Fotogrametria to nauka i technologia pozyskiwania wiarygodnych informacji o fizycznych obiektach i środowisku w wyniku rejestracji, pomiar interpretacji zdjęć fotograficznych, obrazów utrwalonych dzięki emisji energii elekromagnetycznej oraz w inny sposób. Jest to określanie położenia, wymiarów i kształtu obiektów przestrzennych na podstawie ich obrazów fotograficznych i cyfrowych. Photos-światło, gramma-zapis, metro-pomiar
Dzieli się na:
naziemną (terrofotogrametria): jednoobrazową i dwuobrazową
lotniczą (aerofotogrametria): jednoobrazową (płaską) i dwuobrazową (przestrzenną)
satelitarną
Metody opracowań: analogowe, analityczne, cyfrowe.
Fotogrametria wynaleziona w 1859 roku przez A.Laussedeta rozwijała się przez ostatnie 140 lat. W tym czasie przeszła ona przez fazę fotogrametrii stolikowej, analogowej, analitycznej wkraczając ostatnio w fazę fotogrametrii cyfrowej.
Tradycyjnym i największym obszarem zastosowania fotogrametrii jest pozyskiwanie informacji topograficznych (np. map topograficznych) ze zdjęć lotniczych. Techniki fotogrametryczne stosuje się również do przetwarzania obrazów satelitarnych, a także pozyskania topograficznej lub metrycznej informacji o obiektach fotografowanych z bliskiej odległości.
Przed wynalezieniem samolotu do odtworzenia zależności między obiektami wykorzystywano pomiary geometryczne wykonywane na fotografiach naziemnych. Był to okres tzw. fotogrametrii stolikowej.
W okresie fotogrametrii analogowej, rozpoczętej w roku 1901 wprowadzeniem pomiarów stereoskopowych, stosowano instrumenty optyczne i mechaniczne do rekonstrukcji trójwymiarowej geometrii z dwóch nakładających się fotografii. Mapy topograficzne były głównym produktem tego okresu.
W okresie fotogrametrii analitycznej komputer wypiera niektóre z drogich optycznych i mechanicznych komponentów zastępując pomiary analogowe i obliczenia operacjami matematycznymi. Powstające urządzenia to hybrydy analogowo-cyfrowe. Głównymi osiągnięciami tego etapu rozwoju fotogrametrii są aerotriangulacja analityczna, autografy analityczne i projektory ortofotograficzne. Wynikiem fotogrametrii analitycznej są nie tylko mapy topograficzne lecz również produkty cyfrowe takie jak mapy numeryczne i numeryczne modele te renu (NMT).
Fotogrametria cyfrowa to fotogrametria stosowana do analizy obrazów cyfrowych gromadzonych i przetwarzanych na komputerze. Obrazy cyfrowe mogą powstać w wyniku skanowania fotografii lub mogą być pozyskiwane przez kamery cyfrowe. Wiele zadań fotogrametrycznych może być wysoce zautomatyzowana (np. automatyczne generowanie NMT i tworzenie ortofotomap). Fotogrametria cyfrowa bywa czasami określana angielskim terminem softcopy photogrammetry. Jej produktami są mapy numeryczne, NMT i cyfrowe ortofotomapy przechowywane na komputerowych nośnikach informacji. Użytkownik może w łatwy sposób gromadzić te dane, zarządzać nimi i wykorzystywać do różnych celów. Rozwój fotogrametrii cyfrowej sprawił, że techniki fotogrametryczne są ściślej zintegrowane z teledetekcją i GIS.
Schemat procesu fotogrametrycznego obejmuje trzy główne etapy: pozyskiwanie obrazu, przetworzenie fotogrametryczne i opracowanie produktu.
Pozyskiwanie obrazu:
film z kamery lotniczej, obrazy cyfrowe z satelitów
wstępne przetwarzanie obrazów, skanowanie filmu lotniczego, impart obrazów cyfrowych
Przetwarzanie fotogrametryczne:
triangulacja
tworzenie stereopar
generowanie modeli wysokości
1.ortorektyfikacja
2.wydzielanie obiektów kartograficznych
Produkt końcowy:
1.ortobazy
1.ortofotomapy
2.baza danych topograficznych
2.mapy topograficzne
1. Fotogrametria i jej kierunki