Akademia Górniczo-Hutnicza
Akademia Górniczo
im. Stanisława Staszica w Krakowie
im. Stanisława Staszica w Krakowie
im. Stanisława Staszica w Krakowie
Wydział Wiertnictwa Nafty i Gazu
Wydział Wiertnictwa Nafty i Gazu
PROJEKT
Techniki i technologie bezwykopowe
Techniki i technologie bezwykopowe
Techniki i technologie bezwykopowe
Temat: Przekroczenie rzeki Odry i drogi ekspresowej dla instalacji HDPE o średnicy 420 mm
Przekroczenie rzeki Odry i drogi ekspresowej dla instalacji HDPE o
Przekroczenie rzeki Odry i drogi ekspresowej dla instalacji HDPE o
na dystansie 800 m dla przesyłu wody pitnej. Ró nica poziomów miedzy punktami wyjścia i
800 m dla przesyłu wody pitnej. Różnica poziomów miedzy punktami wyj
wejścia wynosi 20m
Wykonała:
Katarzyna Augustyn
Katarzyna Augustyn
INiG gr I, rok 3
Kraków 2014
1
Spis treści:
1. Wstęp teoretyczny ........................................................................................................................... 3
2. Cel projektu ..................................................................................................................................... 8
3. Ogólna charakterystyka obszaru prowadzenia prac .......................................................................... 8
Lokalizacja ........................................................................................................................................... 8
Topografia ........................................................................................................................................... 9
Geologia ............................................................................................................................................ 10
Klasyfikacja istniejÄ…cej dokumentacji .............................................................................................. 11
Badania historyczne ....................................................................................................................... 12
Otwory badawcze .......................................................................................................................... 12
Próby penetracyjne ........................................................................................................................ 12
4. Część obliczeniowa ......................................................................................................................... 12
Trajektoria ......................................................................................................................................... 12
Dobór średnicy otworu pilotowego oraz kolejnych poszerzeń ............................................................ 15
Objętość płuczki dla kolejnych etapów ............................................................................................... 16
Dopuszczalne wzbogacenie płuczki w zwiercinę ................................................................................. 19
Balastowanie rury podczas wciÄ…gania................................................................................................. 20
5. Dobór narzędzi i płuczki ................................................................................................................. 21
6. Dobór urządzenia wiercącego ........................................................................................................ 24
7. Kosztorys ....................................................................................................................................... 25
8. Literatura pomocnicza i strony internetowe ................................................................................... 27
2
1. Wstęp teoretyczny
" Horyzontalne przewierty sterowane  technologia
Technologia przewiertów sterowanych polega na wykonaniu otworu
pilotażowego, następnie jego rozwierceniu do odpowiedniej średnicy i wciągnięciu
zaprojektowanej rury osłonowej, przewodowej lub kabla. Sterowanie uzyskuje się tylko
podczas wykonywania przewiertu pilotażowego.
Cała tajemnica sterowania polega na specjalnie skonstruowanej głowicy wiercącej, za
pomocą której możemy precyzyjnie zdalnie sterować odwiertem. W głowicy wiercącej
umieszczona jest sonda, dzięki której jesteśmy w stanie na bieżąco kontrolować i
korygować trasę przewiertu. W razie wystąpienia na trasie urządzeń podziemnych czy
przeszkód terenowych mamy możliwość ominięcia ich poprzez zmianę kierunku i
głębokości wiercenia.
" Rozwój horyzontalnych przewiertów sterowanych
W ciÄ…gu ostatnich lat coraz bardziej popularne stajÄ… siÄ™ przewierty sterowane jako
bezwykopowa metoda układania instalacji podziemnych. Liczba prac zaadaptowanych
lub zaprojektowanych pod technologię horyzontalnych przewiertów sterowanych rośnie
w szybkim tempie.
Coraz częściej spotykamy się z pytaniami ze strony różnych biur projektowych o zasady
projektowania przewiertów sterowanych. Przy coraz szerszym stosowaniu tej technologii
wiele biur stanęło przed problemem projektowania odpowiednich przejść.
Z nieznajomości zasad projektowania przewiertów sterowanych powstało wiele mitów i
nieporozumień na linii inwestor  wykonawca. Ten pierwszy zawsze dąży do tego aby
przewiert był jak najkrótszy, a wykonawca musi trzymać się zasad sztywno
określających możliwości tej technologii.
W większości przypadków przewierty sterowane w Polsce wykonuje się do przejść pod
przeszkodami terenowymi takimi jak: drogi, autostrady, linie kolejowe, rzeki, kanały.
3
Tutaj dążymy do tego aby przewiert w miarę możliwości był jak najkrótszy i aby resztę
prac wykonać metodą odkrywkową.
W krajach zachodnich od dawna technologię horyzontalnych przewiertów sterowanych
stosuje się również do prac liniowych ze względu na minimalną ingerencję w środowisko
naturalne, oraz szybkie układanie instalacji. Przy głębokich wykopach lub tam gdzie
regeneracja terenu jest kosztowna, metoda układania instalacji przy pomocy
przewiertów sterowanych śmiało konkuruje z tradycyjną odkrywką. Projekty takie
pojawiają się coraz częściej i w naszym kraju.
Według danych DCA (Drilling Contractors Association) w krajach Europy
Zachodniej udział technologii przewiertów sterowanych w ogólnej liczbie wykonywanych
prac metodami bezwykopowymi wynosi 60-70%. W Polsce kształtuje się na poziomie
tylko 20%. Liczba ta jednak stale rośnie, a biura projektowe coraz śmielej zaczynają
wykorzystywać tę technologię.
" Podstawowe etapy prac w horyzontalnych przewiertach
sterownych
1. Wykonanie przewiertu pilotażowego z możliwością jego sterowania
Pierwszy etap ma za zadanie przewiercenie przewiertem pilotażowym pod
przeszkodą zgodnie z zaplanowaną trajektorią przewiertu. Na tym etapie możliwe jest
sterowanie przewiertem dzięki umieszczonej w głowicy pilotowej sondzie nadawczej.
4
Przy jej pomocy odczytuje się głębokość położenia głowicy oraz kąt nachylenia płytki
sterującej względem poziomu.
Za głowicą wciskane są żerdzie wiertnicze. Sterowanie polega na odpowiednim
skoordynowaniu ustawienia głowicy oraz obrotu i posuwu przekazywanego od wiertnicy
poprzez żerdzie wiertnicze z możliwością korygowania osi przewiertu. Podczas
przewiertu pilotażowego podawana jest poprzez żerdzie wiertnicze i dysze płuczka
wiertnicza, której zadaniem na tym etapie jest m.in. urabianie gruntu, wypłukiwanie
urobku z otworu.
2. Rozwiercenie, poszerzenie i stabilizacja otworu
Drugi etap polega na poszerzeniu i ustabilizowaniu otworu. GÅ‚owica wiercÄ…ca
zostaje zdemontowana a na jej miejsce montuje się odpowiednią głowicą rozwiercającą
(rozwiertak), który zostaje wwiercany i przeciągany w kierunku maszyny.
Poszerzanie otworu może być powtarzane jednokrotne lub wielokrotne rozwiertakami o
coraz większej średnicy, w zależności od rodzaju i wielkości planowanej do
przeciągnięcia rury, długości przewiertu oraz występującej geologii. Na tym etapie
również cały czas podawana jest poprzez żerdzie płuczka wiertnicza , zadaniem której
jest wynoszenie urobku oraz stabilizacja otworu wiertniczego.
5
3. Wciągnięcie rurociągu
Trzeci etap polega na przeciągnięciu w całości przygotowanego rurociągu.
Do rozwiertaka wyposażonego w krętlik (którego zadaniem jest zapobieganie obracaniu
się rurociągu), zaczepia się rurę z głowicą ciągnącą i ruchem ciągłym przeciąga się
rurociÄ…g od strony rurowej w kierunku strony maszynowej.
" Zalety technologii horyzontalnych przewiertów sterowanych
(HDD)
Korzyści zastosowania horyzontalnych przewiertów sterowanych
Zastosowanie technologii horyzontalnych przewiertów sterowanych pozwala uniknąć
ograniczenia ruchu przy przekraczaniu szlaków komunikacyjnych, pasów startowych na
lotniskach, naruszania brzegów rzek oraz wałów przeciwpowodziowych.
" uniknięcie ograniczenia ruchu przy przekraczaniu szlaków komunikacyjnych, pasów
startowych na lotniskach,
" eliminuje naruszanie brzegów rzek oraz wałów przeciwpowodziowych i redukcja do
minimum ingerencji w środowisko naturalne,
" niejednokrotnie jest jedyną metodą pozwalającą na ułożenie instalacji podziemnej, nie
wymaga bowiem dostępu do powierzchni, pod którą prowadzony jest przewiert (ma to
szczególne znaczenie w terenach silnie zurbanizowanych, dużych skrzyżowaniach,
chronionych terenach zielonych czy nasyconych infrastrukturą terenach przemysłowych),
" przy zastosowaniu technologii bezwykopowej nie ma potrzeby przeprowadzania nieraz
bardzo kosztownej regeneracji nawierzchni (jak przy metodach tradycyjnych),
6
" brak konieczności odwodnienia wykopów liniowych i krótki czas realizacji przewiertu.
Metoda przewiertów sterowanych redukuje do minimum ingerencję w środowisko
naturalne. W wielu przypadkach przewiert sterowany jest jedyną możliwą metodą
ułożenia instalacji podziemnej, nie wymaga bowiem dostępu do powierzchni, pod którą
prowadzony jest przewiert.
Ma to często miejsce w terenach silnie zurbanizowanych, dużych skrzyżowaniach,
chronionych terenach zielonych czy nasyconych infrastrukturą terenach przemysłowych.
Stosując technologię bezwykopową nie musimy przeprowadzać nieraz bardzo
kosztownej regeneracji nawierzchni jak to ma miejsce w metodach tradycyjnych. Bardzo
ważną zaletą jest krótki czas realizacji przewiertu. Sprawna załoga wiertnicy jest w
stanie w ciągu jednego dnia ułożyć np. 100 mb rury o średnicy 300 mm.
Możliwości zastosowania metody przewiertów sterowanych
Istotnym czynnikiem warunkującym możliwość wykonania przewiertu
sterowanego jest kombinacja dwóch parametrów: długości i średnicy rurociągu.
Dodatkowym czynnikiem niezwykle ważnym są lokalne warunki geologiczne.
Najdłuższe przejścia wykonywane technologią przewiertów sterowanych nie
przekraczają 2.000 metrów. Większość przejść wykonywana jest jednak na znacznie
krótszych dystansach i przy mniejszych średnicach. Zależnie od długości i średnicy
rurociągu dobiera się odpowiednie wiertnice. Klasyfikacja wiertnic pod względem
wielkości przedstawia się następująco:
" wiertnice małe - wykorzystuje się do układania rurociągów na dystansie do 120 m
Średnice z reguły nic przekraczają 200 mm.
" wiertnice średnie - mają zastosowanie przy dystansach do 300 m.
Maksymalne średnice rur w tej klasie wynoszą 500 mm.
" wiertnice duże - przeznaczone są do układania rurociągów o średnicach do 1200 mm.
Zakres wiercenia dochodzi do 2.000 m.
7
Dla dużych średnic i dystansów decyzja o podjęciu wierceń musi być poprzedzona
badaniami geologicznymi gruntu z obszaru wiercenia. Warstwy skał, żwiru, otoczaków
czy kurzawki mogą znacznie utrudnić lub przy dużych grubościach wręcz uniemożliwić
wykonanie przewiertu. Niektóre wiertnice posiadają możliwość wiercenia w litej skale.
Wiercenia te są jednak bardzo kosztowne i czasochłonne.
2. Cel projektu
Celem opracowania jest zaprojektowanie oraz przeprowadzenie prac i robót
geologicznych niezbędnych do realizacji przewiertu horyzontalnego sterowanego dla
instalacji rury HDPE o średnicy 420 mm stanowiącej część wodociągu służącego do
przesyłu wody pitnej z Zielonej Góry do okolicznych miejscowości. Zakłada się
przekroczenie rzeki Odry oraz drogi ekspresowej S3 w pobliżu miejscowości Cigacice
leżącej w powiecie zielonogórskim, województwie lubuskim. Dystans między punktami
wejścia i wyjścia przewiertu planuje się na 800 m.
3. Ogólna charakterystyka obszaru
prowadzenia prac
Lokalizacja
Teren projektowanych prac położony jest 2 km na południowy wschód od
miejscowości Cigacice, znajdującej się we wschodniej części powiatu zielonogórskiego
(województwo lubuskie). Planowane prace obejmą niewielki obszar zaznaczony na
poniższej mapie. Dojazd do miejsca planowanej inwestycji zapewnia droga ekspresowa
S3.
8
Topografia
Dla objętej niniejszym projektem części województwa lubuskiego
charakterystyczny jest układ naprzemianległych obniżeń pradolin i pasów
wysoczyznowych wytworzony w wyniku ostatniego zlodowacenia. Jego zasięg
wyznacza linia biegnąca przez Gubin, Lubusko, Zieloną Górę i Sławę. Różnica
poziomów terenu pomiędzy punktem wejścia a punktem wyjścia przewiertu wynosi 20
m. Punkt wejścia znajduje się na wysokości 93 m n.p.m., natomiast punkt wyjścia na
wysokości 73 m n.p.m. Na poniższej mapie zaznaczono planowaną trasą przewiertu.
9
Według informacji uzyskanych z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej poziom
wody w rzece w wybranym miejscu nieznacznie się zmienia  w okresie zwiększonych
opadów podnosi się maksymalnie 30 cm.
Geologia
Przy projektowaniu przewiertu sterowanego horyzontalnego priorytetem jest
dobranie odpowiedniej techniki jego wykonania w oparciu o wyniki badań geologicznych.
Zakres badań geotechnicznych uzależniony jest od warunków lokalnych oraz danych
z planowanego projektu. W ramach niniejszego projektu badania objęły klasyfikację
istniejącej dokumentacji, badania historyczne, otwory badawcze oraz próby
penetracyjne.
10
Klasyfikacja istniejÄ…cej dokumentacji
Dotychczasowa dokumentacja geologiczna terenu badań składa się jedynie
z ogólnej mapy geologicznej, dającej ogólne pojęcie o budowie geologicznej
omawianego obszaru. Zgodnie z informacjami zawartymi na mapie teren planowanych
prac zbudowanych jest głównie z piasków, glin piaszczystych oraz iłów
nieprzepuszczalnych. Ponadto rzeka Odra w miejscu planowanej inwestycji osiÄ…ga
głębokość maksymalną 2 m. Dokumentacja nie zawiera szczegółowych danych, dlatego
zdecydowano się na wykonanie otworów badawczych, prób penetracyjnych oraz badań
geofizycznych.
11
Badania historyczne
Teren projektowanych prac znajduje się w dużym oddaleniu od od obszarów
przemysłowych oraz opuszczonych budowli. W przeszłości w tym miejscu nie istniały
także żadne dawne osady. Jest to obszar zagospodarowany przez działki rolnicze,
nieuzbrojony podziemnie ani nadziemnie.
Otwory badawcze
W celu określenia charakterystycznych właściwości i warstw gruntu zdecydowano
się na wykonanie dziewięciu otworów badawczych, co 100 m, w oddaleniu 5 m od
planowanej osi wiercenia. Otwory badawcze zostały wykonane techniką obrotową
z pobraniem rdzenia, a następnie wypełnione pęczniejącymi osadami iłowymi, aby
zapobiec możliwemu przebiciu płuczki w trakcie wiercenia otworu pilotowego lub jego
poszerzenia. Otwory badawcze potwierdziły budowę geologiczną terenu opisaną
w istniejącej już dokumentacji. Do projektu dołączono profil litologiczny sporządzony na
na ich podstawie.
Próby penetracyjne
Standardowa próba penetracyjna polega na wbijaniu ze stałą siłą w grunt sondy.
Zapisuje się liczbę uderzeń koniecznych do zagłębienia sondy na wyznaczoną
głębokość. Wykonanie próby penetracyjnej umożliwiło określenie istotnych parametrów
gruntu, takich jak zwięzłość czy granice warstw oraz obliczenie minimalnego promienia
gięcia przewodu.
4. Część obliczeniowa
Trajektoria
Ze względu na istniejące warunki topograficzno geologiczne zdecydowano się na
trajektorię przewiertu przybliżoną trzema odcinkami prostoliniowymi (w tym jednym
poziomym) oraz dwoma promieniami gięcia. Ten rodzaj trajektorii charakteryzuje się
łatwością wykonania.
12
a) Obliczenie minimalnego promienia gięcia
= = 748
gdzie: D0  średnica otworu pilotowego, D0 = 0,254 [m
S  grubość ścianki rury, S = 0,02 [m]
c  współczynnik zależny od rodzaju gruntu, dla glin zwięzłych c = 10500 [ ]
W praktyce promień gięcia powinien być możliwie największy.
b) Parametry trajektorii przewiertu:
" KÄ…t wejÅ›cia: 10 [°]
" Długość pierwszego odcinka prostoliniowego: 152,97 [m]
" Długość pierwszego odcinka o stałym promieniu gięcia: 150,41 [m]
" Długość drugiego odcinka prostoliniowego (poziomego): 200 [m]
" Długość drugiego odcinka o stałym promieniu gięcia: 175,8 [m]
" Długość trzeciego odcinka prostoliniowego: 125 [m]
KÄ…t wyjÅ›cia: 6 [°]
" Promień gięcia: 1400 [m]
" Długość przewiertu: 804,18 [m]
Do projektu został załączony projekt trajektorii wiercenia wykonany w skali
1 : 4000
13
c) Plan sytuacyjny
14
Dobór średnicy otworu pilotowego oraz kolejnych poszerzeń
a) Obliczenie średnicy końcowej otworu
= = 0,588
gdzie: p  współczynnik przewyższenia średnicy końcowej, dobierany wg zaleceń
p  DCA, p = 1,4 [ ]
Dr  średnica rury, Dr = 0,42 [m]
KorzystajÄ…c z programu Horizon oraz katalogu firmy Melfred Borzall dobrano
średnicę ostatniego poszerzacza Dk = 24 in = 0,6096 m. Ta wartość zostanie
wykorzystana w kolejnych etapach obliczeń.
b) Obliczenie średnicy otworu pilotowego
+ 1
"
= " = 0,249
+ 1
gdzie: n  liczba poszerzeń, n = 5 [ ]
Przy wykorzystaniu programu Horizon oraz katalogu firmy Melfred Borzall
dobrano średnicę świdra D0 = 10 in = 0,254 m. Ta wartość zostanie wykorzystana
w kolejnych etapach obliczeń.
c) Obliczenie średnic kolejnych poszerzeń
= " " + 1
15
 = 0,249 " "1 + 1 = 0,359
= 0,249 " "2 + 1 = 0,440
= 0,249 " "3 + 1 = 0,508
= 0,249 " "4 + 1 = 0,570
= 0,249 " "5 + 1 = 0,622
W oparciu o powyższe obliczenia dobrano średnice kolejnych poszerzaczy:
D1 = 14 in, D2 = 18 in, D3 = 20 in, D4 = 22 in oraz Dk = 24 in.
Objętość płuczki dla kolejnych etapów
a) Obliczenie objętości płuczki na metr bieżący otworu pilotowego,
poszerzeń oraz instalacji rury
= " = 3,14 " 0,249 = 0,203
Å‚
= " -
Å‚
= " - = 3,14 " 0,359 - 0,249 = 0,195
Å‚
= " - = 3,14 " 0,440 - 0,359 = 0,259
Å‚
= " - = 3,14 " 0,508 - 0,440 = 0,154
Å‚
= " - = 3,14 " 0,570 - 0,508 = 0,170
Å‚
16
 = " - = 3,14 " 0,622 - 0,570 = 0,186
Å‚
Ä„ Ä„ m3
2 2
VpÅ‚Å‚ins = Å" (Dk - Dr ) = Å" (0,5882 - 0,4202 ) = 0,307
2 2 mb
b) Obliczenie prędkości wiercenia
0,4 " 0,4 " 0,6
= = = 1,18
0,203
Å‚
0,4 ÷ 1 "
=
0,4 " 0,6 " 0,5
= = = 1,54
0,195
Å‚
0,4 " 0,6 " 0,5
= = = 1,51
0,259
Å‚
0,4 " 0,6 " 0,5
= = = 1,56
0,154
Å‚
0,4 " 0,6 " 0,5
= = = 1,59
0,170
Å‚
0,4 " 0,4 " 0,6
= = = 1,45
0,186
Å‚
17
0,4 Å"Qmax 0,4 Å" 0,6 m
½ = = = 0,88
winst
Vpłłins 0,307 min
gdzie: Q  wydatek pompy, Q = 0,6 [m3/min]
c) Obliczenie całkowitej objętości płuczki (bez recyklingu)
700
= " " = 0,4 " 0,6 " " 0,95 = 131,25
1,14
804,18
= " " = 0,4 " 0,6 " " 0,9 = 140,99
1,54
804,18
= " " = 0,4 " 0,6 " " 0,9 = 186,93
1,51
804,18
= " " = 0,4 " 0,6 " " 0,9 = 111,35
1,56
804,18
= " " = 0,4 " 0,6 " " 0,9 = 122,90
1,59
804,18
= " " = 0,4 " 0,6 " " 0,9 = 134,77
1,45
ëÅ‚ öÅ‚
L ëÅ‚ 804,18 öÅ‚
ìÅ‚ ÷Å‚
Vninst = Q Å"ìÅ‚ ÷Å‚ Å" k = 0,4 Å" 0,6 Å" ÷Å‚ Å" 0,95 = 234,40m3
ìÅ‚
0,88
íÅ‚ Å‚Å‚
íÅ‚½ winst Å‚Å‚
Å‚
= + + = 131,25 + 140,99 + 186,93 + 111,35 + 122,90
Å‚ Å‚ Å‚
Å‚
+134,77 + 234,40 = 1086,72m3
18
gdzie: L  długość przewiertu, L = 804,18 [m]
k  współczynnik rzeczywistego czasu pompowania, dla otworu pilotowego
k  i instalacji k = 0,95 [ ], dla poszerzenia k = 0,9 [ ]
d) Obliczenie całkowitej objętości płuczki (z recyklingiem)
Ä„
pł 2
Vrec = Å" Dk Å" L Å" fk [m3] = 352,07[m3]
4
gdzie: fk  współczynnik strat płuczki, fk = 1,5 [ ]
e) Masa płuczki
PrzyjmujÄ…c gÄ™stość pÅ‚uczki ÁpÅ‚ = 1025 , wyliczam masÄ™ pÅ‚uczki.
= " = 1025 " 11086,72 = 11363888
Å‚ Å‚ Å‚ Å‚
= " = 1025 " 352,07 = 360871,75
Å‚ Å‚ Å‚
Dopuszczalne wzbogacenie płuczki w zwiercinę
a) Obliczenie dopuszczalnej gęstości płuczki wzbogaconej
+
Å‚
Å‚
4
= = 1113,36
+ 4
19
gdzie: ÁpÅ‚  gÄ™stość pÅ‚uczki, ÁpÅ‚ = 1025 [kg/m3]
Ásk  gÄ™stość skaÅ‚y, Ásk = 2000 [kg/m3]
Jeśli w praktyce gęstość wzbogaconej płuczki jest znacznie mniejsza od
wyznaczonej teoretycznie może to oznaczać, iż nie dochodzi do wynoszenia zwiercin
lub przewiercono warstwy wodonośne (do otworu dopływa woda). Natomiast znaczne
zwiększenie gęstości może zostać spowodowane ucieczką płuczki bądz
obwałem
otworu (więcej urobku).
Balastowanie rury podczas wciÄ…gania
a) Obliczenie gęstości cieczy balastującej
= - + = 1032,68
Å‚
gdzie: Ár  gÄ™stość materiaÅ‚u rury, dla HDPE Ár = 950 [kg/m3]
Dr zewn  średnica zewnętrzna rury, Dr zewn = 0,42 [m]
Dr wewn  średnica wewnętrzna rury, Dr wewn = 0,4 [m]
W trakcie wciągania rury może dojść do jej deformacji przez siłę wyporu płuczki.
Aby temu zapobiec należy wypełnić rurę cieczą balastującą o odpowiedniej gęstości.
20
5. Dobór narzędzi i płuczki
TEQGEL SPECIAL jest to wysokiej jakości bentonit wiertniczy znajdujący
zastosowanie w wielkośrednicowych przewiertach horyzontalnych HDD. Unikalne
parametry reologiczne w szczególności lepkość plastyczna i bardzo dobre wskazania
reologiczne przy niskich prędkościach przepływu zapewniają bezpieczne prowadzenie
prac we wszystkich spotykanych warunkach geologicznych w tym w wierceniach w litej
skale. Zapewniona stabilność ściany otworu, zdolność do wynoszenia gruboziarnistego
urobku z długich odcinków horyzontalnych wyróżniają produkt jako ekonomiczny i
bezpieczny.
" FUNKCJE
" Podstawowy składnik systemu wiertniczego dla otworów
wielkośrednicowych.
" Efektywnie kontroluje parametry reologiczne i poziom filtracji płynu.
" Stabilizuje ścianę w porowatych i szczelinowatych formacjach.
" Skutecznie transportuje zwierciny.
" Dostarcza informacjÄ™ o przewierconych formacjach geologicznych.
" Chłodzi dolny zestaw przewodu oraz sondę pomiarową.
" Uniwersalny płyn dla wielkośrednicowych wierceń pionowych.
" ZALETY SYSTEMU
" Wysoki postęp wiercenia.
" Niska lepkość plastyczna i bardzo dobre wskazania reologiczne przy
niskich prędkościach przepływu.
21
" Niski współczynnik tarcia w otworze.
" Natychmiastowe tworzenie stabilnych struktur \
elowych w trakcie przerw
w cyrkulacji.
" Szybka dyspersja na tle produktów o podobnym przeznaczeniu.
" Mała penetracja płynu poza otwór wiertniczy.
" Dobre wynoszenie zwiercin przy ultra niskich prędkościach przepływu.
" Uszczelnianie stref chłonnych.
" Kompatybilny ze wszystkimi grupami naturalnych i syntetycznych
polimerów.
" A
atwość mechanicznego oczyszczania.
" Uszczelnia przestrzeń pierścieniową po wykonanej instalacji.
" TYPOWE WA
ASNOÅšCI FIZYCZNE
" Postać beżowo - szary proszek
" Gęstość 2,6 t / m3
" Ciężar nasypowy 0,9 t / m3
Na podstawie katalogu firmy Melfred Borzall oraz programu Horizon dobrano
świder  pilot Fang o średnicy D0 = 10 in = 0,254 m. Świder ten nadaje się do
przewiercania piasków, a także glin oraz iłów, co zadecydowało o wyborze tego
narzędzia do wykonania otworu pilotowego.
22
Poszerzacze również zostały wybrane z katalogu firmy Melfred Borzall.
Zdecydowano się na model Terminator, który produkowany jest w kilkunastu różnych
średnicach, w tym w obliczonych średnicach kolejnych poszerzeń. Jest to poszerzacz
typu otwartego, co gwarantuje bezproblemową pracę nawet przy napotkaniu przeszkód
kamiennych lub otoczaków.
23
6. Dobór urządzenia wiercącego
Na podstawie kalkulatora który jest dostępny na stronie prime drilling
dopasowaliśmy urządzenie wiertnicze do zadanych parametrów.
Program na podstawie parametrów które widoczne są na powyższym rysunku
dobrał nam wiertnicę DRILL RIG PD 150/70 RP-C. PD 150/70 RP-C w podstawowej
konstrukcji jest wyposażony w potężny silnik 330 kW Deutz Diese a przeliczając to na
konie mechaniczne będzie to około 448 KM (1 kW=1.359 KM)
24
7. Kosztorys
Elementy, rodzaje robót Ilość Wartość
Pozwolenia
Pozwolenie na wykonanie przewiertu 1 5 000 zł
Dokumentacja geotechniczna
Wykonanie kompletnej dokumentacji 1 4 500 zł
topograficznej
Badania gruntów
Wywiercenie otworów badawczych - 14 000 zł
Próby penetracyjne 1 1 000 zł
Badania geofizyczne 1 10 000 zł
Testy laboratoryjne 1 3 000 zł
25
Wiertnica
Wypożyczenie 1 240 000 zł
Dowóz 1 5 000 zł
Narzędzia wiercące
Zakup 80 000 zł
System płuczkowy
Dowóz 1 6 500 zł
Rury stalowe
Zakup 400 m 250 000 zł
Dowóz 1 2 000 zł
Płuczka 640 m3 135 000 zł
RAZEM= 770 000 zł

26
8. Literatura pomocnicza i strony
internetowe
- Gonet, S. Stryczek:  Geoinżynieria ; 2000
- R. Osikowicz:  PrzeglÄ…d rynku HDD ; 2010
- http://www.rurgaz.pl/obrazki/File/cenniki/rurgaz_cennik_maj_2010.pdf (aktualny)
- http://www.atlascopco.us/usus/products/navigationbyproduct/Product.aspx?id=1751525ht
tp://www.prime-drilling.de
- płuczka pochodzi z firmy HEADS, siedziba znajduje się w Krakowie obok błoni
27