zagadnienia 2, Zag 54 - v2, ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJACKIEGO


53. Tradycja literacka

Tradycja literacka (<łac. traditio: podanie; ang. literary tradition, fr. tradition littéraire, niem. literarische Tradition) - całokształt doświadczeń literackich przeszłości stanowiących w danym czasie i środowisku społecznym układ odniesienia dla inicjatyw pisarskich i zarazem decydujących o upodobaniach i oczekiwaniach publiczności literackiej. Tradycja literacka sumuje, porządkuje i hierarchizuje owe doświadczenia, czyniąc z nich składnik określonej współczesności literatury, okresu literackiego, prądu literackiego, twórczości, grupy literackiej, szkoły literackiej czy poszczególnych pisarzy. W jej obręb wchodzą zarówno literackie dokonania przeszłości (utwory) będące wzorami rozwiązań artystyczno - ideowych jak i mniej lub bardziej usystematyzowane zespoły norm literackich, stanowiących dziedzinę możliwości dla dalszych dokonań.

Elementy tradycji podlegają dwojakiemu uporządkowaniu: ze względu na przynależność do jej rozmaitych cząstkowych podsystemów (takich np. jak rodzaje i gatunki

literackie czy systemy wersyfikacyjne) oraz na przynależność do określonych historycznie

warstw, obejmujących normy i dokonania związane z różnymi fazami procesu historycznoliterackiego (np. współcześnie złoża tradycji baroku, romantyzmu, realizmu, awangardy itp.); warstwa w danym czasie dominująca tworzy tradycję kluczową. Oba typy uporządkowań najczęściej krzyżują się w ramach świadomości literackiej. Tradycja efektywnie funkcjonuje nie tyle przez swoje podsystemy lub warstwy historyczne, ile poprzez

konwencje literackie, które są kombinacjami różnych podsystemów i warstw, kształtującymi się ze względu na potrzeby użytkowników tradycji - pisarzy i czytelników określonej epoki, grupy społecznej lub pokoleniowej, przedstawicieli prądu lit. itp.; z punktu widzenia owych użytkowników tradycja literacka przedstawia się jako zbiór konwencji, wobec których dzieła współczesne powinny się określić, jeśli mają być właściwie zrozumiane i ocenione.

Konwencje takie są zwykle w jakiś sposób ustratyfikowane, przede wszystkim ze względu na

istniejące w danym czasie i środowisku poziomy kultury literackiej.

Żywotność poszczególnych składników tradycji literackiej nie tylko na tym polega, że są one pozytywnie wykorzystywane w nowych przedsięwzięciach literackich, lecz także, w nie mniejszym stopniu na tym, że mobilizują sprzeciw twórców, że są przez nich negowane czy odrzucane w imię ideałów - oryginalności. Pomiędzy tradycjonalizmem a nowatorstwem

rozciąga się rozległy obszar różnorodnych odmian współżycia z tradycją, m.in. na sposób parodystyczny, jednakże we wszystkich wypadkach stanowi ona nie dający się wykluczyć współczynnik inicjatywy komunikacyjnej twórcy i sposobów odbierania jego przekazu. Tradycja literacka jest jednym z sektorów ogólnej tradycji kulturalnej danego społeczeństwa; jej odrębność i swoistość w tym kontekście nie we wszelkich warunkach historycznych są w równym stopniu dostrzegane: zależy to w znacznej mierze od istnienia zbiorowo wyznawanych kryteriów literackości przekazów słownych.

{Zagadnienie to stanowi wyciąg z „Vademecum polonisty” - Słownika terminów literackich, pod red. Janusza Sławińskiego, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 2000, s. 585.}

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJACKIEGO
ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJACKIEGO(właściwe), Edukacja Przedszkolna I, II i III rok (notatki)
Zagadnienia do egzaminu licencjackiego3, Politologia
Zagadnienia do egzaminu licencjackiego
ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJAC kwwf
00 0 ZAGADNIENIA DO EGZAMINU Z DYDAKTYKI (licencjat)
Opracowane zagadnienia do egzaminu z matematyki, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersyte
Zagadnienia do egzaminu na stopień licencjata z językoznawstwa, licencjat nkjo
ZAGADNIENIA DO EGZAMINU studia dzienne, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagog
zagadnienia do egzaminu z makroekonomii licencjat
Zagadnienia do egzaminu z przedmiotu, Skrypty, UR - materiały ze studiów, V semestr, Konstrukcje i b
egz.42, II rok, zimowy, Chemia Fizyczna, zagadnienia do egzaminu
chemia fizyczna wykłady, sprawozdania, opracowane zagadnienia do egzaminu Sprawozdanie ćw 7 zależ
Zagadnienia do egzaminu Rynek Paliw i Energii 14

więcej podobnych podstron