1. Czy znajomość praw rynku może przynieść korzyści mikropodmiotom gospodarczym?
Znajomość praw rynku przynosi korzyści mikropodmiotom gospodarczym. Najbardziej jest to widoczne na rynku konkurencji niedoskonałej, gdzie mogą one do pewnego stopnia wpływać na cenę i wielkość oferty rynkowej.
2. W jakim celu państwo może korzystać ze znajomości praw rynku?
Znajomość praw rynku umożliwia państwu korygowanie lub uzupełnianie mechanizmu rynkowego przez regulację cen i redystrybucję dochodów.
3. W jaki sposób państwo kształtowało ceny dóbr w gospodarce centralnie planowanej?
W gospodarce centralnie planowanej państwo kształtowało ceny (nie biorąc pod uwagę popytu i podaży) zazwyczaj poniżej poziomu równowagi. Aby likwidować niedobory stosowano przymus, regulowano ceny czynników produkcji, dotowano przedsiębiorstwa i wprowadzano reglamentację.
4. Czy liberalizacja cen w Polsce była niezbędna?
Liberalizacja cen była konieczna w celu uzdrowienia rynku, co przejawiało się głównie w zniknięciu niedoboru podaży (zlikwidowało to kolejki, czarny rynek itp.). Liberalizacja odbywała sie stopniowo, by nie spowodować gwałtownego wzrostu cen.
5. Rynki których dóbr są zwykle regulowane przez państwo w rozwiniętej gospodarce rynkowej?
Najczęściej reguluje się rynki produktów rolniczych, które charakteryzują się dużymi wahaniami cen (producenci działają z opuźnieniem). Reguluje się również rynki przemysłu zbrojeniowego (popyt wytwarzany jest tylko przez państwo).
6. Jakimi metodami państwo może wpływać na kształtowanie cen określonych dóbr w warunkach gospodarki rynkowej?
Do wyboru są dwie podstawowe metody:
a) wywieranie wpływu na ceny przez oddziaływanie na popyt i podaż (zamówienia rządowe, zapasy buforowe, dotacje, podatki);
b) bezpośrednie ustalanie cen (ceny maksymalne i minimalne).
7. W jakim celu państwo ustala cenę minimalną na określony produkt i jakie skutki może to wywołać?
Ceny minimalne ustala się, aby zapewnić producentom odpowiednio wysokie dochody umożliwiające późniejsze inwestycje itp. Najczęściej powoduje to nadwyżki danego dobra na rynku.
8. W jakim celu państwo ustala cenę maksymalną na określone dobra i jakie mogą być tego skutki ekonomiczne?
Ceny maksymalne ustala się, aby uczynić dane dobro bardziej przystępnym dla nabywców. Najczęściej powoduje to niedobór podaży i pogorszenie jakości dobra.
9. Jakie argumenty przemawiają za kontrolowaniem cen określonych dóbr przez państwo, jakie zaś przeciw?
Głównym argumentem przemawiającym za kontrolowaniem cen przez państwo jest zwiększanie dobrobytu przez czynienie niektórych dóbr bardziej przystępnymi z jednej strony i zapewnianiem producentom odpowiednich zysków z drugiej strony.
Silna ingerencja w rynek kosztuje jednak państwo bardzo dużo, jak również nierzadko powoduje negatywne zjawiska w sferze jakości dóbr i usług oraz inwestycji w branżach.
10. Jaki wpływ na równowagę rynkową wywiera opodatkowanie sprzedaży i dotowanie producentów?
Podatek od sprzedaży podwyższa cenę równowagi, obniża oferowaną i nabywaną ilość dobra i w zależności od elastyczności popytu zwiększa lub zmniejsza zyski producentów. W długim okresie podatek powoduje straty wynikające ze zmniejszonej produkcji, co powoduje zmniejszenie poziomu inwestycji.
Dotacja obniża cenę rynkową, przez co zwiększa się ilość dobra oferowana i nabywana na rynku.
11. Od czego zależy rozdział podatku i dotacji między sprzedawców i nabywców?
Jeżeli elastyczność podaży i popytu mają tę samą wartość, zarówno dotacja jak i podatek zostaną rozłożone po równo na sprzedawców i nabywców.
Cały ciężar podatku (ewentualnie całą dotację) ponosi nabywca, kiedy podaż jest doskonale elastyczna lub popyt doskonale nieelastyczny.