![]() | Pobierz cały dokument finanse.publiczne.16.stron.doc Rozmiar 162 KB |
ISTOTA FINANSÓW
W potocznym znaczeniu termin finanse oznacza zasoby pieniężne. W literaturze ekonomicznej finanse definiuje się jako zjawiska ekonomiczne związane po pierwsze z gromadzeniem i po drugie z podziałem zasobów pieniężnych. Tam gdzie nie występuje pieniądz w gospodarce bezpieniężnej zwanej naturalną nie ma również finansów.
Termin finanse przesądza o określeniu przedmiotu nauki finansów. Nauka finansów jest nauką o zjawiskach i procesach pieniężnych, a więc jest jednym z głównych aspektów zjawisk badanych przez ekonomię. Zjawiskami finansowymi obok ekonomii interesuje się również nauka prawa.
Nauka finansów zajmuje się ekonomiczną stroną gospodarowania pieniądzem przez:
państwo
samorządy terytorialne
przedsiębiorstwa
gospodarstwa domowe
banki
instytucje ubezpieczeniowe
czyli przez podmioty gospodarcze.
Podmiotem gospod. jest osoba fizyczna lub grupa osób, która posiada jednoznaczny cel działania. Podmioty gospodarcze muszą działać w takich warunkach, które umożliwią im realizację tego celu. Są 4 podstawowe grupy podmiotów:
państwo,
przedsiębiorstwo,
gospodarstwo konsumenckie (konsument),
pracujący - osoba fizyczna,która funkcjonuje na rynku pracy.
Celem działania państwa jest ochrona porządku społeczno - prawnego.
Celem działania przedsiębiorstwa jest działalność zarobkowa.
Celem działania gospod. konsumenckiego jest maksymalne zaspokojenie potrzeb.
Celem działania pracującego to znalezienie pracy zgodnej z jego kwalifikacjami, ale takiej pracy, która przyniosłaby mu maksymalne korzyści.
Przedmiotem zainteresowani
nauką finansów jest ruch pieniądza, tzn.:
jego tworzenie, czyli kreacja
jego krążenie, czyli cyrkulacja
jego osiadanie w postaci oszczędności oraz rezerw pieniężnych
Analizę ruchu pieniądza prowadzi się na tle i w związku z przebiegiem zjawisk w tzw. sferze realnej, czyli rzeczowej gospodarki, tzn. na tle produkcji, podziału, spożycia indywidualnego oraz zbiorowego.
Przedmiot nauki finansów w zasadzie nie różni się od przedmiotu zainteresowania ekonomii, a zwłaszcza makroekonomii, która bada przebieg zjawisk ekonomicznych w skali całego gospodarstwa narodowego. Naukę finansów od nauki ekonomii różni stopień szczegółowości analizy zjawisk pieniężnych. Makroekonomia bada wielkie agregaty takie jak globalny popyt, globalną podaż, tworzenie oszczędności, zaś nauka finansów zajmuje się badaniem wewnętrznej struktury tych agregatów i czynników, które ową strukturę kształtują.
Analiza ruchu pieniądza w nauce finansów jest połączona z analizą określonych kategorii pieniężnych, takich jak: ceny, stopy procentowe, kursy walut, stopy opodatkowania, itp.
Pieniądz w gospodarce pełni kilka ważnych funkcji:
miernika wartości - pełni ją pieniądz nierealny (idealny, wyobrażony)
środka tezauryzacji (gromadzenia skarbu) - pieniądz realny, pełnowartościowy
środka cyrkulacji - funkcję tą pełni pieniądz realny, niekoniecznie pełnowartościowy
środka płatniczego - pieniądz realny, jak i symboliczny, np. weksel
pieniądza światowego - pieniądz pełnowartościowy.
Pieniądz występuje w gospodarce w dwojakiej postaci:
zasobów
strumienia
Zasób pieniężny można określić pojęciem pieniądza statycznego. Strumień pieniężny zaś, pieniądza dynamicznego.
Szerszym pojęciem od finansów jest pojęcie gospodarki finansowej. Obejmuje ono działania związane z:
przygotowaniem przeprowadzenia wszelkiego rodzaju operacji pieniężnych
faktyczną realizacją tych operacji
![]() | Pobierz cały dokument finanse.publiczne.16.stron.doc rozmiar 162 KB |