M I N I P R O J E K T Y
Elektroniczny układ zapłonowy
Firma SGS-Thomson wy- - ogranicza prąd płynący wzoru opisującego napi�cie
Zapali czy nie
produkowała seri� układ�w przez pierwotne uzwojenie na cewce, kt�re jest propor-
zapali, to pytanie
scalonych, opracowanych cewki do max. 6A; cjonalne do pierwszej po-
dr�czy wielu właścicieli
z myślą o stosowaniu w sa- - zabezpiecza tranzystor wyj- chodnej prądu, czyli do jego
aut starszej generacji,
mochodowych urządzeniach ściowy przed napi�ciami zmiany w czasie.
szczeg�lnie w dni
zapłonowych. Jednym z nich samoindukcji cewki powy- Wyłsze napi�cie na cew-
jest układ VB020, kt�ry za- łej 400V. ce oznacza z kolei wi�kszą
mro�ne i wilgotne.
stosowaliśmy w prezentowa- Poniewał jego maksymal- energi� iskry, a zatem wi�k-
Urządzenie
nym projekcie. Schemat blo- ne napi�cie zasilania wyno- sze prawdopodobie�stwo za-
przedstawione
kowy tego układu przedsta- si 24V, w zasadzie nie mołe płonu mieszanki ubogiej
w artykule pozwala
wiono na rys. 1. Integruje on byĘ stosowany w instala- w paliwo. Mieszanka uboga
zaradziĘ takim
w swoim wn�trzu nast�pują- cjach samochodowych in- wyst�puje w czasie rozruchu
ce funkcje: nych nił o napi�ciu 12V. silnika zimnego przy niskich
kłopotom.
- steruje uzwojeniem pier- Zasada pracy urządzenia temperaturach. Wyst�puje
wotnym cewki zapłono- zapłonowego z układem wtedy zjawisko osiadania pa-
wej; VB020 jest identyczna jak liwa na ściankach cylindr�w,
standardowych rozwiąza� a wi�c z dala od świecy za-
z przerywaczem,
z tą r�łnicą, łe
klucz elektroniczny
zawarty w struktu-
rze układu scalone-
go mołe zapewniĘ
szybsze opadanie
zbocza prądu nił je-
go mechaniczny od-
powiednik. Szybsze
opadanie zbocza
prądu oznacza wy-
łsze napi�cie na
wt�rnym uzwoje-
niu, co wynika ze
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 5/98
73
M I N I P R O J E K T Y
nie powinien nastr�czaĘ
WYKAZ ELEMENTÓW
problem�w nawet mało
Rezystory
wprawnemu czytelnikowi.
Naleły zwr�ciĘ uwag� na R1, R2, R6: 1k&!
spos�b montału układu
R3: 300&!/0.5W
VB020 (rys. 4). Jest on mon-
R5, R7: 330&!
towany od strony lutowania,
R8: 47&!/0.5W
po odpowiednim wygi�ciu
Kondensatory
n�łek. W ten spos�b rozwią-
C1: 150nF
zano kwesti� mocowania ca-
Półprzewodniki
łej płytki do radiatora.
T1: BC547
Uruchomienie układu po-
U1: VB020
lega na sprawdzeniu całości
najpierw na stole montało-
Kompletny układi płytki druko-
wym, potem w samochodzie.
wanesą dost�pne w AVT pod
Rys. 2.
Do uruchomienia układu na
oznaczeniem AVT-1173.
płonowej, a jej spalanie (pa- ną pracą silnika czy strzała- �sucho� potrzebna jest ła-
liwo juł nie wymieszane mi samozapłonowymi. r�wka samochodowa 12V
z powietrzem) jest powolne. W czasie rozruchu silnika o mocy zalełnej od posiada-
Ałeby poprawiĘ warunki napi�cie w instalacji samo- nego zasilacza. Na zacisk J4
spalania, to mieszanka pali- chodu spada nawet do 60% podajemy plus zasilacza, Rys. 4.
wowo-powietrzna jest czaso- wartości nominalnej. Wie- a na J2 jego minus. �ar�wk�
Oczywiście, nic nie stoi na
wo wzbogacana (urządzenie dząc, łe energia iskry zaleły włączamy mi�dzy J3, a plus przeszkodzie, aby układ przy-
rozruchowe, popularnie zwa- od kwadratu napi�cia na zasilania i załączamy zasi- kr�ciĘ do kawałka odpowied-
ne ssaniem), zaś z drugiej uzwojeniu wt�rnym, jej zmia- lacz. Przy zacisku J1 wiszą- nio wygi�tej blachy aluminio-
strony powinniśmy zapewniĘ ny zalełne od napi�cia zasi- cym w powietrzu łar�wka wej. Zastosowany przez auto-
iskr� o wi�kszej energii. Te- lania powinniśmy wi�c liczyĘ powinna byĘ zgaszona, nato- ra radiator pozwala na sto-
mu ma właśnie słułyĘ zapro- w podwielokrotnościach jej miast powinna zaświeciĘ,
sunkowo łatwe zalanie elek-
ponowane rozwiązanie. wartości maksymalnej. kiedy J1 zewrzemy do masy. troniki ływicą. Radiator
Układ zapłonowy, z klu- Kolejną, niewątpliwą za- Jełelijest wszystko w po- umieszczamy w imadle,
czem elektronicznym jako letą jest to, łe układ elekt- rządku, przenosimy nasz wkładając pomi�dzy szcz�ki
elementem bezpośrednio ste- roniczny nie wymaga tak układ do samochodu. Rozpi- a radiator kawałki laminatu.
rującym zamiast mechanicz- cz�stych konserwacji, jak namy połączenie mi�dzy Do tak utworzonej wanienki
nego przerywacza, poprzez układ mechaniczny. przerywaczem a cewką za- wlewamy uprzednio przygo-
wytwarzanie iskry o wi�k- Na rys. 2 przedstawiono płonową. Przew�d od prze- towaną ływic�. Po jej zastyg-
szej energii umołliwia spa- schemat elektryczny proste- rywacza łączymy z J1, zaś ni�ciu wystarczy oderwaĘ
lanie mieszanek ubołszych. go układu zapłonowego, kt�- w ten spos�b wolny zacisk niepotrzebne juł kawałki la-
Mieszanki takie wyst�pują ry jest sterowany impulsami cewki dołączamy do zacisku minatui dostajemy kostk� od-
nie tylko w czasie rozruchu, z przerywacza mechaniczne- J3 płytki. Pozostaje namjesz- porną na warunki atmosfe-
ale r�wnieł na niskich pr�d- go. Poniewał układ VB020 cze dołączenie plusa zasila- ryczne panujące w komorze
kościach obrotowych w cza- wyłącza prąd w stanie nis- nia (najlepiej dołączyĘ do silnika.
sie przeciąłenia silnika, kim na jego wejściu, pojawi- drugiego zacisku cewki za- Spos�b zamocowania ca-
czyli w sytuacji jazdy z re- ła si� potrzeba odwr�cenia płonowej) doJ4i masy doJ2. łości w samochodzie pozo-
latywnie niską pr�dkością na fazy sygnału przychodzące- Wszystkie niezb�dne połą- stawiamy pomysłowości czy-
wysokim biegu. Zbyt niska go z przerywacza. Zadanie to czenia pokazano na rys. 5. telnik�w.
energia iskry powoduje zja- realizuje tranzystor T1. Re- Linią przerywaną zaznaczo- Mirosław Lach, AVT
wisko wypadania suw�w, zystor R3, znajdujący si� na no zlikwidowane połączenie [e-mail]
przejawiające si� niestabil- wejściu J1, zapewnia prze- mi�dzy cewką a przerywa-
pływ prądu przez czem.
przerywacz zapobie- Płytka drukowana została
gający utlenianiu si� swoimi wymiarami
jego styk�w. przystosowana do
Płytk� drukowa- jednego z popular-
ną i rozmieszczenie nych radiator�w,
element�w przedsta- o przekroju po-
wiono na rys. 3. przecznym nazywa-
Montał kilku rezys- nym obiegowo
tor�w i tranzystora �rogami jelenia�.
Rys. 5.
Rys. 3.
Elektronika Praktyczna 5/98
74