Badanie obrazowe
w diagnostyce chrzåstki stawowej
Diagnostic imaging of the hyaline cartilage
Zbigniew Czyrny
C arolina M edical C enter, W arszawa
K onsultant naukowy: prof.zw.dr hab.med.Artur D ziak
Streszczenie Summary
W artykule przedstawiono moºliwoÄ„ci rezonansu T he paper presents contemporary concepts on
magnetycznego oraz ultrasonografii w diagnostyce capabilities of magnetic resonance and ultrasound in
chrzåstki szklistej na przykĆadzie stawu kola- diagnostics of hyaline cartilage of the knee.
nowego. Imaging equivalents of the Outerbridge s IV° chon-
Omówiono odpowiedniki obrazowe IV stopniowej dromalacia scale as well as utility of those methods
skali chondromalacji wg Outerbridge a oraz zastoso- in detecting pathologies of the cartilage such as: de-
wanie tych metod do diagnostyki zmian degenera- generative, traumatic, osteochondritis dissecans, os-
cyjnych, pourazowych, osteochondritis dissecans, teochondral autofrafts (OAT )and periosteal trans-
przeszczepów chrzćstno-kostnych (OAT )oraz prze- plants with bone marrow cell injected to the cartila-
szczepów pĆata okostnowego z podaniem komórek ge defect are presented.
szpiku kostnego w miejsce ubytku chrzåstki. [Acta C linica 2001 1:33-44]
[Acta C linica 2001 1:33-44]
SĆowa kluczowe: chrzåstka, rezonans magnetyczny, Key words: cartilage, magnetic resonance, ultra-
ultrasonografia sound
W spóĆczesna diagnostyka obrazowa uksztaĆtowanie.G ruboÄ„ì warstwy chrzåstki
chrzåstki stawowej oparta jest przede szklistej na tych powierzchniach waha sić
wszystkim o ultrasonografić oraz rezonans w prawidĆowych warunkach od ok. 1 do
magnetyczny.PozostaĆe techniki obrazowa- 6 mm.N iestety, brak jest dokĆadnych da-
nia (RT G , T K , scyntygrafia) nie dajå nych, co do norm gruboÄ„ci chrzåstki
moºliwoÄ„ci bezpoÄ„redniego uwidocznienia w konkretnych lokalizacjach w róºnych
struktury chrzåstki lub så zbyt inwazyjne grupach wiekowych.
i z tego powodu nie så stosowane w co- D iagnostyka obrazowa patologii
dziennej praktyce diagnostyki i monitoro- chrzåstki w dzisiejszej dobie ma za zadanie
wania zmian w obrćbie tej struktury. dostarczenie precyzyjnych informacji na te-
Staw kolanowy jest najczćĄciej prezen- mat lokalizacji, rozlegĆoĄci oraz nasilenia
towanym modelem anatomicznym obrazo- zmian degeneracyjnych czy pourazowych.
wania chrzåstki szklistej zarówno ze wzglć- O ile podanie lokalizacji i rozlegĆoÄ„ci pato-
du na epidemiologić chorób i uszkodzeń logii dobrze widocznych nie nastrćcza
jak i swojå zĆoºonoÄ„ì. wićkszych trudnoÄ„ci, o tyle samo stwier-
K aºda z trzech powierzchni pokrytych dzenie wczesnej fazy degeneracji lub drob-
chrzåstkå szklistå  rzepki, kĆykci k.udo- nych uszkodzeÅ„ jest wyzwaniem dla diag-
wej oraz kĆykci k.piszczelowej  ma inne nosty.
T om 1, N umer 1 " 33
Acta Clinica
Ultrasonografia chrzåstki stawowej doczne så bardzo dobrze w caĆym ich za-
kolana kresie w badaniu U SG ,a så niekiedy trud-
ne do oceny w badaniu RM (fot.1,2,3,4).
Ze wzglćdów morfologicznych ograni-
cza sić do diagnostyki powierzchni kĆykci
k.udowej.Powierzchnie zarówno k.pisz-
czelowej jak i rzepki så dostćpne w bardzo
maĆym zakresie oraz podatne na wszystkie
rodzaje artefaktów  ståd przydatnoÄ„ì me-
tody w tych przypadkach jest wysoce ogra-
niczona i wåtpliwa.K Ćykcie k.udowej,przy
dostatecznej ruchomoÄ„ci stawu,dostćpne så
niemal w caĆoÄ„ci.M aĆo dostćpnå dla U SG
powierzchniå, ze wzglćdu na obecnoÄ„ì
Fot. 1. PrawidĆowy brzeg kĆykcia przyĄrodkowego
rzepki, jest przyÄ„rodkowa czćĄì kĆykcia
k.udowej
bocznego k. udowej na jego powierzchni
obciåºanej oraz wåski pas kĆykcia przyÄ„rod-
kowego od strony doĆu mićdzykĆykciowego
(ryc.1).
Fot.2.PrawidĆowy brzeg kĆykcia bocznego k.udo-
wej
Ryc. 1. N a kolor jednolity czarny zaznaczone po-
wierzchnie kĆykci k.udowej niedostćpne badaniu
U SG .C zćĄì przerywana zaznaczenia  obszar nie-
dostćpny w zaleºnoÄ„ci od wysokoÄ„ci ustawienia
rzepki.
PozostaĆe powierzchnie  to znaczy
czćĄì udowa stawu rzepkowo-udowego
(SRU ), ok. 4/5 powierzchni obciåºanej
kĆykcia przyÄ„rodkowego i 1/3 pow.obciåºa-
nej kĆykcia bocznego oraz powierzchnia
Fot.3.U bytek chrzåstki z osteofitem warstwy pod-
tylna obu kĆykci så bardzo dobrze widoczne
chrzćstnej na brzegu przyĄrodkowym kĆykcia przy-
w U SG . N a szczególnå uwagć zasĆuguje
Ąrodkowego k. udowej  przekrój poprzeczny po-
fakt, ºe powierzchnie brzeºne kĆykci wi- dĆuºny
34 " M arzec 2001
Badanie obrazowe w diagnostyce chrzåstki stawowej
Fot. 5. PrawidĆowa chrzåstka szklista na kĆykciu
przyĄrodkowym k.udowej  gĆowica 5M H z
Fot.4.U bytek chrzåstki (z fot 3)z osteofitem war-
stwy podchrzćstnej na brzegu przyĄrodkowym kĆyk-
cia przyÄ„rodkowego k.udowej  przekrój podĆuºny
D okĆadna diagnostyka chrzåstki kĆykci
k.udowej moºliwa jest przy zastosowaniu
gĆowic liniowych o wysokiej czćstotliwoĄci.
W diagnostyce ortopedycznej nie stosuje sić
gĆowic o czćstotliwoÄ„ci niºszej niº 5M H z,
a coraz powszechniejszå praktykå jest uºy-
cie gĆowic szerokopasmowych o czćstotli-
woÄ„ciach sićgajåcych 12 M H z. C zćstotli-
Fot. 6 . PrawidĆowa chrzåstka szklista na kĆykciu
woÄ„ciå rekomendowanå przez Polskie T o-
przyĄrodkowym k.udowej  gĆowica 7,5M H z
warzystwo U ltrasonograficzne dla badań
narzådu ruchu jest 7,0  7,5M H z.
Ze wzglćdu na potrzebć odniesienia
opisu struktury uwidocznionej w badaniu
U SG do makroskopowych obrazów bćdå-
cych dla ortopedy podstawå interpretacji ro-
dzaju i rozlegĆoĄci patologii posĆugujemy
sić równowaºnikami obrazowymi odpowia-
dajåcymi najczćĄciej stosowanej 4stopnio-
wej skali chondromalacji ustalonej przez
Outerbridge a.
PrawidĆowa (makroskopowo twarda,
poĆyskujåca, o biaĆo-perĆowym kolorze)
chrzåstka w obrazie U SG widoczna jest ja-
ko hipoechogeniczne (ciemne) pasmo
Fot. 7. PrawidĆowa chrzåstka szklista na kĆykciu
o gĆadkim,linijnym zarysie (fot.5 9). przyĄrodkowym k.udowej  gĆowica 9 M H z
T om 1, N umer 1 " 35
Acta Clinica
ab
Fot. 10a. Obraz prawidĆowej chrzåstki szklistej
Fot. 8. PrawidĆowa chrzåstka szklista na kĆykciu
kĆykcia bocznego k.udowej.Fot.10b.Obraz chon-
przyĄrodkowym k.udowej  gĆowica 10M H z
dromalacji I° chrzåstki szklistej kĆykcia przyÄ„rodko-
wego k.udowej
C hondromalacja II°  pĆytkie owrzo-
dzenia powierzchni chrzåstki odpowiadajå
wyraªnie nierównemu zarysowi chrzåstki
lub pĆytkim jej ubytkom oraz jej pod-
wyºszonej echogenicznoÄ„ci (Fot.11).
Fot. 9. PrawidĆowa chrzåstka szklista na kĆykciu
przyĄrodkowym k.udowej  gĆowica 12M H z
Fot.11.C hondromalacja II°
C hondromalacja I°  chrzåstka mićkka, C hondromalacja III°  obraz  mićsa
ºÃ³Ä†ta, o zachowanej ciågĆoÄ„ci powierzchni kraba  ubytki mogåce sićgaì w. pod-
odpowiada obrazowi chrzåstki o gĆadkim chrzćstnej bez jej odsĆonićcia, odpowiada
lub zatartym zarysie bez widocznych ubyt- gĆćbokim ubytkom chrzåstki, podwyºszo-
ków, podwyºszonej echogenicznoÄ„ci (jas- nej echogenicznoÄ„ci okolicy ubytku (fot.12,
na)(fot.10 i 10a). 13).
36 " M arzec 2001
Badanie obrazowe w diagnostyce chrzåstki stawowej
Fot.14.C hondromalacja IV°
Fot.12.C hondromalacja III°
Fot.15.C hondromalacja IV°
Ze wzglćdu na czćsty brak istotnej ko-
relacji pomićdzy morfologiå zmian w obrć-
bie chrzåstki i dolegliwoÄ„ciami pacjentów
Fot.13.C hondromalacja III/IV°
(Fot.16 )diagnostyka wczesnej degeneracji
chrzåstki jest trudna i maĆo wiarygodna.
Pomocå w ocenie takich zmian jest moºli-
woÄ„ì porównania obrazu chrzåstki po stro-
nie prawej i lewej, co niestety nie zawsze
daje satysfakcjonujåcå odpowiedª na pyta-
C hondromalacja IV°  gĆćbokie ubytki nie: czy chrzåstka ma prawidĆowy obraz?
chrzåstki z odsĆonićciem koÄ„ci odpowiadajå Poniewaº chondromalacja I° nie jest wska-
w U SG gĆćbokim ubytkom lub brakowi zaniem do leczenia operacyjnego, istotne
obecnoÄ„ci warstwy chrzćstnej, zatartej lub w przypadku wåtpliwego obrazu chrzåstki
nierównej warstwie podchrzćstnej (fot.14, jest wykluczenie zmian przekraczajåcych
15). zakres I°.
T om 1, N umer 1 " 37
Acta Clinica
Fot. 16 . C hondromalacja III/IV° bruzdy mićdzy- Fot.18.Obraz chrzåstki jak na fot.17 inny kåt
kĆykciowej u pacjenta z dolegliwoĄciami bólowymi
ustawienia gĆowicy
o miernym nasileniu, wystćpujåcymi po wielogo-
dzinnej grze w tenisa
Rozpoznanie zmian III i IV° nie na-
strćcza ºadnego problemu z punktu widze-
C hondromalacja II° moºe byì wskaza- nia metody. N ie uwidocznienie tego typu
niem do leczenia operacyjnego, ståd po- zmian w badalnym zakresie chrzåstki na
trzeba wyjåtkowej starannoÄ„ci w badaniu
kĆykciach k.udowej naleºy traktowaì jako
i znajomoÄ„ci puĆapek, jakimi så artefakty
niedbalstwo.
(Fot.17,18).U widocznienie wyraªnie nie- Poza diagnostykå zmian degeneracyj-
równej powierzchni chrzåstki lub pĆytkich
nych U SG jest równieº pomocne w bada-
ubytków jest pewnym objawem degenera- niu zmian pourazowych chrzåstki (Fot.19,
cji.N iestety, czćsto chrzåstka daje odbicia
20).ÿwieºo po urazie uwidaczniajå sić one
klasyfikujåce jå na pograniczu I i II° chon- jako ostro odgraniczone ubytki chrzåstki,
dromalacji. M oºemy zatem spotkaì sić
z czćsto wspóĆtowarzyszåcymi zagĆćbienia-
z sytuacjå, której wynik moºe mieì róºne
mi warstwy podchrzćstnej.Z biegiem cza-
skutki terapeutyczne dla pacjenta. Jedynie
su, kontury ubytku ulegajå zatarciu i wy-
sĆusznå decyzjå jest umieszczenie w opisie
peĆnieniu chrzåstkå wĆóknistå. C zasami
uwagi o niejednoznacznoÄ„ci obrazu lub ko- udaje sić jednoczeÄ„nie uwidoczniì oderwa-
niecznoĄci jego weryfikacji innymi me- ny fragment chrzćstny lub chrzćstno-kost-
todami.
ny w postaci ciaĆa wolnego w stawie.D rob-
ne pćknićcia chrzåstki bez jej oderwania
nie róºniå sić w sposób istotny od zmian
degeneracyjnych w obrazie U SG , ståd ich
diagnostyka oparta jest o identyczne kryte-
ria jak te opisane wyºej.
Fot. 17. Obraz prawidĆowej chrzåstki na kĆykciu
przyĄrodkowym k.udowej Fot.19.U bytek chrzćstno-kostny kĆykcia k.udowej
38 " M arzec 2001
Badanie obrazowe w diagnostyce chrzåstki stawowej
Fot. 22. Podwójnie wcićty zarys warstwy pod-
Fot.20.Odpowiadajåce wymiarami ubytkowi z fot.
chrzćstnej kĆykcia przyĄrodkowego k.udowej 
19 ciaĆo wolne o obrazie typowym dla chrzåstki
obraz typowy dla osteochondritis dissecans
szklistej
Zmiany o typie osteochondritis disse-
cans,w zaleºnoÄ„ci od stopnia,uwidacznia-
jå sić jako drobne podwójne wcićcie zarysu
warstwy podchrzćstnej poprzez wyraªne
ubytki warstwy podchrzćstnej z pod-
wyºszeniem echogenicznoÄ„ci chrzåstki, aº
do rozlegĆych ubytków chrzćstno-kostnych
z obecnoÄ„ciå ciaĆa wolnego w stawie (Fot.
21,22,23,24).Ocena zarysu warstwy pod-
chrzćstnej jest w tym przypadku bardzo
czuĆym wskaªnikiem obecnoÄ„ci patologii.
N aleºy przy tym pamićtaì, ºe u mĆodych
Fot.23.RozlegĆy (ok.2cm)ubytek chrzćstno-kostny
pacjentów zarys ten jest czćsto naturalnie kĆykcia przyĄrodkowego k.udowej
nierówny, co wynika z nie zakończonego
procesu kostnienia. Ståd, podejrzenie dys-
kretnych zmian powinno byì zawsze zwe-
ryfikowane radiologicznie lub w badaniu
RM .
Fot.24.Przemieszczony do przedniego przedziaĆu
ciaĆo wolne chrzćstno-kostne
N adal nie jest wyjaĄniona do końca
sprawa przydatnoĄci badania U SG do mo-
nitorowania gojenia sić chrzåstki po zabie-
Fot. 21. Podwójnie wcićty zarys warstwy pod-
gach typu mikrozĆamań, przeszczepów
chrzćstnej kĆykcia przyĄrodkowego k.udowej 
obraz typowy dla osteochondritis dissecans
chrzćstno-kostnych (OAT )czy przeszcze-
T om 1, N umer 1 " 39
Acta Clinica
pów okostnowych z implantacjå komórek Rezonans magnetyczny chrzåstki
szpiku lub chondrocytów. stawowej kolana
Ze wzglćdu na moºliwoÄ„ì oceny zarysu
zarówno chrzåstki, jak i warstwy pod- Badanie to pozornie daje moºliwoÄ„ci
chrzćstnej metoda ta powinna znaleªì za- peĆnej bezpoÄ„redniej diagnostyki po-
stosowanie w ocenie usadowienia prze- wierzchni chrzćstnych stawu kolanowego.
szczepu chrzćstno-kostnego oraz oceny Prawdå jest, iº przekroje w tym bada-
wgajania sić okostnej oraz wypeĆniajåcego niu moºna ukierunkowaì w taki sposób,ºe
ubytek chrzåstki materiaĆu (komórek szpi- widoczna bćdzie chrzåstka na kĆykciach
ku lub chondrocytów)znajdujåcego sić pod udowych, piszczelowych i powierzchni
okostnå (Fot.25,26 ). rzepki. Jednak niewielka (poniºej 1mm)
gruboÄ„ì chrzåstki na brzegach kĆykci udo-
wych i piszczelowych oraz bezpoĄredni
kontakt zewnćtrznych czćĄci powierzchni
chrzćstnych kĆykci z Ćåkotkami utrudnia
ocenć wczesnych stadiów degeneracji tych
okolic (ryc. 1A). K olejnym elementem
utrudniajåcym prawidĆowå ocenć zmian
chorobowych chrzåstki jest szeroka gama
pojawiajåcych sić w róºnych sekwencjach
artefaktów.
Fot. 25. Stan po przeszczepie pĆata okostnowego
z wypeĆnieniem ubytku chrzåstki komórkami szpi-
ku  powierzchnia obciåºana kĆykcia bocznego k.
udowej w projekcji podĆuºnej
Ryc. 2. Powierzchnie kĆykci k. udowej trudne do
oceny w badaniu RM
M nogoÄ„ì sekwencji (T 1, T 2,
FLASH 2D , FLASH 3D , ST IR...), które
w róºnych oÄ„rodkach stosuje sić do oceny
chrzåstki wskazuje na fakt, ºe ºadna
z obecnie stosowanych technik nie daje sa-
tysfakcjonujåcych wyników. W praktyce
Fot. 26 . Stan po przeszczepie pĆata okostnowego
klinicznej nauka oceny chrzåstki polega na
z wypeĆnieniem ubytku chrzåstki komórkami szpi-
ocenie wtórnej obrazu chrzåstki po zabie-
ku  powierzchnia obciåºana kĆykcia bocznego k.
udowej w projekcji poprzecznej gach artroskopowych.T ak wićc,podstawo-
40 " M arzec 2001
Badanie obrazowe w diagnostyce chrzåstki stawowej
wym mechanizmem niezbćdnym do wy-
ksztaĆcenia diagnosty mylåcego sić rzadko
w ocenie chondromalacji I/II° i nie mylåce-
go sić w ocenie chondromalacji III/IV° jest
Ä„cisĆa wspóĆpraca z ortopedami oraz moºli-
woÄ„ì wspóĆuczestniczenia w zabiegach.
N aleºy równieº mieì na uwadze
moºliwoÄ„ì rozbieºnoÄ„ci pomićdzy ortopedå
i diagnostå w ocenie stopnia zaawansowa-
nia zmian chrzåstki.
Fot.29.C hondromalacja I° chrzåstki rzepki
Skala oceny chrzåstki w badaniu RM
jest analogiczna do tej stosowanej w ultra- C hondromalacja II°  pĆytkie owrzo-
sonografii. dzenia powierzchni chrzåstki odpowiadajå
C hrzåstka prawidĆowa  makroskopo- wyraªnemu pĆytkim ubytkom chrzåstki
wo twarda, poĆyskujåca, o biaĆo-perĆowym oraz jej niejednorodnemu sygnaĆowi (Fot.
kolorze w obrazie RM ma jednorodny syg- 30).
naĆ i gĆadki zarys (Fot.27,28).
Fot. 27. PrawidĆowa chrzåstka szklista kĆykci
Fot. 30. C hondromalacja II° pow. przyÄ„rodkowej
k.udowej,piszczelowej
rzepki
C hondromalacja III°  obraz  mićsa
kraba , ubytki mogåce sićgaì w. pod-
chrzćstnej bez jej odsĆonićcia, odpowiada
zdecydowanemu ogniskowemu zmniejsze-
niu gruboĄci, nierównemu zarysowi
chrzåstki (Fot.31,32,33).
Fot.28.PrawidĆowa chrzåstka szklista rzepki
C hondromalacja I°  chrzåstka mićkka,
ºÃ³Ä†ta o zachowanej ciågĆoÄ„ci powierzchni
odpowiada obrazowi chrzåstki o niejedno-
rodnym sygnale,gĆadkim zarysie (Fot.29).
T om 1, N umer 1 " 41
Acta Clinica
nej czćsto z cechami jej martwicy/obrzćku
(Fot.34,35).
Fot.31.C hondromalacja I° pow.bocznej i III° pow.
przyĄrodkowej rzepki
Fot.34.C hondromalacja IV° kĆykci k.udowej
Fot.32.C hondromalacja I° pow.bocznej i III° pow.
przyĄrodkowej rzepki
Fot. 35. C hondromalacja IV° kĆykci k. udowej
i piszczelowej
Zmiany pourazowe chrzåstki stawowej
uwidaczniajå sić rzadko w postaci bezpo-
Ä„rednio widocznych pćknićì.(fot.36 )
Fot. 33. C hondromalacja III° ( mićso kraba ) 
obraz artroskopowy
C hondromalacja IV°  ubytki chrzåstki
Fot.36 .Pćknićcie chrzåstki rzepki
na caĆej jej gruboĄci z cechami odsĆonićcia
warstwy podchrzćstnej koÄ„ci, czćsto z za- C zćĄciej o uszkodzeniach chrzåstki
tarciem jej zarysu lub osteofitami odpowia- moºna wnioskowaì tylko poÄ„rednio na
dajå brakowi warstwy chrzåstki, odsĆonić- podstawie obrazu stĆuczenia i obrzćku war-
ciu koĄci, nierównej warstwie podchrzćst- stwy podchrzćstnej (Fot.37).
42 " M arzec 2001
Badanie obrazowe w diagnostyce chrzåstki stawowej
Fot..39.Osteochondritis dissecans kĆykcia przyĄrod-
kowego k.udowej
Badanie RM jest obecnie zĆotym stan-
Fot. 37. StĆuczenie kĆykcia bocznego k. udowej
dardem w ocenie gojenia sić przeszczepów
i piszczelowej w przebiegu przerwania wićzadĆa
chrzćstno-kostnych (OAT )(Fot.40,41,42,
krzyºowego przedniego
43).M oºna w nim oceniì stopieÅ„ inkorpo-
K olejnym zastosowaniem RM w obra- racji (wgojenia sić)bloczka kostnego,zarys
zowaniu chrzåstki jest diagnostyka osteo- warstwy podchrzćstnej oraz zarys samej
chondritis dissecans. Badanie to pozwala chrzåstki. PeĆne wgojenie tego typu prze-
nie tylko na dokĆadnå ocenć lokalizacji ale szczepów nastćpuje po okresie ok.6 mie-
równieº stopnia i rozlegĆoÄ„ci tej patologii. sićcy.W niektórych przypadkach wystćpujå
Przy uºyciu tego badania moºna oceniì czy problemy z lokalizacjå wgojonego prze-
fragment chrzćstno-kostny ma tendencjć do szczepu w badaniu RM ,co Ąwiadczy o peĆ-
wydzielania sić oraz jaki jest stan chrzåstki nej jego inkorporacji.
w okolicy zmiany.(Fot.38,39).
Fot..38.Osteochondritis dissecans kĆykcia przyĄrod- Fot.40.OAT na kĆykciu przyĄrodkowym k.udowej
kowego k.udowej
T om 1, N umer 1 " 43
Acta Clinica
Skojarzenie badania U SG i RM wydaje
sić byì wysoce wydajnå kombinacjå w diag-
nostyce chrzåstki stawowej.U miejćtne sko-
jarzenie tych metod pozwala na precyzyjne,
nieinwazyjne zaplanowanie strategii le-
czenia.
PeĆne wykorzystanie moºliwoÄ„ci tych
metod wykracza jednak znacznie poza ra-
my typowego szkolenia podyplomowego
diagnosty i wymaga peĆnego poĄwićcenia
sić zagadnieniom anatomii i patofizjologii
Fot.41.Ok.rok wczeÄ„niej stĆuczenie chrzåstki na
ukĆadu ruchu oraz bardzo ĄcisĆej codzien-
pow.obciåºanej tylnej kĆykcia bocznego k.udowej,
nej wspóĆpracy z bezpoĄrednimi odbiorca-
chondromalacja/odĆuszczenie chrzåstki na obszarze
mi takiej diagnostyki  ortopedami.
ok.1 cm.Obecnie w obrćbie w.podchrzćstnej two-
rzy sić osteofit
Fot.42.OAT w obrćbie kĆykcia bocznego k.udo-
wej, w miejscu ubytku chrzćstnego/osteofitu z foto-
grafii 41 w 12 miesićcy po zabiegu
PiĄmienictwo
1.M ink J.H .,Reicher M .A,C rues III J.V.,D eutsch
A.L.; M RI of the knee; Raven Press; N ew York 1993
2.Scuderi G .R; T he Patella; Springer-Verlag Inc.;
N ew York; 1995
3.Serafin-K ról M .; U ltrasonografia N arzådu Ru-
chu; M akM ed; G dańsk 1997
4.D .W . Stoller; M agnetic Resonance Imaging in
Orthopaedics & Sports M edicine; 2nd Edition
(C D -R); Lippincott W illiams&W ilkins; Philadelp-
hia 1997
Adres do korespondencji / Address for correspon-
Fot. 43. M iejsce pobrania bloczka do przeszczepu dence: C arolina M edical C enter, ul.Broniewskiego
widocznego na fot.42 w 12 miesićcy po zabiegu 89,01-876 W arszawa
44 " M arzec 2001