dr Krzysztof Korotkich
ZBIiP  W-Z
Kulturoznawstwo
Konwersatorium  I rok II st., semestr 1
30 godz.
2011/2012
Tabu w kulturze
Program
Spotkania odbywają się w trybie cotygodniowym.
Podzielone zostały na bloki problemowe:
Zagadnienia:
1. Tabu w kulturze  wprowadzenie.
2. Ciało: tajemnica  nagość  wyzwanie
3. Seks. Homoseksualizm, autoerotyzm, norma a odchylenie. O aulofobii, choreofilii i innych
tajemnicach pożądania.
4. Kalectwo  brzydota. Strach przed tolerancją
5. Brzuchomówstwo i słowo magiczne. O zaklęciach, magicznych rytuałach i odczynieniach.
Reakcje na tabu językowe: eufemizmy w językach, problem wulgaryzmów i przekleństw,
klątw, detabuizacja (łamanie tabu językowego). Magiczne rytuały słowne (stwarzające,
ochraniające, odczyniające)
6. Śmierć  samobójstwo  pogrzeb  kremacja
7. Religia  zabobon  magia  wróżby  grzech.
8. Natręctwa  choroby psychiczne  uzależnienia
9. Kultura jako ograniczenie  szukanie nowego, subkultury
10. Więzienie  wojsko  akademik  za innymi murami.
11. Strach (choroba  bieda  pech).
12. Inicjacje. Kultura magiczna  przegląd zagadnień. Ludowy antropokosmos. Biblia i
demonologia ludowa. Obrzędy przejścia wg A. van Gennepa. Apotropeion w kulturze
magicznej
13. Inny  obcy. Utopia tolerancji?
Literatura podstawowa (wybór):
- S. Connor, Kulturowa historia brzuchomówstwa, Kraków 2009.
- M. Buchowski, Magia i rytuał, Warszawa 1993.
- A. Dąbrowska, Eufemizmy współczesnego języka polskiego, A
ask 2006.
- A. Engelking, Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa, Warszawa 2010.
-  Etnolingwistyka , tom 13, Lublin 2001 (wybrane teksty).
-  Język a Kultura , tom 21: Tabu w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, Wrocław 2009.
- P. Kowalski, Leksykon - znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa 1998.
- P. Kowalski, Gratulanci i winszownicy. Zarys komunikacyjnej historii winszowania, Wrocław 2010.
- Z. Leszczyński, Szkice o tabu językowym, Lublin 1988.
- Z. Libera, Znachor w tradycjach ludowych i popularnych XIX i XX wieku, Wrocław 2003.
- Słownik stereotypów i symboli ludowych, t. 1, zesz. 1, 2, red. J. Bartmiński, Lublin 1996, 1999.
- J.S. Wasilewski, Tabu, Warszawa 2010.
- S Widłak, Zjawisko tabu językowego,  Lud nr 52, 1968.
- A. P. Kowalski, Symbol w kulturze archaicznej
- F. Czyżewski, A. Tyrpa (red), Tabu językowe i eufemizacja w dialektach słowiańskich
- P. Kowalski (red), Tabu  etykieta  dobre obyczaje
- M. Gajewska, Prochy i diamenty. Kremacja ciała zmarłego człowieka jako zjawisko społeczne i
kulturowe
- "Anthropos?" (6-7)
- L. Kołakowski, Szukanie barbarzyńcy. Złudzenia uniwersalizmu kulturowego. W: Cywilizacja na
ławie oskarżonych, Warszawa 1990.
- Marta Konarzewska, Piotr Pacewicz, Zakazane miłości: seksualność i inne tabu.
- M. Douglas, Czystość i zmaza.
- Pokarmy i jedzenie w kulturze: tabu, dieta, symbol, pod red. Katarzyny A
eńskiej-Bąk.
- Michel Foucault, Ja, Piotr Riviere, skorom już zaszlachtował moją matkę, moją siostrę i brata
mojego...
- Jean-Luc Nancy, Corpus
- Cezary Wodziński, św. Idiota. Projekt antropologii apofatycznej
- Guido Ceronetti, Milczenie ciała. Materiały do studiów medycznych