CECHY SAMORZ¥DU TERYTORIALNEGO
Do istotnych cech samorz¹du zalicza siê:
1) korporacyjny charakter samorz¹du ( polega to na zabezpieczeniu okreœlonym grupom spo³ecznym - w drodze przepisów prawnych - prawa do zarz¹dzania „ich” sprawami);
2) obligatoryjny udzia³ w wykonywaniu samorz¹du ( cz³onkiem korporacji samorz¹dowej staje siê z mocy ustawy, a nie na podstawie w³asnego aktu woli );
3) samorz¹d i jego organy wykonuj¹ zadania z zakresu administracji publicznej;
4) samorz¹d jest struktur¹ zdecentralizowan¹, nadzór nad dzia³alnoœci¹ samorz¹du jest mo¿liwy jedynie w formach okreœlonych ustaw¹ i nie naruszaj¹cych zakresu przyznanej samodzielnoœci w dzia³aniu
Podporz¹dkowuj¹c elementy okreœlaj¹ce istotê samorz¹du terytorialnego, nale¿y przyj¹æ, ¿e w o istocie tej przes¹dzaj¹ nastêpuj¹ce elementy: podmiot oraz przedmiot samorz¹du oraz sposób wykonywania przezeñ zadañ publicznych.
Zdaniem E. Ochendowskiego:
„ Samorz¹d terytorialny stanowi wyodrêbniony w strukturze pañstwa, powsta³y z mocy prawa, zwi¹zek lokalnego spo³eczeñstwa, powo³ywany do samodzielnego wykonywania administracji publicznej, wyposa¿ony w materialne œrodki umo¿liwiaj¹ce realizacjê na³o¿onych nañ zadañ „
Istot¹ samorz¹du terytorialnego jest zarz¹d sprawami publicznymi przez samych zainteresowanych.
Samorz¹d nie jest i nie mo¿e byæ organizacj¹ autonomiczn¹. Samodzielnoœæ samorz¹du nie polega na ca³kowitym uniezale¿nieniu od pañstwa, lecz na dok³adnym okreœleniu, kiedy i w jakich formach ( œrodki nadzoru, œrodki oddzia³ywania o charakterze finansowym ) organy pañstwa mog¹ ingerowaæ w sferê zastrze¿on¹ dla samodzielnego dzia³ania organów samorz¹du terytorialnego.
Jednostkami samorz¹du terytorialnego s¹: gmina, powiat i województwo. Natomiast tymi jednostkami - w rozumieniu ustaw o samorz¹dzie gminnym, powiatowym i województwa - nie s¹ jednostki organizacyjne tworzone przez organy gmin, powiatów lub województw, w tym tak¿e zwi¹zki i stowarzyszenia gmin oraz zwi¹zki i stowarzyszenia powiatów, ani te¿ samorz¹dowe kolegia odwo³awcze.
11