenice, poraża akomodację
b) Hioscyna (Skopolamina Buscopan)
c) Hioscyjanina
d) Homatropina
e) Ipratropium (Atrovent)
2) Amidy kwasu tropowego:
a) Tropikamid (Tropicabion)
3) Estry aminoalkoholi i kwasów aromatycznych:
a) Oksyfenonium (Spasmophen)
4) Inne leki cholinolityczne:
a) tolterodyna (Detrusitol)
b) Solifenacyna (Vesicare)
NARKOTYCZNE LEKI PRZECIWBÓLOWE (opioidy):
1) leki o dział. agonistycznym
a) fenantrenowe alkaloidy opium
morfina (Doltard)
- działa na receptory ź
- działa przeciwbólowo i przeciwkaszlowo
- podawana doustnie działa najsłabiej a podoponowo najdłużej
kodeina (Solpadeine)
b) syntetyczne leki przeciwbólowe:
metadon
fentanyl (Durogesic)
remifenantyl (Ultriva)
petydyna (Dolargan)
2) leki o dział. agonistyczno- antagicznym
- działanie przeciwbólowe związane z właściwościami agonistycznymi wobec receptorów opioidowych
- działanie antagonistyczne warunkuje mniejsze właściwości uzależniające od opioidów
tramadol (Zaldiar)
- działanie przeciwbólowe wynika z aktywacji neuronów noradrenergicznych i serotoninergicznych
buprenorfina (Bunodol)
- działa przeciwbólowo silniej niż morfina i antagonistycznie silniej niż nalokson
2) leki o dział. antagonistyczno- agonistycznym
naltrekson (Nemexin)
3) leki o czystym dział. agonistycznym
nalokson (Suboxone)
ŚRODKI ZNIECZULENIA OGÓLNEGO
1) anestetyki dożylne
etomidat
ketamina
tiopental
midazolam
propofol
2) anestetyki wziewne izofluran
eter dietylowy
halotan
podtlenek azotu
3) opioidowe leki przeciwbólowe
4) środki zwiotczające
a) niedepolaryzujące:
b) depolaryzujące:
suksametonium
ŚRODKI ZNIECZULENIA MIEJSCOWEGO
lidokaina (Xylonor)
- znieczulenia okołonerwowe, powierzchniowe, nasiękowe
- lek przeciwarytmiczny
bupiwakaina (Marcaine)
artikaina (Citocartin)
mepiwakaina (mepidont)
kokaina
benzokaina (anestezyna, Dermopur)
2) środki o dział. drażniącym
mentol
- chłodzi
kamfora
- rozgrzewa
kapsaicyna
- rozgrzewa, podrażnia, powoduje przekrwienie
LEKI PRZECIWCHISTAMINOWE
1) I GENERACJI:
- blokują receptory H1
* pochodne etanoloaminy:
difenhydramina (Apap noc, Betadrin)
dimenhydrynat (Aviomarin)
klemastyna (Clemastinum)
* pochodne alkiloaminy:
dimetinden (Fenistil)
chlorfeniramina (Tabcin Trend)
feniramina (Fervex, Gripex Noc)
* pochodne piperazyny:
hydroksyzyna (Atarax)
cinnarizyna
flunarizyna
Pochodne fenotiazyny:
prometazyna (Diphergan, Polfergan).
* leki o innej budowie:
cyproheptadyna (Peritol)
fenspirid (Eurespal, Pulneo)
ketotifen (Zaditen)
2) II GENERACJI:
cetirizyna (Allertec, CetAlergin, Certizine, Zyrtec)
desloratadyna (Aerius, Azomyr)
emedastyna (Emadine)
feksofenadyna (Telfast)
loratadyna (Aleric, Claritine, Loratan)
lewocetyryzyna (Zyx, Cezera)
Leki hamujące de granulację kom. Tucznych
kromoglikan disodowy (Cromosol)
DYCHAWICA OSKRZELOWA
1) leki rozszerzające oskrzela
a) pobudzające receptory 2
terbutalina
salbutamol (Ventolin)
salmeterol (Serevent)
fenoterol (Berotec)
formoterol (Oxis)
b) metyloksantyny
teofilina (Theovent)
aminofilina
c) cholinolityki
ipratropium (Atrovent)
2) leki przeciwzapalne i zapobiegające reakcji alergicznej
a) leki przeciwhistaminowe (I i II generacja)
b) leki hamujące de granulację kom. Tucznych
c) glikokortykosteroidy
d) antagoniści leukotrienów
montelukast (Singular, Vizendo)
LEKI PRZECIWKASZLOWE
1) leki działające ośrodkowo
a) opioidy
* o silnym działaniu narkotycznym i uzależniającym
morfina (doltard)
meta don
oksykodon
* o słabym działaniu
kodeina (Antidol, thiocodin)
* nie powodujące uzależnienia
dekstrometorfan (Acodin, Dexapini)
b) nie opioidy
pentoksyweryna
butamirat (Sinecod, Supremin)
2) leki działające obwodowo
śluzy roślinne
LEKI WYKRZTUŚNE
1) leki o drażniącym mech. działania
Podział leków wykrztuśnych:
a) bezpośrednio na błonę śluzową oskrzeli
olejki eteryczne
gwajakol (Robitussin, Herbapect)
b) działające na układ pokarmowy
alkaloidy wymiotnicy
benzoesan sodu
saponiny (korzeń Seneki, lukrecji, pierwiosnka, mydlnicy, liść bluszczu)
2) solne środki wykrztuśne:
a) działające bezpośrednio:
jodek potasu
b) działające pośrednio (zmieniające odczyn pH wydzieliny gruczołów oskrzelowych):
wodorowęglan sodu (Sal Ems)
chlorek amonu (Apipulmol)
3) leki o działaniu mukolitycznym:
acetylocysteina (ACC 600, ACC Max, Fluimucil)
karbocysteina (Mukolina, PectoDrill)
mesna (Mucofluid)
bromoheksyna (Bisolvon, Flegamina)
ambroksol (Ambrosan, Ambrosol, Flavamed, Mucosolvan)
4. Detergenty:
Tyloksapol
CHOROBA WRZODOWA
1) zmniejszające wytwarzanie kwasy solnego
a) antagoniści receptorów H2
cimetydyna
ranitydyna (Ranigast, Raniberl)
famotydyna (Famidyna, Famogast, Ulfamid)
b) cholinolityki:
atropina
c) inhibitory pompy protonowej:
- hamują wytwarzanie kwasu solnego przez kom. okładzinowe
- pompa protonowa (H+/K+- ATP-aza) jest odpowiedzialna za końcową fazę wytwarzania HCl-u przez
kom. okładzinowe, dzięki niej jony K+ z osocza są wymieniane na H+ w kom. okładzinowych i
dochodzi do zakwaszenia wytwarzanego kwasu żołądkowego i wydzielania jego dużej ilości
omeprazol (Agastin, Gasec, Gastrocaps, Losec, Helicid, Polprazol)
lansoprazol (Lantrea, Lanzogen, Lanzul, Opatin)
pantoprazol (Contix, Controloc, Nolpaza)
d) analogi prostaglandyn
- nasila mechanizmy chroniące błonę śluzową
- zwiększa wydzielanie śluzów i HCO3-, hamuje wydzielanie HCl-u
mizoprostol (Cytotec)
2) środki zobojętniające
związki glinu (Alusal, Alugastrin)
związki magnesu (Magnezin, Dolomit VIS)
węglan wapnia
wodorowęglan sodu (Sal Vichy factitium)
związki zawierające glin i magnez (Alumag, Maalox).
3) leki pokrywające powierzchnię wrzodu
koloidalne związki bizmutu:
sukralfat (Ulgastran, Venter).
4) leki zwalczające zakażenia H. pylori
- to kombinacje 3 zwiazków:
inhibitor pompy protonowej, amoksycylina, metronidazol
inhibitor pompy protonowej protonowej, klaritromycyna, metronidazol
inhibitor pompy protonowej, amoksycylina, klaritromycyna
związki bizmutu, tetracyklina, metronidazol
Leki pobudzające motorykę przew. pok.
cizaprid (Gasprid)
Leki normalizujące motorykę przew. pok.
timebutyna (Debretin)
LEKI PRZECZYSZCZAJCE
1) pęczniejące leki
otręby, śluzy, karagen
2) osmotyczne leki moczopędne
a) solne środki
siarczan magnezu (sól gorzka)
siarczan i fosforan sodu
b) makrogole
c) laktuloza (Diphalac)
3) poślizgowe środki (zmiękczające kał)
parafina ciekła (Mentholaxin)
glicerol
dokuzan sodowy
4) drażniące, kontaktowe
a) drażniące jelito cieńkie
olej rycynowy
b) drażniące jelito grube
związki antrachinowe
c) bisacodyl
LEKI PRZECIWBIEGUNKOWE
1) środki hamujące perystaltykę przew. pok.
loperamid (Laremid, Stoperan)
2) środki adsorbujące
wegiel lecz.
pektyny, kaolin
glinokrzemian (Smecta)
3) środki ściągające
garbniki (dąb)
sole bizmutu)
Leki stosowane w przewlekłych stanach zap. jelit
sulfasalazyna (Salazopyrin)
mesalazyna (Asamax)
budezonid (Budenofalk)
LEKI PRZECIWWYMIOTNE
1) antagoniści receptora H1
dimenhydrynat (Aviomarin)
hydroksyzyna
prometazyna
cinnarizyna
2) antagoniści receptora M
hioscyna
3) antagoniści receptora serotoninowego
ondansteron (Zofran)
dolasteron (Anzemet)
tropisteron (Novotan)
4) antagoniści receptorów dopaminergicznych
a) neuroleptyki
chlor prometazyna (Fenactil)
trifluperazyna
haloperidol (Decaldol)
droperidol (Xomolix)
tietylperazyna (Torecan)
2) prokinetyki
metoklopramid
- działa przeciwwymiotnie i przyspiesza motorykę i przejście treści pokarmowej
5) glikokortykosteroidy
deksametazon (Dexaven)
metyloprednizolon (Metypred)
6) inne leki
papaweryna
LEKI HIPOLIPEMICZNE
1) żywice wiążące kwasy żółciowe
kolestyramiina (Vasosan)
2) kwas nikotynowy
3) inhibitory reduktazy hydroksymetyloglutarylo-CoA (statyny)
atrowastatyna (Atoris, Tulip)
fluwastatyna (lescol)
lowastatyna (Lovastin)
rosuwastatyna (Rosnera, Zaranta)
simwastatyna (Simavasterol)
4) pochodne kwasu fibrynowego
fenofibirat (Lipanthyl)
bezafibirat (Bezamidin)
gemfibrazil (Lipozil)
NADCIŚNIENIE TTNICZE
LEKI MOCZOPDNE
1) leki działające na kanalik bliższy
- sulfonamidy hamujące aktywność dehydrazy węglanowej
acetazolamid (Diuramid)
brinzolamid (Azopt)
dorzolamid (Trusopt)
2) pętlowe leki moczopędne
a) pochodne sulfonamidowe
furoseemid
b) pochodne sulfonylomocznika
torasemid (Diured)
3) leki działające na korowy odcinek kanalika krętego dalszego
a) tiazydy
hydrochlorotiazyd
b) o działaniu podobnym do tiazydów
indapamid (Tertensif)
klopamid
chlortalidon (Hygroton)
4) działające na końcowe odcinki kanalików krętych dalszych i kanaliki zbiorcze (oszczędzające
potas)
a) działające antagonistycznie do aldosteronu (pośrednie)
spironolakton (Verospiron)
eplerenon (Inspra)
b) działające niezależnie od aldosteronu (bezpośrednio)
amilorid (Tialorid)
5) zwiększające przesącz w kłębuszkach
brzoza, pokrzywa, perz, skrzyp
6) osmotyczne leki moczopędne
- roztwory hipertoniczne podawane drogą dożylną
mannitol
INNE LEKI
1) - adrenolityki
2) inhibitory konwertazy angiotensyny I
- hamują wytwarzanie angiotensyny II i jednocześnie hamują rozkład endogennych peptydów
rozszerzających naczynia krwionośne
a) inhibitory klasy I
kaptopril
lizynopril (Diroton)
b) inhibitory klasy II
enalapril (Enarenal)
perindopril (Prestarium)
cilazapril (Inhibace)
ramipril (Tritace)
trandolapril (Gopten)
chinapril (accupro)
benazepril (Lotensin)
fozinopril
imidapril (Tanatril)
3) antagoniści receptora angiotensynowego AT1 (sartany)
- blokują receptor AT1 i hamują wpływ angiotensyny II
losartan (Ksartan)
kandesartan (Atacand)
telmisartan (Micardis)
walsartan (Diovan)
4) leki blokujące kanały wapniowe
a) blokujące wybiórczo powolne kanały wapniowe
* pochodne difenyloalkiloaminy (grupa werapamilu)
werapamil (Isoptin)
* pochodne dihydropirydyny (grupa nifedipiny)
nifedypina (Cordafen)
amlodypina (Amlozek)
felodypina (Auronal)
isradypina (Lomir)
nitrendypina (Nitresan)
locidypina (Lacipil)
nimodypina (Nimotop)
* pochodne benzotiazepiny (grupa diltiazemu)
diltiazem (Dilzem)
b) blokujące niewybiórczo powolne kanały wapniowe
* pochodne piperazyny (grupa flunarizyny)
flunarizyna
cinarizyna
* inne leki
molsidomina
5) leki pobudzające receptory ą
6) leki hamujące układ współczulny
7) leki otwierające kanały sodowe
minoksidil (Loxon)
LEKI PRZECIWARYTMICZNE
1) blokujące kanał sodowy
a) grupa IA
chinidyna
prokainamid
dizopyramid (Disocor)
b) grupa IB
lidokaina
meksyletyna (Mexicord)
tokainid (Tonocard)
fenytoina (Epanutin)
c) grupa IC
propafenon (Rytmonorm)
ajmalina
prajmalina (Neogilurytmal)
2) - adrenolityki
3) blokujące kanały potasowe
amiodaron (Cordarone)
sotalol (Sotahexal)
4) blokujące kanały wapniowe
CHOROBA WIECCOWA
1) azotyny i azotany
- silnie rozszerzają tętnice i naczynia żylne, obniżają ciśnienie co prowadzi do zmniejszenia
obciążenia serca i zmniejsza zapotrzebowanie na tlen
nitrogliceryna Nitromint-aerozol, Nitrocard- maść, Nitroderm TTS- plastry, Nitracor- infuzja,
Polnitrin- dopoliczkowe, Sustonit- o przedłużonym dział.
- podjęzykowo działa 1-2 min do 15min
- dożylnie działa podobnie, podawana pompą infuzyjną
- w aerozolu działa od 1 min do 2h
- maści i plaster po kilku min do ok. 12h
- dopoliczkowe kilka godzin
- doustnie rozpada się w żołądku
- działa inotropowo dodatnio
diazotan izosorbitolu (Aerosonit, Sorbonit)
triazotan izosorbitolu (Mononit)
pentaerytrail (Galpent)
2) blokujące receptory
3) blokujące kanały wapniowe
ZABURZENIA KRŻENIA OBWODOWEGO
1) analogi prostacykliny
iloprost (Ventavis)
2) analogi prostaglandyn
alprostadil (Prostavasin)
3) metyloksantyny
pentoksyfilina (Polfilin)
ZABURZENIA KRŻENIA MÓZGOWEGO
1) blokujące receptory ą
nicergolina (Adavin)
2) blokujące działanie serotoniny
bencyklan (Halidor)
3) blokujące niewybiórczo kanały wapniowe
flunarizyna
4) rozkurczające mięśnie gładkie naczyń krwionośnych
winpocetyna (Cavinton)
WSTRZS
1) hipowolemiczny
noradrenalina
dopamina
adrenalina
2) anafilaktyczny
adrenalina
dobutamina
noradrenalina
hydrokortyzon, deksametazon, metyloprednizolon
3) kardiogenny
glikozydy naparstnicy
moczopędne diuretyki pętlowe
NLPZ
1) pochodne kwasu salicylowego
kwas acetylosalicylowy (Aspiryna, Acard, Polocard, Polopiryna S, Upsarin, Etopiryna)
salicylamid (Scorbolamid)
2) pochodne kwasu fenylooctowego
diklofenak (Arthrotec, Diclac, Diclofenac, Dicloratio, Dicloziaja, Olfen, Voltaren)
3) pochodne kwasu fenylopropionowego
flubiprofen (Strepsils intensive)
ibuprofen (Ibuprom, Abalgin, Nurofen)
naproksen (Aleve, Anapram, Apo-Napro)
ketoprofen (Fastum, Ketonal, Ketopronil, ketospray forte)
kwas tiaprofenowy (Surgam)
4) pochodne kwasu fenamowego
kwas mefenamowy (Mefacid)
5) pochodne kwasu piranokarboksyowego
etodolak
6) pirolopirole ketorolak (Toradol)
7) indole
indometacyna (Metindol)
sulindak (Sudaclin)
acemetacyna (Rantudil)
8) pochodne pirazolonu
fenylobutazon (Butapirazon)
9) oksykamy
meloksykam (Meloksam, Movalis, Opokan, Lutrol, Aspicam)
piroksykam (Piroxicam, Hotemin, Feldeme)
10) pochodne naftylobutanonu
nabumeton (Relifex)
11) chinazoliny
prokwazon
12) koksiby
celekoksib (Celebrex)
profekoksib (Vioxx)
13) inne leki
nimesulid (Aulin, Minesulin)
LEKI PRZECIWGORCZKOWE
1) NLPZ
2) pochodne para aminofenolu
paracetamol (Apap, Codipar, Efferalgan)
- metabolit fenacetyny
fenacetyna
3) pochodne pirazolonu
metamizol sodu (Pyralgina, Scopolan)
propyfenazon (cefal gin, Saridon)
LEKI PRZECWIREUMATYCZNE
1) NLPZ
2) modyfikujące przebieg RZS
sulfasalazyna (Sulfasalazin, Salazopyrin EN)
- hamuje syntezę prostaglandyn, leukotrienów
sole złota (Tauredon, Solganol)
penicylamina (Cuprenil)
chlorchina (Arechin)
3) hamujące wytwarzanie cytokin
metotreksat (Metoject, Treksan, Methotrexat-Ebeve)
glikokortykosteroidy
HOROMONY PODWZGÓRZA I PRZYSADKI
1) analogi hormonów podwzgórza
a) gonadoliberyny
goserelina (Zaldex)
leuprorelina)
triptorelina (Diphereline)
b) analogi somatostatyny
oktreotyd (Sandostatin)
lanreotyd (Somatuline)
c) analogi tyreoliberyny
protirelina (TRH)
HORMONY TARCZYCY
1) nadczynność tarczycy
a) zmniejszające wydzielanie hormonów gruczołu tarczowego
jod (Jodid)
b) hamujące bezposrednio syntezę hormonów tarczycy
* pochodne tioimidazolu
tiamazol (Thyrozol)
* pochodne tiouracylu
propylotiouracyl (Thyrosan)
2) niedoczynność tarczycy
lewotyroksyna (Letrox, Euthyrox)
- lewoskrętna tyroksyna
liotyronina (Novothyral)
- lewoskrętna trójjodotyronina
ŻECSKIE HORMONY PACIOWE
1) hamujące działanie estrogenów
a) w przysadce
klomifen (Clostilbegyt)
b) selektywne modulatory receptorów estrogenowych
tamoksifen (Nolvadex)
2) gestageny
a) o waskim zakresi edizłania
hydroksyprogesteron (Kaprogest)
allilestrenol (Turinal)
megestrol (Megalia)
dydrogesteron (Duphaston)
b) o szerokim zakresie działania
medrogsyprogesteron (Depo-Provera)
novetisteron (Primolut- Nor)
Doustne środki antykoncepcyjne
a) estrogenowo- gestagenowe
etynyloestradiol
dezogestrel
drospirenon
lewonorgestrel
norgestimat
b) gestagenowe
dezogestrel (Azalia, Cerazette)
- 24 tabl. z hormonami i 4 placebo, przyjmowane 28 dni
MSKIE HORMONY PACIOWE
1) testosteron
testosteron (Omnadern)
2) hamujące działanie androgenów
cyproteron (Androcur)
flutamid (Apo- flutam)
fina steryd (Finaster)
HORMONY KORY NADNERCZY (glikokortykosteroidy)
hydrokortyzon (Corhydron)
prednizol (Encorton)
prednizolon (Encortolon)
metyloprednizolon (Metypred)
triamcinolon (Polcortolon)
deksametazon (Dexaven)
betametazon (Diprophos)
beklometazon (Beclazone)
flucinolon (Flucinar)
mometazon (Elcosone)
flutikazon (flixotide)
budezonid (Tafen)
CUKRZYCA
1) doustne leki przeciwcukrzycowe
a) pobudzające wydzielanie insuliny
* pochodne sulfonylomocznika
I generacja
tolbutamid (Diabetol)
chlorpropamid
tolazamid
II generacja
glibenklamid (Euclamid)
gliklazyd (Diaprel)
glikwidon (Glurenorm)
glipizyd (Glibenese)
III generacja
glimepiryd (Amaryl)
* pochodne meglitinidu
repaglimid (NovoNorm)
b) zmniejszające wytwarzanie glukozy lub powodujące jej zużycie
* pochodne biguanidu
metformina (Metformax, Siofor)
* tiazolidynodiony (glitazony)
rosiglitazon (Avandia)
c) hamujące hydrolizę węglowodanów złożonych (inhibitory ą- glikozydazy)
2) insuliny
a) działające szybko (od 15 min do 3h)
humalog
novoRapid
b) działające krótko (od 15min do 8h)
actrapid
humulin I
polhumin I
c) działajace średnio długo (od 1h do 24h)
humulin N
insulatard HM
d) działające długo (od 3h do 36h)
lantus
apidra
levemir
e)mieszaniny insulin
mixtard 10 HM
gensulin 10HM
humulin M1
- 10% krótkodziałająca, 90% długo itd.
LEKI PRZECIWNOWOTWOROWE
1) cytostatyki
a) uszkadzające strukturę DNA
* alkilujące
cyklofosfamid (Endoxon)
ifosfamid (Holoxan)
chlorfambucil (Leukeran)
melfalan (Alkeran)
busulfan (Myleran)
dekarbazyna
temozalamid (Temodal)
cisplatyna (Cisplatin)
oksaliplatyna (Oxaliplatin)
* antybiotyki
doksorubicyna (Adriblastina)
epirubicyna (Epirubicin)
nitomycyna (Mitomycin)
bleomycyna
* pochodne kamptotecyny
irinotekan (Campto)
topotekan (Hycamtin)
* lignany
etopozyd (Vepesid)
temipozyd (Vumon)
b) hamującesynteze DNA
* antymetabolity
fludarabina (Fludara)
merkaptopuryna (Merkaptopurin)
pentostatyna (Pentostatin)
cytarabina (Alexan)
gemcytabina (Dercin)
tegafur (Uft)
metotreksat
* hydroksykaramid
c) hamujące funkcje mikrotubul
* alkaloidy
winblastyna (Vinblastin)
winkrystyna (Winkristin)
winorelbina (Nevelbine)
- alkaloidy barwinka różowatego
* taksany
docetaksel
* epotilony
iksabepilon (Ixempra)
d) enzymy
asparaginaza
imatinib (Glivec)
erlotinib (Tarceva)
2) przeciwciała monoklonalne
3) leki hormonalne
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Linkin Park Wszystko jest hybrydą Whitaker BradLo27 Mogę WszystkofarmakognozjaWszystkie chwile Magma txtWszystko to co Ja ONAO szukaniu diabła we wszystkich rzeczachWszystkie Saaby napędzane biopaliwemfarmakoterapia zaburzen rytmu sercaRak wszystkie naturalne rozwiazaniaAmerykańscy doradcy Platformy “PiS radzi sobie lepiej Zwalcie wszystko na Kaczyńskiego”więcej podobnych podstron