Scenariusz imprezy andrzejkowej
,,Święty Andrzeju, dać znać, co mnie czeka''
Cel:
,,Kształtowanie szacunku dla kultury i obyczaju rodzinnego; wzbogacenie wiedzy o elementach tradycji polskiej, pielęgnowanie polskiej tradycji zwłaszcza obyczajów regionalnych; dostrzeganie znaczenia w życiu człowieka takich wartości, jak : miłość, życzliwość, szacunek; doskonalenie umiejętności samodzielnego korzystania ze zbiorów i warsztatu informacyjnego biblioteki; wdrażanie do samokształcenia i samooceny; zaznajomienie z technikami relaksacji i kształtowanie umiejętności wypowiadania swoich myśli.
Metody:
Drama, "spacer w wyobraźni", pedagogika zabawy, "burza mózgów".
Środki dydaktyczne:
Rekwizyty do wróżenia, wosk, klucz, karty, lustro, plansze z imionami, losy, świece, książki, monety, różaniec, obrączka, kubki itp.
Przygotowanie i przebieg imprezy:
Opracowanie scenografii "Jaskini Wróżb". Duża świetlica i hol centralny na dzień przed imprezą zmieniły się w "Cudowną Jaskinię Wróżb". Scenografia przede wszystkim uwzględniała dekoracje ścian, które pozasłaniane zostały kolorową bibułą i kotarami, a na nich rozwieszone zostały światełka choinkowe, oraz poprzypinane zostały przysłowia i porzekadła z okazji Dnia św. Andrzeja.
W całej Jaskini rozwieszone zostały znaki zodiaku. Szczególną uwagę zwrócić należy na oświetlenie, bowiem pomieszczenie, w którym zamierza się odsłaniać przyszłość, nie powinno być jaskrawo oświetlone, ponieważ duchy lubią półmrok. Przygotowane zostały specjalne lampiony i świece oraz pachnące kadzidełka. Świec może być siedem, bo siódemka jest magiczną liczbą, symbolizującą: los, kosmos, czas, przestrzeń, spełnienie, świętość.
Wyszukanie przepowiedni i przysłów, związanych z listopadem i tradycją św. Andrzeja.
Posługując się zbiorami i warsztatem informacyjnym biblioteki wyszukane zostały przysłowia, porzekadła:
Od św. Marcina (11 XI) zima się zaczyna.
Od św. Katarzyny (25 XI) śnieżne pierzyny.
Gdy Andrzej się zjawi (30 XI), to zimę postawi.
Na św. Andrzeja błyska pannom nadzieja.
Na św. Andrzeja dziewkom z wróżby nadzieja.
Święto Katarzyny są pod poduszką dziewczyny.
W wilię Św. Andrzeja jest dla dziewcząt nadzieja.
Noc Andrzeja świętego, przyniesie nam narzeczonego.
W listopadzie grzmi, rolnik wiosnę śni.
W listopadzie jodła sucha, nie trzeba będzie kożucha.
Kiedy listopad po śniegu brodzi, zbożom zaszkodzi.
Jak pogoda listopadowa, taka i marcowa.
Zapoznanie z tradycjami i obyczajami, kultywowanymi z tej okazji zwłaszcza na naszym terenie.
Na podstawie literatury z działu regionalia, ustalono zwyczaje i zabawy, jakie obowiązywały młodzież i starszyznę w dniu Św. Andrzeja.
Wśród wróżb, które na naszym terenie nazywano "kiermasami" najchętniej wyróżniano:
"losowanie" pewnych rzeczy symbolicznych, ukrytych pod miskami
rzucanie trzewików przez głowę
liczenie dronków (sztachet) w płocie
puszczanie igieł na wodę
wylewanie wosku na wodę
przemierzanie butami odległości między ścianą i progiem w izbie.
Wybór wróżb i przepowiedni do prezentacji podczas imprezy. Spośród bogatej listy wróżb, do prezentacji w naszej Jaskini wybrano:
ZAPAŁKI - wysyp na stół zawartość kilku pudełek zapałek. Weź garść i odliczaj: "kawaler - wdowiec", "panna - wdowa"... Jeśli przy ostatniej zapałce powiesz "kawaler" za niego wyjdziesz za mąż i odwrotnie.
LANIE WOSKU NA WODĘ - ( przez klucz, który zamyka wszelkie sekrety, tajemnice, otwiera bramy do niebios, umożliwia kontakt dobrymi z duchami) - Roztopiony wosk lej cienką stróżką przez ucho klucza. Poczekaj chwilę, aż wosk stężeje. Następnie wyjmij go z wody i na podstawie otrzymanego kształtu, odczytaj swoją przyszłość.
MAGICZNE KUBECZKI - Na stoliku stoi 10 kubków, pod każdym z nich kryje się jakiś przedmiot: chleb, papier, różaniec, gałązka mirtu, moneta, obrączka ślubna, klucz, cukierek, koronka. Osoba wróżąca losuje tylko jeden raz. Odkryty przedmiot znaczy: chleb- dobrobyt, papier- karierę naukową, różaniec- życie zakonne, mirt i koronka- staropanieństwo, moneta- bogactwo, obrączka- rychłe zamążpójście, klucz- samotność, cukierek- słodkie życie.
SERDUSZKA - Przygotuj 2 duże serca z czerwonego kartonu. Na jednym z nich napisz imiona żeńskie, na drugim męskie. Osoba, która chce poznać imię swojego ukochanego musi przekłuć serce igłą po niezapisanej stronie.
MOWA IMION - Na podstawie "Księgi imion" przygotuj znaczenie imion żeńskich i męskich. Wróżba polega na odczytaniu znaczenia wybranego imienia.
MOWA KWIATÓW - Przygotuj kolorowe zdjęcia kwiatów. Wróżba polega na wybraniu jednego z nich i zapoznaniu się z symboliką, jaką niesie dany kwiat.
Akacja - przyjaźń, smutek.
Aloes - smutek.
Aster - jestem wiecznym optymistą.
Bez - gorliwość, pilność, podziwiam Twoją urodę.
Bratek - wierna pamięć, bądźmy przyjaciółmi.
Chryzantema - wieczność.
Fiołek - pokora, skromność.
Frezja - uznanie, radość.
Gerbera - wyrazy szacunku.
GoĽdzik - uprzejmość, śmiałość, miłość.
Hiacynt - spokój, pragnienie, cierpienie.
Irys - lekkomyślność.
Jaśmin - uprzejmość.
Kaktus - ostrzeżenie.
Kamelia - piękno.
Konwalia - pozdrowienia, uśmiech.
Krokus - oznaka radości.
Len- niewinność, prostota.
Lilia - czystość.
Lwiepaszcze - zwróć uwagę.
Mak - puść w niepamięć.
Malwa - boleść, miłosierdzie.
Mieczyk - będę walczyć.
Nagietek - smutek, zazdrość.
Narcyz - egoizm, oziębłość, obojętność.
Niezapominajka - prostota, szczera miłość, nie zapomnij o mnie.
Oliwka - pokój.
Paproć - skromność, powaga.
Pierwiosnek - młodość, świeżość.
Powój - miłość, bliźniego.
Prymulka - nie bądź nieśmiałą.
Róża - miłość, cierpienie.
Rumianek - siła w niedoli.
Słonecznik - pobożność.
Stokrotka - młodość, niewinność.
Storczyk - oznaka zmysłowości.
Tulipan - sława, dobre imię, dobrze mi z Tobą.
Żonkil - jestem zazdrosny.
HOROSKOP - Wróżba polega na zapoznaniu się ze znaczeniem danego znaku zodiaku.
Koziorożec ( 22 XII - 20 I ) dobrze radzi sobie z trudnościami jego wewnętrzna koncentracja. Bywa uparty i zawistny. Jest dyskretny.
Wodnik ( 21 I - 20 II ) inteligentny, z dużą wyobraźnią i intuicją. Bywa nerwowy, chaotyczny, rozrzutny.
Ryby ( 21 II - 20 III ) marzycielskie, łagodne, skłonne do wyrzeczeń. Bywają leniwe, zagubione i zmienne w uczuciach. Rozumieją świat.
Baran ( 21 III - 20 IV ) aktywny, samodzielny, prostolinijny, lubiący dominować nad otoczeniem. Bywa agresywny i niecierpliwy.
Byk ( 21 IV - 20 V ) wytrzymały, pracowity, systematyczny, nie lubiący zmian, stały w uczuciach. Niezdecydowany i skłonny do nieprzemyślanych decyzji.
Bliźnięta ( 21 V - 21 VI ) wrażliwe, uczuciowe, mające żywy umysł, dowcip i krasomówstwo, lubiące zmiany. Powierzchowne, samokrytyczne i drażliwe.
Rak (22 VI - 22 VII ) opiekuńczy, gospodarny, niezmiernie wrażliwy. Łatwo się zraża i ulega wpływom.
Lew (23 VII - 22 VIII ) indywidualista, wielkoduszny, uczciwy, niezależny. Lubi górować nad otoczeniem i być ośrodkiem zainteresowań.
Panna ( 23 VIII - 22 IX ) bystra, sumienna, taktowna. Ma rozwinięty krytycyzm, przesadną pedanterię. Czasami bywa złośliwa i zawistna.
Waga ( 23 IX - 22 X ) ma lotność umysłu, poczucie sprawiedliwości ale jej decyzje często zrażają otoczenie. Jest zmienna w nastrojach i decyzjach.
Skorpion ( 23 X - 22 XI ) skrajny w przeżyciach, pasjonat, uczynny. Jest dobrym przyjacielem. Bywa zazdrosny, złośliwy, brutalny.
Strzelec ( 23 XI - 21 XII ) aktywny, niezależny, wesoły. Często bywa nadgorliwy i nieodpowiedzialny.
PASJANS - Przygotuj 2 dowolne pasjanse z kart. Zadaniem będzie postawienie pasjansa każdej osobie.
I pasjans "Dla zakochanych" - Do gry potrzebne są cztery asy, króle, damy, walety, 10 i 9. Rozkładamy karty na cztery zakryte pakiety, po sześć kart w każdym. Celem gry jest zostawienie czterech asów i pozbycie się reszty kart. Odkrywamy pierwszy z lewej pakiet i odrzucamy wszystkie karty z wierzchu aż do asa. As blokuje następne karty, leżące pod nim. Karty, które nam zostały pod asami, zbieramy z powrotem w jedną kupkę i nie tasując, rozkładamy za drugim razem w trzy pakiety, odrzucamy kolejno do asów, następnie powtarzamy czynność ale już tylko rozkładamy w dwa pakiety i jeden. Jeśli na końcu as zablokował jakieś inne karty - pasjans nie wyszedł.
II pasjans "Dla lekkomyślnych" - Pasjans z 24 kart. Odrzucamy wszystkie karty do ósemek włącznie - nie są potrzebne do gry. Rozkładamy wszystkie karty kolejno w dwóch rzędach pionowych. Gra polega na tym, aby odrzucić wszystkie karty. Odrzucamy więc karty tej samej wartości, niezależnie od koloru (w rzędach pionowych),które nam wyjdą w miarę rozkładania. A więc wolno nam odrzucić dwa króle, o ile jeden będzie zakrywał drugiego. Należy pamiętać o tym, że zawsze w każdym rzędzie powinno być tyle samo kart, jeśli w rzędzie prawym będziemy mieli dwie karty tej samej wartości i odrzucimy je, to musimy przenieść jedną kartę z rzędu lewego na prawy… Karty wolno przekładać trzy razy, nie tasując, zbierając najpierw lewy potem prawy rząd. Pasjans wyszedł, gdy wszystkie karty zostaną zebrane.
LUSTRO - Usiądź przed lustrem. Obok siebie postaw dwie płonące świece. Wpatruj się w zwierciadło tak długo, aż ujrzysz w nim twarz przyszłego męża.
ZIARENKA - Z gniazd nasiennych jabłka wybierz ziarenka. Każdemu nadaj imię. Przyklej je na czole. To, które odpadnie jako pierwsze, oznacza wielką miłość.
ZAWÓD PRZYSZŁOŚCI - Przygotuj karteczki z poszczególnymi zawodami. Zabawa polega na wylosowaniu karteczki z zawodem, który będziemy wykonywać w przyszłości.
Przygotowanie poszczególnych stolików wróżb i akcesoriów, koniecznych do realizacji zabawy.
W Jaskini rozstawione zostały stoliki przeznaczone do poszczególnych wróżb. Na każdym stoliku nakrytym obrusem, postawiona została lampka lub płonąca świeca dla odpowiedniego nastroju oraz potrzebne rekwizyty do wróżenia.
Wybór osób odpowiedzialnych za prezentację i realizację przepowiedni.
Szczególną uwagę należy zwrócić na dobór osób, odpowiedzialnych za dane wróżby. Powinny być to osoby, mające łatwy kontakt z drugą osobą, komunikatywne, uśmiechnięte a przede wszystkim chętne do zabawy. Nic tak nie psuje zabawy, jak skwaszona mina "wróżki na siłę".
Przygotowanie losów - wejściówek do "Jaskini Wróżb".
Kilka dni wcześniej należy przygotować projekt losów - wejściówek. Po akceptacji zespołu organizującego imprezę można wydrukować losy, na których widnieje tytuł imprezy, wybrane przysłowie lub przepowiednia, cena biletu, godziny otwarcia Jaskini Wróżb. W naszym przypadku cena 1 losu wynosiła 1 zł.
Wyszukanie nastrojowej muzyki.
Wybranie odpowiedniej muzyki. Nasza propozycja : Enya, Enigma, E. Morricone, itp.
Bibliografia :
J. Kamocki " Od Andrzejek do dożynek", Warszawa 1984
B. Krzywobłocka "Stare i nowe obyczaje", Warszaw 1986
W. Gaj - Piotrkowski " Kultura społeczna ludu z okolic Rozwadowa", Wrocław 1967
J.Krzyżanowski "Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich", Warszawa 1969; "Księga przysłów" tom I - III; "Księga Imion", Warszawa 2000
K.Pankowska " Edukacja przez dramę", Warszawa 1997
J. Kafkowska "Pasjanse dla Ciebie", Kraków 1990
4