EKSPERYMENT MILGRAMA
Odbył się w 1961 r. ( w Yeal University)
Przebieg eksperymentu:
Ochotnicy: 40 osób w wieku 20-50 lat. (zgłaszają się na podstawie ogłoszenia prasowego do badań nad pamięcią i uczeniem się)
16 przedstawicieli handlowych/ przedsiębiorców
15 robotników
9 reprezentantów wolnych zawodów
dostają za to wynagrodzenie 4,5 USD- obecnie równowartość 30 USD
Eksperymentator mówi o celu eksperymentu: jakie są korzyści płynące ze stosowania surowych kar za błędy, czyli wpływ kar na uczenie się i pamięć werbalną.
Jeden z uczestników ma być nauczycielem, drugi uczniem.
Losowanie badany - badacz ( sfingowane).
Nauczyciel zostaje poinformowany o kłopotach zdrowotnych ucznia.
Nauczyciel ma czytać pary słów, a następnie sprawdzać pamięć ucznia, czyta pary słów, np. miły- dzień, niebieska- skrzynka. Następnie podaje jedynie pierwszą literę każdej pary i prosi ucznia, by powiedział odpowiednią parę słów.
Karą za niewłaściwe odpowiedzi ma być wstrząs elektryczny uruchamiany za pomocą jednego z 30 przełączników, przełączniki są oznaczone podziałką co 15 woltów- od 15V do 450 oraz oznaczeniami opisowymi, np. „leki wstrząs”-15V do 60V, „bardzo silny wstrząs”- 195V do 240V, „niebezpieczeństwo: poważny wstrząs”- 375V do 420V. Przedział od 435 do 450 oznaczony był „XXX”.
Nauczyciel dostawał porównawczy wstrząs 45V- odczuwany jako bolesny!
Sugerowane zachowania ucznia- krzyki.
Eksperyment przerywano po 3-krotnym zaaplikowaniu maksymalnej dawki (450V). Przerywano także, gdy nauczyciel chciał przerwać eksperyment pomimo następujących nalegań eksperymentatora: 1) „Proszę kontynuować”. 2) ”Eksperyment wymaga aby to kontynuować”. 3) „Proszę kontynuować, to jest absolutnie konieczne”. 4) „Nie masz innego wyboru, musisz kontynuować”.
Przewidywane wyniki: całość badania z 3-krotnym wstrząsem 450V przeprowadzi, zdaniem studentów 1%, zdaniem zawodowych psychiatrów 0,1%.
Powody do przerwania eksperymentu:
-wiarygodna gra aktorska- krzyki, błaganie o zaprzestanie eksperymentu;
-problemy zdrowotne ucznia;
-badanie nad wpływem kar na pamięć- od pewnego momentu odmowa współpracy
-słaby szok (45V- 10 razy mniej niż końcowy w skali), który był odczuwalny jako bolesny;
-brak jakichkolwiek kar niesubordynacji;
-ochotnicy rozlosowali role między sobą- identyfikacja z ofiarą.
Wyniki:
65% badanych zakończyło eksperyment.
Żadna spośród badanych osób nie zaprzestała eksperymentu zanim badany nie zaczął krzyczeć z bólu (300V).
Osoby, które odeszły do końca były gotowe do kontynuowania eksperymentu.
Na podporządkowanie nie miał wpływu wiek, płeć, ani narodowość.
Olbrzymia rozbieżność z oczekiwanymi wynikami- brak świadomości wpływu autorytetów.