Bioróżnorodność - zaliczenie

1.    Jaki jest stan rozpoznania pierwotniaków w Polsce?
Odp.w Polsce występuje prawdopodobnie od 3000- 3600 a opisanych jest 1150 gatunków. Położenie geograficzne Polski nie sprzyja występowaniu wyjątkowych gatunków pierwotniaków wolnożyjacych i pasożytniczych.

2.    Czy wody polskiego Bałtyku są siedzibą wielu gat. Parzydełkowców?
Odp.w polskich wodach Bałtyku spotyka się 25 gat. stułbiopławów z czego 16 to gat. stałe a pozostałe są gat. napływowymi z Morza Północnego. Tylko 2 gat. krążkopławów żyją w Bałtyku. W polskiej części morza stwierdzono 2 gat. koralowców i 1 gat. żębroława.

3.    Czy w Polsce występują gąbki?
Odp. W Polsce występuje 9 gat. gąbek w tym 2 gat. morskie.

4.    Jaka jest najliczniej reprezentowana gromada płazińców w Polsce?
Odp. przywry

5.    Wśród pierścienic w Polsce najwięcej jest?
Odp. Wieloszczetów

6.    Wymienić występujące w Polsce podtypy typu stawonogi.
•    trylobitokształtne(Trylobitomorpha)
•   szczękoczułkowce (Chelicerata)
•   sześcionogi (Hexapoda)
•   wije (Myriapoda)
•   skorupiaki (Crustacea)

7.    Wymienić i uszeregować malejąco (pod względem liczebności gatunków) gromady polskich pajęczaków.
•    Roztocza
•    Pająki
•    Zaleszczotki
•    Kosarze

8.    Wymienić gat szkarłupni występujące w Polsce.
Odp. W polskich wodach Bałtyku można spotkać tylko 2 gat. szkarłupni
•    Parasagitta elegant baltica strzałka bałtycka
•    Sagitta setosa strzałka mała

9.    Podać przybliżoną liczbe strunowców występujących w faunie Polski.
Odp. Około 700 gat.

10.    Ile gat. minogokształtynych występuje w Polsce.
Odp. 4 gat.

11.    Ile gat. płazów występuje w Polsce ?
Odp. W Polsce występuje 18 gat. płazów w tym 13 jest chronionych.

12.    Ile gat. gadów jest objętych ochrona prawną?
Odp. W Polsce ochrona prawną objęte są wszystkie gatunki gadów jest ich 9 gat.- 8 jeśli uznamy że jaszczurka zielona wymarła.

13.    Wymienić rzędy najbardziej zagrożonych ptaków Polsce.
•    Grzebiące
•    Szponiaste
•    Sowy
•    Żurawiokształtne
•    Upupiformes ( dudek jako jedyny przedstawiciel)
•    Kraskowe

14.    Jaka część gat. ssaków polskich jest zagrożona?
Odp. 1/3 gat. ssaków polskich jest zagrożona. Polska Czerwona Księga obejmuje 32 gat. ssaków a na czerwonej liście jest ich 34.

15.    Określić bogactwo faun polskiej w gat. endemiczne i reliktowe.
Odp. Fauna polski uboga jest w gat. endemiczne. Większość z nich występuje na terenach górskich. Słabo reprezentowane są również gat. reliktowe.

16.    Jak chronić bioróżnorodność porostów w Polsce?
Odp. postuluje się ochronę poprzez:
•    Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń
•    Ochronę wielkoobszarową
•    Podniesienie wieku rębności drzew na dużych obszarach
•    Ochrona głazów narzutowych na niżu

17.    Czym spowodowane są zmiany różnorodności glonów?
Odp. zmiany różnorodności glonów spowodowane są czynnikami antropogenicznymi:
•    Zmiany stosunków wodnych( osuszanie)
•    Rozwój miast i wsi
•    Rozwój przemysłu
•    Eutrofizacja zbiorników wodnych
•    Ocieplenie klimatu
•    Zanieczyszczenie atmosfery

18.    W jakim biotopie i dlaczego jest najwięcej wątrobowców?

19.    Jakie siedliska mchów są w Polsce najbardziej zagrożone?
Odp.  najbardziej zagrożone siedliska z występującymi na nich rzadkimi gat. mchów to:
•    Torfowiska niskie, wysokie, przejściowe
•    Naturalne ekosystemy leśne
•    Siedliska naskalne (skały wapienne)
•    Siedliska wodne (górskie potoki i rzeki)
•    Obrywki i stoki gliniaste, lessowe, wapienne
•    Tereny nawożone naturalnie przez zwierzęta roślinożerne

20.    Ile gat. widłakowych jest zagrożonych w Polsce?
Odp. w Polsce występuje 13 gat. widłakowych należących do 3 klas. Wszystkie gat. występujące w Polsce są zagrożone.

21.    Czy skrzypowce w Polsce są zagrożone?
Odp. W Polsce występuje 10 gat. skrzypowców. Ochrona objęty jest tylko 1 gat. - skrzyp olbrzymi (gat. górski)

22.    Jaka jesz przyczyna zagrożenia długosza królewskiego?
Odp.

23.    Wymienić zagrożone gat. nagozalążkowe.
Odp. Polska czerwona księga roślin wymienia 2 gat. nagozalążkowych narażonych na wyginięcie:
•    Sosna dzrewokosa
•    Jałowiec Sawina
•    Cis pospolity
Szczególne zagrożenie dla nagozalążkowych pochodzi ze trony zanieczyszczonego powietrza atmosferycznego.

24.     Gdzie w Polsce można znaleźć relikty roślin okrytozalążkowych?
Odp. Grupa roślin okrytozalążkowych jest stosunkowo bogata w relikty plejstoceńskie na terenach górskich i torfowiskach wysokich i przejściowych oraz jeziorach oligotroficznych na Pomorzu. Tereny te zasiedlały po ostatnim zlodowaceniu.

25.     Co to są łąki podmorskie i gdzie można je spotkać w Polsce?
26.     Gdzie można w Polsce odnaleźć zbiorowiska z solirodem?
Odp. Solniska śródlądowe na Kujawach.

27.     Z jakimi siedliskami związane są zespoły z klasy Epilobietea angustifolii?

28.    Z jakimi zbiornikami wodnymi związane są ramienice?
związane z oligo- i mezotroficznymi zbiornikami wodnymi

29.    Czym charakteryzują się zbiorowiska z klasy Phragmitetea?

30.     Czym charakteryzują się zbiorowiska muraw piaskowych?

31.     Czy zbiorowiska klasy Festuco-Brometea można zaliczyć do zbiorowisk cennych?
Odp. Tak. Mają charakter reliktowy, a ich wtórne rozprzestrzenienie związane jest z odpowiednimi warunkami lokalnymi: suchym, zasadowym podłożem, silnym nasłonecznieniem, często silnym nachyleniem. Należą do zbiorowisk najbogatszych w gatunki roślin naczyniowych, z których znaczna część, ma południowo-(wschodnio)-europejski typ zasięgu, a w PL są rzadkie ub bardzo rzadkie.

32.      Podział borów sosnowych pod względem żyznościowym, wilgotnościowym i geograficznym.
Odp. Zmienność geograficzna: bory sosnoe nadmorskie, suboceaniczne i subkontynentalne; zgodnie z gradientem wilgotnościowym : bory sosnowe suche, świeże, wilgotne i bagienne; gradient żyznościowy: bory sosnowe właściwe, mieszane bory sosnowo-dębowe.

33.    Wymienić zbiorowiska roślinne w klasie Querco- Fagetea.
grądy, buczyny, dąbrowy kserotermiczne, lasy łęgowe, jaworzyny

34.     Co to są czyżnie i do jakiej klasy zbiorowisk należą?
Odp. wielogatunkowe zarośla składające się z niskich krzewów. Głównymi gatunkami są tu głogi i śliwa tarnina, towarzyszą im zwykle leszczyna pospolita, odroślowe postacie grabu, dzikie czereśnie, różne gatunki jeżyn i in. Rozwijają się przeważnie na dawnych siedliskach grądów, przejściowo zajętych pod uprawę (stąd w runie pojawiają się rośliny grądowe, np. gwiazdnica wielkokwiatowa lub wiechlina gajowa). Zajmują przy tym stosunkowo żyzne, ale słabsze jakościowo gleby, o małej zawartości wapnia i miejsca niewykorzystywane gospodarczo (garby wzniesień, strome stoki, wąwozy). Jest to również charakterystyczne zbiorowisko tzw. okrajkowe dla torowisk kolejowych, dróg oraz terenów przemysłowych.

35.     Co to są grądy?
Odp. Grądy są to europejskie wielogatunkowe lasy liściaste, najczęściej z dominacją grabu i dębów występujące na niżu i w rejonach pogórza (do 650 m n.p.m.), na żyznych i średnio żyznych glebach głównie brunatnoziemych, niezalewanych siedliskach mineralnych. Poza grabem i dębami w drzewostanie występują klony, jawor, lipa drobnolistna, wiązy, jesion zwyczajny.

36.     Opisać kserotermiczne dąbrowy.
leśne zbiorowiska roślinne z przewagą dębów. Grupa obejmuje kwaśne i ubogie w gatunki lasy liściaste, występujące na niżu w Europie Zachodniej i oceanicznych obszarach Europy Środkowej na najuboższych, często piaszczystych glebach. Ich cechą charakterystyczną, podobnie jak w przypadku borów, jest występowanie roślin kwasolubnych: dąb bezszypułkowy i buk.

37.     Co to są łęgi?
zbiorowisko leśne lub zarośla porastające doliny rzek i strumieni. Tereny te bywają okresowo zalewane. Charakterystyczną roślinnością łęgów są wierzby, topole i olchy. Na żyźniejszych obszarach spotyka się też wiązy, jesiony oraz dęby szypułkowe. Runo łęgów jest zwykle bogate i wielowarstwowe.

38.     Scharakteryzuj cechy geomorfologiczne terenów PL, sprzyjające bioróżnorodności.

klimat przejściowy (masy powietrza oceanicznego i kontynentalnego); położenie geogr.(centralna część kontynentu, bez naturalnych barier na wschodzie i zachodzie);urozmaicona rzeźba terenu; bogata hydrografia; zróżnicowana budowa geologiczna; różnorodność gleb.

39.     Jak dzielimy krajobraz PL pod względem rzeźby terenu?
Odp. Niziny, wyżyny, góry

40.     Jakie czynniki bierze się pod uwagę stosując podział na niższe jednostki typologii krajobrazu?
Odp. Morfometria i charakter litologiczny podłoża

41.     Co to jest roślinność potencjalna?
Odp. Hipotetyczny stan końcowy sukcesji roślinności na danym terenie przy braku antropopresji i naturalnych czynników destrukcyjnych.

42.     Jakie typy krajobrazów posiadają największą różnorodność roślinną?

43.     Co powoduje transformację krajobrazu?
Odp.
a)    rozwój gospodarczy - urbanizacja, upraszczanie i unifikacja, zanieczyszczenie środowiska, intensyfikacja użytkowania.
b)    Ekologizacja użytkowania - wprowadzanie powinno powstrzymać procesy spowodowane rozwojem gospodarczym
c)    Obejmowanie ochroną kolejnych obszarów - dwojakie skutki: renaturalizacja (wtórna sukcesja), zachowanie obecnego krajobrazu.

44.     Z czym związana jest różnorodność genetyczna roślin?
Odp. Związana jest z bogactwem i różnorodnością taksonomiczną, pochodzeniem gatunków, kierunkami i historią migracji i procesami adaptacyjnymi.

45.     U jakich roślin najlepiej została rozpoznana różnorodność genetyczna?
Odp.
a)    drzewa (najbardziej o znaczeniu gospodarczym: sosna zwyczajna, świerk pospolity, jodła pospolita, buk pospolity, dęby; chronione: cis pospolity, jarząb, brekinia, kosodrzewina, sosna błotna)
b)    krzewy
c)    inne gatunki roślin zostały zbadane w różnym stopniu (najlepiej borówki i trawy).

46.     Jakie grupy roślin są najcenniejsze dla różnorodności genetycznej?
Odp.
a)    gatunki występujące w PL na granicy zwartego zasięgu geograficznego
b)    gatunki reprezentowane przez populacje wyspowe lub oddzielone dysjunkcjami w zasięgach nieciągłych
c)    gatunki nierównomiernie rozłożone na terenie kraju (gatunki górskie  występujące sporadycznie na terenie niżowym)
d)    gatunki kluczowe, mające podstawowe znaczenie w strukturze ekosystemów, w warunkach Polski głównie drzewa lasotwórcze
e)    rośliny charakterystyczne dla zespołów i związków o wąskim zakresie tolerancji
f)    gatunki wyselekcjonowane genetycznie i wprowadzone do uprawy
g)    słabo rozpoznane gatunki rzadkie z nieokreślonym statusem zagrożenia.

47.     Wymienić grupy roślin, których pulom genowym zagrażają przyczyny niezależne od człowieka.
Odp.
a)    małe i izolowane populacje
b)    rośliny występujące na skraju zasięgów geograficznych gatunków
c)    rośliny reliktowe i endemiczne
d)    rośliny na bardzo rzadkich siedliskach, zajmujących niewielkie fragmenty przestrzeni

48.    Podaj przykłady zbadanych introgresji pomiędzy gatunkami siostrzanymi u zwierząt.
Odp.
a)    kumak nizinny i górski
b)    traszka zwyczajna i karpacka
c)    jeż europejski i wschodni

49.    Co powoduje, że uznajemy populację zwierząt za cenną z punktu widzenia różnorodności genetycznej?
      Odp.
a)    musi być ona jedyną lub jedną z ostatnich, bądź największą populacją danego gatunku
b)    być jedyną lub jedną z ostatnich populacji niedotkniętych chowem wsobnym
c)    wykazywać istotną odmienność pod względem genetycznym.

50.    Na czym polega ochrona zmienności genetycznej zwierząt?
Odp. Ochrona zmienności genetycznej zwierząt obejmuje trzy zadania:
a)    zachowanie naturalnego wzoru zmienności
b)    zachowanie heterozygotyczności na poziomie gwarantującym długie trwanie populacji
c)    przeciwdziałanie sztucznej hybrydyzacji
Rozmnażanie osobników bez dbałości o utrzymanie zmienności w populacji hodowlanej może zagrozić różnorodności genetycznej w populacjach naturalnych. Aby uniknąć tego zjawiska należy do rozmnażania używać możliwie największej liczby osobników.
Istotnym zagadnieniem w ochronie zmienności genetycznej jest utrzymanie łączności pomiędzy poszczególnymi populacjami.
Ważne jest aby ograniczyć wprowadzanie gatunków obcych.

---