Podaj pełną nazwę po łacinie łożyska
klaczy: nabłonkowo-kosmówkowe (epitheliochorialis) placenta diffusa (rozproszone)
kotki: śródbłonkowo-kosmówkowe (endotheliochorialis) placenta zonaria (popręgowe)
2. Podaj definicje:
a) postawa płodu positio - stosunek grzbietu płodu do grzbietu matki: dolna-grzbiet płodu do brzucha matki; górna-grzbiet płodu do grzbietu matki
b) położenie płodu situs - stosunek długiej osi ciała płodu do długiej osi ciała matki: główkowe, pośladkowe
c) ułożenie płodu habitus - stosunek głowy i kończyn do tułowia
3. Jaka jest fizjologiczna postawa płodu w okresie ciąży:
a)u klaczy grzbiet płodu równoległy do brzucha matki (dolne)
b) u krowy grzbiet płodu jest równoległy do bocznej części ciała matki (boczne)
oraz jaka jest postawa płodu w czasie porodu
a)u źrebaka postawa dolna lub górna
b) u cielaka górna
4. Ile wynosi przeciętny czas trwania ciąży u
a) owcy 150
b) krowy 288
c) suki 63
d) chomika 16
e) świni 114
5. Jaki typ macicy występuje u
- klaczy dwurożna nieprzedzielona bicornis
- suki dwurożna przedzielona
- nutrii podwójna duplex
- świnki morskiej dwudzielna
- krowy dwurożna przedzielona
6. Wymień główne przyczyny wypadania pochwy w czasie ciąży u krów
zwiotczenie tkanek przy przygotowaniu kanału rodnego do porodu
wzrost ciśnienia w jamie brzusznej spowodowany rozwijającym się płodem (macica uciska na tylny odcinek dróg rodnych)
czynniki usposabiające:
wzrost ilości estrogenów w końcowym okresie ciąży
złe żywienie (niedobory)
za krótki i zbyt pochyłe stanowiska (zad zwisa)
skłonność u krów, u których już wcześniej wypadała pochwa
7. Podaj definicje:
- poronienia abortus immaturus przedwczesny akt porodowy, z macicy wydalone zostają płody niedostatecznie rozwinięte i niezdatnie do samodzielnego życia
- porodu przedwczesnego abortus preamartus urodzone płody nie są dojrzałe, ale w korzystnych warunkach można je utrzymywać przy życiu
8. W jaki sposób można wywołać poród
- u suki PGF2alfa 20ug/kg 1x dziennie do porodu
- u klaczy rozwarcie szyjki macicy za pomocą preparatów hormonalnych
9. U jakiej samicy występują ciałka żółte dodatkowe - u klaczy
i od którego tygodnia ciąży rozpoczynają czynność wydzielniczą - od 30-40 do 120 dnia po kryciu
10. Na czym polega rotacja płodu - ustawienie się płodu w macicy zgodnie z prawem najmniejszego oporu i jest w stałej równowadze (grzbiet do krzywizny dużej wypukłej głowa i kończyny do krzywizny małej wklęsłej), zależy od budowy anatomicznej macicy i sposobu jej zawieszenia
11. Ciąża bliźniacza jest niepożądana u: klaczy i koniowatych i dlaczego: macica klaczy jest zbyt mała dla dwóch płodów, zbyt małe jest łożysko żeby oba były dobrze odżywione
12. Jak długo trwa faza wypierania płodu u klaczy 15-30 min
13. Jaki płód nazywamy bezwzględnie za dużym jeśli płód jest zbyt duży w stosunku do normalnych fizjologicznych wielkości dróg rodnych samicy.
14. Które nerwy znieczulamy u bydła przy wykonywaniu s.c. w słabiźnie
15. Wymień główne przyczyny poporodowego zapalenia macicy u krów: zatrzymanie łożyska, poród przedwczesny, ciężki poród, poród mnogi, poronienie, urodzenie martwego lub niezdolnego do życia płodu, udzielenie niefachowej pomocy porodowej, zaburzenie regulacji hormonalnej, choroby metaboliczne, niedobory min-wit, infekcje ogólne.
16. Wymień wady i zalety ręcznego odklejania łożyska u krów wady: może dojść do urazów i uszkodzeń macicy, obniżenie fagocytozy, większe ryzyko zapalenia macicy o gwałtownym przebiegu; zalety: poprawa inwolucji macicy, higiena stanowiska krowy, zapobiega tularemii, usunięcie przykrego zapachu, który przechodzi do mleka
17. Wymień i określ czasowo fazy okresu poporodowego krów
I faza główna do 9 dni po porodzie
II faza pośrednia do 21 dnia
III faza późna 40-42 dni
18. Kiedy najwcześniej można kryć skutecznie krowę po porodzie? Jakie warunki muszą być spełnione? 3-6 tygodni po porodzie
19. Wymień przyczyny ciężkiego porodu ze strony płodu zbyt duży płód, zła postawa, martwy płód, potworkowatość płodu
20. Wymień nieprawidłowe ułożenia główki płodu zaparcie nosowe (I°), czołowe (II), opadnięcie główki na przedpiersie, zarzucenie głowy na grzbiet
21. Najważniejszym hormonem utrzymującym ciąże jest progesteron
22. Co to jest i jaką rolę spełnia surfaktant czynnik powierzchniowy pęcherzyków płucnych odpowiada za ich napięcie i brak zapadania się pęcherzyków tj. powietrzność płuc
23. Oznaczanie poziomu relaksyny wykorzystywane jest do diagnostyki ciąży u kotki, suki
24. Wymień najczęściej występujące zaburzenia okresu poporodowego suk atonia poporodowa macicy, zapalenie macicy, tężyczka, zatrzymanie łożyska, krwawienie poporodowe, zapalenie gruczołów sutkowych, zaburzenia instynktu macierzyńskiego
25. Zatrzymanie smółki u źrebiąt jest najczęściej następstwem
26. Inwolucja macicy u krowy po porodzie stwierdzana badaniem rektalnym kończy się zwykle 21 dnia po porodzie
27. Obecnie uważa się, że dwoma antybiotykami antybiotykami wyboru do leczenia poporodowych zapaleń macicy są aminoglikozydy (streptomycyna, neomycyna), tetracykliny
28. Opisz jak wygląda macica ciężarna u krowy w 6 miesiącu ciąży jest osiągalna do badania
29. Co to jest ciąża pozamaciczna wtórna? Zarodek/płód po osiągnięciu określonej fazy rozwoju wydostaje się poza obręb macicy do jamy otrzewnowej
30. Jaką role odgrywa interferon w czasie ciąży u krów? Jest czynnikiem antyluteolitycznym produkowanym przez trofoblast przed 13-21 dniem ciąży zapobiega wydzielaniu PGF2alfa który powoduje inwolucję ciałka żółtego
31. Zarodek samicy, jakiego gatunku zwierząt „wędruje” z jednego rogu do drugiego, w jakich dniach ciąży i w jakim celu u klaczy od zapłodnienia do 16-18 dnia ciąży usadawia się w rozwidleniu bliżej trzonu macicy
32. Wymień główne przyczyny zamieralności zarodków u klaczy ciąża bliźniacza, genetyczne, choroby zakaźne, błędy żywieniowe, choroby pasożytnicze, wiek samicy
33. U kogo występują kubki endometrialne i co powodują u klaczy; powstają ok. 40-120 dnia ciąży (5-22 tydzień), w błonie śluzowej-krypty produkują gonadotropinę PMSG
34. Co to jest ciąża urojona (rzekoma) i u jakiego gatunku zwierząt ma ona istotne znaczenie? Występuje najczęściej u suk. Sekrecja ciałka żółtego wydziela progesteron trwa dłużej niż fizjologiczna ciąża.
35. Co to są mikrokotyledony i u kogo występują u klaczy
36. Temperatura ciała krowy chorej na porażenie poporodowe jest subnormalna
37. Na czym polega „dojrzewanie” łożyska u krowy gwałtowny wzrost poziomu estrogenów i kortyzonu przy spadku PG
38. Wymień metody leczenia retentio secundinarium u klaczy farmakologiczne podawanie antybiotyków, środki kurczące macice i ręczne usunięcie, jeśli farmakologia nie działa
39. Kiedy dochodzi do pierwszej poporodowej owulacji u krowy w prawidłowym przebiegu okresu poporodowego 3-6 tyg
40. Oznaczanie progesteronu nie jest metodą diagnostyczną rozpoznawania ciąży poporodowego u suki
41. U której samicy wypadnięcie macicy po porodzie rokuje najgorzej owca i świnia długie rogi często martwica, zaburzenia w krążeniu, nagłe zejście śmiertelne - porażenie mięśnia sercowego, wstrząs
42. Wymień czynniki infekcyjne ronień u klaczy wirusowe zapalenie tętnic, wirus opryszczki, niedokrwistość zakaźna koni, zakaźne zapalenie macicy klaczy, zaraza stadnicza
43. Podaj schematy znieczulania suki do zabiegu cesarskiego cięcia ksylazyna 1-3 mg/kg; ketamina 5-7 mg/kg; atropina 0,1mg/kg
44. Łożysko rozproszone występuje u klaczy i świni
45. Na czym polega zabieg fetotomii i u jakiego zwierzęcia wykonuje się go obecnie najczęściej u klaczy i krowy; jest to kawałkowanie płodu w momencie kiedy samica nie może urodzić fizjologicznie lub gdy już martwy
2