M I N I P R O J E K T Y
Wskaz
nik do (prawie) wszystkiego
Dzisiaj mam do zapropo- zamykajÄ…cego obwÛd po- wstanietakÅ‚estanu wysokiego
Zawsze uwałałem, łe
nowania coś z grupy projek- miarowy spełniają nasze
na wyjściu IC1B i w konsek-
nie jest sztukÄ…
tÛw ultraprostych,a przytym rÍce.
wencjizasileniediodyLED D3.
zbudowanie ciekawego
funkcjonalnych: uniwersalny Wskaüniki wykrywajÄ…- PoniewaÅ‚ rezystancja ciaÅ‚a
urzÄ…dzenia opartego na
kieszonkowy wskaünik ce ìgorÄ…cyî przewÛd w in- czÅ‚owieka jest znacznie
kilku procesorach
ìwszystkiegoî, zbudowany stalacji 220VAC sÄ… od da- mniejsza niÅ‚ 1M&!, podczas
na dwÛch bramkach NAND wna znane i powszechnie
pomiarÛw moÅ‚emyjÄ… po-
wspomaganych
typu 4011i kilkuelementach stosowane. MajÄ… one jednak
minąĘ i traktowaĘ na-
skomplikowanym
dyskretnych. dwie wady: światło emito-
szerÍcejakoelement
programem
Czy coÅ› tak prostego mo- wane przez stosowane
zamkniÍtego ob-
i kosztujÄ…cego ogromne
Å‚e byĘ do czegoÅ› uÅ‚yteczne? w nich neonÛwki jest wodu elektry-
pieniÄ…dze. NajwiÍksze
ProszÍ, oto odpowiedü: pro- bardzo sÅ‚abe i przy sil- cznego. Diody D1
ponowany ukÅ‚ad ma szereg nym oÅ›wietleniu zewnÍ-
i D2 zabezpie-
moje uznanie (a takłe,
bardzo ułytecznych funkcji. trznym prawie niewido-
czają wejścia
sÄ…dzÄ…c z listÛw wielu
UmoÅ‚liwia wiÍc: czne. Ponadto, podczas po-
bramki IC1A
CzytelnikÛw) zyskiwaÅ‚y
1. Wykrywanie ciągłości miaru przez ciało człowieka
przed przedo-
zawsze układy proste,
obwodu elektrycznego, testo- pÅ‚ynie prÄ…d, bardzo maÅ‚y staniem siÍ
ale opierajÄ…ce siÍ na
wanie Å‚arÛwek, bezpieczni- i nieszkodliwy dla zdrowych
kÛw, Å›cieÅ‚ek obwodÛw dru- ludzi. Nie sÄ…dzÍ jednak, aby
ciekawym pomyśle lub
kowanych itp. uÅ‚ywanietakich wskaünikÛw
wykorzystujÄ…ce
2. Wykrywanie obecno- byÅ‚o wskazane np. dla osÛb
w nietypowy sposÛb
Å›ci lub braku napiÍcia staÅ‚e- z wszczepionymi rozruszni-
znane i powszechnie
go z zakresu 3..60VDC. Uk- kami serca.
dostÍpne elementy.
ładu mołnatakłe uływaĘja- W przypadku stosowania
ko prymitywnego wskaünika naszego wskaünika do bada-
poziomÛw logicznych oraz nia obwodÛw sieci energety-
jako uniwersalnego wskaüni- cznej przez ciaÅ‚o czÅ‚owieka
ka stosowanego przy napra- nie płynie ładen prąd i jego
wach instalacji samochodo- stosowanie jest absolutnie
wych. bezpieczne dla wszystkich.
3. Wykrywanie przewodu Koszt wykonania układu,
ìfazowegoî w domowejinsta- na ktÛrego budowÍ bÍdziemy
lacji energetycznej. musieli poÅ›wiÍciĘtylkokilka
Wielką zaletą układu jest minut, jest pomijalnie mały,
to, łe nie musimy do bada- a wykonaĘ go mołe kałdy,
nych obwodÛw doÅ‚Ä…czaĘ ja- nawet ten, dla kogo bÍdzie
kichkolwiek przewodÛw po- on pierwszym samodzielnie
miarowych. Na przykład zbudowanym układem elek-
podczas sprawdzania stanu tronicznym.
bezpiecznika topikowego
WYKAZ ELEMENTÓW
wystarczy wziąĘ go do rÍki Opis dziaÅ‚ania ukÅ‚adu
Rezystory
i dotknąĘ czujnikiem jego Schemat proponowanego
R1: 10M&!
koÒcÛwki. RolÍ przewodu ukÅ‚adu prÛbnika pokazano na
rys.1. Nie wymagachybaszer- R2, R3: 1M&!
szego komentarza. Wejście Kondensatory
Sposób użytkowania wykonanego wskaz
nika:
bramkiIC1Ajest nastałezwar- C1: 220nF
1. Badanie ciągłości obwodu. Trzymając czujnik w ręce
te do masy zasilania, ale po-
dotykamy jednocześnie palcem do elektrody oznaczonej ja- Półprzewodniki
przez rezystor o dułej warto-
ko  CONT .
IC1: 4011
ści 10M&!. Doprowadzenie do
2. Badanie obecności napięcia stałego. Trzymając czuj-
D1, D2: 1N4148
sondy(oznaczonej naschema-
nik w ręce dotykamy jednocześnie palcem do elektrody oz-
D3: LED
cie strzaÅ‚kÄ…) napiÍcia wyÅ‚sze-
naczonej jako  VOLTAGE .
go niÅ‚ ok. 1,8V bÍdzie
3. Badanie obecności  fazy na przewodzie sieci energe-
PÅ‚ytka drukowana wraz z kom-
odebrane na wejściuIC1Ajako
tycznej. Nie dotykamy do żadnej z elektrod. pletemelementÛwjest dostÍpna
stan wysoki, spowoduje po- w AVT- oznaczenie AVT-1244.
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 8/99
41
M I N I P R O J E K T Y
na nie napiÍcia wiÍkszegolub stawki podukÅ‚adscalony,a re-
mniejszego o 0,6V od napiÍcia zystor R1 naleÅ‚y przylutowaĘ
zasilania. od strony ściełek.
Alternatywą dla montału
Montał i uruchomienie układu na płytce mołe byĘ
Rys. 2.
Na rys. 2 pokazano roz- wykonanie go w formie ìpa-
mieszczenie elementÛw na jÄ…kaî (bez pÅ‚ytki). Zawsze karskiej (uwaga: nie la lutownicze nie stosowane
pÅ‚ytceobwodu drukowanego. uwaÅ‚aÅ‚em taki sposÛb wyko- uÅ‚ywanej!). w ukÅ‚adzie prototypowym.
Mozaika Å›cieÅ‚ek jest umiesz- nywania ukÅ‚adÛw elektroni- MoÅ‚na takÅ‚e zastosowaĘ MogÄ… one, w pewnych sytua-
czona na wkładce wewnątrz cznych za zwykłe niechluj- inneobudowy,ale w kałdym cjach, ułatwiĘ zamocowanie
numeru. stwo, ale montaÅ‚ ukÅ‚adu bez przypadku na zewnÄ…trz po- bateryjek, ale jeÅ‚eli nie bÍdÄ…
MontaÅ‚ wskaünika nie wy- uÅ‚ycia pÅ‚ytki drukowanejjest winny zostaĘ umieszczone uÅ‚ywane, to pÅ‚ytkÍ naleÅ‚y
magajakiegokolwiekkomenta- bardzo prosty, pozwoli na dwieelektrody,oznaczone na przeciąĘ wzdłuł zaznaczonej
rzai jeÅ‚eli wszystkieelementy znacznÄ… oszczÍdnośĘ miejsca schemacie ìCONTî i îVOL- linii. UkÅ‚ad powinien byĘza-
bÍdziemy mieli pod rÍkÄ…, to i umieszczenie ukÅ‚adu we- TAGEî. silany z baterii, najlepiej
nie zajmie on wiÍcej niÅ‚ kilka wnÄ…trz niewielkiej obudowy, Uwaga: na skraju pÅ‚ytki z dwÛch bateryjek ìzegarko-
minut. Tym razem raczej nie np. w oprawce wypisanego obwodu drukowanego umie- wychî, np. LR44.
powinniśmy stosowaĘ pod- flamastra lub strzykawce le- szczonezostały dwa dułe po- Zbigniew Raabe, AVT
Elektronika Praktyczna 8/99
42