BIOL:Tkanka chrzęstna i kostna
1
BIOL:Tkanka chrzęstna i kostna
TKANKA CHRZ
STNA
PVoz28_n0uU&feature=channel
Chrząstka i kość należy do podporowych odmian tkanki łącznej. Jest to związane z faktem, iż charakteryzuje się
sporą wytrzymałością mechaniczną.
" Nie jest unaczyniona, tlen i substancje odżywcze dochodzą do jej komórek z naczyń położonych poza chrząstką.
" Jest sztywna (dzięki istocie podstawnej) i sprężysta.
" Przykłady występowania  tchawica i oskrzela.
" Większość chrząstek przekształca się w kości.
" Rodzaje (różne rodzaje i ułożenie włókien)  szklista, sprężysta, włóknista.
Chrząstka szklista
" Komórki chrząstki  chondrocyty  usadowione są w jamkach istoty międzykomórkowej; posiadają 1 lub 2
jądra; syntezują między innymi GAG-i i białka.
" Posiada kolagen w postaci włókien (około 40% masy suchej).
" Woda stanowi około 70% masy.
" Istota międzykomórkowa może być zasadochłonna (młoda chrząstka szklista) lub kwasochłonna (starsza
chrząstka szklista).
" Przykłady  powierzchnie stawowe, ściany krtani, tchawicy i oskrzeli.
Chrząstka włóknista
" Niewiele substancji podstawnej.
" Wiele równoległych pęczków włókien kolagenowych (typu I).
" Przykłady  dyski międzykręgowe, spojenie łonowe.
Chrząstka sprężysta
" Złożona z chondrocytów; dodatkowo w substancji międzykomórkowej występują cienkie włókna sprężyste.
" Niewielka ilość włókien kolagenowych (typu II).
" Jest podatna na zginanie.
" Przykłady  krtań, nagłośnia, trąbka słuchowa, małżowina uszna.
Tkanka kostna
ZN8r4KrJESk&feature=related
bTP2hAG0wcM&feature=channel
" Twardy (dzięki solom mineralnym) rodzaj tkanki łącznej.
" Wytrzymała na odkształcenia.
" Tworzy kości.
" Pełni rolę ochronną tworząc elementy przestrzenne w organizmie.
" Pochodzenie mezodermalne.
BIOL:Tkanka chrzęstna i kostna
2
Elementy składowe tkanki kostnej
" Substancja międzykomórkowa zawiera:
" osteoid:
" włókna kolagenowe (kolagen I syntezowany w osteoblastach),
" organiczna substancja bezpostaciowa  głównie białka niekolagenowe;
" substancję nieorganiczną (minerał kości)  ponad połowa masy tkanki, to hydroksyapatyt (krystaliczny
minerał).
" Komórki:
" osteoblasty (komórki kościotwórcze)  wytwarzają elementy składowe substancji międzykomórkowej;
kontrolują proces jej mineralizacji; wielkość około 25 mikrometrów; budowa biegunowa; posiadają liczne
wypustki cytoplazmatyczne (w celu łącznia się z wypustkami innych osteoblastów); syntezują i wydzielają
kolagen typu I i proteoglikany,
" osteocyty (najwięcej)  powstają w wyniku mineralizacji osteoblastów; młode posiadają strukturę podobną
do osteoblastów; dojrzałe są płaskie i mają bardzo słabo rozwinięte elementy takie jak aparat Golgiego czy
szorstka siateczka śródplazmatyczna,
" osteoklasty  rodzaj makrofagów; występują najczęściej na powierzchni kości; posiadają wiele jąder;
wydzielają enzymy i fagocytują rozkładana kość (ich funkcją jest niszczenie kości) i rozkładają w lizosomach.
Tkanka grubowłóknista
" Posiada wiele osteocytów i osteoidu.
" Wiele grubych i nieregularnych pęczków włókien kolagenowych.
" Występowanie:
" u płodu i noworodka to pierwszy rodzaj tkanki kostnej,
" u dorosłego m. in. w miejscach przyczepu ścięgien do kości .
Tkanka drobnowłóknista
" Dojrzała forma tkanki.
" Występuje w długich i płaskich kościach.
" Posiada pojedyncze cienkie (1-4 mikrometrów) włókna kolagenowe typu I tworzące blaszki
" Istota zbita:
" charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną,
" zbudowana jest ze ściśle ułożonych osteonów  system Haversa  o średnicy około 200 mikrometrów i
długości kilku minimetrów; osteony zawierają w środku naczynie krwionośne i nerw,
" przestrzenie pomiędzy osteonami wypełnione są przez nieregularne blaszki kostne,
" tworzy trzony kości długich a także zewnętrzną warstwę nasad i pozostałych kości.
" Istota gąbczasta:
" Złożona z blaszek kostnych tworzących beleczki, pomiędzy którymi znajduje się szpik kostny z naczyniami
krwionośnymi,
" występuje u nasady kości długich.
BIOL:Tkanka chrzęstna i kostna
3
Pytania do wykładu
1. Do jakiego rodzaju tkanki zaliczamy chrząstkę i kość?
2. Jakie znasz rodzaje tkanki chrzęstnej? Omów ich budowę.
3. Gdzie dokładnie występują poszczególne rodzaje tkanki chrzęstnej?
4. Jakie składniki występują w substancji międzykomórkowej tkanki kostnej?
5. Które z komórek budujących tkankę kostną wydzielają białka początkujące i regulujące mineralizację kości?
6. Wymień i omów elementy składowe tkanki kostnej.
7. Omów różnice pomiędzy tkanką kostną grubowłóknistą a drobnowłóknistą.
y
ródła i autorzy artykułu
4
y
ródła i autorzy artykułu
BIOL:Tkanka chrzęstna i kostna y
ródło: https://brain.fuw.edu.pl/edu-wiki/index.php5?oldid=18198 Autorzy: Asia, Błaszak
Licencja
Attribution-Share Alike 3.0 PL
http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ pl