07.10.2013
MANIPULACJA.
osadzona w każdej sferze życia społecznego
osoba manipulowana ma działać zgodnie z planem manipulatora
świadome wpływanie na uczucia innych ludzi i na ich postępowanie
człowiek manipulujący nie liczy się z drugą osobą, tylko z własnymi korzyściami
ignorowana jest podmiotowość człowieka manipulowanego
dziś można manipulować obrazem, tytułem w wiadomościach
narusza wolność każdego człowieka
wpędzanie kogoś w strach i lęk, co skutkuje tym, że można z tym człowiekiem zrobić wszystko
Manipulacja lÄ™kiem i strachem Ä…ð podejmujemy decyzje nieprzemyÅ›lane i korzystne dla osoby
manipulujÄ…cej;
brak logicznego myślenia
I. Wpływ społeczny.
może być nieświadomy
każdy wywiera wpływ na innych
II. Dajemy sobą manipulować bo:
działamy automatycznie
brak refleksji nad sobÄ…
III. Gdy uświadomimy sobie, że jesteśmy manipulowani:
bunt  naturalna reakcja
frustracja
złość
postawienie granicy
strzeżenie prywatności
IV. Metody manipulacji:
groz
by
nachalne prośby
zafałszowanie informacji
szantaże
wpędzanie w poczucie winy
wpędzanie we wstyd
V. Zjawisko  prania mózgu Ä…ð manipulacja.
występuje w wielu dziedzinach
systematyczne wpływanie na czyjeś poglądy, postawy
szereg zabiegów, które mają na celu zmianę poglądów, zachowań, postaw i potrzeb
VI. Techniki manipulacji.
a. Izolacja
stopniowe odcinanie osoby od kontaktów z innymi ludz
mi
krytykowanie znajomych
kontrolowanie
skutkiem jest zerwanie kontaktów
b. Poniżanie i degradacja
manipulator bombarduje manipulowanego fałszywymi informacjami na jej temat
wchodzenie w poczucie własnej wartości manipulowanego
wypominanie
krytyka manipulowanego przy znajomych manipulatora
poniżanie manipulowanego przy wszystkich
podkreślanie beznadziejności manipulowanego
manipulowany w przyszłym życiu startuje z pozycji ofiary
manipulowany sam siebie traktuje jako ofiarÄ™
c. Monopolizacja uwagi
wszystko co robi, myśli i jak się czuje manipulator ma być punktem odniesienia przy
podejmowanych decyzjach przez manipulowanego
bezwzględne posłuszeństwo manipulowanego
d. Groz
by i demonstracja mocy
bicie manipulowanego
wyrzÄ…dzanie krzywdy manipulowanemu i jego bliskim
rozpowiadanie upokarzajÄ…cych informacji o manipulowanym
manipulowany nie jest w stanie przewidzieć co zrobi manipulator, więc manipulowany
ustępuje
bezwzględne posłuszeństwo wobec manipulatora
e. Sporadyczne okazywanie pobłażliwości
okazywanie czułości przez manipulatora np. przy innych
manipulator kupuje prezenty, zabiera na kolacje itp. manipulowanego
manipulator zapomina o wymagania na chwilÄ™
złudne nadzieje dla manipulowanego
faza  miodowego miesiÄ…ca
VII. Manipulacja i  pranie mózgu Ä…ð skutki.
zmianę obrazu własnej osoby
poczucie beznadziejności
niechęć do podejmowanie decyzji
zwyczajne wyczerpanie
ciągła koncentracja na dostosowywanie się pochłania najwięcej energii ofiary
 życie w ciÄ…gÅ‚ym lÄ™ku i poczuciu winy i wstydu Ä…ð osÅ‚abiona zdolność fizyczna i psychiczna
ofiary do obrony
brak buntu
bezkrytyczne przyjmowanie obrazu świata jaki kreuje nam sprawca
21.10.2013
WPA
YW SPOA
ECZNY.
zmiana w zachowaniu spowodowana realnÄ… bÄ…dz
wyobrażoną presją ze strony innych  pojęcie
szersze
manipulacja  pojęcie węższe
psychomanipulacja  pojęcie jeszcze węższe
VIII. Psychomanipulacja.
metoda wpływu
zwiÄ…zki toksyczne
władza totalitarna
 pranie mózgu np. sekty
IX. Psychomanipulacja powierzchowna.
np. w reklamie
szerokie pole oddziaływania
nakłanianie do zrobienia czegoś
nie wywiera strasznej krzywdy
X. Psychomanipulacja głęboka.
wywieranie wpływu na istotne sfery życiowe (praca, dom, rodzina, codzienność)
korporacje
może wyrządzić ogromną krzywdę
XI. Psychomanipulacja umysłem.
sekty
codzienność
3 cechy destrukcyjne grupy:
Øð autorytarna wÅ‚adza
üð jedna osoba ma wÅ‚adzÄ™
üð manipulowanie
üð kupowanie ludzi
üð używanie podstÄ™pu
üð oszustwo, np.  to badania naukowe Ä…ð werbowanie do sekty
üð wymaganie wiÄ™kszych poÅ›wiÄ™ceÅ„
üð tÄ™pienie przejawu indywidualnoÅ›ci
Øð podstÄ™p
üð mówiÄ…, że postÄ™pujÄ… tak wobec nas dla naszego dobra
Øð kontrola umysÅ‚u
üð praca ponad siÅ‚y
üð nie odzywanie siÄ™ do nikogo
üð techniki sÅ‚użą uzależnieniu siÄ™ od wÅ‚adzy
üð bezwzglÄ™dne posÅ‚uszeÅ„stwo (system niszczenia tożsamoÅ›ci czÅ‚owieka, a
zastępowanie go czymś nowym)
üð blokada dostÄ™pu do informacji
XII. Etapy psychomanipulacji.
1. Rozmiękczanie:
wprowadzanie człowieka w chaos i dezorientacje
deprawacja sensoryczna
przeciążenie zmysłów
pozbawienie snu
odebranie prawa do prywatności
zmiana sposobu żywienia
hipnoza
wizualizacje
sugestia
medytacja
nucenie mantr
2. Wprowadzanie zmian:
kreowanie i stopniowe narzucanie nowej tożsamości:
Øð perswazja
Øð lektury
Øð nagrania guru
Øð modyfikacja zachowaÅ„ poprzez kary i nagrody
Øð kontrola otoczenia ofiary
Øð przymusowe rozmowy z guru
Øð wykorzystanie mistycznych przeżyć
3. Ponowne kształtowanie:
wypieranie dotychczasowej tożsamości przez nową:
Øð zerwanie kontaktów
Øð kasa na sektÄ™
Øð aktywne uczestnictwo w grupie Ä…ð rekrutacja nowych uczestników
Øð zmiana stylu bycia
XIII. PÅ‚aszczyzny psychomanipulacji.
zmiana zachowania
błędne informacje
myśli
emocje
XIV. Techniki psychomanipulacji oparte sÄ… na:
Poczuciu winy:
Øð zaburza rozwój emocjonalny gdy nie jest uzasadniony Ä…ð gdy nie ma winy Ä…ðsztucznie
indukowana, po to by manipulować np. uczuciami, strachem, uległością
Øð mechanizm manipulacji
Øð narzÄ™dzie przemocy psychicznej
Øð trudny stan emocjonalny
Øð negatywne uczucie
Øð pojawia siÄ™ z: wstydem, żalem, lÄ™kiem, niepokojem
XV. Techniki psychomanipulacji.
a. Indukowanie:
komunikat związany z wycofaniem miłości lub zerwaniem więzi np.  Nie wiem jak mogłeś mi to
zrobić! Ä…ð wywoÅ‚uje poczucie winy, niepokój zwiÄ…zany z możliwoÅ›ciÄ… caÅ‚kowitej i trwaÅ‚ej utraty
więzi z partnerem
b. Przebaczenie i zapewnienie człowieka, by nie przejmował się tym, co zrobił, stawia go w
kÅ‚opotliwej sytuacji Ä…ð ofiara winna jest przysÅ‚ugÄ™ sprawcy
c. Brak komunikowania:
tym, że wyrządził krzywdę
wszyscy wiedzÄ… tylko nie on
sprawca dowiaduje się na samym końcu
d. Odmowa zaakceptowania wyjaÅ›nieÅ„ i rekompensaty Ä…ð konsekwencjÄ… jest tu poczucie winny i
wstyd wzbudzone u sprawcy
e. Nadstawienie drugiego policzka
Ktoś już zmanipulowany jest podatny na kolejne manipulacje.
Przemoc Ä…ð ofiara ma silne i niesÅ‚uszne poczucie winy i idzie przez życie startujÄ…c z pozycji ofiary.
Manipulator Ä…ð zazwyczaj stosuje szantaż emocjonalny; osoba sÅ‚aba psychicznie; czasami osoba, która już
kiedyś była manipulowana.
Nie ma manipulacji w dobrej wierze.
Ludzie manipulują by mieć władzę nad innymi.
XVI. Związek cech osobowości z procesami manipulacyjnymi.
Makiawelizm Ä…ð osobowość makiawelistyczna:
Øð cyniczna przewrotność
Øð brak skrupułów
Øð chłód emocjonalny
Øð realizacja wÅ‚asnych celów
Øð  po trupach do celu
Øð postrzeganie innych instrumentalnie
Øð przystosowanie siÄ™ do norm, które sÄ… korzystne dla wÅ‚asnego pożytku
Øð nielojalność
Øð hipokryzja
Øð sprawdzalna w zarzÄ…dzaniu, polityce
Øð egocentryzm
Øð brak tolerancji
Øð kÅ‚amstwo jest ok
wysoki makiawelizm  syndrom chłodu
niski makiawelizm  syndrom miękkiego, czułego kontaktu
XVII. Bezwzględny gracz.
wyolbrzymione ambicje
np. polityk Ä…ð prestiż, potÄ™ga, blask, chwaÅ‚a, cel
nie potrafi stworzyć związku emocjonalnego
brak poczucia lojalności
technika manipulacji Ä…ð INGRACJACJA:
Øð wkradanie siÄ™ w cudze Å‚aski, by zdobyć sympatie i zrealizować swój cel
Øð pÅ‚awienie siÄ™ w cudzej chwale
Øð schlebianie innym
Øð chÅ‚odny, instrumentalny stosunek do ludzi
Øð każdy zastanie porzucony, gdy sprawca uzna to za korzystne dla siebie
Øð Techniki ingracjacji:
üð podwyższanie samooceny
üð schlebianie
üð pozytywna autoprezentacja
üð konformizm opinii, postaw, zachowaÅ„
üð komplementy (sztuczne, kÅ‚amliwe)
üð poproszenie o radÄ™ (odnosi siÄ™ do kompetencji osoby komplementowanej)
cyniczny pogląd na ludzka naturę, np. jego przeciwnicy też dążą do władzy tak jak on
nie kieruje się wartościami moralnymi, np. gorliwy obrońca demokracji, wtedy gdy od tych od
których zależy jego wÅ‚adza też sÄ… za demokracjÄ… Ä…ð elastyczny, byle zrealizować cel
próżność Ä…ð wÅ‚asna wielkość i wyjÄ…tkowość misji
 agresywność Ä…ð groz
by, brutalny język, perfidne narzędzia manipulacyjne
atrakcyjny fizycznie
z pozoru skromny
z pozoru nieśmiały
28.10.2013
SPOA
ECZNE USANKCJONOWANIE ZA
A.
Zemsta  proces emocjonalny; planowana może być nawet kilka lat
XVIII. ZÅ‚o.
czyniÄ… zwykli ludzie, nie tylko psychopaci
wynika z sytuacji w jakiej siÄ™ w danym momencie znajdujemy Ä…ð wtedy zaczynamy czynić
zło
przekracza granice moralne
zderzenie ze zÅ‚em Ä…ð proces powolny, krok po kroku, nie do koÅ„ca Å›wiadomi tego co siÄ™ dzieje
obok nas Ä…ð zmierzamy ku wiÄ™kszemu zÅ‚u
fascynacja złem w dzisiejszym świecie
rodzi siÄ™ z potrzeby wÅ‚adzy i dominacji Ä…ð umyÅ›lne krzywdzenie ludzi (psychiczne i fizyczne)
częściej mężczyz
ni czynią zło, ale kobiety potrafią być równie agresywne
obecne w każdym z nas
każdy ma w sobie potencjał, aby być dobrym lub złym
granica między dobrem a złem jest przepuszczalna
XIX. Trzy klasy sytuacji odnoszące się do definicji zła.
1. Sprawują nad innymi władzę opartą na przymusie, gdy nie są do tego upoważnieni
2. Przekraczają granicę swej prawomocnej władzy w wywieraniu przymusu
3. Sprawują nad nami kontrolę opartą na przymusie lub mająca charakter destrukcyjny, która gwałci
wyższe normy humanizmu lub moralności, nawet jeśli mieści się w granicy usankcjonowanej
władzy.
Trzeba kierować siÄ™ refleksjÄ… Ä…ð najpierw zastanów siÄ™, a póz
niej rób.
Otoczenie może mieć wpływ na nasze decyzje.
XX. Efekt Lucyfera Ä…ð modyfikacja zachowania ku zÅ‚u, pod wpÅ‚ywem Å›rodowiska w jakim siÄ™
znajdujemy.
w każdej sytuacji zachowujemy się inaczej
w działaniach podążamy za tym co myślimy sami lub za tym co myślą inni
XXI. Eksperyment Milgrana (kara prądem), Zimbardo (Stanford  więz
niowie).
 Zło rodzi się wtedy gdy zaczynamy spostrzegać innych ludzi jako odmieńców
Øð zaczynamy upokarzać tych ludzi
Øð krzywda odmieÅ„ca nie wzbudzi w nas negatywnych uczuć
Øð postrzegamy ich jako wrogów i zaczynamy im ubliżać i ich nie akceptować, nadużywać
swojej wyższości nad odmieńcami
XXII. Kroki uwodzenia człowieka przez zło.
1. Nicnierobienie, milczenie, niereagowanie
gdy ktoÅ› opowiada sksistowskie lub antysemickie dowcipy, gdy matka szarpie dziecko, gdy
dzieje siÄ™ cokolwiek zÅ‚ego, nawet pozornie niewielkiego Ä…ð dla Å›wiÄ™tego spokoju
szatan najbardziej lubi uwodzić dobrych ludzi, a gardzi tymi, którzy skłaniają się ku złu
2. Niewielkie odstępstwo od zasad uczciwości
niewinne kłamstwa
naginanie przepisów
pozornie niewielkie odstępstwa od zasad moralnych
3. Bezkrytyczne posłuszeństwo
wobec wÅ‚adzy, zwierzchników, gdy ci postÄ™pujÄ… niemoralnie czy nieuczciwie Ä…ð bezmyÅ›lne
4. Działanie w grupie
jeżeli ta grupa wymaga bezwzględnego poświęcenia
kiedy nieetyczny system wywiera wpływ na decyzje, wówczas indywidualne wartości
etyczne zostają odsunięte na boczny tor
5. Dzielenie się odpowiedzialnością
za złe czyny
przerzucanie odpowiedzialnoÅ›ci za winÄ™ na innych, np. podwÅ‚adny Ä…ð zwierzchnicy
namawianie do zrzucenia odpowiedzialnoÅ›ci za innych Ä…ð zwierzchnicy
6. Zamykanie się w kręgu ludzi z własnej grupy
rodzina czy przyjaciele
rozróżnianie między swoimi a obcymi
stereotypy Ä…ð oni nas nigdy nie zawiodÄ… (ci nasi)
7. Wiara w ideologie
poświęcenie rzeczywistej wolności, a w zamian otrzymujemy złudną obietnicę
bezpieczeństwa
ideologia może stać się najgroz
niejszą bramą masowego oszustwa i rażenia
04.11.2013.
PSYCHOLOGIA KA
AMSTWA
KA
AMSTWO  twierdzenie niezgodne z rzeczywistością, mające wprowadzić kogoś w błąd. Jest też
formÄ… manipulacji
XXIII. Rodzaje kłamstw:
Żartobliwe
Z konieczności
Åšwiadome (na szkodÄ™ drugiej osoby)
XXIV. Statystyka:
61% rozmów ma charakter kłamliwy. Kłamiemy średnio 13x w tygodniu. 81,2% to kłamstwa
 czyste , 18,8% to tzw. deformacja prawdy (np. półprawda, przemilczenie, przesada)
Powody kłamstwa:
Øð Å»eby uniknąć konfliktów
Øð Dostosowanie siÄ™ do zasad grzecznoÅ›ci (np. jak wyglÄ…dam? A
adnie. A wcale tak nie jest)
Øð Chęć obrony wÅ‚asnej twarzy
Øð Chęć zdobycia czegoÅ›
Øð KÅ‚amliwe wymówki
Øð Manipulacja innymi
De Paulo przeprowadził badania. 77 osób w college i 77 losowo wybranych z miasta. Dostali
notesiki i przez 7 dni mieli zapisywać kiedy i jak kłamali.
College Społeczeństwo
Øð l. kÅ‚amstw 1058 477
Øð Å›rednia interakcji spoÅ‚. dziennie 6,6 5,8
Øð kÅ‚amstw dziennie 2 1
Kłamiemy żeby zapewnić sobie komfort psychiczny, by zyskać szacunek, prestiż, dobra
materialne
XXV. Temat kłamstw.
Uczucia, opinie
Działania, plany, miejsca pobytu
Swojej wiedzy, osiągnięć i porażek
Przyczyny zachowania
Fakty i stany posiadania
XXVI. Dlaczego ludzie kłamią?
z przyzwyczajenia
Bo nie myślą jasno
Nie chcą wyjawiać własnych przekonań
Chcą rewanżu
Bez konkretnej przyczyny
Do kłamstwa przede wszystkim skłania strach. Nawet ktoś przyłapany na gorącym uczynku ze
strachu będzie kłamał. Kłamać można przez słowa, gesty, milczenie. Kłamstwo to świadome
wprowadzenie w błąd i zniekształcenie prawdy. Kłamstwo to też nieudzielenie pomocy.
KÅ‚amiemy kiedy w grÄ™ wchodzÄ… emocjÄ™.
XXVII. Synonimy kłamstwa:
Fałsz
Nieprawda
Mijanie siÄ™ z prawdÄ…
KA
AMSTWO ROZMYŚLNE  kiedy świadomie wprowadzamy kogoś w błąd
XXVIII. SPOSOBY KA
AMANIA:
a. Ukrywanie  kłamca wstrzymuje się od przekazania informacji i faktycznie nie mówi niczego
prawdziwego
b. Fałszowanie  nie tylko ukrywa prawdziwą informacje, ale przekazuje złą tak jakby była ona
prawdziwa
c. Fałszywa atrybucja  przyznanie się do przeżywania jakiejś emocji, ale fałszywe zidentyfikowanie
jej przyczyny
d. Fałszywa prawdomówność  ujawnianie prawdy, ale z taką przesłanką lub tak humorystycznie, że
okłamywany nie poznaje prawdy lub zostaje zmylony
e. Półprawda  ujawnianie niecałej prawdy tak aby odciągnąć uwagę ofiary od tego, co jest dalej
ukrywane
f. Podstęp błędnego wnioskowania  mówienie prawdy, ale w taki sposób, że wynika z niej zupełnie
coś przeciwnego niż zostało powiedziane
XXIX. RODZAJE KA
AMSTW (wg. Witkowskiego):
a. Kłamstwa mimowolne  zdajemy sobie sprawę z kłamstwa dopiero jak je wypowiemy albo w trakcie
wypowiadania:
1. Zwrócenie na siebie uwagi  kłamstwa zawierające sporą dozę przesady
2. Kłamstwa grzecznościowe  wynikają z zasad respektowania zasad grzeczności, nie łamiące
zasad konwencji. Np. pytanie co słychać - rzadko zostawiamy bez odpowiedzi
3. KÅ‚amstwa operacyjne  w momencie zaskoczenia, kiedy nie mamy przygotowanej wersji
zdarzeń
b. Kłamstwa altruistyczne  po to żeby komuś ulżyć, dla dobra drugiej osoby, podstawą jest altruizm
c. Kłamstwa żartobliwe  w celu zadrwienia z kogoś, zażartowania z kimś
d. Kłamstwa egoistyczne  okłamywanie samego siebie, poprawianie własnej samooceny
e. Kłamstwa manipulacyjne  kłamca uzyskuje określone korzyści
f. Kłamstwa destrukcyjne  najczęściej podczas jego popełniania kłamca nie zyskuje korzyści, ale
krzywdzi innych
XXX. DLACZEGO DZIECI KA
AMI
?
Kłamstwo dziecka nie jest tym samym, co kłamstwo dorosłej osoby. Są pewne okresy, w których
dzieci nie odróżniają co jest rzeczywistością, a co fantazją. Dlatego nie należy się spieszyć z
osądem, że dziecko kłamie.
Dziecko odkrywa, że mówiąc nieprawdę łatwiej może osiągnąć jakiś cel. Im więcej lęku i
zagrożeń. Trudności i konfliktów tym większe prawdopodobieństwo, że będzie kłamać lub
uciekać w świat fantazji.
Najczęściej dzieci kłamią w wieku 8 lat  wtedy zjawisko wzrasta lawinowo. Dzieje się tak wtedy
gdy ma wybujałą wyobraz
nię, a my nie zadbaliśmy o to aby umiało oddzielić fantazję od
rzeczywistości
3-4 latek:
Øð Raczej nie kÅ‚amie Å›wiadomie, a raczej zmyÅ›la, co jest efektem dziaÅ‚ania żywej wyobraz
ni
Øð Nie jest pewien gdzie koÅ„czy siÄ™ fikcja a gdzie rzeczywistość
Øð Brakuje mu kontaktu z rówieÅ›nikami i otacza siÄ™ wymyÅ›lonymi przyjaciółmi
Øð Ma zbyt rygorystycznych rodziców i chroni siÄ™ przed karÄ…
5-6 latek:
Øð boi siÄ™ kary
Øð chce by otoczenie uważaÅ‚o je za grzeczne
Øð nie pamiÄ™ta jak byÅ‚o naprawdÄ™
Øð fantazja miesza siÄ™ z rzeczywistoÅ›ciÄ… i wydaje mu siÄ™, że mówi prawdÄ™
powyżej 7 lat:
Øð boi siÄ™, że nie jest w stanie sprostać oczekiwaniom rodziców
Øð jest nadmiernie kontrolowany
Øð nie ma w domu prawa do intymnoÅ›ci
Øð nie radzi sobie z wÅ‚asnymi problemami i boi siÄ™ o nich porozmawiać
Øð nie czuje siÄ™ w peÅ‚ni kochane i akceptowane
XXXI. JAK POST
POWAĆ ŻEBY DZIECKO NIE KA
AMAA
O?
Zdobyć się samemu na mówienie prawdy
Należy być stałym w swoich wymaganiach w stosunku do dziecka
Nie wciągać do kłamstwa
Nie karać i piętnować przejawów fantazjowania
Nie oskarżać
Nie zawstydzać
Nie nazywać kłamcą
Nie zadawać zbyt wiele trudnych pytań zachęcających do odpowiedzi zadowalających rodziców
(np. czy umyłeś zęby, czy posprzątałeś, czy byłeś grzeczny)
Nie karać za mówienie prawdy
Pokazać, że oprócz kłamstwa są inne sposoby na wybrnięcie z sytuacji
18.11.2013.
Samobójstwa.
Zachowania suicydalne.
suicydologia  nauka o samobójstwach
desperacja
depresja
człowiek rezygnuje z życia
dezintegracja społeczna i życiowa
łamią prawo do zachowania życia
akt woli podejmowany w ramach życia
człowiek niekoniecznie podejmuje decyzje świadome i dobrowolne
samobójcą jest się dużo przed samobójstwem (sygnały ostrzegawcze)
w Polsce wzrost samobójców o 30%
utrata nadziei Ä…ð najwiÄ™kszy czynnik samobójczy
Samobójcy Ä…ð charakterystyka.
1. sztywność poznawcza Ä…ð nie widzi siÄ™ rozwiÄ…zania problemu
2. tunelowe widzenie Ä…ð wÄ…skie postrzeganie; brak perspektyw
3. postrzeganie świata w dwóch kolorach: czarnym i białym
4. tendencje samobójcze (destrukcyjne):
rodzÄ… siÄ™ z tÅ‚umionej agresji Ä…ð ona prowadzi do depresji a ta do tendencji autodestrukcyjnych
w każdym czÅ‚owieku znajdujÄ… siÄ™ dwie siÅ‚y: rozwój i autodestrukcja Ä…ð np. ekstremalne sporty
5. poÅ›rednia autodestrukcja Ä…ð np. sporty ekstremalne; myÅ›li samobójcze
6. grupa zwiÄ™kszonego ryzyka samobójstw Ä…ð narkomani; alkoholicy
Powody samobójstw.
motyw woÅ‚ania o pomoc Ä…ð walka ze sobÄ…
desperacja
Grupy samobójstw.
samobójstwa dokonane Ä…ð koÅ„czÄ…ce siÄ™ zgonem:
Øð zachowania bezpoÅ›rednie:
üð Å›wiadome i celowe zagrożenie swojego życia
üð np. samookaleczenia; ekstremalne sporty; myÅ›li poÅ›rednie (snucie wÅ‚asnej Å›mierci)
samobójstwa niedokonane Ä…ð usiÅ‚owane:
Øð okolicznoÅ›ci, które sprzyjajÄ… odratowaniu
Øð próby samobójcze:
üð nieÅ›wiadome woÅ‚anie o pomoc
üð ma przynieść korzyść z od otoczenia
üð może skoÅ„czyć siÄ™ zgonem
üð nie wolno lekceważyć
üð wystÄ™pujÄ… częściej niż samobójstwa dokonane
üð częściej dokonujÄ… ludzie chorzy psychicznie
üð ludzie mÅ‚odzi
üð przeważnie kobiety
üð wyraz bezradnoÅ›ci wobec problemów życiowych
Samobójstwa.
każdy przypadek śmierci będący bezpośrednim lub pośrednim wynikiem działania lub zaniechania życia,
ujawnionego przez ofiarę, która zdaje sobie sprawę ze skutków swojego działania
tendencje samobójcze  planowanie Å›mierci Ä…ð kompletowanie Å›rodków Ä…ð konsekwencjÄ… może być próba
samobójczą
samobójstwa rozszerzone:
Øð np. jedna osoba zabija cala swoja rodzinÄ™ i na koÅ„cu siebie
Øð skrajne sytuacje
Øð choroba psychiczna
Klasyfikacje zachowań suicydalnych.
1. Samobójstwa wyobrażone:
samobójstwo jest rozwiązaniem problemu
człowiek wyobraża sobie ze rozwiązuje swoje problemy na drodze samobójstwa
najczęściej są odrzucone
2. Samobojstwa upragnione:
myśli samobójcze nie ustępują
pożądane
odrzucane, gdyż ludzie znajdują inne rozwiązanie swojego problemu
niektóre jednak prowadza do prób samobójczych, np. samookaleczanie
3. Samobójstwa usiłowane:
ciąg zachowań, których celem jest pozbawienie się życia
cel nie zostaje osiągnięty
4. Samobójstwa dokonane Ä…ð zamach na wÅ‚asne życie
Czynniki ryzyka samobójstw.
1. Zaburzenia psychiczne
2. Socjoekonomiczne Ä…ð przykÅ‚adowe czynniki:
żałoba
osierocenie
problemy małżeńskie
brak poczucia bezpieczeństwa
rozwód
separacja
frustracje Ä…ð np. praca, szkoÅ‚a
bezrobocie
długi
problemy prawne, mieszkaniowe
konflikty
przemoc
nadużycia
ludzie mÅ‚odzi Ä…ð zawód miÅ‚osny; wymagania rodziców; ciąża
3. Choroby somatyczne:
wczesny okres ciężkiej choroby
choroby przewlekle
ból
nowotwory
choroby, które upośledzają sprawność fizyczna
duża ilość leków
choroby mózgu, np. padaczka
traumatyczne wydarzenie
wiek
4. Traumatyczne wydarzenia
5. Wiek:
65  80 rok życia Ä…ð starość
osoby samotne
do 40 roku życia ok. 70% najwięcej samobójstw
6. Gdy ktoś z rodziny popełnił samobójstwo
SygnaÅ‚y i zagrożenia Ä…ð poÅ›redni lub bezpoÅ›redni sposób.
odczytanie komunikatu od samobójcy mogło by zapobiec samobójstwu
zdania typu:  Lepiej by wam było beze mnie ;  Nikomu nie jestem potrzebny
gromadzenie środków
napisanie testamentu, listu
nieoczekiwane wizyty Ä…ð wrażenie, że ktoÅ› siÄ™ żegna
nagle izolowanie siÄ™
filozoficzne rozważania na temat śmierci
nagle zainteresowanie śmiercią
czytanie stron internetowych na temat śmierci
nagła, paradoksalna poprawa nastroju osoby, może być skutkiem podjęcia decyzji o śmierci, która rozwiąże
jej problemy
Syndrom presuicydalny (zespół).
Erwin Ringel,  Nerwica a samozniszczenie :
Øð zbiór cech charakterystycznych osoby, która ma zamiar popeÅ‚nić samobójstwo
Øð 3 czynniki syndromu presuicydalnego:
1. Zawężenie świadomości:
zawężenie oglądu danej sytuacji
utrata równowagi pomiędzy warunkami życia a swoimi możliwościami
brak aktywności w podejmowaniu działania by rozwiązać problem
bezradność
bezsilność
Zawężenie dynamiczne:
Øð pesymizm
Øð utrata kontroli nad wÅ‚asnym życiem
Øð na pierwszym miejscu sfera emocjonalno-afektywna
Øð na drugim miejscu sfera racjonalna
Zawężenie relacji społecznych:
Øð izolacja spoÅ‚eczna
Øð np. ludzie starzy
Øð dewaluacja istniejÄ…cych kontaktów
Øð osamotnienie
Zawężenie świata wartości:
Øð rezygnacja z zainteresowaÅ„
Øð utrata poczucia wartoÅ›ci
2. Zahamowanie agresji i ukierunkowanie jej na siebie:
wzrost agresji:
Øð celem agresji sÄ… inni ludzie Ä…ð swoja Å›mierciÄ… zrobiÄ™ na zÅ‚ość innym
Øð akt zemsty
Øð bezsilność
3. Myśli i wyobrażenia samobójcze:
to co będzie działo się po śmierci
ucieczka od rzeczywistości
Po rozpoznaniu jakiejkolwiek z cech osoby samobójczej, należy nakłonić ja do leczenia.
Mity na temat samobójstw.
1. UtrudniajÄ… niesienie pomocy.
2. Stygmatyzacja samobójcy Ä…ð prowadzi do ponowienia próby samobójczej.
3. Bardziej podatni na dokonanie samobójstwa sÄ… ludzie sÅ‚abi, egoistyczni, uciekajÄ…cy od problemów Ä…ð MIT
4. Osoba mÄ…dra, odnoszÄ…ca sukcesy nie popeÅ‚ni samobójstwa Ä…ð MIT
5. Nikt, kogo znam nie jest typem samobójcy Ä…ð MIT  nie ma typów samobójczych, sÄ… zachowania samobójcze
6. Samobójstwo to wynik nagÅ‚ego impulsu i trudno je przewidzieć Ä…ð MIT  z reguÅ‚y wiÄ™kszość osób rozważa
za i przeciw oraz szykuje plany samobójcze
7. Samobójstwo jest  normalna reakcja na skrajna traumÄ™, przeciwnoÅ›ci losu czy utratÄ™ Ä…ð MIT:
traumatyczne wydarzenia mogą wyzwalać próbę samobójczą, ale nie są ich powodem
każdy ma w sobie zasoby, dzięki którymi walczy z przeciwnościami losu
8. Pytania o myśli samobójcze mogą spowodować podjecie czynu samobójczego:
najważniejsza jest rozmowa:
Øð każde problemy sÄ… ważne
Øð umożliwia pozbycie siÄ™ ciężaru
Øð jest okazja do przemyÅ›lenia już podjÄ™tej decyzji
9. Nikt nie powstrzyma osoby, która podjęła decyzje o samobójstwie:
większość osób chce być powstrzymam
 wołanie o pomoc
10. Osoba, która podejmuje próbę samobójczą chce zwrócić na siebie uwagę:
tak naprawdÄ™ ona wola o pomoc
gdy nie otrzyma pomocy, może podjąć kolejna próbę samobójczą, która może być skuteczniejsza
11. Ktoś, kto mówi o samobójstwie nigdy tego nie zrobi:
osoby w większości, które mówiły o samobójstwie komunikowały swój zamiar
09.12.2013
Interwencja kryzysowa wobec zagrożonych suicydalnie.
Co robić?  KROKI POST
POWANIA.
gdy chodzi o życie ludzkie zasada dyskrecji nieobowiązuje
każde ostrzeżenie, a nawet manipulacja powinno być potraktowane poważnie
1. Zapewnienie bezpieczeństwa  etap bezpieczeństwa:
bezpieczne warunki rozmowy
zaofiaruj się, jako uważny i zainteresowany słuchacz, zanim zapewnisz mu bardziej specjalną i
długoterminową pomoc
bÄ…dz
mocnym oparciem dla klienta, mów życzliwym, ale stanowczym tonem
nie osądzaj, okazuj zainteresowanie sprawami oraz umiejętnie nieś pomoc
okazuj spokojną pewność siebie
pozwól wyrazić emocje klientowi
postępuj delikatnie i z wyczuciem
nie lekceważ problemów
nie moralizuj
nie udzielaj szybkich rad
uważnie słuchaj
nie krytykuj
nie panikuj
jeśli osoba poczuje się bezpieczna można iść dalej
2. Udzielenie wsparcia emocjonalnego  etap udzielania wsparcia:
pozwól osobie okazać emocje   jestem tu
zapewnij oparcie emocjonalne, przez to ze wiesz co robisz
minimalizowanie trudności i pozorny spokój mogą kryć głębokie poczucie rozpaczy
odzwierciedlaj emocje osoby
panuj nad swoimi emocjami
powiedz:  Ludzie czasem czują się bezradni i tracą nadzieje do tego stopnia, że zaczynają myśleć
o skończeniu ze sobą. Jeśli ty też czujesz się w ten sposób, nie znaczy to że musisz naprawdę tak
postąpić.
nie utożsamiaj się ze słowami osoby  np. złość osoby
np. płacz:
Øð nie gÅ‚aszczemy, nie mówimy  cichutko
Øð powinniÅ›my powiedzie:  WidzÄ™ że ci ciężko, tu możesz pokazać co czujesz. Jestem tu
przy tobie  odczucie ulgi przez klienta
3. Określenie problemu  etap określania problemu:
Staraj się określić jaki jest główny problem (tu należy pamiętać, że problem może w
rzeczywistości nie istnieć. Może to być tylko wyobrażeniowe postrzeganie rzeczywistości przez
danÄ… osobÄ™)
Dowiedz się jakie wydarzenie było bezpośrednią przyczyną kryzysu
Nie mów:  wszystko będzie dobrze, wez
się w garść
Wczuj się w to, co osoba w kryzysie przeżywa w danej chwili
Podejmij się zadania urealnienia rangi wydarzeń czy przeżyć, o których opowiada osoba
etapy określania problemu:
a. ocena inicjalna:
np.:
Øð pierwsze spostrzeżenia
Øð odczucia
Øð wyraz
ne zobaczenie problemu
Øð wstÄ™pna ocena problemu
Øð czego potrzebuje osoba?
Øð jak ona siÄ™ ma?
Øð ustalenie stanu czÅ‚owieka
czy kryzys dotyczy całego życia, czy tylko jednej osoby, czy powiązany jest z innymi
zdefiniowanie kryzysu (czego dotyczy)
rozpoznanie terenu
b. ocena permanentna:
przyglÄ…danie siÄ™ osobie wychodzÄ…cej na prosta
pomoc w wyjściu z problemu
problem już jest znany
dłuższy okres czasu współpracy
zwrócenie uwagi na to co potrzebuje osoba na ten moment
działania nasze musza być realnie dostosowane do potrzeb osoby
duża wrażliwość i elastyczność
wsłuchanie się w osobę (czytanie miedzy wierszami  postawa ciała, wyraz twarzy)
patrzenie obiektywnie na cały problem
patrzenie z punktu widzenia klienta
zadawanie pytań, np.:
Øð Jak chciaÅ‚eÅ› to zrobić?
Øð Czy ostatnio wszystko byÅ‚o z
le?
Øð Jakie masz Å›rodki do tego?
Øð Jak widzisz przyszÅ‚ość?
4. Rozważanie alternatyw:
dostarczenie osobie wyboru wielu możliwych wyjść z trudnej sytuacji
nie jest dobrze, jeśli stawia się ja przed tak zwanym jedynym słusznym rozwiązaniem
szukamy ludzi, którzy mogą jej pomoc (rodzina, przyjaciele, najważniejsza osoba w życiu)
mechanizmy radzenia sobie w kryzysie danej osoby:
Øð poznanie siÅ‚y jej dziaÅ‚ania
Øð wzory zachowaÅ„ i myÅ›lenia
podawanie realistycznych rozwiązań
5. Formowanie planów  etap planowania rozwiązań:
Skoncentruj się na najważniejszej sprawie i zastosuj metody pozytywnego opanowania problemu
Większość osób zagrożonych ma tylko wstępny plan samozniszczenia
Jeśli uda się wyeliminować ten plan, sytuacja często rozmywa się aż do punktu, gdy samobójca
zechce przyjąć pomoc
cel:
Øð sprecyzowany jasno
Øð dostosowany do możliwoÅ›ci osoby
Øð jasno oznaczony czas realizacji celu
Øð wspólne ustalenie czasu wykonania
Øð taki, aby zakoÅ„czyÅ‚ siÄ™ sukcesem
czasami ja muszę zadziałać
odpowiedni cel pokaże klientowi, że może poradzić sobie w kryzysie
6. Uzyskanie zobowiÄ…zania  etap zobowiÄ…zania:
 Spotkaj się z tym uczniem wkrótce po pierwszej rozmowie
Przekaż pałeczkę pomocy bardziej kompetentnym
Zapewnij wyspy oparcia wokół zagrożonego ucznia
Przybywaj z nim tak długo, jak tylko będzie to potrzebne, ale nie dłużej niż konieczne dla
zdrowia psychicznego obojga  pedagoga i ucznia
ustalony plan jest zaakceptowany i przyjÄ™ty przez klienta jako  jej plan Ä…ð konsekwencjÄ… jest
zatwierdzenie kontraktu
monitorowanie działań
utrzymywanie kontaktu z klientem tak długo jak jest to konieczne
wspólna praca
cicha i życzliwa obecność
Czego nie należy robić:
nie ignorować sytuacji
nie okazywać zażenowania, paniki
nie mówić ze będzie OK
nie podjudzać, prowokować:  No idz
i pokaż, co potrafisz
nie bagatelizować
nie dawać fałszywych gwarancji
nie wolno się zobowiązywać do tajemnicy
nie wolno tej osoby zostawić samej
Co należy zrobić:
wysłuchać
okazać zrozumienie
zachować spokój
wesprzeć emocjonalnie
pokazać ze sytuacja nas obchodzi
ocenić stopień ryzyka
mówić o uczuciach związanych z samobójstwem
skupić się na mocnych stronach tej osoby, np.: umiejętności, bez uciekania się do samobójstwa
omówić możliwości rozwiązania problemu nawet, gdy nie są one idealne, ale osoba może z nich skorzystać
posyłamy dalej np. psychiatra
kontakt z rodzicami
16.12.2013.
Paradoks czasu.
Czas.
cierpimy na chroniczny brak czasu
albo go za Malo, albo za wolno/szybko płynie
zamiast życia na czas mieć czas na życie
nie ma się czasu na życie
człowiek panuje nad czasem
tworzywo podatne na nasze działania
nie potrafimy żyć teraz
niejszością
trzeba planować by odnieść sukces (wpajanie tego już od przedszkola)
nic nie możemy czasowi kazać
jest poza zasięgiem naszego działania
w naszym odniesieniu subiektywnym raz płynie wolniej a raz szybciej
trzeba cos zrobić ze sobą w czasie
Czas jako zjawisko.
trzy podstawowe perspektywy czasowe: przeszłość, teraz
niejszość i przyszłość
jest czynnikiem determinującym działanie człowieka
w 2050r, co 5 osoba bÄ™dzie miaÅ‚a 60lat Ä…ð starzenie siÄ™ spoÅ‚eczeÅ„stwa
zamiast zarządzać czasem trzeba nauczyć się zarządzać sobą w czasie:
Øð stawianie celów
Øð doskonalenie siebie
Øð realistyczne plany
Øð dbanie o kondycje fizyczna i psychiczna
Øð potrzeba czasu na Zycie
Øð im bardziej jesteÅ›my zorganizowani tym szybciej czas nam ucieka
cały czas myślimy, co będzie jutro
myślimy o tym, co zaraz, a nie teraz:
Øð podporzÄ…dkowanie życia czemuÅ›, czego nie ma
Øð zubożamy teraz
niejszość
Øð brak i nieumiejÄ™tność wypoczywania Ä…ðtryb gotowoÅ›ci
Øð poczucie leku i strachu
Øð pustka
Øð bierne spÄ™dzanie wolnego czasu
czas na osobiste priorytety:
Øð sztuka planowania
Øð co dla mnie najważniejsze
Øð dezaprobata dla bezczynnoÅ›ci
Øð ciÄ…gle cos robimy
czasu nie można odzyskać, naprawić czy uzupełnić
Zimbardo Ä…ð  Podroż przez swój czas odbywa siÄ™ tylko jeden raz, wiec niezwykle istotne jest byÅ› wykorzystaÅ‚
ja możliwie jak najlepiej.
czas jest najcenniejszy
Rodzaje czasu.
chronologiczny i zegarowy Ä…ð sposób odmierzania zdarzeÅ„ zewnÄ™trznych
psychologiczny Ä…ð kreujemy go w naszym umyÅ›le
Perspektywa odmierzania czasu.
swego rodzaju soczewka, przez która postrzegamy czas
wiele zmiennych ma wpływ na perspektywę czasu:
Øð kultura
Øð religia
Øð przynależność do grupy
Øð warunki ekonomiczne
Øð wartoÅ›ci wyniesione z rodziny
Øð doÅ›wiadczenia osobiste edukacja
wypadkowa zmiennych Ä…ð postrzeganie czasu w 1 perspektywie (skrajnej): przeszÅ‚oÅ›ci, teraz
niejszości lub
przyszłości
paradoks Ä…ð nasza perspektywa najsilniej oddziaÅ‚uje na nasze myÅ›li, lecz my nie jesteÅ›my tego Å›wiadomi
3 główne perspektywy:
Øð przeszÅ‚ość
Øð teraz
niejszość
Øð przyszÅ‚ość
Osoby skrajnie zorientowane na PRZESZA
OŚĆ:
Øð przy podejmowaniu decyzji ciÄ…gle oglÄ…dajÄ… siÄ™ wstecz
Øð co by zrobili w przeszÅ‚oÅ›ci
Øð nie chcÄ… zmian (nie lubiÄ…)
Øð nie lubiÄ… nowoÅ›ci
Øð nie sÄ… nastawieni na nowe znajomoÅ›ci
Øð patrzÄ… na to, co nowe z perspektywy jak kiedyÅ› byÅ‚o
Øð brak spontanicznoÅ›ci
Øð osadzeni w tym, co kiedyÅ›
Øð niechÄ™tnie wybaczajÄ…
Øð tak ma być i koniec
Osoby skrajnie zorientowane na TERAy
NIEJSZOŚĆ:
Øð osoby niezależne Ä…ð najczęściej wpadajÄ… w uzależnienia, ponieważ nie potrafiÄ… przewidzieć
konsekwencji swojego zachowania
Øð skupiajÄ… siÄ™ na przyjemnoÅ›ci na ta chwile
Øð podejmujÄ… nieprzemyÅ›lane decyzje
Øð nie zważajÄ… na konsekwencje
Øð niepowodzenie kampanii np. antynarkotykowych Ä…ð ponieważ te zorientowane sÄ… na przyszÅ‚ość
Osoby skrajnie zorientowane na PRZYSZA
OŚĆ:
Øð rozważanie pozytywnych i negatywnych skutków swojej decyzji
Øð brak ryzykownych zachowaÅ„
Øð ciÄ…gÅ‚e plany (wszystko maja zaplanowane)
Øð zdobywajÄ… lepsze wyksztaÅ‚cenie
Øð szybciej osiÄ…gajÄ… sukces
Øð zaniedbujÄ… np. rodzinÄ™ by osiÄ…gnąć sukces
Co robić? Ä…ð Zimbardo.
znalez
ć równowagę perspektywistyczną
umiarkowane nastawienie do 3 perspektyw jest oznaka zdrowia psychicznego
skrajne nastawienie do 1 z 3 perspektyw wiedzie do niezdrowych sposobów życia
zadowolenie z przemyślanych decyzji
Inne perspektywy czasowe.
1. PrzeszÅ‚oÅ›ci negatywnej i pozytywnej Ä…ð koncentracja na tym, co dobre i co zÅ‚e
2. Teraz
niejszości:
a. hedonistycznej:
uleganie pokusom
folgowanie zmysłom
b. fatalistyczna:
 jak się bawić to się bawić
 co będzie to będzie
3. Przyszłości:
a. zorientowanej na cele Ä…ð np. co bÄ™dzie za 25 lat
b. zorientowanej na to, co bÄ™dzie po Å›mierci Ä…ð  życie po życiu