88. Scharakteryzuj falę tętna i tony serca
Tony serca - efekty akustyczne towarzyszące pracy serca,
powstają w wyniku drgania zastawek wywołanego przez
uderzenie w nie krwi podczas skurczu i rozkurczu serca.
Wyróżnia się cztery tony serca, z których dwa są
fizjologiczne (I i II) i występują u wszystkich ludzi, a dwa
pozostałe, tzw. tony dodatkowe (III i IV) mogą występować
w stanach patologicznych lub u osób zdrowych (szczególnie u
dzieci).
- ton pierwszy, skurczowy (systolityczny) jest wynikiem
gwałtownego zamknięcia się zastawek oddzielających
przedsionki serca od komór (zastawek przedsionkowo-
komorowych). Ton skurczowy jest najlepiej słyszalny w piątej
przestrzeni międzyżebrowej po obu stronach mostka.
- ton drugi, rozkurczowy (diastoliczny) jest wynikiem
zamknięcia zastawek oddzielających komory i tętnice
(zastawek półksiężycowatych). Ton rozkurczowy jest najlepiej
słyszalny w drugiej przestrzeni między\
ebrowej po obu
stronach mostka.
- ton trzeci powstaje podczas wypełniania się i rozszerzania
komór serca podczas rozkurczu, jest najlepiej słyszalny na
koniuszku serca. Występuje jako ton fizjologiczny u dzieci lub
(częściej) w przypadku powiększenia prawej lub lewej
komory.
- ton czwarty powstaje podczas skurczu przedsionków
Tony serca badane są za pomocą stetoskopu, w celu
stwierdzenia prawidłowej pracy serca.
Fala tętna
Rytmiczne skurcze tętna wprowadzają do układów
tętniczych tak dużego, jak i płucnego, w odstępach
czasu około 0,8s, takie same objętości krwi, około 70 cm
(sześciennych)  pojemność wyrzutowa serca w spoczynku.
Szybkość fali tętna wyliczona z równania ruchu falowego
wyraziłaby się wzorem
c = pierwiastek z E*e/2*r*gęstość
E - moduł z Younga ścian naczynia (zależy od ciśnienia i od
wieku)
e  grubość ściany gęstość
r  promień przekroju
półempiryczny wzór
c = F pierwiastek z E*e/2*r*gęstość
F  współczynnik empiryczny dla aorty człowieka przy
ciśnieniu rozkurczowym 70 mmHg wynosi 0,6-0,7
Prędkość fali tętna nie pokrywa się z prędkością
przemieszczenia się krwi. Fala tętna rozchodzi się z
prędkością około 5m/s do 8m/s, podczas gdy średnia
prędkość krwi w aorcie jest na ogół mniejsza od 0,5m/s.
Długość fali tętna obliczona wzorem =cT, wynosi
=5m/s*0,8s=4m. Wynika stąd, ze amplituda
odkształcenia znajdzie się  u progu naczyń oporowych, gdzie
zostanie stłumiona, zanim następne odkształcenie zostanie
wywołane przez kolejny skurcz serca.