Prawo bankowe i ubezpieczeniowe wykład 5
EGEK. Z HIPOTEKI
Trzeba wszcząć postępowanie sądowe, nadać tytuł wykonawczy i wtedy komornik wzywa dłużnika aby w ciągu 2 tygodni spłacił wierzytelność. Jeżeli tego nie zrobi wszczyna egz z nieruchomości. Ustala się cenę rynkową i następuje licytacja. Gdy licytacja nie dojdzie do skutku to cenę obniża się najpierw o 25 % a potem o 50%. Gdy nie dojdzie do licytacji to bank może nabyć nieruchomość po ostatniej cenie z licytacji, ale i tak musi ją potem sprzedać.
Regulacja- ustawa z 06.12 o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów
ZASTAW REJESTROWY
Umowa na piśmie pomiędzy osobą uprawnioną do rozpowszechniania zastawu tzw. Zastawcą a wierzycielom zastawnikiem oraz wpis do rejestru zastawu (30 dni od zawartej umowy)
Elementy umowy:
1. Data kiedy została zawarta
2. Wskazane strony umowy
3. Przedmiot zastawu (cechy zastawu)
4. Oznaczyć wysokość wierzytelności (w walucie polskiej lub obcej)
Przedmiot zastawu
Nie ma ograniczeń. Przy zastawie zwykłym konieczność wydania rzeczy osobie
Zastaw rejestrowy- osoba, która ustanawia zastaw, może z tej rzeczy korzystać.
Można ustanowić zastaw na sieci komputerowej i w trakcie wymieniać części.
Wniosek o wpis do rejestru zastawu może złożyć zastawca jak i zastawnik.
ZASTAW REJESTROWY
Nie ma potrzeby aby wierzyciel prowadził egzekucje, można ją przejąć na własność, dot. rzeczy używanych powszednie w obrocie towaru. Może sprzedać tą rzecz przez komornika lub notariusza.
Zastawnik może korzystać z dochodu używania przedmiotu zastawu.
Sposoby takie (pozasądowe) są możliwe, jeżeli zostały zawarte w umowie.
PRZEWŁASZCZENIE NA ZABEZPIECZENIE
Art. 110
Zabezpieczenie wierzytelności banku może być dokonane w drodze przeniesienia na bank przez dłużnika lub osobę trzecią do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją prawu własności rzeczy ruchomej lub papierów wartościowych.
Przewłaszczenie ma zabezpieczenie na przedmiocie.
KAUCJA
Art. 102
W celu zabezpieczenia należności banku lub osoby trzecie może przenieść określoną kwotę złotych lub w innej walucie, wymienionej na własność banku.
Bank jest zobowiązany do zwrotu tej kwoty po uzyskaniu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją.
Kaucja może być oprocentowana, bank nie ma obowiązku zwrotu, która jest równa niezapłaconemu zadłużeniu wraz z odsetkami i prowizją.
Przedmiotem mogą być tylko należności pieniężne, można ją uczynić tylko w środkach pieniężnych.
W Sp. z o.o. kaucję wpłacają osoby fizyczne, odsetki z kaucji otrzymują właściciele. Kredyt otrzymuje spółka.
Ustanowienie kaucji wymaga najczęściej umowy, ale może odbyć się w sposób porozumień.
Jeżeli kaucja jest oprocentowana i ktoś się spóźnia to również odsetki należy zaliczyć na poczet spłaty długu.
BLOKADA ŚRODKÓW NA RACHUNKU
Jest to ograniczenie swobody w dysponowaniu środkami przez posiadacza rachunku i jego pełnomocników.
Bank przyjmuje blokadę powinien żądać udzielenia pełnomocnictwa do dysponowania zablokowanym rachunkiem bankowym w zakresie:
-prawo do pobrania niespłaconego długu z rachunku bankowego
-prawo do potrącenia niespłaconego długu
Blokadę ustanawia posiadacz rachunku lub pełnomocnik.
Można ustanowić też na rzecz banku, który nie jest wierzycielem.
Można ustanowić blokady na rachunku jednostek samorządu terytorialnego.
JAKOŚĆ ZABEZPIECZNIA POD WZGLĘDEM JAKOŚCI DOCHODZ. PRZEZ BANK
Kaucja o ile zastaw złożono w wysokości jak wierzytelność, którą zabez.
Blokada na rachunku jeżeli zabezp. Taką samą kwotę
Zastaw rejestrowy
Przewłaszczenie na zabezpieczeniach
Cesja wierzytelności
Weksel własny in blanco i poręczenie wg. Prawu ...(?)
Zastaw kaucyjny hipoteki
Nieodwołalne pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem
2-5 zab. Rzeczowe - wierzyciel może się spodziewać odzyskania jakiejś części pewnej
6-8 zab osobowe- mają znaczenie przy kredycie konsumpcyjnym
Jeżeli przez 12 miesięcy dług nie jest spłacany, bank musi założyć rezerwę na całą wierzytelność.
Zabezp dają również bankom możliwość pomniejszenia tworzenia rezerw.
KRYTERIA ZALICZANIA EKSPOZYCJI BANKU
Jest to wszystko co dotyczy środków w banku: akredytywa, poręczenia
Kategoria normalna
Pod obserwacją
Zagrożone
Ekspozycje poniżej standardu
Wątpliwe
Stracone
Kredyt dla osób fizycznych (detaliczne)
Nominalne- opóźnienie do jednego miesiąca
Pod obserwacją- opóźnienie przekracza 1 miesiąc ale nie dłużej niż 3 mce
Poniżej standardu- opóźnienie w płatnościach dłuższe niż 3 miesiące, ale nie dłuższe niż 6 miesięcy
Wątpliwe- opóźnienie > 6 m < 1 rok
Stracone- przekracza 1 rok lub wobec dłużnika wszczęto egzekucję lub dłużnik kwestionuje dług, lub bank nie wie gdzie dłużnik się znajduje
REZERWY
Pod obserwacja- 1,5 % (opóźn. Do 1 mca)
Poniżej standardu- 20%
Wątpliwe- 50 %
Stracone- 100 %
Rezerwy obciążające wynik i nie są zaliczone do kosztów.
ZABEZPIECZENIA KTÓRE UMOŻLIWIAJĄ ZAKWALIKOWANIE DO KATEGORII NORMALNE
Zabezpieczenie poręczenie Skarbu Państwa, NBP
Poręczenie BC i innego państwa
Zastaw rejestrowy na papiery wartościowych emitowanych przez NBP
Przeniesienie na własność papierów wartościowych emitowanych przez Skab Państwa lun NBP (wg wartości godziwej)
ZABEZPIECZENIE KTÓRE POMNIEJSZAJĄ REZERWY
1. Gwarancje lub pomniejsza
2. Gw. lub pomn. jedn. sam. Terytorialnego
3. Kaucja
4. Hipoteka
5.Przewłaszczenie na zabezpieczenie
6.Zastaw rejestrowy
7.Zastaw zwykły
Kwota nie może być wpisana niż 50% wartości rzeczy na hipotekę.
Zastaw rejestrowy- 50% wartości sprzedaży rzeczy; nie więcej niż 50% pierwotnej wartości rzeczy
Przeniesienie papierów wartościowych- 50% wartości godziwej
Po upływie 60 mscy zabezpieczenie w postaci hipoteki nie daje.
W innych przypadkach zab. Do 36 mscy zab. Działa.
Przykład
Kredyt w wysokości 100 tys. Nie jest opłacany przez 3 msce, zabezpieczeniem jest przewłaszczenie samochodu, którego wartość sprzedaży oceniamy na podstawie ofert giełdowych wynosi 60 tys. Zł. Jaką bank powinien utworzyć rezerwę jeżeli to kredyt dla podmiotu gospodarczego.
Są to kategorie wątpliwe
Bank powinien stworzyć 50% rezerwy czyli 50 tys.
Bank może pomniejszyć rezerwę o połowę wartości sprzedaży czyli 30 tys.
100-30=70x 50%=35 tys
Kaucja- daje podmiot do pomniejszenia rezerwy o połowę
100-60= 40 x 50%= 20 tys
Poręczenie np. akcyjne o wartości aktywów 500 tys.
500 x 15% = 75 000
100 tys.- 75 tys. = 25 tys.
Kat. stracone - nie 50% ale pełne
KONSORCJUM BANKOWE art.71 prawa bankowego
Banki w celu udzielenia kredytu mogą zawierać konsorcja. Wtedy rozkładają ryzyko poza tym bank może udzielać sam dużych kredytów.
Bank może udzielić konsorcjum z innym podmiotem np. kasa zapom. pożycz., osobom fiz. I prawnym, w celu finansowaniu
Przedmiot:
kredyt
pożyczka
gwarancja
akredytacja
wiązane
Rodzaje konsorcjum
Pojedyncze, których uczestnicy nie mają powiązań bezpośrednio tworzone jest na podstawie odrębnych umów zawieranych przez organizatora , z każdym z uczestników z osobna
Jednolite- tworzy się na podstawie jednej umowy łączącej wszystkich uczestników
Ze względu na powiązania między uczestnikami konsorcjum
Pojedyncze
B1 B2 B3
\ I /
K
Osobne umowy każdego banku z kredytobiorcą
Ze względu na powiązania między uczestnikami konsorcjum a kontrahentem
Scentralizowane- w którym jeden z uczestników zawiera umowę z kontrahentem we własnym mieniu lecz częściowo także na rzecz innych podmiotów strona jest tylko jeden bank lecz ryzyko rozkłada się na pozostałych
Tajnie- jeżeli klient nie wie, że i środki (?) pochodzą od kilku banków
Zdecentralizowane- każdy z uczestników konsorcjum udziela kredyt osobno. Kontrahent osobno z każdym uczestnikiem konsorcjum nawiązuje umowę.
Banki mogą zawierać konsorcja tylko na podstawie prawa bankowego
Kons. jednolite i scentr. Art. 73
Z konsorcjum można udzielać kredytów wielokrotnie.
Do zawarcia konsorcjum potrzebne są 2 podmioty NBP z innym bankiem może udzielić kredyt refinan.
Zawarcie umowy następuje po rozmowach.
Każdy z banków musi dokonać oceny zdolności kredytowej kontrahenta.
Treść umowy
wskazuje się warunki udzielenia i zabezp. kredytu
bank, który jest umocow....(?) do zawarcia kredytu
udziały banków
odpow. uczestników wobec kredytobiorców
zasady reprezentacji wobec kredytobiorców
tryb podejmowania decyzji np. wystąpienie z konsorcjum
kwestie wynagrodzenia
kto ma prowadzić egzekucję
ewidencjowanie przepływów między uczestnikami
kwota zabezpieczenia kredytu
Zabezpieczenie powinno ustanawiać się osobno na rzecz każdego uczestnika konsorcjum (oprócz zastawu) do wysokości jego udziału w kredycie konsorcjalnym.
Jeżeli ustala się hipotekę na rzecz jednego banku to inni uczestnicy powinni dokonać przelewu na jego rzecz.
Najwięcej praw i obowiązków ma bank inicjujący:
musi prowadzić ewidencję i monitoring
sprawdzać wykorzystywanie kredytu
nie może wypowiedzieć umowy konsorcjum
Przedmiotem konsorcjum bankowego może być subskrypcja lub sprzedaż papierów wartościowych. Dopuszczalne jest zawiązywanie konsorcjum tylko z domem maklerskim.
BANKOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY ust z 14.12.1991 r. o bankowych funduszach gwarancyjnych
Zajmuje się ochroną środków złożonych do banku oraz