KONSTYTUCJA MARCOWA 17.III.1921

Suwerenność narodu, podz. władz, gwarancje praw obywatelskich; dwuizbowy parl.: Sejm (444 posłów, senat (111 senatorów; obie izby wybierane w 5-przym. wyb.; Senat - uczestnictwo w ustawodawstwie; Sejm - uprawn. kontrolne wobec rządu, wotum nieufności gabinetowi i ministrom, rozwiązanie parl. (uchw. Sejmu lub prez. za zgodą Senatu); wyb. Prez. przez Zgrom. Narod.; tylko odpowiedz. konstyt. Przed TS; rzad powoływany przez prez.; odpow. polit. przed Sejmem

NOWELA SIERPNIOWA - 2.VII.1926

Prez. - samodzielne rozw. Sejmu; rozporządzenia z mocą ustawy

KONST. Z 23.IV.1935

Autorytarne rządy, prez. wybierany przez Zgrom. Elektorów (ustępujący prez. mógł zgłosić kandydata, a w razie wojny następcę), prez. nie ponosi odpow.; powołuje rząd i zmienia jego skład, rozwiązuje Sejm i Senat, słaba pozycja parl.

MAŁA KONSTYTUCJA Z 19.II.1947

Jednoizbowy sejm, wybiera prez., wyraża wotum nieufności rządowi i ministrom; Rada Państwa (m. in. prez., Marsz. i wicemarsz. Sejmu, prezes NIK) - mogła działać w zastępstwie Sejmu

KONST. Z 22. VII. 1952

Zas. jednolitości wł. państw. - Sejm najwyższym organem państwa; Rada Państwa 0 niektóre kompetencje głowy państwa, zastępstwo Sejmu, rząd powoływany przez Sejm, Sejm i Rada Państwa dokonują zmian w rządzie, SN powoływany przez Radę na 5 lat, pr. i wolności obywateli - gł. Socjalne i ekonomiczne

1976 - rewizja konst. - RP państwem socjalist., przyjaźń i współpraca z ZSRR

1980 - NSA, 85 - TK, 87 - RPO, 89 - Okrągły Stół

NOWELA KWIETNIOWA - 7.IV.1989

Dwuizbowy parl., Senat - udział w ustawodawstwie; Zgrom. Narodowe - wyb. prez. na 6 lat, postawienie prez. w stan oskarż. Przed TS, uznanie niezdolności prez. do sprawowania urz. (3/5);

prez. - odpow. konst., podpisywanie ustaw, weto, zwrócenie do TK, rozw. Sejmu (jeśli przez 3 m-ce nie uchwali ust. budż., jeśli przez 3 m-ce nie powoła rządu, jeśli podejmie akt, który uniemożliwi mu korzystanie z uprawnień

Sejm - powołanie rządu (prez. wskazuje kandydata na premiera), odwołanie RM i ministrów

Wniosek premiera w zgodzie z prez. - powołanie ministrów

Kontrasygnata rządowa niektórych aktów prez.

NOWELA GRUDNIOWA 29.XII.89

Polska demokrat. państwem prawnyn urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społ., pluralizm polit., swoboda działalności gosp., ochr. Własności

23. IV.92 - ust. konst. o trybie przygotowania i uchwalenia Konst. RP (uchw. - Zgrom. Narod., projekt - Kom. Konst., potw. w referendum)

17.X.92 - UST. KONST.

regulowała wł. ustawod., wyk. i samorząd teryt., inne kwestie - konst. z 52, podz. władz, dwuizbowy parl. (460 posłów i 100 senatorów), senat - udział w ustawodawstwie, rzadowe rozporządzenia z mocą ust. podpisywane przez prez., wybór prez. przez naród

prez. - kierownictwo w dziedzinie stos. zagr., wewn. i zewn. bezp. państwa; podpis ust., weto, zwrot do TK, rozw. Sejmu (jeśli przez 3 m-ce nie uchwali ust. budż., jeśli nie zostanie utworz. rząd, jeśli wyrazi rządowi niekonstruktywne wotum nieufności); udział w powoływaniu rządu; powoływanie sędziów na wniosek KRS; udział w powoływaniu kierownictwa SN i NSA, pr. łaski, odpowiedz. konstyt. (zN - 2/3)

kontrasygnata rządowa, rząd - polit. wewn. i zewn., kierowanie adm. rządową, szcz. poz. Prezesa

prez. na wniosek prem. - powołanie lub odwołanie ministra, członk. RM - odpow. Polit. wobec Sejmu, konstruktywne wotum nieufności

	1921	1926	1997
Odpow. wobec rządu	Zwykła większ. gł.	Nie może być głosowany na tym samym posiedz.	Konstrukt. wotum nieufn., większ. ust. liczby gł., utrudn. kolejny wn.
Rozw. parl.	Za zg. 3/5 senatu (prez.)	Na wn. RM umotywowany w orędziu	Musi rozw. parl. W razie nieutw. Rządu. Może w razie budż.
Powoływanie prez.	ZN na 7 l.	Jak w 21 r.	Wyb. powsz. 5l.
kontrasygnata	Każdy akt - minister i premier	Jak w 21	Podpis prem., 30 prerogatyw prez.
Ustawodawstwo delegowane	Nie ma	Gdy parl. jest rozw. lub deleguje tę kompet. Prez.	W stanie wojennym, gdy Sejm nie może się zebrać, na wn. RM; Sejm zatwierdza
Inicjatywa ustawod.	Sejm i RM	Jak w 21	Sejm, Senat, RM, Prez., obywatele

---